Tíminn - 25.05.1972, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Fimmtudagur 25. mai 1972
Bankalán til samvinnu-
félaganna sfórminnkuðu
á árunum 1966 - 1968
- segir í nýútkomnu hefti af samvinnuritinu Hlyni
SJ-Reykjavik.
I 4 tbl. Hlyns, mánaðarrits um
samvinnumál, sem er nýkomið
út, er m.a. birtur útdráttur úr
skýrslu Skipulagsdeildar Sam-
bandsins um efnahag og rekstur
kaupfélaganna á árunum 1966 -
1970.
bar kemur m.a. i ljós, að
bankalán til kaupfélaganna á
timabilinu 1966 til 1968 hafa slór-
minnkað. f greininni i Hlyn segir:
„Sérstaka athygli vekur og það,
sem segir i skýrslunni um
heildarstöðu félaganna gagnvart
bönkum og sparisjóðum landsins.
Inneiginir félaganna i þeim auk-
ast verulega á timabilinu úr 20
millj kr. i árslok 1966 upp i 70
millj. kr. i árslok 1970.
Yfirdráttarfyrirgreiðsla
hækkar hins vegar úr 145 millj.
kr. i árslok 1966 upp i 174 millj. kr.
i árslok 1968, en siðan blasir við sú
furðulega staðreynd.aö i árs-
lok 1970 hefur þessi tafa lækkað
niður i 129 millj. kr. Þannig hefur
yfirdráttarfyrirgreiðsla, að frá-
dregnum innistæðum hjá banka-
og sparisjóðakerfi landsins
lækkað um meira en helming, eða
53 af hundraði á timabilinu öllu.
Þetta gerist á sama tima og vitað
er, að útlán - yfirdrættir
jafnt sem önnur útlán — hafa
aukizt stórlega.”
Einnig er frá þvi greint, að
kaupfélögum i landinu (með fulla
starfsemi) fækkaði úr 55 félögum
árið 1966 i 47 félög árið 1970.
Heildarvelta kaupfélaganna
hefur hins vegar aukizt i krónu-
tölu úr 4.007 millj. 1966 i 6.894
millj. 1970.
Beituskurðar- og kinna
vél sem sparar mikið
Landhelgis-Fokkerinn kominn
Þessi nýja Fokker vél Land-
helgisgæzlunnar ber einkennis-
stafina TF-SYR. Litur vélin i alla
staði mjög vel út og Ingimar
Sveinbjörnsson flugstjóri lét
mjög vel af vélinni.
Flugmenn Landhelgis-
gæzlunnar eru nú á Fokker-nám-
skeiði hjá F1 og á næstunni er gert
ráð fyrir, að Ingimar fari með
flugmenn Landhelgisgæzlunnar i
þjálfunarferðir, enda er hug-
myndin að koma vélinni, sem
fyrst i gagnið.
ÞÓ—Reykjavik.
Fyrir stuttu gafst blaða-
mönnum kostur á að sjá beitu-
skurðarvél og kinnavél, sem þeir
félagar Jóhann Pálsson og
Guðjón Ormsson hafa fundið upp
og smiðað. Beituskuröarvélin
sparar mann við beituskurðinn og
afköst hennar eru 35—40 kg. á
minútu. Að auki er talið, að
skurðurinn á sildinni verði
jafnari, þannig aö 1 1/2 til 2 kg.
sparist á hvert bjóð, sem beitt er.
Þeir félagar Guöjón og Jóhann,
sögöu, að fyrir nokkrum
árum hefðu þeir fundið upp beitu-
skurðarvél, og hefðu þær vélar
vakiö athygli útvegsmanna og
sjómanna. Við notkun kom i ljós,
að þær léttu störfin og spöruðu
vinnuafl til muna, en þær
reyndustekki nógu sterkbyggðar,
og þá einkum hnifarnir. Það tók
þá um fjögur ár að fullgera
vélina, en þegar þeir voru búnir
að þvi, var áhugi fyrir linu-
veiðum svo til búinn. En nú,þegar
breytt viðhorferu i útvegsmálum,
hafa þeir smiðað nýja beitu-
skurðarvél, véldrifna og afkasta-
meiri en hinar fyrri.
Sé miðað við 45 bjóð er sildar
sparnaður að verðmæti i róðri um
2000 kr., miðað við sildarverð
siöustu vertiðar. Bátar, sem róa
100 róðra á vertið spara þvi i
kringum 200. þús. kr., en áætlað
verð á vélinni er um 150 þús. kr.
Þeir Guðjón og Jóhann sögðu,
að i upphafi hafi þeir aðeins
hugsað sér kinnavéina til að létta
störf fisksalanna og einstaklinga,
sem fást viðað kinna þorkshausa.
Þetta hefði tekiztsvo vel, aö i ljós
Fundur um herstöðvarmálið:
Samþykkti að kjósa 25
manna starfshóp um málið
A þriðjudagskvöldið 16. mai
siðastliðinn var haldinn almennur
umræðufundur i samkomuhúsinu
Glæsibæ, um herstöðvamáliö
A fundinn komu rösklega 300
manns og tóku fjölmargir til
máls.
Eftirfarandi fundarsamþykkt
var gerð:
Fundurinn samþykkir að kjósa
25 manns i starfshóp,sem myndar
miðstöð þess starfs, sem fram-
undan er á næstu vikum til að efla
baráttu þjóðarinnar gegn erlend-
um herstöðvum og i þvi skyni að
knýja á um framkvæmd þess
ákvæðis stjórnarsáttmálans, er
lýtur að brottför bandariska hers-
ins af Islandi.
Fundir i starfsmiðstöðinni eru
haldnir á föstum tima og eru þeir
opnir.
Verkefni miðstöðvarinnar er'
m.a. að efna til almennra stuðn-
ingsmannafunda til að taka
endanlegar ákvarðanir um
stefnumótun og tilhögun aðgerða.
Fundurinn bendir á nauðsyn
þess, að annars vegar verði efnt
til funda og ráðstefnuhalds i
Reykjavik og úti á landi, og hins
vegar fjöldaaðgerða. Þá telur
fundurinn mikilvægt, að myndað-
ir veröi starfshópar, sem taki að
sér rannsókn á ýmsum hliðum
herstöðvarmálsins.
Hin nýja Fokker Friendship flugvél Landhelgisgæzlunnar, TF-SYR á Reykjavikurflugvelli I gærdag.
Timamynd Gunnar.
ÞÓ-Reykjavik
Hin nýja Fokker Friendship
flugvél Langhelgisgæzlunnar
kom til landsins á hvitasunnudag.
Vélinni hafði verið flogið til Is-
lands frá Japan i 12 áföngum. Var
lagt af stað frá Japan 13.mai og
komið hingað þann 21.mai.
Ingimar Sveinbjörnsson, flug-
stjóri hjá Flugfélagi Islands, var
flugstjóri á heimleiö, en með
Ingimar i förinni voru Jón
Pétursson,flugmaður og Steindór
Jónsson, flugvélstjóri.
Tveir ballettar í Þjóðleikhúsinu
kom,að hér var um geysilega
verðmætasköpuri að ræða, með
þvi að breyta á vélrænan hátt
vöru úr verðlitlu úrgangsefni, i
vörur, sem eru eftirsóttar til
manneldis, ekki eingöngu á inn-
lendum markaði heldur einnig
erlendis.
Vél sú, er var til sýnis,er þriðji
áfangi þeirrá félaga i þessum
tilraunum, og hefur nú tekizt að
auka afköst kinnavélarinnar úr 20
kg. i 40 kg. Með frekari til
raunum töldu þeir félagar, að
auka mætti afköst vélarinnar úr
40 kr. i 80 kg. á klukkustund. Er
þeim áfanga verður náð, getur
fiskverkandi sparað sér 200 þús.
kr. á vertið, meö þvi að nota
vélina, viö að kinna.
Atriöi úr ballettunum, sem sýndir verða í Þjóðleikhúsinu á föstudag
oglaugardag. (Timamynd Gunnar)
A föstudaginn verða frumsýnd-
ir tveir nýir ballettar i Þjóðleik-
húsinu, og eru þeir báðir samdir
af ballettmeistara leikhússins,
Vasil Tinterov. Fyrri ballettinn
nefnist „Prinsinn og rósin”, og
hefur Karl O. Runólfsson samið
tónlistina, og mun það vera með
þvi siðasta.sem Karl samdi af
tónlist. Flutningstimi á þessum
ballett er um 50 min.
Aðalhlutverkin eru dönsuð af
ballettmeistaranum sjálfum,
Vasil Tinterov, og Oddrúnu Þor-
björnsdóttur, en um 25 dansarar
koma fram i þessum ballett, en
þei eru flestir nemendur á List-
dansskóla Þjóöleikhússins.
Hinn ballettinn, sem Vasil
Tinterov hefur samiö, heitir
Amerikumaöur i Paris við hina
þekktu tónlist George Gershwin.
Helztu hlutverkin i þeim ballett
eru dönsuð af Ingibjörgu Björns-
dóttur og ballettmeistaranum
sjálfum.
Tiu dansarar koma fram i þess-
um balletti, og er sýningartiminn
ca. 20 min.
Vasil Tinterov er búlgarskur að
ætt og uppruna, og er hann 29 ára
gamall. Hann stundaði nám i niu
ár við þekktasta ballettskólann i
Búlgariu og starfaöi sem sóló-
dansari i 4 ár við óperuna i Sofiu.
Einnig hefur hann starfað bæði i
Vinarborg og Leipzig. S.l. tvö ár
hefur hann haft aðsetur i Stokk-
hólmi og verið sólódansari þar
hjá þekktum dansflokkum, m.a.
hjá Cramerballettinum, sem er
einn af kunnustu ballettum Svi-
'þjóðar. Auk þess hefur hann
samið balletta fyrir sænska sjón-
varpið og dansað með i þeim sýn-
ingum.
Hann var ráðinn ballett-
meistari við Þjóðleikhúsið s.l.
haust og hefur verið aðalkennari
og stjórnandi Listdansskólans i
vetur.
önnur sýning á ballettunum
verður á laugardaginn. Hljóm-
sveitarstjóri er Carl Billich, og
hefur hann útsett tónlistina. Leik-
myndateikningar og búninga-
teikningar geröi Barbara Árna-
son.
PRESTKOSNINGAR
SJ — Reykjavik.
Prestkosning fór fram i Sööuls-
holtsprestakalli i Snæfellsness- og
Dalaprófastdæmi 7. mai s.l. og i
Mælifellsprestakalli i Skaga-
fjaröarprófastdæmi 11. mai s.l.
Atkvæði voru talinn i presta-
köllunum á Skrifstofu biskups
miðvikudag. Um Söðulsholts-
prestakall var einn umsækjandi
Einar Jónsson cand. theol. A
kjörskrá voru 224 þar af kusu 140.
Umsækjandi hlaut 127 atkvæði, 13
seðlar auðir og kosningin var lög-
mæt.
Um Mælifellsprestakall var
einn urnsækjandi, sr. Agúst
Sigurðsson prestur i Ólafsvik.
Þar voru á kjörskrá 189, en 143
kusu. Umsækjandinn hlaut 139
atkvæöi 4 seðlar auðir og
kosningin var lögmæt.
Þess má geta, að oft er litil
þátttaka i prestkosningum. I
þessum tilvikum báöum var hins
vegar óvenju mikil þátttaka, i
Söðulsholtsprestakalli 62,5% og i
Mælifellsprestakalli 75,6%. 1
Abæjarsókn, sem heyrir undir
siðara prestakallið tóku 100%
kjósenda þátt i kosningunni og
86% i Mælifellssókn sjálfri.