Tíminn - 11.06.1972, Blaðsíða 16

16
TÍMINN
Sunnudagur 11. júni 1972.
Krókur á móti bragði
móti blási um hriö. Hann var
þvert á móti bæði úrræöagóöur og
þrásækinn við fyrirætlanir sinar.
Honum haföi að visu misheppn'azt
i fyrstu lotu að klófesta tvo föður-
landssvikara, sem fengur var i aö
ná. En hinsvegar hafði hann
fengið svo mikilsverða vitneskju,
aö handsömun Bertins og greifa-
frúar de Sucy hlaut aðeins aö
vera spurning um tima. Og ekki
hafði mikill timi tapazt enn.
Ávallt var hægt að hitta einhvern
i skrifstofum velferðarnefndar-
innará hvaða tima sólarhringsins
sem var. Þær voru opnar jafnt
nætur sem daga. Vel var hugsan-
legt að borgari Chauvelin væri
þar á verði núna. Hann hafði oft
næturvörzlu til skiptis við
borgara Gourdon.
Það var nú samt Gourdon, sem
tók á móti Tournefort þessa nótt.
Borgari Gourdon var hálf-úrillur,
þvi að hann hafði rétt nýlega fest
litinn blund i stólnum og með
fæturna á ofnskörinni. Veðrið var
svo anzi hráslagalegt núna. En er
Tournefort hafði lokið sögu sinni,
tók brátt að færast lif i hann.
,,Það er auðvitað orðið of seint
að hefjast handa nú sem stendur,
eða of snemmt, eftir þvi, hvernig
þaö er tekið”, mælti hann er
Tournefort haföi skyrt frá ævin-
týri sinu i Ruelle du Paradis.
,,En fáðu þér hálfa tylft
áreiðanlegra manna og faröu af
stað til Gentilly klukkan sex, eða
jafnvel heldur fyrr. Borgari
Chauvelin hafði einmittorðá þvi i
dag, að de Sucy greifafrú hefði að
likindum falið gimsteina sina i
Gentilly- höll, er hún flýði þaðan,
og myndi sennilega reyna að ná
þeim þaðan, það væri ekki ama-
legt fyrir þig, borgari Tourne-
fort”, bætti Gourdon við kými-
leitur á svipinn, ,,ef þú gætir orðið
fyrri aö bragði en borgari
Chauvelin. Hann hefur verið
nærri óþolandi mikill með sig nú
siðustu dagana, vegna þess, hve
mikils álits hann nýtur hjá
öryggisráðinu og meira að segja
hjá borgara Robespierre
sjálfum”.
„Það er sagt,” bætti Tournefort
við, ,,að hann hafi náð i einhver
skjöl,sem voru mjög mikils virði
fyrir velferðarnefndina, og njóti
þvi hylli hennar síðan”.”
„Honum hefur þó ekki heppnazt
ennþá að ná i þessa Englendings-
slettireku, sem kölluð er Rauða
akurliljan,” svaraði Gourdon
þurrlega.
Slik var fyrirætlun þeirra
félaga, og i dögun næsta morgun
lagði Gourdon sjálfur af stað til
þess aö gera húsrannsókn i
Gentilly- höllinni, sem stendur i
samnefndu héraöi skammt frá
Paris. I för með honum var vinur
hans, Tournefort og hálf tylft
þorpara, sem þeir höfðu náð
saman i verstu veitingakrám
Parisarborgar.
Hugmynd þeirra félaganna var
að hrifsa þennan bita frá borgara
Chauvelin, sem þeim fannst vera
orðinn óþarflega yfirlætisfullur
og hrokalegur gagnvart þeim. En
þvi miður svaraði árangurinn
ekki til erfiðisins. Um hádegi
hafði Gentilly-höllin verið
rannsökuð nákvæmlega frá
kjallara upp að þaki. Hvert
einasta húsgagn hafði verið eyði-
lagt að hálfu eða öllu leyti i
leitinnAfardýrmætmálverk voru
rifin úr ramma sinum, þvi alls-
staðar þurfti að leita. En verð-
mætir listmunir voru ekki metnir
hátt til fjár á þessum timum i
Paris. Aftur á móti fundust
hvergi gimsteinar de Sucy ættar-
innar, þótt þeir félagar, Gourdon
og Tournefort hefðu mjög kost-
gæft leitina eftir þeim.
Til þess að gera ástandið enn
verra haföi velferðarnefndin á
einhvern óskiljanlegan hátt
fengið veður af þessu. Leitar-
foringjarnir tveir sáu sér til
mestu gremju, að borgari
Chauvelin kom þarna askvaðandi
á staðinn í eigin persónu.
Klukkan var nálægt tvö eftir
hádegi. Gourdon hafði brugðið
sér i næstu veitingakrá til þess að
gleypa i sig bita að borða. Að þvi
loknu kom hann aftur fullur af
nýju hugrekki og reiðubúinn til að
rifa niður Gentilly höllina ef með
þyrfti, til að finna hina langþráðu
gimsteina de Sucy-ættarinnar.
I húsinu var ógurlegur hávaði
og glumrugangur. Þung fótatök
um alla ganga og stiga,
húsgögnum velt um koll, glugga-
tjöld rifin niður, hurðir og hirzlur
brotnar. Hvarvetna voru hamrar
og broddaxir á lofti, og höggin
dundu i sifellu á hinum aldagömlu
veggjum, þvi allsstaðar þurfti að
leita að hugsanlegum fylgsnum
eða felustöðum. Stundum kom
Tournefort fram, löðursveittur og
dreyrrauður af áreynslu. Nam
hann þá staðar til að kasta mæð-
inni, en Gourdon spurði stuttur i
spuna.
„Nú, nú?”
— Og svar Tourneforts var
jafnan hið sama: „Ekkert, alls
ekkert”. — Gourdon bölvaði þá
hressilega og gaf skipun um að
halda leitinni áfram, hvíldar-
laust, miskunnarlaust. „Skiljið
ekki eftir stein yfir steini, ef svo
mikils þarf við, en gimsteinarnir
verða að finnast. Við vitum, að
þeir eru hér, og fjandinn hafi alla
hlifð, þvi að gimsteinana vil ég
fá”.
Þegar Chauvelin kom, gerði
hann enga tilraun til að gripa
fram i fyrir Gourdon eða breyta
neinu i stjórn hans. Aðeins einu
sinni greip hann fram i og sagði
fremur stutt: „Ég geri ráð fyrir,
borgari Gourdon, að þú getir reitt
þig alveg á leitarmenn þina?”
„Áreiðanlega,” svaraði Gourdon.
„Betri föðurlandvinur en borgari
Tourneforter vissulega ekki til.”.
„Liklega” svaraöi Chauvlein
þurrlega. „En hvaö er um hina
mennina að segja?”
„Ó, þeir eru aðiens heimskir,
berfættir og ræfilslegir
slæpingjar. Þeir gera aðeins það,
sem þeim er skipað, og Tourne-
fort litur eftir þeim. Auðvitað
mundu þeir reyna að stela ein-
hverju, ef þeir sæju sér færi á, en
dýrmæta gimsteina mundu þeir
ekki þora að snerta. Þeim yrði
lika óhægt um að verja þeim i
peninga. Hugsaðu þér bara, ef
götuflækingur færi að bjóða
demantshálsfesti til sölu!”
„Oftast verða einhverjir til að
taka á sig hættuna,” svaraði
Chauvelin. „Varla þó„ svaraði
Gourdon hughreystandi, „siðan
tekið var i lög, að verzlun með
eignir og eftirlátna muni aðals-
manna varði dauðarefsingu”.
Chauvlein var hljóður um
stund. Hann virtist vera niður
sokkinn i eigin hugsanir, er hann
hlustaði á kliðinn i húsinu og utan
þess, unz hann rauf skyndilega
þögnina og mælti: „Hverjir eru
þessir menn, sem þú hefur leigt
til vinnu, borgari Gourdon?”
„Alþekktir slæpingjar”,
svaraði Gourdon. „Þú getur
sosum feneið að siá nöfnin”.
„Vil það gjarnan,” svaraði
Chauvelin, „hafir þú annars
ekkert á móti þvi.”
Gourdon leitaði i vösum sinum
og dró upp blað, sem hann rétti
félaga sinum Chauvelin las það
með mikilli eftirtekt. „Hvar náði
Tournefort i þessa menn?”
„Flesta þeirra fékk hann á
veitingastaðnum de la Liberté
sem hefur fremur illt orð á sér, sá
staður er i Kristfnargötunni.”
„Það veit ég lika,” svaraði
Chauvelin. Hann renndi enn
augunum yfir nafnaskrána, sem
Gourdon hafði fengið honum. „Ég
þekki flesta þessara manna,”
bætti hann við. „Allt saman
tilvaldir þorparar til ýmissa skit-
verka, sem við þurfum stundum
að láta vinna. Þarna eru þeir
Merri, Guidal, Rateau,
Desmonds og ,.en”, hrópaði
Chauvelin skyndilega, „Rataeu!
Er Rataeu hér núna i raun og
veru?”
„Hvað, nú já, auðvitað. Hann
var ráðinn allan daginn, eins og
hinir. Hann fer ekki, fyrr en hann
hefur fengið sin daglaun, vertu
alveg viss um það. Hvers vegna
spyr þú annars?” — „Það skal ég
nú segja þér rétt bráðum. En
fyrst vil ég gjarnan segja nokkur
orð við borgara Rataeu.”
Rétt i þessu bili kom Tournefort
i eina af sinum reglubundnu
heimsóknum til Gourdons. Hann
ætlaði að fara að segja hið venju-
Sunnudagur 11. júni
8.00 Morgunandakt. Biskup
Islands flytur ritningarorð
og bæn.
10.30 Prestvígslumessa i
Dómkirkjunni. Biskup
Isalnds, herra Sigurbjörn
Einarsson, vigir Einar
Jónsson cand. theol. til
Söðulsholtsprestakalls i
Snæfellsness- og Dalapró-
fastsdæmi. Vigslu lýsir séra
Þorgrimur Sigurðsson pró-
fastur á Staðastað. Vigslu-
,-vjottar auk hans: Séra Arni
Þálsson, séra Guðmundur
Óskar Ólafsson og séra Þór-
ir Stephensen, sem þjónar
fyrir altari. Hinn nývigði
prestur prédikar. Organ-
leikari: Ragnar Björnsson.
12.15 Dagskráin. Tónleikar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar. Tónleikar.
13.15 Sjór og sjávarnytjar;
fimmtánda og siðasta erindi
erindaflokks, sem Hafrann-
sóknastofnunin skipulagði.
16.55 Veðurfregnir.
17.00 Barnatími: Soffia
Jakobsdóttir stjórnar. a.
Færeyjaþáttur.Sitthvað um
Færeyjar til gamans og
fróðleiks. Flytjendur: Erla
Kristjánsdóttir, Arni John-
sen og félagar hans og fleiri.
b. Sagan af litia hvolpnum
eftir Sólveigu Eggerz Péturs
dóttur. Sigurðyr Karlsson
leikari les. c. Framhalds-
sagan byrjar: „Anna
Heiða” eftir Rúnu Gísla-
dóttur. Höfundur les.
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Stundarkorn með þýzka
tenérsöngvaranum Fritz
Wunderlich.
18.30 Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.30 Ertu með á nótunum?
Spurningaþáttur um tónlist-
arefni i umsjá Knúts R.
Magnússonar.
20.30 Útvarp frá listahátið I
Reykjavik: Finnska óperu-
söngkonan Taru Valjakka
syngur í Norræna húsinu.
Undirieikari: Ralf Gothonix
A efnisskrá eru verk eftir
Toivo Kuula, Gustav
Mahler og Franz Schubert.
• 21.15 Árið 1940, fyrri hluti.
Helztu atburðir ársins rifjaðir
upp i tali og tónum. Um-
sjónarmaður: Jónas Jón-
asson.
21.45 Fiðluleikur. Ida Handel
og Alfred Holecek leika
saman á fiðlu og pianó.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Danslög.
23.25 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
17.00 Endurtckið efni.
Fuglarnir okkar. Kvikmynd
um islenzka fugla, gerð af
Magnúsi Jóhannssyni. Áður
á dagskrá 26. mai 1971.
17.30 Ruth Reese sy.ngur
negrasálma og fleiri banda-
risk lög. Undirleik annast
Carl Billich, Jón Sigurðsson,
Njáll Sigurjónsson og Guð-
mundur Steingrimsson. Áð-
ur á dagskrá 11. april 1971.
18.00 Hclgistund Sr. Þorsteinn
Björnsson.
18.15 Teiknimyndir.
18.30 Sjöundi lykillinn. Norsk-
ur framháldsmyndaflokkur
fyrir börn og unglinga. 3.
þáttur. Gullfuglinn.Þýðandi
Kristmann Eiðsson!
119.15 Hié.
20.00 Kréttir.
20.20 Veöur og auglýsingar.
20.25 Myndlist á Listahátið.
Umsjónarmaður Björn Th.
Björnsson.
21.10 Alberte. Norskt fram-
haldsleikrit, byggt á skáld-
sögu eftir Coru Sandel. 3.
þáttur.
22.00 Maður er nefndur. Stefán
tslandi, óperusöngvari. Jón
Þórarinsson, dagskrárstjóri
ræðir við hann.
22.50 Dagskrárlok.
1) Garg.- 6) Grænmeti.- 8)
Haf,-10) Hrós.-12) Hest.- 13)
Tónn -14) Fiskur,-16) Fljót.-
17) Lýg,- 19) Beitan.-
Lóðrétt
2) Fótabúnað.-3) Bókstafur,-
4) Hár 5) LiðVeizlu.- 7)
Niðuri- 9) Hátið,- 11)
Hitunartæki,- 15) Ýki,- 16)
Þrir,- 18) Skáld,-
Ráðning á gátu NO. 1127
Lárétt
1) Angra,- 6) Efa,- 8) Tóm.-
10) Kóf,- 12) AL- 13) ST,- 14)
Kar.-16) Aka,-17) Óma.- 19)
Asnar.-
Lóðrétt
2) Nem.- 3) GF.-4) Rak,-5)
Stakk,- 7) Oftar,- 9) Óla,- 11)
Ósk,- 15) Rós,- 16) AAA,- 18)
MN,-
HVELL
Þið hafið „hreiður” um allan
heim. Innan skamms verður
einu hreiðri færra!