Tíminn - 02.07.1972, Blaðsíða 7
Sunnudagur 2. júli 1972
TÍMINN
7
á hásumardegi..
Danskur meður er hér i þessum
erindagjörðum og ser til fulltingis
hefur hann Jón Bjarnason frá Sel-
fossi. Annar útlendingur er hér á
ferðinni. Hann er þýzkur og heitir
Feldmann.
Garðsauka. Hann er fjögurra
vetra, gulur á lit, hvitur á tagl og
fax og blesóttur áþekkur gamla
Trigger, sem ort er um i siðustu
Moggalesbók, hvað litinn hrærir.
Og það, sem meira er, skepnan er
velbyggð, samsvarar sér vel og .
hefur háan og fallegan fótaburð
laglegur foli. Héðinn faðir Guls,
en þeir eru báðir frá Eyrarbakka,
er hér kominn. Dökkjarpur og
kvikur iyftir hann framfótum
firnahátt og ber knapann um
svæðið. Héðinn er unaan Nirði
frá Kolkuósi. Hér eru fleiri en
eigendur hrossanna og forvitnir
áhorfendur. Hérna eru lika
staddir útlendir menn að skoða og
velja hesta til utanfarar þvi
dagana 9rl0. september fer fram
Evrópukeppni islenzkra hesta.
hugsar sérstaklega um hross eða
peninga. Margir koma til að
sýna sig og sjá aðra, aðrir koma
gagngert til þess að fara á fylleri
eða til að skemmta skrattanum.
þeim sem hingað koma i þeim til-
gangnum.hefur verið reist sér-
stakt viðurkenningarhúsnæði,
sem verða mun i umsjá
lögreglunnar. -ÞS
Hann bauð 300.000.00 krónur i
Héðin, en fékk synjun.
Það gerist ýmislegt á hesta-
þingum annað en einber hesta-
mennskan. Hrossabrask er ekki
nýtt undir sólinni, og peningarnir
eru oftast annars vegar, þar sem
menn koma saman. Hingað
flykkist lika fólk, sem hvorki
Flosi úr Sandgeröi
Hvaðanæva að drifur menn og hesta
Einar sýslumaöur, Daninn káti og Jón Bjarnason.
Davfðsson: Sóley Maríu
Mariusóley (Anemone
coranaria), sem sumir kalla
franska anemónu, þrifst hér
vel i görðum og ber stór og
skrautleg blóm, rauð, blá eða
hvit. Frænka hennar, skóg-
sóley eða skógaranemóna, lit-
ar viða skógarbotna erlendis
snjóhvita á vorin. Getur þrifizt
hér undir trjám. Mariusóley
er fjölgað með hnúðum, sem
hér eru venjulega settir niður
á vorin. Leggja má hnúðana i
vatn nokkra tima fyrst til aö
flýta spirun. Oft lifa mariusól-
eyjar veturinn og blómgast ár
eftir ár, einkum ef mosi,
greinar eða annað létt skýli
hlifir þeim á vetrum. Taka má
hnúðana upp eftir að blöö eru
visnuð á haustin, þurrka þá og
geyma inni vil vors. Villtar
mariusóleyjar vaxa i Suður-
Evrópu, Litlu-Asiu og iengra
austur. Þær eru algengar i
tsrael og héruðum þar um-
hverfis. Sagt er, að mariusól-
eyjar vaxi i stórum breiðum á
Oliufjallinu i Jerúsalem og
einnig á láglendinu umhverfis
Genesaretvatn. Telja sumir,
að Kristur hafi átt við þær, er
hann talar um „liljur vallar-
ins,” ekki vinna þær né
spinna, en ég segi yöur, aö
Salómon i allri sinni dýrð var
ekki eins skrautlegur og þær!
Margar sögur ganga af
mariusóleyjunum, þær eru
fyrir löngu orðnar þjóösögu-
lega frægar. Sagt er, að á tim-
um annarrar krossferðar hafi
Umbertó, biskupi i
Pisa, gramizt að skipin, sem
fluttu krossfara til landsins
helga, tóku sand i kjölfestu
heimleiðis. Biskupinn skipaði
skipstjórunum að taka heldur
með sér heim mold frá landinu
helga. Það var gert, og biskup
lét dreifa moldinni á Campó
Santo, hinn gamla kirkjugarð i
Pisa, en hann er girtur freskó-
máluðum múrum. Næsta vor
komu þarna upp mariusóleyj-
ar og báru blóðrauð blóm.
Menn töldu þetta tákn og stór-
merki og sögðu blómin vaxin
upp af blóði krossfara! Hinar
rauðu mariusóleyjar hafa bor-
izt með moldinni. Náttúru-
fræðingurinn Plinius, á fyrstu
öld eftir Krist, segir, að al-
gengt hafi þá verið að nota
mariusóleyjar i kransa. Sumir
telja að nafnið „franskar ane-
mónur” sé tilkomið á 17. öld.
Þá bjó tignarmaður, Meitre
Backelier aö nafni, i Paris og
var frægur fyrir hin fögru
mariusóleyjarafbrigði, sem
hann ræktaði. Þau báru fögur
blóm á löngum stilkum. Marg-
ir vildu kaupa hnúða afbrigð-
anna af honum, en hann vildi
ekki selja. Borgmeistarann i
Antwerpen langaði mjög i
hnúðana, en var þverneitað.
Dag nokkurn lét hann spyrja,
hvort hann mætti koma i
heimsókn. Þvi var játað.
Borgmeistarinn kom i fullum
skrúða og i skinnfóðraðri
kápu. Þá höfðu mariusóleyj-
arnar fellt blómin og stóðu
með fræjum. Finasti miðdeg-
isverður var framreiddur og
siðan gengið út i garðinn. Þar
missti borgmeistarinn niður
kápu sina, þegar gengið var
framhjá hinum frægu mariu-
sóleyjum. Tignarmaðurinn
skipaði þjóni sinum að taka
upp kápuna og bera hana út i
vagn borgmeistarans. Honum
datt ekki i hug, að hundruö
hinna litlu, loðnu mariusól-
eyjarfræja tolldu i skinnfóðri
frakkans! Næsta sumar gat
borgmeistarinn sýnt vinum
sinum hinar fögru mariusól-
eyjar, vaxnar upp af fræjun-
um. Bæði jurtaafbrigðin og
sagan um skinnfóðruðu káp-
una breiddust viða út um
Evrópu.
Mariusóleyjar hafa siðan
veriö kynbættar hvað eftir
annað. Mikils metið er t.d. af-
brigðiö „de Caen anemónur,”
kennt við bæinn Caen i Nor-
mandi, en þar framleiddi
frönsk frú það. Sankti Brigid-
afbrigði komu frá frlandi og
eru vinsæl.
Gott þykir, að i vænni
hnúðasendingu beri helming-
ur hnúðanna rauð blóm, fjórð-
ungurinn blá og hinir hvit, eða
blandaða blómaliti.
Uppáhaldslitir franska mál-
arans Raoul Dufy voru blátt
og rautt. Franskar anemónur
voru uppáhaldsblóm hans, og
hann málaði þær aftur og aft-
ur. Hver eru „fyrirmyndar-
blóm” islenzkra málara?
Skógsóley þrifst hér vel i
görðum. Hún hefur veriö
ræktuð viða i görðum Evrópu i
meira en þrjár aldir — og á
nokkrum stöðum miklu leng-
ur. Grasafræðingurinn Clusíus
i Leiden i Hollandi fékk hnúða
af henni frá Miklagarði fyrir
nærri fjórum öldum. En á fs-
landi hefur skógarsóley varla
verið ræktuð-fyrr en á okkar
öld, a.m.k. ekki að mun. Hugs-
anlegt er, að Schierbeck land-
læknir hafi reynt hana I garð-
inum við Aðalstræti. Land-
læknirinn vildi efla garöyrkj-
una, bæði til að bæta fæði
landsmanna og þroska fegurð-
arskyn þeirra.
SÓKN
Framhald
af bls. 1.
gefist vel. Sandgræðsla rikisins
stendur fyrir þessu, en Erlendur
Árnason á Skiðbakka stjórnar
öllum framkvæmdum.
„Spyrjum um leikslok,
ekki vopnaviðskipti”.
Þarna hagar svo til, að hvort
tveggja þarf að gera i senn — að
veita vatni framrás og sigrast á
sandinum. 1 vor var byrjað að
grafa skurði með skurðgröfu, og
reyndist þá mjög grunnt á mó-
mold næst gróðurlendinu, þar
sem sandurinn hefur borizt upp á
seinni timum, jafnvel ekki nema
eitt fet. Utar var mun dýpra á
moldinni. Von um verulegan ár-
angur i striðinu við sandinn er
fólgin I þvi að sá i ruðninginn upp
úr skurðunum, þvi að þar fá jurtir
jarðveg til þess að festa i rætur.
Erlendur á Skiðbakka var þó
harla fáorður um þetta, þegar
Timinn leitaði til hans.
— Talaðu við mig eftir tvö ár,
ef við lifum þá báðir, sagði hann.
Spyrjum um leikslok, en ekki
vopnaviðskipti. Ég kann betur við
að tala um það, sem sjá má,
hvernig gefizt hefur, en hitt, sem
enn er óvist, hvernig af reiðir.
Skurðir grafnir skáhallt
i'ram á sandinn
Páll Sveinsson, sandgræðslu-
stjóri i Gunnarsholti, sagði okkur
aftur á móti, að þessu verki væri
þannig háttað, að skurðir væru
grafnir skáhallt frá jaðri gróður-
lendisins fram i sandinn eins
langt og grafan nær upp mold.
Þessir skurðir eru á annað hundr-
að metrar á lengd og fimmtiu til
hundrað og fimmtiu metra bil á
milli þeirra eftir aðstæðum. f
ruðninginn er sáð melgresi, tún-
vingli, vallarfoxgrasi og öðru
fleira i tilraunaskyni. Eitthvað af
þessu er þegar komið upp, þó að-
allega melurinn.
Hyrjað austast, haldið
vestur á bóginn
— Það var byrjað á skurða-
gerðinni austast, en siðan á aö
halda áfram vestur, sagði Páll.
Þetta er mikið verkefni og mikil-
vægt, og Erlendur á Skiðbakka
er hershöfðingi okkar i þessari
herför gegn sandinum. Það getur
auðvitað enginn fullyrt að svo
stöddu, hvernig þetta lánast —
hversu mikill sigur vinnst. Það
var 1955, sem við byrjuðum að
berjast þarna við sandinn, og ég
fer ekki dult með það, að nú geri
mér verulegar vonir um, að tals-
vert ávinnist. jj.