Tíminn - 23.07.1972, Blaðsíða 5

Sunnudagur 23. júli 1972
TÍMINN
5
Hvað
Þegar maöurinn tók sin fyrstu
spor á hafsbotni, fannst honum
hann einmana og hjálparvana.
Linan, sem tengdi hann við yfir-
borðið, og loftslangan voru lif-
taugar hans og fjötrar um leið, er
heftu frelsi hans i riki Neptúnus-
ar. Fyrstu kafklefarnir („batis-
ferur”) voru verkfræðilega séð
eftiröpun á kafarabúningnum.
Stál kúla, sem hékk á langri linu,
gaf mönnum ekki mikið svigrúm
heldur.
Siðan kom froskbúningurinn,
og maðurinn var frjáls ferða
sinna i djúpunum. Þar með var
isinn brotinn, og farið var að
smiða tæki, er stýra mætti i kafi
eins og flugvélar svifa um loftin.
Timabil litilla rannsóknarkafbáta
var hafið.
I mörgum löndum heims eru nú
byggðir heilir flotar af litlum, lið-
ugum kafbátum til rannsókna.
Geta þeir kafað niður á mikið
dýpi og „svifið” þar, svo að vis-
indamönnum gefist tóm til að
gera athuganir á lifnaðarháttum
ibúa i heimi þagnarinnar.
t Sovétrikjunum voru það tveir
meðlimir Akademiunnar, þeir
Simanski og Krylov, sem fyrst
hófust handa um smiði litils,
sjálfstæðs neðansjávarskips til
rannsókna, en striðið batt enda á
tilraunir þeirra.
En þráðurinn var tekinn upp að
nýju, og i rannsóknarstofu Haf-
rannsóknarstofnunarinnar hefur
verið smíðað neðansjávartæki af
nýrri gerð, er hlotið hefur nafnið
„Gvidon”.
Þegar Gvidon liggur á þurru,
minnir hann einna helzt á örlitla
geimstöð, tunnulaga skrokkur
gyrtur loftkútum. Yzt eru svo
stálbogar, nokkurs konar „stuð-
arar” til að verja skrokkinn áföll-
um.
Það er alveg sama, á hvaða
hátt Gvidoni er steypt i sjóinn:
hann réttir sig alltaf af sjálfkrafa,
og hann heldur sér uppréttum,
þótt staðnæmzt sé á ójöfnum
botni eða i halla. Ahöfnin er þrir
menn: stjórnandi og tveir könn-
uðir. Á tækinu eru 10 skjáir. Ot
um þá er auðvelt að taka ljós-
myndir og kvikmyndir. Ennfrem-
ur er það búið bergmálstækjum
til að leita uppi fiskitorfur.
erGvidon?
Helztu kostir tækisins eru þeir,
að það er litið og létt (4 tonn) og
auðvelt og liðugt i stórn. Gvidon
er búinn tveim rafhreyflum, er fá
orku frá rafhlöðum. Hann getur
snarhemlað, skotizt upp á yfir-
borðið með miklum hraða og snú-
izt um öxul sinn eins og skoppara-
kringla.
Helzta verkefni Gvidons og
áþekkra tækja er að fylgjast með
þvi, hvernig net og önnur veiðar-
færi starfa. Hvaða togari sem er
getur flutt hann og skotið honum
út, ef þurfa þykir. Getur slikt
komið sér afar vel, einkum á
löngum veiðiferðum til fjarlægra
staða, auk þess sem tækið er
einkar hentugt til visindalegra
rannsókna.
L. Repin (APN).
Gvidon fer i kaf.
Svefnsófar
með hlifðardúk og rúmfatageymslu. Þessi glæsi-
legi einsmanns svefnssófi (teak) kostar aðeins
kr. 12.000.oo
Úrval áklæða.
Sófinn fæst einnig úr eini ( kr. 12.990.00 ) og
pallisander ( kr. 14.730.00 )
Sendum gegn póstkröfu.
VERZLUNIN ÓÐINSTORG HF.
Bankastræti 9, Reykjavik, simi 14275
HEYÞYRLA OSKAST
Vil kaupa strax notaða 2ja stjörnu hey-
þyrlu. Tilboð og lýsing sendist afgreiðslu
blaðsins fyrir 28. júli merkt „Heyþyrla 2.”
ÞM
Meira svigrúm...
jgjggjg!
f2§|
%
m
jjjj f
Rekord II er rúmgóöur bíll -
Okumaöur og farþegar hafa nóg svigrúm
og geta rétt úr sér aö vild.
Breið sæti, sem hægt er aö halla aftur,
tryggja þægilegan akstur án hinnar
illræmdu ökuþreytu.
Hönnuðir REKORD II hafa þaulhugsaö
hvert smáatriði: til dæmis eru öll stjórn-
tæki staösett beint fyrir framan þig
— stórar kringlóttar skífur og veltirofar
meö sjálflýsandi merkjum.
- Gjöröu svo vel og seztu inn.
Rekord II
SAMBAND ÍSLENZKRA SAMVINNUFÉLAGA
0 Véladeild
Ániii'n a rt nrui/ iaiiíi/ cím oonnn
ÁRMÚLA 3 REYKJAVÍK, SÍMI 38900