Tíminn - 25.07.1972, Page 3

Þriöjudagur. 25. júli 1972
TÍMINN
3
Friðrik Ólafsson skrifar
um sjöttu skákina
Hv: Fischer.
Sv.: Spasskí.
Drottningarbragö.
1. c4 (!)
Óvæntur leikur hjá Fischer
sem jafnan hefur taflið með 1.
e4. Mér skilst að þetta sé i
fjórða skiptið á skákferli
Fischers sem slikt á sér stað.
Einhverjir komu fram með þá
skýringu, að honum hefði ekki
tekizt að finna viðunandi leið
gegn Sikileyjarvörn Spasskis.
1. —. cfi
Hlutlaus leikur, sem heldur
ýmsum leiðum opnum.
Heimsmeistarinn á það til að
beita hollenzkri vörn, (2.—,
f5), þegar sá er á honum gáll-
inn.
2. Kf:t, d5
:t. d4, Rf6
4. Rc:t, Be7
Til gamans má geta þess, að
sama staða kom upp i 1. skák-
inni en þar lék áskorandinn 4.
—, Bb4, sem leiddi til nimzo-
indverskrar varnar eftir 5. e3
o.s.frv.
5. Bg5, 0-0
6. e:t,
Þessi margþvælda staða
drottningarbragðsins gæfi
lítið tilefni til umtals ef ekki
kæmi til sú merkilega stað-
reynd að Fischer hefur aldrei
teflt hana fyrr, þe.a.s. á hvítt,
Spasski er hins vegar á
heimavelli og beitir gjarnan
svörtu uppbyggingunni.
6. —, I16
Nauösynlegur liður i Tarta-
kover-afbrigðinu, sem mark-
ast af næsta leik svarts.
7. Bh4
Petrosjanhafði annan hátt á
er hann var að tefla um
heimsmeistaratitilinn við
Spasskii Moskvu 1969. t einni
skákanna varð framhaldið 7.
Bxf6, Bxf6 8. Dd2, b6 9. cxd5,
exd5 10. b4, Bb7 11. Hbl, c6
með skárri stöðu fyrir hvit. I
annarri skák varð framhaldið
7. Bxf6, Bxf6 8. Dd2, b6 9.
cxd5, exd5 10. Hdl,Be6 11. g3,
Rd7 12. Bg2 og hvita staðan er
þægilegri.
7. —, b(>
Tartakovcr-afbrigðið. Hug-
myndin er sú að virkja drottn-
ingarbiskupinn á skálinunni
hl-a8.
8. cxd5
Einnig kemur til greina að
viðhalda spennunni á miö-
borðinu með 8. Hcl 8. Dc2 eða
8. Bd3. Leikur Fischers leiðir
til snarpra átaka á drottn-
ingarvængnum. Hann reynir
að færa sér i nyt veikinguna
sem myndazt hefur i svörtu
peðastöðunni við 7. —, b6.
8. —, Rxd5.
8. —, exd5 leiðir til erfiðrar
stöðu fyrir svart, eins og
fjöldamörg dæmi sanna.
Hvitur nær oft að mynda sér
hættuleg sóknarfæri á kóngs-
vængnum með hinni frægu
uppbyggingu Pillsburys 9.
Bd3 10. 0-0 11. Re5 og 12. f4.
o.s.frv.
9. Bxc7, Dxe7
10. Rxd5, exd5
11. Hcl
Eðlilegasta framhaldið.
Lykilleikur svarts i þessari
stöðu er c7-c5 og hvitur býr sig
undir að herja á c-peðinu.
Larsen reyndi aðra aðferð i
einvigi sinu við Portisch i
Júgóslaviu 1968, en varð litið
ágengt: 11. Be2, Be6 12. 0-0, c5
13. Dd2, Rd7 14. Hfcl, c4. 1
annarri skák varð framhaldið
14. b3, a5 15. Bb5 , Rf6 meö
jafnri stöðu.
11. —, Bc(i
12. Da4, c5
Athyg^isverður ieikur i
þessari ’sjtöðu er 12. —,~á5!?,
sbr. skáKtna Furman-Zajcev i
Tallin 1971. Framhaldið þar
varð 13. Hc3 (m.a. til að
hindra —, Db4+.), Hc8 14.
Bd3, c5 15. Da3, Da7 16. Bb5,
Ra6, 17. 0-0, Rc7 18. Bc6, c4!
og svartur náði betri stöðu.
13. I)a3
Einkennandi leikur i slikum
stöðum. Hvitur beinir skeyt-
um sinum að svarta c-peðinu
og kemur um leið i veg fyrir að
svartur nái að leika c5-c4.
13. —, Uc8
13. —, Rd7 væri ónákvæmt
vegna svarsins 14. Ba6 og
svartur lendir i óþægilegri að-
stöðu.
14. Bb5 ! ?
Þegar Fischer lék þessum
leik var almennt álitið, að um
nýjung væri að ræða, en
athugun leiddi i ljós að svo var
ekki. Leikurinn mun fyrst
hafa komiö fram i skák milli
Furmans og Gellers (að-
stoöarmanns Spasskis!) i
Rússlandi 1970. Þar varð
framhaldið 14,—. a6 15. dxc5,
bxc5 16. 0-0, Ha7 17. Be2, a5
18. Hc3! og hv. náði betri
stöðu.
14. —, a<>
15. dxc5, bxc5
16. 0-0, IIa7 (?)
Þessi leikur leysir ekki þau
vandamál, sem svartur á við
að glima i byrjuninni, eins og
skákin milli Furmans og
Gellers gaf ljóslega til kynna.
16. —,Db7! heldur stöðunni i
jafnvægi eins og sovézki stór-
meistarinn Gufeld he fur
réttilega bent á! Eftir 17. Be2,
Rd7 hefur svartur þrýsting á
b-linunni, sem vegur upp á
móti veikleikanum á c5. —
Hvitur gæti reynt 17. Ba4 (til
að hindra —, Rd7) en eftir 17.
—, Db6 ásamt 18. —, a5 og 19.
—, Ra6 má svartur vel við
una.
17. Bc2, Rd7
Geller lék 17. —, a5, sem
ekki reyndist vel heldur.
18. Rd4!
Notfærir sér þaö, að sv.
drottningin er valdlaus i
augnablikinu.
18. —, Df8
18. —, Rf6 virðist eðlilegri
leikur, en svartur hefur e.t.v.
hræðzt framhaldiö 19. Rb3,
sem þó leiðir ekki til neins fyr-
ir hvit eftir 19. —, c4 20. DxD,
HxD. 21. Rd4, Hec7 o.s.frv.
Einfalt og sterkt er hins vegar
(eftir 18. —, Rf6.) 19. Rxe6,
fxe6 20. Hc2! o.s.frv.
19. RxcO, fxe(>
20. C4!
Þessi hvassi leikur tryggir
hviti betri stöðu. Skársta úr-
ræðið fyrir svart virðist nú
vera 20. —, Rf6.
20. —, dt ?
„Strategiskur” fingurbrjót-
ur, sem leiðir til tapaðrar
stöðu fyrir svart. Hvitur nær
nú óstöðvandi kóngssókn.
21. f4, I)e7
22. c5, Hb8
Meiri vörn virðist fólgin i 22.
—, Rb6, sem kemur a.m.k. i
veg fyrir, að hvfti biskupinn
fái óhindraður að komast ,til
c4. En svartur ætti þá lika
erfitt um vik eftir 23. Db3, Rd5
24. Bc4, Hb7 25. Df3, sem hót-
ar illilega 26. f5.
23. Bc4, Kh8
Nú átti hvitur svarið 24.
Dxc5! við 23.—, Rb6.
24. Dh3, RfX
Það er álitamál hvórt 24. —,
Hxb2 hefði ekki veitt meira
viðnám. Aðstaða svarts er nú
vita vonlaus og úrvinnslan
aðeins tæknilegt atriði fyrir
hvit.
25. b3, a5
26. f5
Stórskotaliðið ryður sér nú
braut að viglinu svarta kóngs-
ins.
26. —, exf5
27. Hxf5, Kh7
28. Hcfl
Hvitur má ekki enn sem
komið er leika H-f7 vegna
svarleiksins R-g5.
28. —, DdX
29. Dgs, llc7
30. h4
Kemur i veg fyrir það i eitt
skipti fyrir öll, að svarta
drottningin eða riddarinn geti
tekið sér bólfestu á g5-reitn-
um.
30. —, Hbb7
31. c(> !
Heftir svarta liðsaflann i
herkvi.
31. —, Ilbc7
32. De5, I)c8
33. a4
Þegar hér var komið sögu
átti Fischer eftir 45 minútur af
umhugsunartima sinum, en
Spasski u.þ.b. 20 minútur.
Timinn skiptir hins vegar litlu
i þessu sambandi þvi að staöa
svarts er gjörtöpuð.
33. —, Ddx
34. Ilfl-f2
Fischer fer sér aö engu óðs-
lega, þó að hann gæti látið til
skarar skriöa þegar i staö.
Gligoric nefndi þetta „kin-
verska pyndingu.”
34. —. I)c8
35. 112f3. I)d8
36. Bd3
Hefur lokaatlöguna!
36. —, I)c8
Spasski er dæmdur til algers
aðgerðarleysis eins og raunar
i hinum tapskákunum.
37. I)c4
Hótunin er 38. Hf8+, sem
lyktar með máti á h7.
37. —, Rf(>
38. IIxf6, gxf(i
39. Hxfli, KgX
40. Bc4, Kh8
41. l)f l
— og svartur gafst upp
saddur lifdaga.
Fischer hefur leitt lið sitt til
sigurs með miklum glæsibrag.
en taflmennska heims-
meistarans veldur vonbrigð
um. F.ó.
Er Fischer kominn í ham?
SIGRAÐI í 6. EINVI'GISSKAKINNI
MEÐ GLÆSILEGRI TAFLMENNSKU
ET—Reykjavik.
Sjötta einvigisskákin var tefld á
sunnudag fyrir fullu húsi áhorf-
enda. Skákin hófst með óvenju-
legum byrjunarleik Fischers: c4,
cn rann svo i hinn hefðbundna far-
veg drottningarbragðsins. Með 7.
leik Spasski: b(> kom upp svonefnt
Tartakorcr-afbrigði, cn 14.1eikur
Fischers: Bb5 var óvæntur
i þessari stöðu.
Framan af mátti ekki á milli
sjá, hvor hefði betur. En smám
saman seig á ógæfuhlið fyrir
heimsmeistaranum, Fischer náði
frumkvæðinu algerlega i sinar
hendur likt og i fyrri sigurskákum
sinum. Eftir 30 leiki hafði Fischer
náð yfirburöastöðu og aðeins var
beöið eftir uppgjöf Spasski.
i 41. leik rétti heimsmeistarinn
andstæðingnum höndina til merk-
is um, að hann gæfi skákina.
Ahorfendur kiöppuðu Fischer lof i
lófa, en flestir fundu þeir eflaust
til með Spasski. Keppendurnir
yfirgáfu Höllina strax að lokinni
skákinni og voru að vonum mis-
jafnlega ánægðir. — Fischer
ánægður, en þó dálitið þreytulcg-
ur á svip — en Spasski hristi bara
höfuðið, er hann gekk út um dyrn-
ar.
Að 6 skákum ioknum, hefur
Fischer tekið forystu i einviginu,
hlotið 3 1/2 vinning gegn 2 1/2
vinningum Spasskis. Margir spá
þvi nú, að Fischer sé kominn á
skrið og eftir þetta fái ekkert
stöðvað hann i baráttunni um
heimsmeistaratitilinn. Aðrir
benda á, að taflmennska Spasskis
hafi verið máttlaus hingað til, en
nú hljóti hann að taka á honum
stóra sinum og þá geti allt gerzt.
En flestir veöja á Fischer. „Það
er eins og allir séu sem viö-
vaningar i böndunum á honum”,
heyrði ég sagt i Laugardalshöll-
inni á sunnudaginn. Og e.t.v. er
það rétt, en þá er aöeins spurn-
ingin: Her er orsökin fyrir þess-
um yfirburðum? Þvi verða snjall-
ari menn en ég, armur blaöa-
snápur, að svara.
Sjöunda einvigisskákin verður
tefld kl. 5 i dag og veröur hún að
likindum ekki siður spennandi en
fyrri skákir þeirra tvimenninga.
Spasski stundvis, en
Fiseher seinn að vanda
Fischer kom að vanda nokkrum
minútum of seint til keppninnar.
Spasski var setztur rétt fyrir kl. 5
og beið andstæðingsins. Lothar
Schmid ýtti á hnapp skákklukk-
unnar til merkis um upphaf 6.
skákarinnar á slaginu 5. Nokkru
seinna kom Fischer askvaðandi
inn á sviðið, settist og lék án um-
hugsunar: c5. (Leikur, sem
Fischer kýs næst á eftir uppá-
haldsleiknum: e5).
Við upphaf skákarinnar veltu
dómararnir fyrir sér bréfi, sem
Fischer haföi afhent þeim. Að
sögn Guömundar Arnlaugssonar
Framhald á bls. 19
Tilgangurinn helgar
meðalið
Geir Hallgrimsson beitti sér
mjög hart á móti hinum nýju
tekjustofnalögum, þegar þau
voru til ineðferðar á Alþingi.
Borgarstjórinn reyndi að telja
Reykvikingum trú um að
lögunum væri fyrst og fremst
beint gegn Reykjavik. Nauð-
synlegt var þvi að gripa fyrsta
tækifæri til að sanna þessa
kenningu.
Þegar búið var að hækka
fjárhagsáætlunina um röskar
200 inilljónir inilli umræðna
var ljóst, að bæta yrði 50%
álagi á fasteignagjöld og 10%
aukaálagi á útsvör lika til að
cndar næðu saman.
i þessu tafli virðist þaö ekki
hafa skipt máli i augum
borgarfulltrúa Sjálfstæöis-
flokksins eða þeirra, sem þar
ráða fcröiuni, hvort reykviskir
skattgreiðcndur yrðu að borga
200 niilljónum meira eða
minna i útsvör og fasteigna-
gjöld. Þctta var nauðsyníegt
til að stóru orðin og fyrirsagn-
irnaryröu ekkitóm inarkleysa.
Ræða Einars í Briissel
Er Einar Agústsson, utan-
rikisráðherra, undirritaði við-
skiptasamning islands við
Efnahagsbandalag Evrópu i
Briissel sl. laugardag, sagði
hann i ræðu að náðst hefði
merkur árangur i samningum
EFTA-rikja við EBE, þar sein
friverzlun ineð iðnaöarvörur
hefði verið tryggð milli hins
stækkaða Efnahagsbaiulalags
og þcirra EFTA-ríkja, scm ut-
an bandalagsins standa en
gcrt liafa viðskiptasamninga
við EBE.
Einar Agústsson sagöi, að
íslciidingar hefðu ekki viljað
standa utan við þessa þýð-
ingarmiklu þróun. island væri
hluti af Evrópu og tengt rikj-
11111 liins slækkaða bandalags
slcrkum efnahags-, stjórn-
mála-, mcnningar- og sögu-
legum böndum.
Hefðu samningar ekki tekizt
hefði verið hætta á þvi, að
losnaö hcfði smám saman um
þessi tengsl. Utanrikisráð-
herra flutli ráðamönnum
bandalagsins þakkir fyrir að
hafa skilning á þvi að friverzl-
un með iönaðarvörur ein-
göngu væri algerlega ófull-
nægjandi fyrir island og liefðu
failizt á, að samningurinn
næði einnig til sjávarafuröa,
scm væru aðalútflutningsvör-
ur islendinga. Taldi ráðherr-
ann, að með þessu hefði EBE
gefið gott fordæmi um það,
hvernig leysa beri sérstök
vandamál smárikis.
Ennfrcmur sagöi utanrfkis-
ráðherra:
„Við tækifæri scm þessi er
eölilegt aö hugsa til þess, sem
vel hefur tckizt og að lita
björtum augum til framtiðar-
innar. Engu að síður get ég
ckki láliö hjá liöa að minnast
á, að skuggi hvflir yfir samn-
ingsgerðinni. Efnahágsbanda-
lagið liefur gert þann fyrir-
vara, að umsamdar viðskipta-
ivilnanir fyrir sjávarafurðir
komi eigi til framkvæmda,
nema viðunandi lausn finnist á
cfnahagslegum vandamálum,
er leiða af útfærslu islenzku
fiskveiðilögsögunnar. Komisá
fyrirvari til framkvæmda er
framtið samningsins i liættu.
Það er cinlæg von min, að til
sliks komi ekki. Enda þótt
samningaumleitanir við Bret-
land liggi niðri eins og er, hafa
báðir aðilar margsinnis lýst
þvi yfir, að dururn hafi ekki
verið lokað og ég cr vongóður
að vegna þess áhuga, sein fyr-
ir hendi er á báðar hliöar finn-
ist viöunandi bráðabirgða-
lausn. Fari svo er ég þess full-
viss, að samningurinn muni
þegar til lengdar lætur vera
mikils virði fyrir efnahags-
þróun islands og tengsl þess
við Evrópu.” —TK