Tíminn - 25.07.1972, Qupperneq 9

Þrifiiudagur. 25. júli 1972
TÍMINN
9
Útgefandi: Framsöknarflokkurinn
iggii; Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson. Ritstjórar: Þór-:
arinn Þórarinsson (ábm.), Jón Helgason, Tómas Karlsson,
Andrés Kristjánsson (ritstjóri Sunnudagsblaðs Timans).;
Auglýsingastjóri: Steingrimur Gislasoni. Ritstjórnarskrif-.:
stofur I Edduhúsinu við Lindargötu, simar 18300-18306.:
Skrifstofur i Bankastræti 7 — afgreiðsluslmi 12323 — auglýs-:
ingasimi 19523. Aðrar skrifstofurtsimi 18300. Askriftargjald:
225 krónur á mánuði innan lands, i lausasölu 15 krónur ein-:
takið. Blaðaprent h.f.
Álögur Geirs
Borgarstjóri fór á kostum i blekkingaleik
sinum á fundi borgarstjórnar Reykjavikur sl.
fimmtudag, þegar hann gerði grein fyrir tillög-
um um lækkun framlaga til framkvæmda hjá
borginni á þessu ári um 122,9 milljónir króna.
Borgarstjóri hélt þvi fram, að þessi lækkun
væri vegna skattalagabreytinga rikisstjórnar-
innar. Eins og kunnugt er nýtir Reykjavikur-
borg allar álagsheimildir til fulls, þ.e. 50% álag
á fasteignir og 10% álag á útsvör.
Borgarstjóri rakti á fundinum, hvernig
ákveðið væri að verja framkvæmdafénu og
spurði i sifellu borgarfulltrúa minnihlutaflokk-
anna, hvort þeir vildu hætta við þessa eða hina
framkvæmdina til að komast mætti hjá að nota
10% álagið á útsvörin. Var auðfundið að sam-
vizka borgarstjóra var slæm vegna þeirrar
skattheimtu.
Kristján Benediktsson, borgarfulltrúi Fram-
sóknarflokksins, svaraði borgarstjóra og sagð-
ist vera sammála þvi að dregið yrði úr fram
kvæmdum um þær 122,9 milljónir, sem borgar-
stjóri gerði tillögu um, enda óeðlilegt að auka
framkvæmdafé um 100% milli ára. Þetta hefði
átt að gera strax við samningu fjárhags-
áætlunarinnar i april eins og borgarfulltrúar
minnihlutaflokkanna hefðu lagt til.
Um 10% álagið á útsvörin, sem gerir nærfellt
100 milljónir króna, sagði Kristján,að borgar-
stjóri væri búinn á undanförnum mánuðum að
búa þannig um hnútana með fjárskuldbinding-
um, að erfitt væri að komast hjá þeirri hækkun
núna. Kristján benti siðan á, hvar spara hefði
mátt 100 milljónir.
1. Seinni hluta vetrar voru samþykkt kaup á
malbikunarstöð, sem setja á upp i haust. Verð
50 milljónir. Útborgun á þessu ári 28 milljónir.
Kristján benti á þegar ákveðið var að kaupa
þessa stöð, að hún mætti biða til næsta vors, þvi
varla yrði malbikað mikið i vetur. Flutti hann
og fleiri borgarfulltrúar á sinum tima tillögu
um frestun þessarar framkvæmdar.
2. Samþykkt var i vetur að veita Einari
Sigurðssyni og Ingvari Vilhjálmssyni 10
milljónir til togarakaupa. Allir borgarfulltrúar
minnihlutaflokkanna voru á móti þvi.
3. Vegna slæmrar greiðslustöðu borgarsjóðs
telur borgarstjóri ekki fært að greiða gatna-
gerðinni tæpar 45 milljónir sem hún á þar inni
og búið er að ráðstafa i framkvæmdir. Þær
framkvæmdir eru i þeim niðurskurði, sem
borgarstjóri lagði til.
4. Engin tilraun hefur verið gerð til að draga
úr kostnaði við rekstur borgarinnar, sem nem-
ur 1550 milljónum samtals. Þar hefði verið
auðvelt að spara nokkrar milljónir.
Aðeins i þeim 4 greinum, sem hér hafa verið
nefndar hefði mátt ná þeirri upphæð, sem álag-
ið á útsvörin gerir, þ.e. 100 milljónum.
Þær 100 milljónir, sem þar um ræðir verða
ekki skrifaðar á reikning nýju skattalaganna.
Þær eru samfelld leikflétta hins æfða stjórn-
málamanns Geirs Hallgrimssonar, i baráttu
hans i landsmálapólitik. Hagsmunum Reyk-
vikinga er fórnað i þvi valdatafli.
Victor Louis:
Rússar renna hýru auga
til Filippseyja
Nokkur menningartengsl milli þjóðanna eru hafin og forsetafrúin
á Filippseyjum var á ferð í Moskvu fyrir skömmu
Höiiindur þessarar
j'reinar, Vietor l.ouis, er
einn af íræfíustu oj> viöförl-
ustu blaöamönnuin Sovét-
rikjanna. Stjórnarlierrarn-
ir i Kreml senda liann oft á
vetlvanjí til þess aft þreifa
fvrir sér um ný sambönd.
Louis sej;ir i j'reininni frá
lerft sinni til Filippseyja
Ivrir sköiumu oj> spáir þvi,
aft fljótlej;a verfti efnt til
stjórnmálasamskipta milli
Sovétrikjanna oj{ Filipps-
evja.
ÉG kom fyrir skömmu til
lands, sem er einangraðra en
nokkurt annaft land, sem ég
hefi komift til. Þar er ferfta-
manninum ráftift frá aft aka
milli borga efta aft fara fót-
gangandi frá gistihúsi. 1 sum-
um byggftarlögum landsins
eru ibúarnir á steinaldarstigi.
Sumir stjórnmálamann-
anna virftast raunar á litlu
hærra stigi. Þeir eru enn að
velta fyrir sér, hvort timabært
sé aft vifturkenna rikisstjórn
Sovétrikjanna. Leiftsögumenn
minir spurftu til dæmis, hvort
Sovétmenn heffti tekift þátt i
heimsstyrjöldinni siftari.
ÞETTA land eru Filippseyj
ar. Kaþólsk trú er útbreiddari
meftal ibúanna þar en nokkurs
staftar annars staftar i Asiu.
Þetta kemur valdhöfunum i
Moskvu vift ekki siftur en páf-
anunt. Margir þykjast hafa
veitt þvi athygli, aö hugmynd-
ir kommúnista eigi greiftan
aftgang aft kaþólskum mönn-
um. Þeir benda á ftaliu máli
sinu til stuftnings og fjölgandi
kommúnistaflokka i Suftur-
Ameriku. Kinverjar hrærftu
saman kenningum Kung Fu-
tse, Marx og Mao og úr þvi
varft blanda, sem ólæsir
búadatrúarmenn gleyptu.
Ekki er sennilegt, aft Rússar
og Kinverjar stundi árófturs-
keppni á Fiiippseyjum, en
margt bendir til, aft efnt verfti
til stjórnmála- og viftskipta-
tengsla miili Filippseyja og
Sovétrikjanna. Menningar-
tengsl eru þegar nokkur, eink-
um gagnkvæmar heimsóknir
listamanna. Stúdentaskipti
auka þessi tengsl, en fáir
stúdentar taka enn þátt i þeim
skiptum.
IMELDA MARCOS, kona
forsetans á Filippseyjum, var
á ferft i Sovétrikjunum fyrir
skömmu og sú för greiftir fyrir
nánari samskiptum. Forystu-
menn Sovétrikjanna voru i
fyrstu i vafa um, hvernig þeir
ættu aft taka frúnni og veltu
meftal annars fyrir sér, hvort
þeir yrðu aft láta nægja aft
ræfta við hana um vefturlag og
þess háttar. Þegar frúin birt-
ist kom þeim þægiiega á
óvart, hve hún skildi vanda-
málin vel og þekking hennar á
nýjum stjórnmálastraumum
og efnahagserfiðleikum vakti
aðdáun þeirra.
Frú Marcos er eljusöm og
skrifafti sjálf hjá sér það, sem
fram fór á fundum, en fól þaft
ekki öðrum, Stundum hafði
hún hvorki aftstoftarmenn né
ráftgjafa með sér, þegar hún
sat opinbera fundi, en greip til
vasabókarinnar, ef á þurfti aft
halda. Hún ræddi vift efna-
hagssérfræðinga i Sovétrikj-
unum og þær viftræður ættu að
leiða til aukinna verzlunarvift-
skipta, sem er hinn venjulegi
undanfari stjórnmálasam-
skipta.
Imi'lila Marcos, kona forset-
ans á Filippscyjum.
FRAM aft þessu hafa vift-
skipti Filippseyinga og
kommúnistarikja farið fram
fyrir milligöngu þriftja rikis.
Þrátt fyrir þetta nema þessi
viftskipti yfir 100 millj. dbllara
á ári. Filippseyingar flytja
einkum út kókoshnetuoiiu og
kjarna.
Meftal Filippseyinga gætir
verulegrar andstöftu gegn nýj-
um millirikjatengslum.
Kabataany Makabayan nefn-
ist þjóftleg æskulýftshreyfing,
sem fordæmir öll skipti við
Sovétrikin og telur þau ,,ör-
væntingarfulla tilraun til aft
varftveita tök nýlendustefnu
Bandarik jamanna á
Filippseyingum með leyni-
samningum vift heimsvalda-
sinna kommúnista i Sovét-
rikjunum”.
VART verftur alls konar
andmæla gegn samskiptum
vift Sovétrikin og má byrja á
þvi aft tilfæra þá skoplegu rök-
semd, aft Filippseyingar hafi
ekki efni á aft fjölga sendi-
sveinum erlendis, Einnig er
samskiptunum andmælt á
þeim forsendum, aft Filipps-
eyinga bresti allar grund-
vallarrannsóknir á málefnum
Rússlands og muni af þeim
sökum standa höllum fæti i
öllum samskiptum vift Rússa.
Utanrikisráftuneyti Filipps-
eyja hefir uppi andmæli á
grundvelli „þess vanda, sem
fylgir i kjölfar samskipta vift
sérhvert sósialistariki efta að
sjá öryggismálunum borgift.
Starfsmenn upplýsingaþjón-
ustunnar hafa enga reynslu á
aft byggja i þvi efni”. Þar á of-
an hljóti „nærvera fastrar
verzlunarsendinefndar aft
auftvelda njósnir, lögleg og
ólögleg stjórnmálaafskipti og
aftstoö vift samtök
kommúnista i landinu”. Um
þetta og margt fleira er ritaft i
blöft landsins.
MÉR er ekki kunnugt um,
hvaða leyndarmál Filippsey-
ingar hafi aft varðveita.önnur
en legu hinna bandarisku her-
stöftva, en henni er ekki auð-
leynt. Herstöðvarnar eru til
dæmis svo vel búnar allri
iþróttaaftstöðu, m.a. golfvöll-
um, aft þær gegna miklu hlut-
verki i félagslifi landsmanna.
Ég sendi vinum minum póst-
kort meft myndum frá þessum
herstöðvum, enda tókst mér
ekki að fá önnur póstkort sums
staftar úti á landsbyggðinni.
Bandarikjamenn hafa yfir-
gefift Okinawa, hverfa smátt
og smátt á burt frá þessum
hluta Kyrrahafsins yfirleitt og
ætla sýnilega aft hverfa á burt
frá Vietnam. Að brottför
þeirra frá Filippseyjum hlýtur
aft draga fyrr efta siftar, þrátt
fyrir þá yfirlýsingu banda-
riska sendiherrans i Manilla,
aft bandariskur her muni
„hafa bækistöftvar á Kilipps-
eyjum um óráftna framtið”.
Eftir för Nixons forseta til
Peking og Moskvu lýsti
Marcos forseti yfir, aft samn-
ingar vift Bandarikjamenn
yrftu teknir til endurskoftunar,
ekki afteins herstöftvasamn-
ingarnir, heldur og allir aðrir
samningar.
MARGIR eru þeir, sem
fagna hagkv. samskiptum v-ift
Sovétr.. Vextir af lánum Sovét
manna eru 1 % lægrren vextir
af bandariskum lánum og auk
þess eru Filippseyingar að
reyna aft afla sér nýrra mark-
afta erlendis og eiga þvi erfitt
meft aft hafa aft engu markafts-
möguleikana i Austur-Evrópu.
Lýst er yfir i Pravda, aft
Filippseyingar séu ,,á réttri
leift” þegar þeR bollaleggja
um stjórnmálasamskipti og
verzlun vift Sovétrikin.
Isvestia, stjórnarblaftift i
Sovétrikjunum, segir lesend-
um sinum frá þvi, aft „glæpa-
veldift” og „hergagnadýrkun-
in” á Filippseyjum stafi af
bandariskum áhrifum.
Skriftur komst fyrsl á undir-
búning aukinna skipta milli
Sovétmanna og Filippseyinga
sumarift 1967, þegar Filipps-
eyingar sendu lyrstu þing-
mannasendinefndina til
Moskvu. Þegar ég kom til
Filippseyja tók starfsmaftur
vegabréíaskoftunarinnar á
móti mér eins og ég væri náinn
vandamaftur hans. Ég haffti
afteins lengift dvalarleyfi í tiu
daga og verift synjaft um
lengra dvalarleyfi hvaft eftir
annaft, en þegar á staftinn kom
var mér boöin framlenging i
59 daga.
ÉG sækist yfirleitt ekki eftir
opinberum viðtölum, en kýs
heldur aft ferðast um og ræöa
vift fólk óformlega. A ferft
minni átti ég t.d. tal við mál-
íærslumann i Zamboanga á
eynni Mindanao. Hann sagfti
mér, aft þegar Kina-kommún-
istar reyndu aft laða fólk aft
sér mættu þeir venjulega and-
úft. Þarna væri ekki um aft
ræfta andúö á kommúnistum,
enda þótt kommúnistaflokk-
urinn sé bannaftur á Filipps-
eyjum, heldur andúft á Kin-
verjum. Þessa hefir lengi gætt
i landinu, en andúftin hefir
magnazt og breiftzt út eftir að
menningarbylting Maos kom
til sögu.
Filippseyingar eru fúsir aft
ræfta „hina óumflýjanlegu
byltingu”, enda eitt af vinsæl-
ustu umræftuefnunum, næst
spillingunni i landinu. Hins
vegar óttast ég, aft ekkert
verfti úr framkvæmdum á
þessum tveimur sviftum fyrst
um sinn. En ég er sannfærður
um, að samskiptin við Sovét-
rikin verfta varanleg. Vel get-
ur komið til mála, aft dugleg-
ustu stúdentarnir frá Moskvu,
sem nú leggja allt kapp á aft
læra aft tala og skrifa Tagalog,
fái tækifæri til að notfæra sér
þá kunnáttu sina þegar á
þessu ári. Ég heyrði þvi til
dæmis haldift fram, að Sovét-
menn ættu meiri og betri
möguleika á að afla sér vina á
Filippseyjum en i nokkru
landi öðru i Asiu.
TK