Tíminn - 24.08.1972, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Fimmtudagur 24. ágúst 1972
Athugasemd við skrif Morgunblaðsins
Um álagninguog innheimtu
eignarskatta á
tekju-og
árinu 72
í Morgunblaðinu þann 22. ágúst
er bæði i frétt á baksiðu og i leið-
ara fjallað um álagningu beinna
skatta á árinu 1972 skv. skattskrá
og er m.a. gerður samanburður á
álagningartölunum og áætlunar-
.tölum fjárlaga fyrir árið i ár. 1
þessu sambandi vill ráðuneytið
taka fram, að þessi samanburður
er villandi að þvi leyti að i tekju-
hlið fjárlaga er sýnd áætlun um.
innheimtu en ekki álagningu og
hefur svo verið um mörg undan-
farin ár. Með fjárlögum ársins
1972 var ákveðin veruleg hækkun
tekju- og eignarskatta, samfara
niðurfellingu persónuskatta og
vegna útgjaldatilfærslu frá sveit-
arfélögum til ríkisins. Búast má
við að þessari breytingu fylgi á
fyrsta ári veruleg aukning eftir-
stöðva tekju- og eignarskatts i
krónutölu við áramót, sé miðaö
við, aö innheimtuhlutföll haldist
svipuð og verið hefur. Viö af-
greiðslu fjárlaga á Alþingi i
desember 1971 var að sjálfsögðu
gerð grein fyrir álagningarfor-
sendum áætlunar um innheimtar
tekjur af tekju- og eignarsköttum.
Innheimtuáætlunin var i megin-
atriðum reist á reynslu siðustu
ára af innheimtu gjaldfallinna
beinna skatta. Þessar forsendur
tekjuáætlunar fjárlaga 1972 eru
sýndar hér að neöan og til saman-
burðar niðurstöður álagningar
skv. skattskrá 1972 (ásamt áætlun
um áhrif bráðabirgðalaga um
skattivilnun aldraðra og öryrkja)
og eftirstöðvar i lok ársins 1971
ásamt nýrri innheimtuáætlun
fyrir árið i ár. Loks eru sýndar til
frekari samanburðar álagningar-
tölur og innheimtureynsla ársins
1971.
Alagning og innheimta tekju- og
eignarskatta 1971 og 1972 (1%
byggingarsjóðsgjald meðtalið).
1 9 7 2 1 9 7 1
Alagning skv. Aætlun fjárlaga um> Alagning skv.
skattskrá 1972 dlagningu og skattskrá 1971 og
og ný innheimtu innheimta 1971 skv.
innheimtuáætlun ríkisbókhaldi.
A. Alagning M.kr.
Einstaklingar: 1. tekjuskattur 3.471,6
— áætluð áhrif bráðabirgðalaga um skattivilnun fyrir aldraða oe öryrkja (—40,0)
2. Eignarskattur -L*U.
SAMTALS 3.555,9
Félög: 2. Tekjuskattur 684,3
3. Eignarskattur 169.0 "853Í3
SAMTALS
A. Alagning ALLS 4.409,2
B. Eftirstöðvar við
upphaf ársins skv. rikisbókhaldi áætlað I fjárlagatölum 497,4
C. Samtals tii innheimtu á árinu A-t-B 4.906,7
D. Innheimta (áætlun 1972, reynsla 1971) - 3.505.2
E. Innheimtuhlutfall = D/Cxl00% 71,4%
M.kr. M. kr.
3.408,0 1.117,1
JJLLiL 3.509,8 I3I.ÍL 1.239,0
560,4 237,1
. 154.9 48.6
715,3 285,7
4.225.1 1.524,7
541,1 407,7 '
4.766.2 1.932,4
3.384,9 1.383,4
71,0% 71,6%
1) Mismunur „samtals til inn-
heimtu á árinu” og „innheimtu”
1971 kemur ekki heim við þessar
tölur vegna breytinga frá upphaf-
legri álagningu.
Af þessum tölum má sjá, að
raunveruleg álagning tekju- og
eignarskatts 1972 er 184,3 m.kr.,
eða 4.4% hærri eráætlun fjárlaga
og heildarfjárhæð gjaldfallins
tekju- og eignarskatts á árinu
1972 er 140.5 m.kr.hærri en reikn-
að var meö i fjárlögum. 1 þessu
sambandi má nefna, að i fjárlög-
um ársins 1971 voru tekjur af
tekju- og eignarskatti áætlaðar
1277,5 m.kr. (1% byggingarsjóðs-
gjald með taliö). Alagningin
reyndist siðan 1524,7 m. kr. og
innheimtan 1383,7 m. kr. sbr. hér
að framan. Þannig varð álagn-
ingin skv. skattskrá i fyrra 247.2
m. kr. hærri en fjárlagaáætlun,
en innheimtan, sem er sú tala,
sem beint má bera saman við
fjárlögin 105.9 m. kr., eða 8.3%
hærri.
Að sjálfsögðu rikir enn nokkur
óvissa um innheimtuárangurinn
á þessu almanaksári. Hér er
reiknað með i nýrri innheimtu-
áætlun fyrir almanaksárið 1972,
sem byggist bæði á innheimtu-
reynslu ársins 1971 og á inn-
heimtureynslu fyrri árshelmings
i ár, að innheimta þessara skatta
geti orðið 3.505.2 m. kr„ sem er
120.3 m. kr„ eða 3.6% hærra en
áætlað var i fjárlögum. Inn-
heimtuhlutfallið er i áætluninni
fyrir árið 1972 nær það samaog
reyndin varð i fyrra, sá miðað við
samtölu eftirstööva og álagning-
ar skv. skattskrá. 1 ár e»-álagning
ársins, sem innheimtist að jafn-
aði betur en eftirstöðvar frá fyrri
árum, mun stærri hluti hinnar
gjaldföllnu skattfjárhæðar en i
fyrra, en á móti þessu kemur, að
Tilboð óskast
i bogabyggða birgöaskemmu 12,5x30 m aö stærð á Kefla-
víkurflugvelli.
Tilboöin veröa opnuö á skrifstofu vorri fimmtudaginn 7.
september kl. 11 árdegis.
Sölunefnd Varnaliðseigna.
nú kemur stærri hluti en þá til
innheimtu á siðustu fimm mánuð-
um ársins, sem að likindum þýð-
ir, að innheimta ýtist eitthvað yfir
á næsta ár. Innheimtarfærist sfð-
an væntanlega i eðlilegt horf við
álagningu á næsta ári.
23. ágúst 1972.
Fjármálaráðuneytiö
Orðsending
Framhald
af bls. 1
leysa á alþjóðavettvangi. Af
Dana hálfu hefur i umræðum
þeim, sem nú fara fram á veg-
um S.Þ., verið lagt til, að settar
verði reglur, er taki sanngjarnt
tillit til réttmætra hagsmuna
allra fiskveiðiþjóða af að stunda
veiðar á úthafinu, jafnframt þvi
að gerðar séu sérstakar ráðstaf-
anir til að tryggja tilverugrund-
völl ibúa þeirra svæða, sem
vegna aðstæðna eru sérstaklega
háðir fiskveiðum vegna afkomu
sinnar.
Dönsku rikisstjórninni er kunn-
ugt um bráðabirgðaálit það, sem
Alþjóðadómstóllinn hefur látið i
ljós þann 17. þ.m. varðandi fisk-
veiðar Stóra-Bretlands og Sam-
bandslýðveldisins Þýzkalands á
Islandsmiðum. Rikisstjórnin von-
ar, að þær samningaviðræður,
sem tsland hefur nú um langt
skeið unnið aö og hefur enn á ný
lýst sig reiðubúið að halda áfram
við þá aðila, sem hagsmuna hafa
að gæta vegna hinnar nýju is-
lenzku reglugeröar, verði sem
fyrst fram haldið.”
I GR0ÐUR
PLAST
M0LD
ÓV—Reykjavik
Komi maður i blómabúð eöa
gróöurhús og kaupi moldarpoka
vegna orkideanna sínna kann aö
koma á óvart aö finna hvitar
plastkúlur saman viö moldina.
Gæti manni jafnvel dottiö i hug,
aö moldin sé óhrein og hafi veriö
tekin viö ibúðarhús i byggingu,
þar sem brotnaö hafi einangrun-
arplötur og plastkornin úr þeim
fokið.
Þessi plastkorn eru samskonar,
en eru notuð i háfræðilegum til-
gangi. Frauðplast þetta er kallað
EPS og er notað til að blanda i
þungan og loftlausan jarðveg til
að bæta eðlisástand hans til rækt-
unar.
Undanfarin 6 ár hefur EPS ver-
ið framleitt hjá Plastgerð Suður-
nesja i Njarðvikum en þegar
blaðamaöur Timans ræddi við
framkvæmdastjórann þar, Hauk
Ingason, þá kom i ljós, að ekki eru
nema tæp tvö ár siðan hérlendir
menn gerðu sér grein fyrir ágæti
plastkúlnanna til garðyrkju og
ræktunar — og þá var það eftir að
brezkir sérfræðingar höfðu heim-
sótt Hauk og samstarfsmenn
hans suður til Njarðvikur.
Frauðplast þetta er lyktarlaust
og án nokkurra efnalegra áhrifa,
segir i ársriti Garðyrkjufélags ts-
lands 1972, en þar er þetta kynnt
litillega. EPS hefur engin annar-
leg áhrif á plöntulifið, rotnar ekki
og er alveg sérstaklega létt i sér.
Eitt rúmfet vegur aðeins eitt
pund. Kornin halda aðeins að sér
vatni á yfirborði en verða ekki
gegnsósa. Þau bæta þvi fram-
ræslu og loftun jarðvegsins og
valda þvi að hann verður ávallt
lausisér. Um leið jafna þau hita-
stig jarðvegsins. Meira súrefnis-
innihald og hærra hitastig gera
hann lifrænni og betri ræktunar-
árangur fæst. Auðvelt er að bæta
ástand jarðvegsins með frauð-
plasti og vegna þess að efnið rotn-
ar ekki, veröa umbætur á þéttum
jarðvegi varanlegar. Athygli skal
vakin á því, að EPS heldur ekki i
sér vatni og frá þvi fara engin lif-
ræn efni úti jaröveginn. Hin bæt-
andi áhrif á þungan jarðveg stafa
einmitt af þvi að EPS helzt þar
óbreytt.
Svo segir i Garöyrkjuritinu, en
notkunarreglur virðast held-
ur einfaldar: blanda frauðplast-
inu saman við og ætti hver meðal-
skussi að geta sagt sér sjálfur
hvað er heppilegt magn; litið
mun þýða að nota eingöngu plast-
kúlurnar! Arangurinn mun ekki
lála á sér standa, harðari og
öflugri rótarmyndun er marg-
sönnuð, og skapast það af meiri
hita og betri loftun, án þess að
hætta sé á að blandan verði
vatnssósa. Sérstaklega mun
reynsla vera góð af græölingum i
slikum blöndum, enda þarfnast
þeir mikillar hlýju og umhyggju.
En eins og Haukur Ingason hjá
Plastgerð Suöurnesja sagði, þá
eiga blessaöar húsmæðurnar
stundum til að drekkja blómun-
um sinum og á plastið að útiloka
það.
Gallinn er helzt sá, að húsmæð-
ur hafa ekki gert sér grein fyrir
þessu kosta efni ennþá. Það var
ekki fyrr en i sumar að fyrst varð
þaðstaðfestá prenti hérlendis, að
gott væri að nota plast i gróður-
mold og enn sem komið er fram-
leiðir Plastgerð Suðurnesja ekki
mikið til þessara nota. A þeim
tveimur árum, sem liðin eru sið-
an Haukur og samstarfsmenn
hans þar suðurfrá gerðu sér grein
fyrir notagildi plastsins i þessu
sambandi, hafa þeir framleitt um
það bil ltonn til nota i gróður-
mold. — En ég get nefnt sem
dæmi, sagði Haukur, — að 1971
fóru 25.000 tonrl frá Bretlandi til
Þýzkalands og i Þýzkalandi er
framleitt hvað mest af þessu efni
i þessum tilgangi. Þjóðverjar
hafa svo mikið af leirkenndri
mold og þeir eru nauðbeygðir til
að fá eitthvað til að lyfta henni.
Við islenzkar aðstæður, hélt
Haukur áfram, — er þetta mjög
gott, þvi hitamunur á degi og
nóttu getur verið svo mikill, að
viðkvæmar jurtir hreinlega fyrir
losti”. Ef plastið er notað, helzt
varminn i jurtinni miklu lengur
og bjargar henni.
Svo er það. Húsmæður og ein-
setukarlar geta væntanlega nýtt
sér þessa vitneskju fyrir potta-
blóm sin og skulum við vona að
hver hljóti nægjanlega æfingu i
vetur til að geta umbylt garð-
yrkjutækni sinni, er vorar á ný.
Gíróreikningur írsku
barnanna er 20002
- Hjálparstofnun kirkjunnar leitar eftir
framlögum frá almenningi
Eins og fram hefur komið i
fréttum, hefur biskup tslands
boðið til landsins hópi 20 barna á
aldrinum 12-15 ára frá N-trlandi.
Börnin koma til tslands 30. ágúst
og dvelja i sumarbúðum þjóð-
kirkjunnar, Reykjakoti við
Hveragerði, til 13. september.
Börnin eru valin til farajinnar
af opinberri nefnd i N-trlandi i
samráði við kirkjuyfirvöld. Oll
eru börnin frá svæðum, sem illa
hafa orðið úti i hörmungum
siöustu ára. Börnin eru þannig
valin, að helmingur þeirra er
kaþólskrar trúar og helmingurinn
mótmælendatrúar, helmingurinn
kemur frá Belfast og helmingur-
inn frá Londonderry, 10 stúlkur
og 10 piltar.
Meðan á dvölinni stendur munu
börnin verða i umsjá starfsliðs
frá æskulýðsstarfi þjóð-
kirkjunnar undir forystu séra
Ingólfs Guðmundssonar. Auk
þess koma með börnunum tveir
fullorðnir trar, og væntanlega
mun einn aðili frá kaþólska
söfnuðinum á tslandi verða meö
hópnum.
Fyrst og fremst er ætlazt til að
dvölin geti orðið þessum hrjáðu
börnum til afþreyingar og
hvildar, en ef aðstæður leyfa,
verður farið með þau í stuttar
ferðir til merkisstaða á Suður-
landi.
Hjálparstofnun kirkjunnar sér
um allan kostnað vegna komu
barnanna, dvalarkostnað og flug-
ferðir Glasgow Reykia-
vik/Glasgow. Félagsskapurinn
Junior Chamber i Belfast sér um
að koma börnunum frá heim-
kynnum þeirra til Glasgow og
aftur til baka sömu leið.
Hjálparstofnunin hefur þegar
fengið beinan * stuðning og
fyrirheit um stuðning frá ýmsum
félagasamtökum, fyrirtækjum og
stofnunum, auk nokkurra fjár-
framlaga frá einstaklingum, sem
borizt hafa til skrifstofunnar og
einstakra sóknarpresta.
Meðal þeirra, sem heitið hafa
fjárstuðningi, má nefna borgar-
stjórn Reykjavikur, Flugfélag
tslands og Junior Chamber i
Reykjavik. Auk þess hafa mörg
fyrirtæki heitið fyrirgreiðslu i
ýmsu formi, gefa mat o.fl. Enn
vantar þó mikið á að nægjanlegt
fjármagn sé fyrir hendi til að
gera verkefninu skil. Hjálpar-
stofnunin treystir nú sem
endranær á velvild fólks, treystir
þvi, að fleiri sjái sér fært að
leggja eitthvað litilræði af
mörkum til þess að unnt veröi að
létta áþján skelfingarinnar um
stundar sakir af þessum
óhamingjusömu börnum frá N-
trlandi, og gefa þeim e.t.v. nýja
von og trú um betra lif og bjartari
framtið.
Framlöguin til irsku barnanna
er unnt að koma á framfæri á
skrifstofu Hjálparstofnunar
kirkiunnar, Biskupsstofu,
Klappprstig 27, til allra sóknar-
presta landsins og á giróreikning
nr. 20002.