Tíminn - 25.08.1972, Qupperneq 7

Föstudagur 25. ágúst 1972
TÍMINN
7
r
„NU VILL ENGINN
LÆRA AUGN-
SMÍÐI LENGUR"
Þýzkur gerviaugnasmiður staddur
hér á landi
SJ — Reykjavik.
Um þessar mundir dvelst hér á
landi augnsmiður frá Þýzkalandi,
Uans Múller-Uri að nafni, for-
stöðumaður fyrirtækisins FAB
Miiller und Söhne i Wiesbaden.
Hans Miiller-Uri hefur aðsetur að
Elliheimilinu Grund i Reykjavik,
og hann mun smiða gerviaugu úr
gleri fyrir 100-150 Islendinga
þennan hálfa mánuð sem hann
verður hér. Tólf útlærðir augn-
smiðir vinna nú hjá fyrirtæki
hans. en á vegum þess eru gerð
um 20.000 gerviaugu úr gleri á
ári.
Þetta er i fyrsta sinn að Hans
Múller-Uri kemur hingað til
lands, en bróðir hans, sem nú er
hættur störfum hefur komið hing-
að á tveggja ára fresti undanfarin
10-12 ár.
,,Ég er orðinn 68 ára og hef unn-
ið við þetta i yfir 50 ár”, segir
Hans Muller-Uri. Mér finnst það
vera orðinn nógu langur timi og
langar til aö fara að taka mér
hvild, en ég fæ þaö ekki, það vill
enginn læra þessa iðn nú til
dags.”
,,Unga fólkið vill komast i vinnu
þar sem þaö fer strax að þéna
peninga. Augnsmiði er fjögurra
ára nám, og auk þess þriggja ára
reynslutimi i starfi. Þeir sem
leggja hana fyrir sig, þurfa að
vera fingrafimir og auk þess er
krafizt góðrar almennrar mennt-
unar. Þetta starf krefst mikillar
þolinmæði og einbeitingar, og þvi
miður virðist unga fólkið nú á
dögum hafa takmarkað af þess-
um eiginleikum til að bera.”
Hans Múller-Uri og bróðir hans
eru þriðja kynslóðin i fjölskyldu
þeirra, sem vinnur við þessa iðn.
Fyrirtækið stofnaði afi þeirra
1860, en fjölskyldan er upphaflega
frá Thúringen. héraði glerblást-
ursmannanna, sem nú telst til
Austur-Þýzkalands. Synir Hans
Múller-Uri og bróöursonur hafa
einnig lagt augnsmiði fyrir sig.
F'aðir Hans MUller-Uri smiðaði
fyrstu gleraugnalinsurnar árið
1887. Nú sinnir fyrirtækið þó litt
linsusmiði. Þær eru yfirleitt úr
plasti, fyrir kemur þó að gerðar
séu glerlinsur hjá fyrirtækinu
fyrir sjúklinga, sem ekki þola
plastlinsur.
rtlafur Kristjánsson frá Flateyri
Gerviaugu eru yfirleitt úr gleri.
Þó eru einnig búin til augu úr
plasti, en slimhimnurnar i augna-
tóttinni þola þau illa, verr en gler-
augu. Eini kostur plastaugnanna
er sá, að þau brotna ekki.
Þegar við ræddum við Hans
Múller-Uri á Elliheimilinu Grund
var hann að skipta um glerauga i
15 ára pilti frá Þingeyri, Ölafi
Kristjánssyni. Hann fékk ör i
vinstra auga i leik 6 ára gamall og
fékk fljótlega glerauga, en hefur
þurft að láta skipta um það á
tveggja ára fresti.
Það tók augnsmiðinn um hálfa
klukkustund að útbúa nýtt auga
handa Ólafi og koma þvi fyrir og
það var auðséð, að hann var þaul-
vanur sinu starfi og lét ekkert
trufla sig. Tækin foru fábrotin,
gastæki, gleraugu og glerblást-
ursrör úr krióliti. ólafur fékk
annað auga til vara, heldur
stærra en það, sem sett var i, og
eiga þau tvö að duga honum i 5 ár.
Svo sem áður hefur komið fram
er nú vaxandi skortur á gervi-
augnasmiðum. 1 Frakklandi er
svipað fyrirtæki og fyrirtæki
Múllers i Wicsbaden. 1 Englandi
eru augnsmiðir, sem áður unnu
hjá Mullerfyrirtækinu, og sömu
sögu er að segja um aðrar borgir i
Vestur-Þýzkalandi. t öðrum lönd-
um Vestur-Evrópu eru alls engir
gerviaugnasmiðir, og ferðast
menn frá fyrirtækinu i Wiesbaden
viða um og starfa, enda þörfin
brýn.
Fleiri þurfa nú á gerviaugum
að halda en áður. Orsakir þess
eru m.a. hækkandi meðalaldur og
vaxandi fjöldi slysa. Þá er nú far-
ið að lækna krabba i augum, sem
var áður banvænn, en slikir sjúkl-
ingar þurfa á gerviaugum að
halda. Þá komast nú fleiri börn en
llans Múller-Uri að starfi
áður, á legg, sem eru fædd blind.
,,Mér finnst ekki, að rikið eigi
að greiða hluti eins og gerviaugu
að lullu fyrir fólk”, segir Hans
MiiIIer-Uri. ,,Fólk hirðir betur um
hluti sem það hefur sjálft orðið að
borga. Ef það fær gerviaugu gef-
ins, þá finnst sumum allt i lagi að
þau fari i súginn, þeir geti alltaf
fengið ný i staðinn. Með þeirri
þróun verður útilokað fyrir okkur
þessa fáu augnsmiði að anna eft-
irspurninni. Mér finnst hæfilegt
að sjúklingurinn borgi t.d. 1/10 af
kostnaðinum úr eigin vasa, þá
verður meiri aðgát á höfð.”
Hans Múller-Uri vinnur oft á
sjúkrahúsum. Það er mikilvægt,
að augnlæknar þekki vel starf
gerviaugnsmiðanna og geri að-
gerðir sinar i samræmi við það.
„Þetta dugar honum i fimm
ár”, segir Hans Múller-Uri og
klappar ólafi Kristjánssyni á
herðarnar, þegar hann hefur lok-
ið starfi sinu”, en þá verð ég von-
andi ekki hér, 72 ára gamall.”
— Hvað ætlarðu að gera, þegar
þú hætlir störfum?
,,Ég á 1700 fermetra garð og
gróðurhús og hef gaman af garð-
yrkju, svo ekki skortir verkelnin.
Svo á ég hund, og það er sundlaug
i garðinum. Ég held að kona min
og ég komum tif með að una vel
lifinu, þegar ég hætti að vinna.
„Það var ekki rétt, scm mér var sagt áður en ég fór að hér þyrfti eingöngu btá augu,” sagði Hans Múil-
er-Uri.
Eftir hálftima var nýja augað komið i.
Bílakaup
Tilboð óskast i Opel Record, árgerð 1966,
eins og hann litur út eftir veltu. Billinn er
til sýnis á Réttingaverkstæði Kaupfélags
Árnesinga, Selfossi.
Tilboð merkt Bilakaup sendist i pósthólf
10, Selfossi.
Lofum
þelm að lifa
Auglýsið í Tímanum