Tíminn - 07.09.1972, Qupperneq 12

12
TÍMINN
Fimmtudagur 7. september 1972
ekki hvítt lengur. Merek Vance stóð við járnvaskinn og var að taka af
sér gúmmihanzkana. Ég hélt enn á vasaljósinu. En snögglega tóku
hendur minar að titra og svo féll það á gólfið.
Það hlýtur að hafa orðið allmikill hávaði af þessu, þvi að Vance leit
upp og kinkaði kolli til min — aðeins kinkaði kolli og annað ekki. Þessi
höfuðhneiging sefað mig þó betur en nokkur orð.hefðu getað gert. öllu
var óhætt. Ég sá að sviti hnappaðist framan i lækninum og allir drættir
i andliti hans voru strengdir eftir áreynsluna. Ég fálmaði fyrir mér og
fann einn eldhússtólinn og settist á hann, þakklát i huga. Ég skalf, ekki
aðeins hendur minar, heldur einnig hné og varir. Mig furðaði á þvi, hve
vandlega Vance þvoði sér, og hve varfærnislega hann tindi saman
verkfæri og hve umhyggjusamlega hann raðaði þeim i tösku sina. Ég
hafði aðeins haft kvnni af læknum i siúkrahúsum og lækningastofum,
þar sem hin beztu hjálpargögn og æft aðstoðarfólk var til staðar. En nú
sá ég, að jafnvel i eldhúsi afskekkts sveitabæjar, þar sem engin
hjálpargögn voru fyrir hendi, vék góður læknir ekki i neinu frá venjum
stéttar sinnar. Ég undraðist stórlega visindalega nákvæmni hans.
Loks hafði Vance lokið starfi sinu. En enn þurfti hann ýms íyrirmæli
að gefa, og auk þess vildi hann ekki fara fyrr en hann hafði fullvissað
sig um, að barninu væri óhætt. Angeletta kom með honum út úr her-
berginu, þegar honum fannst timi kominn til brottferðar og sá ég að
hann klappaði hughreystandi á öxl hennar. Þegar hann tók frakka sinn,
litaðist hún um i eldhúsinu og gekk til min.
,,Ég þakka þér lika”, sagði hún, „fyrir það, sem þú hefur gert. Ég
gleymi þvi ekki — aidrei”.
,,Æ, það var ekkert, Letta. Allir hefðu getað haldið á ljósinu. En mér
þótti vænt um að geta hjálpað til. Og nú er ég viss um, að honum batn-
ar”.
Ég sá, að vöðvarnir framan á hálsi hennar kipruðust saman, og ég
vissi, að hún var að berjast við að segja eitthvað.
,,Ég sé eftir þvi, hvernig ég kom fram við þig áðan”, stundi hún. ,,En
það rifjaðist svo margt upp íyrir mér, þegar ég sá þig. Einu sinni langaði
mig til að vinna mér frægð og frama...” Hún leit i kringum sig i eldhús-
inu, áður en hún rétti fram stórar og vinnulúnar hendurnar.
„Láttu það ekki hryggja þig, Letta. Margt, sem við héldum þá, að
væri svo mikilvægt, er mér einskis vert nú”.
Hún leit á mig rannsóknaraugum.
„Ég hélt alltaf, að ekkert gæti amað að þér”, sagði hún „en mér
skjátlaðis. Ég sé, að þú átt einnig við raunir að striða — á þinn hátt. —
Jæja, vertu sæl”.
„Vertu sæl”. Ég fylgdist með henni að dyrunum og tók þar i hönd
hennar. „Ég kem hingað bráðum til þess að vita, hvernig honum reiðir
af”.
Ég hugsaði um þessi orðaskipti okkar á heimleiðinni. Ég gladdist yfir
þvi, að beiskja hennar i minn garð hafði þorrið. Við vorum aftur orðnar
vinstúlkur, og hún leit ekki lengur á mig sem imynd þess, sem hún
hafði farið á mis við i lifinu. Ég mundi enn hina skæru og mjúku rödd
Angelettu, er hún lék i menntaskólanum, og spurði sjálfa mig, hvort
hljómur hennar hefði fölskvazt eins og ferskur æskublómi hennar.
„Viða hafa leiðir legið, siðan við vorum saman i menntaskólanum i
Blairsborg”, hafði hún sagt, og ég gat ekki borið á móti þvi. En samt
gátum við enn mætzt og talað saman — ekki eins og reynslulausar
stúlkur, heldur sem tvær konur. Það átti ég Merek Vance að þakka.
Þótt undarlegt væri, varð ég að biðja hann að segja mér meira um
Lettu. Sú var þó tiðin, að við sátum hlið við hlið og veittum hvor annarri
trúnað.
Ég varð þess vör, að hann seildist til min og tók utan um hönd mina,
alveg eins og hann hefði rennt grun i hugsanir minar. Og mér fannst
þessa stundina ekkerteðlilegra en hann gerði það, og létt og blitt hand-
tak hans fyllti mig þægilegri öryggiskennd.
Klukkan var fimmtán minútur gengin i þrjú. Það var engin miðstöð í
vagninum og napran gust lagði inn um hverja smugu. Enn voru stjörn-
ur á lofti, en skin þeirra var tekið að blikna i fyrstu skimu hins nýja
dags. Það var undanfari morgunbjarmans. Yfir jörðinni hvildi myrkur
og mér fannst einhvern veginn, að skær bifreiðarljós okkar væru
ósvifni og yfirgangur við lögmál himins og jarðar. Rétt við úthverfi
borgarinnar blöstu allt i einu við okkur björt ljós næturhressingarstað-
ar. Ég varð þvi fegin, er Vance sveigði af þjóðveginum og ók upp að
húsinu. Fætur minir voru dofnir, og tennurnar nötruðu i munninum
á mér, þegar ég steig út úr bifreiðinni. Birtan i veitingastofunni hálf-
blindaði mig fyrst, og kaffiilmurinn og steikjarþefurinn fyllti vitin. Við
settumst við litið borð. Mér fundust hvitgljáandi nikulslistarnir á þvi
fallegir. — Enginn var i stofunni, nema afgreiðslumaður i hvitum
jakka og tveir menn, sem hölluðu sér fram á borð i einu horninu.
Vance bað um kaffi. Við drukkum það af mikilli áfergju úr þykkum,
hvitum bollum. Ég veiti þvi athygli, að léttur roði færðist yfir andlit
hans við þessa hressingu. Ég var mun skjálfhentari en hann er hann
kveikti i sigarettum okkar.
„Yður er vissulega ekki fisjað saman”, sagði hann, er hann hafði
blásið út úr sér löngum reykjarstróki. „Það er nokkuð seint að þakka
yður núna fyrir hjálpina, en ég held ég verði samt að gera það, einkum
fyrir að það leið ekki yfir yður”.
„Þér spurðuð, hvort ég væri brjóstheil. Ég varð að sanna, að ég væri
það. En segið mér: Nær drengurinn fullri heilsu aftur?”
„Já, ef ekkert sérstakt kemur fyrir. Ég skrepp út eftir á morgun til
þess að sjá, hvernig hann hefst við. Þetta er hraustleikastrákur, sem
betur fer, nema hvað hann hefur bólgna kirtla, sem þarf að gefa gætur
að. Mig grunar, að þeir hafi verið upphaflega sjúkdómsorsökin, og ef
min hefði verið vitjað i tæka tið, hefði ég alls ekki þurft að skera i hlust-
ina. En úr þvi, sem komið var, va.r það eina úrræðið”.
„Hefði hann misst heyrnina annars?”
„Nei”, svaraði hann rólega. Hann hefði dáið. Bólga breiðist fljótt út,
þegar börn eiga i hlut. Hún hefði innan skamms náð heilanum”.
„Jæja”, svaraði ég. „Það vissi ég ekki. Ég var alltaf að hugsa um
heyrnina, sjálfsagt vegna þess, hvernig komið er fyrir mér sjálfri”.
Kaffið yljaði mér vel. Þessi nótt hafði verið svo rik að óvenjulegum
atburðum, að mér fannst það ofur eðlilegt að sitja þarna i hlýrri nætur-
krá klukkan að ganga þrjú og drekka kaffi með Merek Vance. Ég var
hressari og skaprórri heldur en ég hafði verið i margar vikur heilt ár,
fannst mér og eftir þessa nótt vissi ég, að ég mundi ævinlega bera
óskorað traust til Mereks Vance. Hann gat gert mér gramt i geði, okkur
gat orðið sundurorða, en hann mundi áreiðanlega ekki bregðast mér,
þegar á reyndi. Harðýgði hans var ekki lengur álasverð. Hún var annar
þáttur þess skapstyrks, sem hann grundvallaði lif sitt á. Ég var honum
þakklát, en mér brást tungutak til að láta það i ljós.
„Eruð þér aldrei hræddur?” spurði ég, „þegar þér gerið skurði á
fólki eins og i nótt?”
Hann fann, að þessi spurning var ekki sprottin af heimskulegri for
vitni og hugsaði sig þvi rækilega um.
Lárétt
1) Unglingsævi,- 5) Veik,- 7)
Andi,-9) Máttur - 11) Eins,-
12) Tré,- 13) Vond,- 15)
Nam,- 16) Mjólkurmat,- 18)
Skipið.-
Lóðrétt
1) Lætin- 2) Frostbit,- 3)
Eins,- 4) Tunna,- 6) Þiðan,-
8) Fiskur,- 10) Likn.- 14)
Endir.- 15) Té,- 17) Gylta,-
X
Ráðning á gátu Nr. 1199
Lárétt
1) Þyrill,- 5) Oli7) Rás,- 9)
Tef.- 11) SS,- 12) Te,- 13)
Tal,- 15) Man,- 16) Áma.- 18)
Andlát,-
Lóðrétt
1) Þorsti - 2) Rós,- 3) II.- 4)
Lit,- 6) Afennt.- 8) Ása.- 10)
Eta,- 14) Lán,- 15) Mal,- 17)
MD,-
D
R
E
K
!

llit
í
I
FiMMTUDAGUR
7. september.
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15 og
10.10. Fréttir kl. 7.30, 8.15
(og forustugr. dagbl), 9.00
og 10.00. Morgunbæn kl.
7.45. Morgunleikfimi kl.
7.50. Morgunstund barn-
annakl. 8.45: Lilja S. Krist-
jánsdóttir heldur áfram
sögunni af „Mariönnu” eftir
van Holst. (4). Tilkynningar
kl. 9.30. Létt lög milli liða
Popphorniðkl. 10.25: Jethro
Tull og Emerson, Lake &
Palmer syngja og leika
nokkur létt lög. P’réttir kl.
11.00. Hljómplötusafnið
(endurt. þáttur G.G.).
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 A frivaktinni Eydis Ey-
þórsdóttir kynnir óskalög
sjómanna.
14.30 Siðdegissagan: „Þrútið
loft" eftir P.G. Wodehouse
Jón Aðils leikari les (19).
15.00 Préttir. Tilkynningar.
15.15 Miðdegistónleikar: Ensk
tónlist Kvintett fyrir
blásturshljóðfæri og pianó
eftir Alan Rawsthorne.
Illjóðfæraleikarar úr „Mus-
ic Group of London” leika.
„Les Illuminations”, „Upp-
ljómun", samfelldur laga-
flokkur fyrir tenorrödd og
strengjasveit eftir Benja-
min Britten við ljóð eftir
Arthur Rimbaud. Heather
Harper syngur ásamt
hljómsveitinni Northern
Sinfonia; Neville Marriner
stj. „Facade”, hljóm-
sveitarsvita eftir William
Walton. Filharmóniusveitin
i New York leikur. André
Kostelanetz stj.
16.15 Veðurfregnir. Létt lög.
17.00 Fréttir. Heimsmeistara-
einvigið i skák
17.30 „Jói norski”/ A selveið-
um mcð Norðmönnum Er-
lingur Daviðsson ritstjóri
færði i letur og flytur (2).
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Tónleikar. Tilkynningar.
19.00 Frcttir. Tilkynningar.
19.30 Frá óiympiuleikunum i
Miinchen Jón Asgeirsson
segir frá.
19.40 Þegninn og þjóðfélagið
Ragnar Aðalsteinsson sér
um þáttinn.
20.05 Einsöngur i útvarpssal
Ólafur Þ. Jónsson syngur
lög eftir Þórarin Guð-
mundsson, Karl O. Runólfs-
son, Jón Björnsson, Mariu
Brynjólfsdóttur, Markús
Kristjánsson, Sveinbjörn
Sveinbjörnsson, Sigvalda
Kaldalóns og Árna Thor-
steinson. Ólafur Vignir Al-
bertsson leikur undir á
pianó.
20.35 Leikrit:
„Maraþonpianistinn” eftir
Alan Sharp.Þýðandi Ingi-
björg Jónsdóttir. Leikstjóri:
Gisli Alfreðsson. Persónur
og leikendur: Sögumaður:
Ævar R. Kvaran, Pianó-
leikarinn: Þórhallur Sig-
urðsson, Framkvæmda-
stjórinn: Pétur Einarsson
Aðrir leikendur: Ingunn
Jensdóttir, Guðrún Alfreðs-
dóttir. Anna Guðmundsdótt-
ir, Einar Sveinn Þórðarson,
Hákon Waage, Sigurður
Skúlason, Jón Aðils og
Randver Þorláksson.
21.05 Sinfónia nr. 1 i g-moll op.
13 eftir Tsjaikovsky. F’il-
harmóniuhljómsveit Vinar-
borgar leikur, Lorin Maazel
stj.
21.45 Taiað við skattheimtu-
mann um skáldskap. Ljóð
eftir Vladimir Majakovskij i
þýðingu Geirs Kristjánsson-
ar. Erlingur E. Halldórsson
les.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Kvöldsag-
an: „Maðurinn sem breytti
um andlit" eftir Marcel
AymcKristinn Reyr les (21)
sögulok.
22.35 A lausum kili. Hrafn
Gunnlaugsson sér um þátt-
inn.
23.20 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.