Fréttablaðið - 01.03.2004, Blaðsíða 6

6 1. mars 2004 MÁNUDAGUR
■ Bandaríkin
Veistusvarið?
1Hver er stjórnandi alþjóðabjörgunar-sveitar Slysavarnafélagsins Lands-
bjargar sem nýkomin er frá björgunar-
störfum í Marokkó?
2Eyjastúlkur hömpuðu bikarmeist-aratitli í handbolta um helgina. Hver
er fyrirliði kvennaliðs ÍBV?
31. mars er gjarnan kallaður bjórdag-urinn. Hvaða ár var bjórinn lögleyfð-
ur á Íslandi?
Svörin eru á bls. 31
DÓMSMÁL Bragi Guðbrandson
félagsfræðingur er ósáttur við
Héraðsdóm Reykjavíkur hvað
varðar notkun á Barnahúsi og seg-
ist ekki skilja hvað liggur til
grundvallar. „Skýrslutaka barna
sem fer fram í dómhúsi er fráleitt
af sömu gæðum og í Barnahúsi,“
segir hann. „Að verða vitni að því
að jafn virðulegar stofnanir og
dómstólar skuli kjósa að snið-
ganga bestu þekkingu og reynslu
sem til er í þjóðfélaginu hvað
varðar börn, og sérstaklega þau
börn sem hafa orðið fyrir jafn
alvarlegum brotum og þarna er
um að ræða, er óskiljanlegt. Það
hvarflar að mér að ef þetta mál
snerist ekki um börn heldur eign-
ir þá myndi þetta fólk örugglega
færa sér í nyt bestu þekkingu sem
völ er á. En það virðist því miður
vanta verulega mikið á að menn
virði réttindi barna í þessu sam-
félagi.“
Bragi segir muninn á yfir-
heyrslum í Barnahúsi og barna-
herbergi dómhúss gríðarlegan. Í
Barnahúsi er reynt að draga úr
eins og kostur er þeim kvíða sem
barnið þarf að upplifa og séð til
þess að skýrslutakan fari fram í
barnvænlegu umhverfi.
Dómhús er stofnun sem er
mjög framandi fyrir fullorðna,
hvað þá börn, og ekki fallið til
þess að börn upplifi sig örugg og
róleg. Í Barnahúsi eru barninu
skipaðir sérfræðingar, sem hafa
hlotið þjálfun í meðferð svona
mála. Héraðsdómur Reykjavíkur
virðist ekki legga mikið upp úr
þessu. Fólk sem yfirheyrir börn í
dómhúsi er ágætis fólk, en stað-
reyndin er að það hefur ekki þá
fræðilegu þekkingu á framburði
barns sem er nauðsynleg og ekki
þá tækni sem til þarf.“ ■
Hvorki stífni
né þvermóðska
Héraðsdómur Reykjavíkur er sá dómstóll á landinu sem minnst notar
Barnahús til yfirheyrslna. Dómstjóri segir að aðstaðan í dómhúsi til að yfir-
heyra börn sé ekki síðri en í Barnahúsi og því sé ekki ástæða til að nýta það.
DÓMSMÁL Í lok febrúar féll dómur í
Hæstarétti, um að fimm ára barn,
sem grunur lék á að hefði verið
misnotað kynferðislega, skyldi yf-
irheyrt í sérútbúnu barnaherbergi
í dómhúsi, en ekki í Barnahúsi.
Réttargæslumaður barnsins fór
fram á að yfirheyrslur færu fram í
Barnahúsi, en því var hafnað fyrir
Héraðsdómi Reyjavíkur og Hæsti-
réttur staðfesti úrskurðinn.
Helgi I. Jónsson, dómstjóri Hér-
aðsdóms Reykjavíkur, vísar því al-
gjörlega á bug að um stífni og
þvermóðsku sé að ræða, en athygli
hefur vakið að Hérðaðsdómur
Reykjavíkur er sá dómstóll sem
minnst notar Barnahúsið.
„Við erum eini dómstóllinn á
landinu sem er með sérútbúna að-
stöðu til að yfirheyra börn, þannig
að það liggur í augum uppi að ef
dómarar vilja nota sér þá aðstöðu
þá gera þeir það. Það er í valdi
hvers dómara hvar hann velur að
yfirheyra börnin og þetta hefur
verið talin fullkomin aðstaða,“ seg-
ir Helgi.
Muninn á að yfirheyra barn á
þessum tveimur stöðum segir
Helgi nánast engan.
„Það fer nákvæmlega eins fram
á báðum stöðum og allt samkvæmt
lögum, enda um sakamálarannsókn
að ræða.“
Aðspurður hvort þörfin sé jafn-
vel engin fyrir Barnahús segist
Helgi ekkert vilja tjá sig um það.
„Það eru nokkur ár síðan aðstöð-
unni hjá okkur var komið upp, en
dómarar í Reykjavík hafa líka eftir
atvikum farið inn í Barnahús með
yfirheyrslur. Á hvaða forsendum
þeir gera það er auðvitað bara
þeirra mál, en í þau þrjú skipti sem
hefur verið krafist úrskurðar
Hæstaréttar hefur verið um sama
réttargæslumann barns að ræða.
Ég hef sjálfur yfirheyrt börn á báð-
um stöðum og sé engan mun. Yfir-
heyrslur hafa gengið mjög vel í
dómhúsinu og engin vandamál
komið upp,“ segir Helgi og kveður
sama fjölda koma að yfirheyrslum
á báðum stöðum, dómari sé með
sérfróðan kunnáttumann sem yfir-
heyrir, og viðstaddir séu réttar-
gæslumaður brotaþola, verjandi
kærða, fulltrúi lögreglustjóra og
eftir atvikum einhver frá barna-
verndarnefnd, en þessir aðilar
fylgjast með yfirheyrslum á skjá.
Afar fátítt sé að kærði sé viðstadd-
ur yfirheyrslur.
edda@frettabladid.is
MINNTUST FORSETANS Forsætis-
ráðherrar Makedóníu og Bosníu
lögðu í gær blómvönd að staðnum
þar sem flugvél Boris Trajkovski
Makedóníuforseta fórst á
fimmtudag með þeim afleiðing-
um að allir sem í henni voru fór-
ust. Branko Crvenkovski, forsæt-
isráðherra Makedóníu, kom til
Bosníu á laugardag og með hon-
um sérfræðingar sem hjálpa til
við rannsókn málsins.
SPRENGJUTILRÆÐI FYRIRBYGGT
Spænskir lögreglumenn komu í
gær í veg fyrir sprengjutilræði í
miðborg Madrídar þegar þeir
stöðvuðu lítinn sendiferðabíl og
fundu í honum hálft tonn af efn-
um til sprengjugerðar. Tveir
menn voru handteknir.
KÝPUR-GRIKKIR MÓTMÆLTU Þús-
undir Kýpur-Grikkja fóru í gær í
mótmælagöngu gegn áætlun
Sameinuðu þjóðanna um að sam-
eina gríska og tyrkneska hluta
eyjarinnar. Mótmælendurnir for-
dæmdu að þeir fengju ekki að
snúa aftur til heimila sinna sem
þeir flýðu fyrir 30 árum þegar
Tyrkir gerðu innrás á eyna.
ÍHALDSFLOKKURINN STÆRSTUR
Breski Íhaldsflokkurinn nýtur
meira fylgis en Verkamannaflokk-
urinn, ef marka má nýja skoðana-
könnun dagblaðsins Daily Tele-
graph. 39% aðspurðra sögðust
myndu kjósa Íhaldsflokkinn en
35% Verkamannaflokkinn. Þetta
eru sömu niðurstöður og fengust í
könnun blaðsins í janúar.
www.plusferdir.is
Krít - 50 sæti í júní og júlí
39.232 kr.
N E T
á mann, m. v. að 2 fullorðnir og 2 börn, 2ja-11 ára, ferðist saman.
49.980 kr. ef 2 ferðast saman.
Innifalið er flug, gisting í 7 nætur á Skala, ferðir til og frá flugvelli
erlendis og flugvallarskattar.
NETplus er einungis bókanlegur á www.plusferdir.is
Þorpsbúar langþreyttir :
Nýtt nafn
gegn þjófum
SKOTLAND, AP Íbúar þorps í
skosku hálöndunum hafa ákveð-
ið að breyta nafni þorpsins til að
sporna gegn því að ferðamenn
steli skiltinu sem vísar veginn
að þorpinu.
Þorpið ber keltneska nafnið
Lost sem þýðir krá en hvers
enska þýðing er villt eða týnt.
Ferðalangar hafa sótt í að láta
mynda sig hjá skiltinu og sumir
gengið lengra og hreinlega
stolið því. Kostnaðurinn við nýtt
skilti nemur um 13.000 krónum
og það þykir rúmlega tuttugu
íbúum þorpsins of mikið. Því
hefur nafninu verið breytt í Lost
Farm í von um að skiltinu hangi
uppi lengur en hingað til, einu
skiltanna var stolið strax daginn
sem það var sett upp. ■
SPRENGING Í FLUTNINGASKIPI
Óttast er að 21 sjómaður hafi
farist þegar flutningaskipið
Bow Mariner sökk eftir að
sprenging varð um borð í því
undan ströndum Bandaríkjanna.
Skipið flutti eldfiman farm og
varð fljótt alelda. Sex manns
var bjargað úr sjónum; þrjú lík
fundust fljótlega en margra var
enn saknað.
■ Evrópa
BRAGI GUÐBRANDSSON
FÉLAGSFRÆÐINGUR
Segir af og frá að yfirheyrslur yfir
börnum í dómhúsi séu af sömu
gæðum og í Barnahúsi.
Yfirheyrslur í dómhúsi:
Réttindi barna ekki virt
HELGI I. JÓNSSON
Dómstjóri Héraðsdóms Reykjavíkur hefur sjálfur yrfirheyrt börn bæði í Barnahúsi og í
barnaherbergi dómhúss. Hann segir muninn engan.