Fréttablaðið - 07.03.2004, Blaðsíða 11

11SUNNUDAGUR 7. mars 2004
Úlfaþytur
um orkumál
Það geta verið áhöld um hvortrétt sé að æra óstöðuga. Ég
ákvað nú samt að gera það að
þessu sinni og svara með ör-
fáum orðum grein Hjálmars
Árnasonar alþingismanns í Mbl.
25. feb. sl. Tilefni greinar hans
er að á borgarstjórnarfundi 19.
febrúar sl. kom nýtt skipulag
raforkumála á Íslandi lítillega
til umræðu og þar lét ég þau orð
falla að íslensk stjórnvöld hefðu
sofið á verðinum þegar tilskipun
ESB um innri markað fyrir raf-
magn var í undirbúningi. Svipuð
orð viðhafði borgarfulltrúinn
Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson. Það
er ekki tilviljun að það var sam-
hljómur í því sem við sögðum
því bæði höfum við átt sæti í
stjórn Landsvirkjunar þar sem
málið hefur verið rætt á þessum
nótum.
Enginn a la carte samningur
Ég átti satt að segja ekki von
á að þessi ummæli myndu valda
neinum úlfaþyt en raunin varð
önnur. Hjálmar Árnason skrif-
aði fyrrnefnda grein í Mbl. þar
sem hann fór mikinn, sakaði mig
um „óvönduð vinnubrögð“,
„upphrópanir“ og „ótrúlega van-
þekkingu“. Minna mátti það
ekki vera! Efnislega segir
Hjálmar að íslensk stjórnvöld
hafi margítrekað reynt að fá
undanþágu frá þessari tilskipun,
spurt ESA og orkunefnd Evr-
ópuþingsins en allt komið fyrir
ekki. Ég er ekkert hissa á því.
Eftir að tilskipun er orðin að
veruleika þá stendur hún og það
er ekki hægt að teygja hana og
sveigja að vild hvers og eins.
Við getum heldur ekki ákveðið
einhliða hvort við gerumst aðil-
ar að slíkum tilskipunum eins og
Kolbrún Halldórsdóttir lætur að
liggja í grein í Mbl. sama dag.
EES-samningurinn er ekki a la
carte eins og glöggt kom fram í
umræðunni þegar hann var
gerður. Þegar nýjar tilskipanir
eru í undirbúningi er hins vegar
hægt að hafa áhrif á efni þeirra
og þá skiptir máli að beita sér.
Það gera ESB-löndin og EES-
löndin líka þótt þau hafi tak-
markaðri aðgang að þeirri
vinnu. Íslendingar verða að
fylgjast grannt með undirbún-
ingsvinnu á þeim sviðum sem
snerta okkur mest og reyna að
gæta íslenskra hagsmuna á því
stigi.
Framtíðarskipan
Í skýrslu iðnaðarráðuneytis-
ins um framtíðarskipan orku-
mála frá árinu 1996 er m.a.
fjallað um tillögu að tilskipun
ESB um innri markað fyrir raf-
magn. Þar er sagt frá því að fyr-
ir liggi málamiðlunartillaga inn-
an ráðherraráðs ESB sem muni
ná til alls EES-svæðisins. Í til-
lögunni sé gert ráð fyrir að
hægt sé að sækja um undanþág-
ur frá mikilvægum ákvæðum
hennar vegna lítilla einangr-
aðra raforkukerfa. „Slík kerfi
eru skilgreind þannig að raf-
orkunotkunin sé minni en 2500
Gwh jafnframt því sem innan
við 5% árlegrar orkunotkunar
sé mætt með samtenginum við
önnur raforkukerfi.“ Tekið er
fram að undanþáguákvæðið eigi
jafnframt við um Lúxemborg.
Okkar raforkunotkun er þre-
falt meiri og því tekur þetta
ákvæði ekki til okkar. Íslenska
kerfið er ekki samtengt öðrum
raforkukerfum, og því ættu
forsendur undanþáguheimildar
að vera augljósar. Þegar lesið
er hvernig t.d. Lúxemborg
hefur staðið vörð um sína hags-
muni vaknar sú spurning óhjá-
kvæmilega hvað hafi verið gert
af okkar hálfu á undirbúnings-
stigi þessarar tilskipunar til að
fá í hana skilgreiningu sem Ís-
lendingar gætu hagnýtt sér ef
þeir svo kysu? Lítið, svara þeir
sem til þekkja. ■
Andsvar
INGIBJÖRG
SÓLRÚN
GÍSLADÓTTIR
■
svarar grein
Hjálmars Árnason-
ar um orkumál.