Fréttablaðið - 19.03.2004, Blaðsíða 12

12 19. mars 2004 FÖSTUDAGUR
■ Lögreglufréttir
EFNALEKI Í LONDON
Hættuleg efni láku út í miðborg Lundúna eftir
árekstur nærri þinghúsinu í gær. Slökkviliðs-
menn í varnarbúningum gegn eitrun komu
fljótt á staðinn og hreinsuðu efnin upp.
Aristide segist ekki stefna friðinum í hættu:
Heldur sig til hlés
HAÍTÍ, AP Jean-Bertrand Aristide,
fyrrverandi forseti Haítí, segist
munu halda sig til hlés í stjórnmál-
um landsins, í það minnsta meðan
á dvöl hans á Jamaíka stendur.
„Ég vil fullvissa íbúa Jamaíku
um að ég myndi aldrei notfæra
mér þá gestrisni sem bræður mín-
ir og systur hér á Jamaíku hafa
sýnt mér til að gera eitthvað sem
gæti hindrað friðarferlið í mínu
ástkæra Haítí,“ sagði Aristide þeg-
ar hann ræddi við P. J. Patterson,
forsætisráðherra Jamaíku. Stjórn-
völd á Haítí og í Bandaríkjunum
hafa gagnrýnt Jamaíku fyrir að
hleypa Aristide til landsins.
Gerard Latortue, forsætisráð-
herra Haítí, hefur vísað á bug
gagnrýni sem ríkisstjórna hans
hefur sætt fyrir að engir fulltrúar
fyrri valdhafa eigi sæti í henni.
„Þessi ríkisstjórn er ekki
flokkspólitísk og ég hvet fólk til að
dæma hana út frá þeim árangri
sem hún nær,“ sagði Latortue.
Samtök Karíbahafsríkja hafa
enn ekki tekið afstöðu til þess
hvort þau viðurkenni nýju ríkis-
stjórnina. Það verður rætt á fundi
leiðtoga ríkjanna í næstu viku.
Þeir hafa farið fram á rannsókn á
atburðum sem leiddu til þess að
Aristide fór frá Haítí. Sjálfur hef-
ur hann sagt að Bandaríkjamenn
hafi neytt sig úr landi en því vísa
þeir alfarið á bug. ■
ATVINNUMÁL Í skoðanakönnun sem
Samtök iðnaðarins létu gera og kynnt
var á iðnþingi fyrir helgi kom fram að
mikill meirihluti Íslendinga vill að út-
gáfa á atvinnuleyfum til fólks frá nýj-
um aðildarlöndum Evrópusambands-
ins verði takmörkuð. Þann 1. maí
ganga tíu lönd til viðbótar í ESB og
öðlast þegnar þess heimild til að
stunda atvinnu á öllu Evrópska efna-
hagssvæðinu. Íslensk yfirvöld hafa
hins vegar farið að dæmi flestra ná-
grannalanda okkar og óskað eftir því
að fá tveggja ára aðlögunartíma áður
en réttur fólks frá hinum nýju aðild-
arríkjum tekur gildi.
Aðild að Evrópusambandinu fel-
ur í sér aðgang að hinum sameinaða
evrópska markaði sem Ísland er að-
ili að í gegnum EES. Borgarar innan
EES þurfa alla jafna ekki að sækja
um leyfi til þess að stunda vinnu í
öðrum aðildarríkjum. Áhyggjur af
markaðsraski vegna ásóknar íbúa
fátækari ríkja Evrópu til að komast
í vinnu í ríkari löndum valda því að
víða hefur verið gripið til sérstakra
ráðstafana vegna stækkunarinnar.
Fréttablaðið leitaði álits nokk-
urra aðila vinnumarkaðarins á því
hvort slík undanþága sé nauðsyn-
leg. ■
Forseti Tsjetsjeníu:
Þúsundir
hafa horfið
TSJETSJENÍA, AP Um 3.000 manns hafa
horfið í Tsjetsjeníu frá því stríðið við
Rússa hófst árið 1999 að sögn Akh-
mads Kadyrov, forseta Tsjetsjeníu,
sem vill að hafin verði rannsókn á
hvarfi fólksins. Hvort tveggja upp-
reisnarmönnum og rússneskum her-
mönnum hefur verið kennt um hvarf
þúsunda einstaklinga í stríðinu. Eink-
um hafa aðgerðir Rússa sem beinast
að ungum mönnum, sem grunaðir eru
um tengsl við uppreisnarmenn, vakið
ótta. Fjöldi þeirra hefur verið hrifsað-
ur af hermönnum og aldrei heyrst til
þeirra. Sonur forsetans hefur verið
sagður standa fyrir slíkum aðgerðum
en neitar því. ■
FÉLL AF HESTBAKI Rúmlega fimm-
tugur maður var fluttur á slysadeild
eftir að hann féll af hestbaki í hest-
húsahverfinu Heimsenda á Vatns-
enda um kvöldmatarleytið á mið-
vikudagskvöld. Maðurinn var með
hjálm en meiddist á höfði og fæti.
ÖLVAÐUR Á RANGRI LEIÐ Maður var
tekinn ölvaður við akstur á vinnu-
svæði austast á Selfossi á miðviku-
dagskvöld. Maðurinn hafði ekki gert
sér grein fyrir hjáleið framhjá
framkvæmdunum og þvældist mik-
ið ölvaður á bílnum á vinnusvæðinu.
KVEIKTU Í DEKKJUM Kveikt var í
dekkjahrúgu við Gagnheiði á Sel-
fossi í fyrrinótt. Mikill reykur kom
frá dekkjunum og var slökkviliðið
kvatt á staðinn. Málið er í rannsókn
lögreglu.
Bríetar Bjarnhéðinsdóttur minnst:
Kvenréttindakona
og jafnréttissinni
MINNISVARÐI Ríkisstjórnin hefur að
tillögu félagsmálaráðherra og um-
hverfisráðherra, samþykkt að gera
minnisvarða í minningu Bríetar
Bjarnhéðinsdóttur og jafnréttis-
baráttu hennar. Árið 2006 verða 150
ár liðin frá fæðingu hennar. Bríet
fæddist árið 1856 og ólst upp að
Böðvarshólum í Vatnsdal. Bríet hóf
útgáfu Kvennablaðsins árið 1895 en
árið 1907 gekkst hún fyrir stofnun
Kvenréttindafélags Íslands og var
formaður þess til ársins 1926.
Bríet gekkst fyrir því að öll
kvenfélög í Reykjavík tóku höndum
saman á árunum 1908–1916 og buðu
fram sérstaka kvennalista í Reykja-
vík. Bríet Bjarnhéðinsdóttir stóð í
forystu íslenskrar kvennabaráttu
snemma á 20. öldinni og lagði grunn
að jafnréttisvakningu meðal kvenna
og annarra jafnréttissinna.
Tilhlýðilegt þykir að minnast
Bríetar og afreka hennar þegar hálf
önnur öld verður liðin frá fæðingu
hennar og hefur Kvennasögusafni
Íslands verið falið að undirbúa gerð
minnisvarðans. ■
Úthafskarfi og kolmunni:
Kvótinn klár
SJÁVARÚTVEGUR Sjávarútvegsráðu-
neytið hefur ákveðið leyfilegan
heildarkvóta fyrir úthafskarfa og
kolmunna á þessu ári.
Heimilt verður að veiða 493
þúsund tonn af kolmunna og 55
þúsund tonn af úthafskarfa. Veið-
ar á úthafskarfa og kolmunna eru
háðar leyfum Fiskistofu. ■
HRYÐJUVERKAMENN
Tveir sautján ára piltar frömdu hryðjuverk
saman, annar í búningi al-Aqsa, hinn í
búningi Hamas-samtakanna.
Netið:
Svíar loka
vef Hamas
STOKKHÓLMUR, AP Sænska síma-
fyrirtækið Telia hefur lokað fyrir
vef Hamas-samtakanna. „Það er
okkar mat að á vefnum sé kynt
undir kynþáttahatur, sem er ólög-
legt,“ sagði Jan Sjögren, talsmað-
ur Telia, þegar hann kynnti
ákvörðunina.
Sænskur hryðjuverkasérfræð-
ingur, Magnus Norell, segir bein
tengsl milli vefsins og Hamas-
samtakanna sem var bætt á lista
Evrópusambandsins yfir hryðju-
verkahreyfingar í september á
síðasta ári. „Að mínu mati eru
tengslin augljós, ekki síst ná-
kvæmar lýsingar á aðgerðum
samtakanna og það hversu
snemma þær birtast á vefnum,“
sagði hann. ■
Ari Edwald:
Ekki þörf á
undanþágu
Ari Edwald, framkvæmdastjóriSamtaka atvinnulífsins, telur
ekki sérstaka þörf á undanþágu
vegna stækkunar
ESB. „Við höfum í
sjálfu sér fallist á
þá leið þó við höf-
um ekki talið vera
sérstaka þörf á því
að grípa til sér-
stakra ráðstafana
ekki frekar núna en við stofnun
EES. En það er það sem hefur verið
ákveðið,“ segir hann.
„Það sem ýtti undir þá niðurstöðu
var að það var almennt hjá þjóðun-
um í kringum okkur að leggja niður
fyrir sér einhverja aðlögun. En það
er ekki þar með sagt að það þurfi
endilega að vera sömu reglur fyirr
þessi inngöngulönd á þessu tveggja
ára tímabili eins og er fyrir lönd
sem eru þar utan við,“ segir hann.
Ari telur mikilvægt að aðlögun-
artíminn sé nýttur skynsamlega.
„Ég tel það vera mikilvægt að nota
þennan tveggja ára tíma til þessara
aðlögunar þannig að við sjáum fram
á það að þegar honum lýkur þá geti
íbúar þessara nýju inngöngulanda
haft sömu réttindi og skyldur eins
og íbúar annarra ríkja á svæðinu –
og við Íslendingar þá einnig gagn-
vart þeim,“ segir hann. ■
Halldór Björnsson:
Fylgjast með
þróuninni
Halldór Björnsson, formaðurStarfgreinasambandsins, segist
vera ánægður með að sú leið sem Al-
þýðusamband Ís-
lands lagði til hafi
verið farin og óskað
eftir aðlögunartíma.
Hann nefnir þó að
sumar þjóðir í Evr-
ópu hafi farið fram á
enn lengri aðlögunar-
tíma; allt að sjö árum.
„Þetta var svona fyrsta vers hérna
og menn myndu svo skoða hvernig
þróunin yrði og fara þá hugsanlega
fram á meiri aðlögun. Þetta var niður-
staðan hér á landi og ég stend með
henni,“ segir Halldór.
Hann segir að það hafi sýnt sig að
Ísland sé enginn útkjálki í atvinnu-
tilliti enda sé nú þegar töluverður
straumur fólks sem sækist eftir að
starfa hér á landi þar sem kjörin séu
góð.
Hann hefur þó ekki miklar
áhyggjur af afleiðingum stækkunar
Evrópska efnahagssvæðisins. „Þetta
getur haft áhrif á vissar stéttir. En
ég held að menn hafi samið um nokk-
uð gott ákvæði varðandi erlenda
verkamenn sem koma hingað. Það er
reynt að koma í veg fyrir undirboð í
kjörum til erlendra verkamanna,“
segir hann. ■
Vilmundur Jósefsson:
Landið sé
sem opnast
Vilmundur Jósefsson, formað-ur Samtaka iðnaðarins, segir
að samtökin móti stefnu sína að
miklu leyti út frá
vilja félags-
manna en í könn-
un Gallups kom
einnig fram að
mikill meirihluti,
um tveir-þriðju-
hlutar, forsvars-
manna aðildarfélaga séu á þeirri
skoðun að takmarka skuli veit-
ingu atvinnuleyfa til einstaklinga
frá nýju aðildarlöndum Evrópu-
sambandsins.
„Hins vegar höfum við lagt á
það áherslu gagnvart stjórnvöld-
um að þær reglur sem koma til
með að líta dagsins ljós fyrir 1.
maí verði ekki strangari en nú
er,“ segir hann.
Vilmundur segir að tekið sé
mið af því að nágrannalöndin hafi
öllu óskað eftir undanþágum en
að Samtök iðnaðarins vilja að
bráðabirgðaákvæðið verði af-
numið sem fyrst.
Hann telur mikilvægast að
landið sé sem opnast fyrir við-
skiptum og fólki í báðar áttir. „Við
lítum þannig á að þetta sé bara
skammtímaaðgerð,“ segir Vil-
mundur. ■
Gylfi Magnússon:
Áhyggjur
óþarfar
Gylfi Magnússon, dósent í hag-fræði við Háskóla Íslands, seg-
ir að frá sjónarhóli hagfræðinnar
sé augljóst að
h r e y f a n l e i k i
vinnuafls sé mjög
æskilegt og hafi
mikla kosti fyrir
atvinnulíf sem geti
brugðist við sveifl-
um í framboði og
eftirspurn á vinnuafli með því að
geta fengið tímabundið, eða varan-
lega, vinnuafl frá öðrum löndum.
„Það er hins vegar ekkert laun-
ungarmál að verkalýðsfélög, sem
hugsa fyrst og fremst um hags-
muni félagsmanna, eru tortryggin
á þetta og líta svo á að samnings-
staða þeirra og störf einstakra að-
ildarmanna kunna að vera í hættu,“
segir hann.
Gylfi telur þó að almenningur
þurfi ekki að hafa áhyggjur enda
séu áhrifin í heild jákvæð þótt það
gildi hugsanlega ekki um þá sem
séu í beinni samkeppni við hið er-
lenda vinnuafl. ■
Á ENN STUÐNINGSMENN
Frakkar reyna nú að afvopna íbúa Haítí.
Þeirra á meðal eru margir stuðningsmenn
Aristides, eins og maðurinn sem heldur
hér á mynd af forsetanum fyrrverandi.
Íslendingar vilja takmarka
atvinnuleyfi til útlendinga