Fréttablaðið - 20.03.2004, Blaðsíða 38
Í Hollywood vilja menn fylgjaeftir hinum gríðarlegu vinsæld-
um Hringadróttinsmyndanna með
sambærilegum myndum og þar
horfa menn nú til Narníubóka C.S.
Lewis. Sú fyrsta, Ljónið, nornin og
skápurinn, kom út árið 1950, þeg-
ar höfundurinn var 51 árs gamall.
Hún segir frá fjórum börnum sem
eru send til vistar hjá gömlum
prófessor úti á landi og í gegnum
klæðaskáp finna þau leið til ann-
ars lands, Narníu, þar sem þau
komast í kynni við ljónið mikla
sem fórnar lífi sínu til að forða
börnunum frá syndum þeirra og
rís svo upp frá dauðum eins og
Kristur. Lewis sagði að bókin
hefði orðið til eftir að hann fékk
stöðugar martraðir þar sem ljón
kom við sögu.
Tökur á myndinni hefjast á
þessu ári. Sögusagnir voru á
kreiki um að Nicole Kidman hefði
tekið að sér hlutverk hvítu norn-
arinnar sem berst gegn ljóninu.
Það hefur hins vegar verið borið
til baka en framleiðendurnir lofa
þó að
myndin verði stjörnum prýdd.
Leikstjóri er Andrew Adamson,
leikstjóri teiknimyndarinnar
Shrek. Upptökur fara fram á
Nýja-Sjálandi en þar voru kvik-
myndirnar um Hringadróttins-
sögu teknar upp.
Gagnrýndur af Tolkien
Höfundur Hringadróttinssögu,
J.R.R. Tolkien, og C.S. Lewis voru
nánir vinir en þeir voru samkenn-
arar í Oxford. Það var Tolkien
sem magnaði áhuga Lewis á goð-
sögum en það var áhugi sem hafði
þó alltaf búið með Lewis. Kvöld
eitt sagði Tolkien Lewis að mann-
eskjur kynntust sannleikanum
gegnum goðsagnir. Tolkien rök-
studdi mál sitt af svo miklum
krafti að Lewis varð fyrir eins
konar trúarreynslu það kvöld.
Hann hafði verið trúleysingi en
fékk nú mikinn áhuga á kristinni
hugmyndafræði. Um leið var eins
og losnaði um stíflu í huga hans.
Hann fór að skrifa betur en
nokkru sinni áður og fann sinn
eigin tón. Á næstu árum sendi
hann frá sér fjölmörg verk sem
öll báru vott um ríka trúhneigð.
Þar á meðal eru Narníubækurnar.
Meðan Lewis vann að fyrstu
Narníubókinni las hann kafla úr
henni upphátt fyrir Tolkien.
Tolkien var ekki reiðubúinn að
hrósa verkum vina sinna vegna
þess eins að þeir væru vinir hans
og hann sagði Lewis að honum lík-
aði sagan afar illa, fannst hún ekki
nægilega hugsuð. Tolkien skipti
aldrei um skoðun á Narníubókun-
um, sem urðu alls sjö talsins og
gerðu Lewis að einum virtasta
barnabókahöfundi heims.
Tolkien virðist reyndar hafa
töluvert til síns máls í gagnrýni á
Narníubækurnar. Þær eru greini-
lega samdar í flýti, eru fullar af
ósamræmi og stundum ekki sér-
lega vel skrifaðar. Þær eru hins
vegar ríkar af tilfinningu höfund-
ar sem lifir sig inn í verk sitt. Það
er ekki fjarstætt að bera þær, að
þessu leyti, saman við Harry
Potter-bækurnar sem eru alls
ekki gallalausar en spennandi og
afar skemmtilegar aflestrar.
Fram að þessu hafa Narníu-
bækurnar selst í 85 milljónum
eintaka. Miklar vonir eru bundnar
við fyrirhugaða kvikmynd en
stjúpsonur C.S. Lewis, Douglas
Gresham, segir að aðdáendur
bókanna hafi beðið í áratugi eftir
kvikmynd eftir verkunum og
hann sé jafn spenntur að sjá
myndina og allir aðrir.
Einkalíf á hvíta tjaldinu
Fyrirhugaðar Narníumyndir
eru ekki einu kvikmyndirnar sem
tengjast nafni C.S. Lewis en á sín-
um tíma var gerð myndin
Shadowlands. Í þeirri mynd var
rakin hjónabandssaga Lewis og
konu hans, Joy Grisham. Anthony
Hopkins og Debra Winger fóru
með aðalhlutverkin og hlutu mik-
ið lof fyrir. Myndin var byggð á
leikriti eftir William Nicholson en
hann gerði handritið að myndinni
og var tilnefndur til Óskarsverð-
launa fyrir vikið ásamt Debru
Winger. Þetta var ekta rómantísk
og vönduð bresk kvikmynd, í leik-
stjórn Richard Attenborough,
sem framkallaði tár hjá viðkvæm-
um áhorfendum.
Lewis og Joy höfðu skipst á
bréfum í tvö ár áður en þau hittust.
Þau giftust þegar Lewis var 58 ára
gamall. Skömmu eftir giftinguna
greindist Joy með krabbamein og
var ekki hugað líf. Lewis kvæntist
henni þá í annað sinn og nú var það
prestur sem gaf þau saman á
sjúkrahúsinu þar sem Joy dvaldist.
Joy lést árið 1960 en þá höfðu þau
Lewis verið gift í fjögur ár. Eftir
dauða hennar skrifaði Lewis bók
um sorgina. Bókin kom út undir
dulnefni hjá Faber og Faber en eft-
ir dauða Lewis var hún gefin út
undir höfundarnafni hans og varð
metsölubók.
Lewis saknaði eiginkonu sinn-
ar ákaflega og ef einhver minntist
á hana átti hann til að bresta í
óstöðvandi grát. Hann lifði hana í
þrjú ár. Sumarið 1963 fékk hann
alvarlegt hjartaáfall en lifði það
af. Í nóvembermánuði sama ár
kom bróðir hans að honum þar
sem hann lá meðvitundarlaus á
baðherbergisgólfinu. Lewis lést
nokkrum mínútum síðar, 64 ára
gamall.
kolla@frettabladid.is
38 20. mars 2004 LAUGARDAGUR
■ Bækur
Metsölulisti Bókabúða
Máls og menningar,
Eymundssonar og
Pennans
ALLAR BÆKUR
1. Sálmabók Ýmsir höfundar
2. Lífshættir fugla Dav-
id Attenborough
3. Verðmætasta eignin
Gunnar Baldvinsson
4. Vetrardrottningin
Boris Akúnin
5. Villibirta
Liza Marklund
6. Orð í gleði
Karl Sigurbjörnsson
7. Öxin og jörðin Ólafur Gunnarsson
8. Bókin um viskuna og kærleikann
Dalai Lama
9. Svo fögur bein Alice Sebold
10. Alkemistinn Paulo Coelho
SKÁLDVERK - INNBUNDNAR
BÆKUR
1. Sálmabók
Ýmsir höfundar
2. Alkemistinn Paulo
Coelho
3. Glæpur og
refsing Fjodor
Dostojevski
4. Passíusálmar
Hallgrímur Pétursson
5. Í leit að glötuðum
tíma Marcel Proust
6. Hobbitinn J.R.R. Tolkien
7. Bettý Arnaldur Indriðason
8. Blóðakur Ólafur Gunnarsson
9. Öxin og jörðin Ólafur Gunnarsson
10. Platero og ég Juan Ramón Jiménez
SKÁLDVERK - KILJUR
1. Vetrardrottningin
Boris Akúnin
2. Villibirta
Liza Marklund
3. Öxin og jörðin
Ólafur Gunnarsson
4. Svo fögur bein
Alice Seabold
5. Þetta er allt að
koma Hallgrímur
Helgason
6. Grafarþögn Arnaldur Indriðason
7. Mýrin Arnaldur Indriðason
8. Meistarinn og Margaríta
Mikhail Búlgakov
9. Dauðarósir Arnaldur Indriðason
10. Sjálfstætt fólk Halldór Laxness
Listinn er gerður út frá sölu dagana
10.03.-16.03. 2004 í Bókabúðum
Máls og menningar,
Eymundssyni og Pennanum.
BÓK VIKUNNAR
Catherine de Medici eftir Leonie Frieda.
Í fyrstu ævisögu sinni velur hin
sænska Leonie Frieda sér að við-
fangsefni Katrínu Medici, sem
giftist ríkisarfa Frakklands en
náði ekki að fanga hjarta hans
því hann elskaði aðra konu.
Katrín eignaðist tíu börn og þrír
synir hennar urðu konungar
Frakklands. Sjálf stjórnaði hún á
bak við tjöldin. Höfundi tekst
einkar vel að gæða persónur sín-
ar lífi í viðburðaríkri frásögn um
ástir, hefnd og baráttu um völd.
Lewis í fótspor Tolkiens
Disney-fyrirtækið hefur ákveðið að veðja á Narníubækurnar eftir C.S. Lewis og gera
eftir þeim kvikmyndir. Velgengni Hringadróttinssögu á sinn þátt í þeirri ákvörðun.
Ungur bandarískur kvikmynda-gerðarmaður vinnur nú að
heimildarmynd um rithöfundinn
og kvikmyndagerðarmanninn
Michael Moore. Myndin hefur
fengið nafnið Michael Moore hat-
ar Bandaríkin og verður frum-
sýnd í sumar. Höfundur myndar-
innar er 28 ára gamall og heitir
Mike Wilson. Í myndinni leitar
Wilson að Moore en tekst ekki að
hafa uppi á honum og endar á því
að ræða við sjónhverfingamenn í
Las Vegas um það hvernig eigi að
blekkja áhorfendur. Þetta þykir
minna um margt á mynd Moore,
Roger and Me, þar sem Moore leit-
aði að forstjóra General Motors en
náði aldrei tali af honum.
„Ég er litli maðurinn sem er að
reyna að ná sambandi við fræga
manninn sem segist vera eins og
hver annar vinnandi maður,“ segir
Wilson. Hann segir að rangfærslur í
Óskarsverðlaunamynd Moores,
Bowling for Columbine, hafi orðið
til þess að hann ákvað að gera
myndina. „Í bandarískum fjölmiðla-
heimi er enginn sem þorir að bjóða
honum birginn,“ segir Wilson.
Hægrisinnaðir Bandaríkja-
menn hata Moore eins og pestina
en hann hefur undanfarið sætt
vaxandi gagnrýni frá frjálslyndum
Bandaríkjamönnum sem saka
hann um hégóma og græðgi.
Moore ferðast um með allt að átta
öryggisverði í einkaþotu sem út-
gefandi hans sér honum fyrir. Ný-
lega birti LA Weekly, sem áður tók
málstað Moores, greinar þar sem
hann var sagður jafn óþolandi og
hægrisinnaðir andstæðingar hans.
Andstæðingar Moores eru sagðir
kampakátir vegna þessarar
skyndilegu umvendingar. Næsta
mynd Moores er Fahrenheit 9/11
þar sem hann kannar tengsl Bush-
fjölskyldunnar og bin Laden-ætt-
arinnar. Talið er að Moore megi bú-
ast við að vandlegar ferði farið
ofan í saumana á vinnubrögðum
hans við þá mynd en áður hefur
verið gert. ■
MICHAEL MOORE
Fast er sótt að hinum umdeilda heimildarmyndagerðarmanni og rithöfundi Michael
Moore í nýrri heimildarmynd.
Sótt að Michael Moore
C.S. LEWIS
Eftir gríðarlegar vinsældir kvik-
mynda eftir Hringadróttinssögu
Tolkiens er vonast til að kvik-
myndir eftir Narníubókum C.S.
Lewis nái svipuðum vinsældum.
LJÓNIÐ, NORNIN OG SKÁPURINN
Narníubækur C.S. Lewis hafa komið út hér
á landi og notið mikilla vinsælda.