Fréttablaðið - 08.04.2004, Blaðsíða 18

18 8. apríl 2003 FIMMTUDAGUR
Martha Place varð á þessumdegi árið 1899 fyrsta konan
sem tekin var af lífi í rafmagns-
stólnum. Hugmyndin með raf-
magnsstólnum var sú að hann átti
að vera mannúðlegri aftökuleið en
henging og var stóllinn fyrst not-
aður í Bandaríkjunum árið 1890
þegar William Kemmler var tek-
inn af lífi.
Hugmyndin um rafmagn sem
aftökuleið kom upp í kringum
1880 eftir að ríkisstjóri New York
hafði lýst því yfir að hengingin
væri miðaldaaðferð og að með
rafmagni mætti taka fólk af lífi á
nútímalegan og vísindalegan hátt.
Þá var fólki einnig farið að of-
bjóða opinberar hengingar sem
enn voru stundaðar. Það var svo
einnig talið rafmagnsstólnum til
tekna að hann tók miklu minna
pláss en gamli gálginn.
Í árdaga raforkunnar reyndu
framleiðendur eldri orkugjafa að
gera rafmagnið tortryggilegt og
gerðu mikið úr hættunni sem af
því stafaði. Þeir gerðu sér því góð-
ar vonir um að tenging rafmagns-
ins við aftökur myndi fæla al-
menna borgara frá notkun þess.
Það liggur hins vegar í augum
uppi að ekki var innistæða fyrir
þeim væntingum þar sem raf-
magn knýr samtímann áfram að
mestu leyti. ■
■ Afmæli
Hjördís Geirsdóttir söngkona er 60 ára
í dag. Hjördís og eiginmaður hennar,
Þórhallur Geirsson, taka á móti gestum
og gangandi laugardaginn 10. apríl í fé-
lagsheimilinu Borg í Grímsnesi frá klukk-
an 12.30 til 18.00.
Geir H. Haarde fjármálaráðherra er 53
ára.
Ólafur Sigurvinsson er 53 ára.
Stefán Hrafn Hagalín er 33 ára.
Gunnar Salvarsson, upplýsingafulltrúi
Tryggingastofnunar, er 51 árs.
Stefán Pálsson sagnfræðingur er 29
ára.
■ Andlát
Christina M. Luna lést fimmtudaginn 1.
apríl. Hún verður jarðsungin í Bandaríkj-
unum laugardaginn 10. apríl.
Jón Óskar Jóhannsson, bifreiðastjóri,
lést sunnudaginn 4. apríl.
Jónína Jónsdóttir lést sunnudaginn 4.
apríl.
Lárus G. Gunnarsson, flugvélstjóri, lést
sunnudaginn 4. apríl.
Ólafur Bjarnason, fyrrverandi prófessor,
áður til heimilis á Sléttuvegi 15, lést
mánudaginn 5. apríl.
Skarphéðinn Njálsson, Sólvallagötu 9,
Keflavík, lést þriðjudaginn 6. apríl.
Steinunn Helgadóttir, Grenimel 28,
Reykjavík, lést sunnudaginn 4. apríl.
Byrjaði hjá
varnarliðinu
Fyrsta fasta starfið mitt var hjá varnar-liðinu og þar var ég í sex ár. Það var al-
veg ágætt en svona frekar rólegt starf. Hins
vegar var ég alltaf í sveit á sumrin á Stokks-
eyri allt þangað til ég var átján ára og það
tók meira á.“
Valur Ingimundarson, þjálfari Skallagríms
í körfubolta.
Mikið vatn hefur runnið tilsjávar frá því að AA-samtök-
in á Íslandi voru stofnuð á föstu-
daginn langa 1954 en samtökin
fagna nú hálfrar aldar afmæli.
Það var eiginlega fyrir tilviljun að
föstudagurinn langi varð fyrir
valinu sem fyrsti fundardagurinn.
Föstudagur var talinn heppilegur
því hann var útborgunardagur og
síðasti vinnudagur vikunnar, sem
reyndist mörgum hættulegt. Það
var ekki fyrr en sú ákvörðun
hafði verið tekin að það uppgötv-
aðist að boðað hafði verið til
fyrsta fundarins á föstudeginum
langa. Þetta var rætt og fannst
mönnum það góðs viti og yrði
samtökunum til gæfu. Því hefur
komist á sú hefð að halda upp á af-
mæli samtakana á þessum degi,
frekar en að miðað sé við dagsetn-
inguna. Á fyrsta fundinn mættu
14 einstaklingar en samtökin eru
nú orðin stærstu samtök landsins.
Jóhannes Bergsveinson, einn
af þrem ei-ölkum samtakanna,
segir að samtökin hafi vaxið hægt
til að byrja með, en upp úr 1976
hafi hlaupið vöxtur í samtökin
sem hafi haldið áfram að vaxa eft-
ir að samvinna hófst við meðferð-
arstofnanir. „Þær vísuðu þeim
sjúklingum sem voru í meðferð á
að stunda AA-fundi og á þann hátt
jókst fjöldinn.“
Eins og undanfarin þrjú ár
verður haldinn hátíðarfundur í
Laugardagshöllinni klukkan 20:30
á föstudaginn langa og verður
hann með veglegra sniði en áður í
tilefni afmælisins.
„Við fáum gest frá Bandaríkj-
unum, frá höfuðstöðvum móður-
samtakanna sem mun flytja ávarp
og kveðjur en AA-samtökin voru
stofnuð í Bandaríkjun-
um.“ Fundurinn er opinn
öllum þeim sem vilja
mæta. „Á þessum fund-
um ríkir mikill samhugur
og sérstök stemning sem
alltaf hefur hrifið mig frá
því ég mætti upphaflega
á þessa fundi. AA-samtök-
in eru mannræktarsam-
tök og mjög öflug sem
slík. Ég hef séð þess
merki í gegnum mitt
starf, sem læknir
á f e n g i s s j ú k r a ,
hversu áhrifamikil
bataleið AA-samtak-
anna er,“ segir Jó-
hannes.
Þegar hann er
spurður að því hvað samtökin vilji
helst í afmælisgjöf segir hann þau
ekki óska eftir öðrum gjöfum en
góðum hug landsmanna. „Og að
þau megi verða áfram að sem
mestu gagni fyrir þá alkóhólista
sem þjást í þessu landi, að þeir
finni leið samtakanna og noti
hana. Það er það sem þau óska sér
í afmælisgjöf.“ ■
Afmæli
AA-SAMTÖKIN Á ÍSLANDI
■ Fagna hálfrar aldar afmæli sínu í dag.
PATRICIA ARQUETTE
Þessi stórgóða leikkona og fyrrum eigin-
kona Nicolas Cage er 36 ára í dag.
8. apríl
■ Þetta gerðist
1513 Landkönnuðurinn Ponce de
Leon stígur á land í Flórída og
eignar Spáni svæðið.
1904 Nafni Longacre Square í New
York er breytt í Times Square.
1919 Frank W. Woolworth, stofnandi
Woolworth’s verslunarkeðjunnar,
lést 66 ára gamall.
1973 Myndlistarmaðurinn Pablo
Picasso deyr á heimili sínu í
Frakklandi 91 árs að aldri.
1990 Ryan White, sem var bannað að
sækja skóla af ótta við að skóla-
félagar hans smituðust af AIDS,
deyr í Indianapolis 18 ára gam-
all.
1994 Lík Kurts Cobain, söngvara Nir-
vana, finnst á heimili hans. Hann
hafði stytt sér aldur þremur dög-
um áður.
RAFMAGNSSTÓLLINN
Er löngu kominn úr tísku og þykir í dag al-
deilis ekki æskilegt tól til fullnustu dauða-
dóms. Í Bandaríkjunum halla æ fleiri ríki
sér að eitursprautu í þessum umdeilda
málaflokki.
MARTHA PLACE
■ Var fyrsta konan sem tekin var af lífi í
rafmagnsstólnum alræmda.
8. apríl
1899
Óska einungis eftir
góðum hug landsmanna
Fjölbreytnin er skemmtileg-ust,“ segir Gunnar Hákonar-
son, framkvæmdastjóri Kola-
portsins, en það fagnar 15 ára af-
mæli í dag. „Það er alveg þver-
skurðurinn af þjóðfélaginu sem
kemur hérna um hverja helgi.
Samkvæmt niðurstöðum Gallups
eru það átta til tólf þúsund
manns. Fólkið sem er að selja
hérna er líka mjög fjölbreytt.
Sumir eru í hörkubissness á með-
an aðrir eru hér fyrir félagsskap-
inn. Sumir eru hér í aukavinnu og
aðrir hafa þetta sem aðalvinnu.
Svo nota sumir þetta sem stökk-
pall í annað þegar þeir eru að
byrja í verslun. Hér kennir ým-
issa grasa og sérstaða Kolaports-
ins er að þetta er markaður fyrir
notaðar vörur.“
Ýmislegt hefur verið gert í
Kolaportinu á þessum 15 árum.
Þar hafa verið haldnir tónleikar,
útsala á bílum og meira að segja
bátur hefur selst. Um síðustu
helgi hvers mánaðar er svo haldin
messa. „Það kemur fullt af fólki
út af þessari messu og það er
gaman að vita af því að Jóna
Hrönn Bolladóttir kemur svona út
til fólksins. Hér var líka einu
sinni vígður prestur. Biskup kom
og fullt af liði með honum.“
Trúðar munu kíkja við í Kola-
portinu í dag í tilefni dagsins
klukkan 13 og 16 og gefa börnum
töfrasett. Einnig verða afmælistil-
boð í tilefni dagsins. ■
Kona sett í rafmagnsstólinn
Tónleikar, messur
og útsala á bílum
Afmæli
KOLAPORTIÐ
■ er 15 ára í dag en þar kíkir þver-
skurður samfélagsins við um hverja
helgi.
GUNNAR HÁKONARSON
Kolaportið fagnar 15 ára afmæli í dag. Í tilefni dagsins mæta trúðar á svæðið og ýmis af-
mælistilboð verða.
ÆÐRULEYSISBÆN
AA-SAMTAKANNA
Guð gefi mér æðruleysi
til að sætta mig við það
sem ég fæ ekki breytt,
kjark til að breyta því
sem ég breytt, og vit til
að greina þar á milli.
TJARNARGATA 20
Þar sem skrifstofa AA-samtakanna
er til húsa. Sérstakir hátíðarfundir
verða haldnir á föstudaginn
langa í Laugardagshöll,
á Akranesi, Ísafirði,
Siglufirði, Akureyri,
Egilsstöðum og
jafnvel víðar.
■ Fyrsta starfið