Fréttablaðið - 20.04.2004, Blaðsíða 31
Bækur fyrir alla - allt árið
FRÁBÆR SKEMMTUN
FYRIR ALLA
Kuggur flytur í nýtt hverfi þar sem hann
kynnist Málfríði og mömmu hennar
og ævintýrin taka að gerast. Fjórar
skemmtilegar bækur um ævintýri
Kuggs með nýjum myndskreytingum
Sigrúnar Eldjárn.
Á UPPHÁUM STRIGASKÓM
Sigrún Eldjárn og ævintýri Kuggs
Það er ýmislegt á döfinni hjá Sigrúnu Eldjárn, rithöfundi og
myndlistarmanni, um þessar mundir. Hún er að senda frá sér
fjórar bækur um Kugg og vini hans og af því tilefni verður
haldin sýning á nýjum myndum og dagskrá um bækurnar
hennar í Norræna húsinu á sumardaginn fyrsta kl. 14. Hún er
líka tilnefnd til Norrænu barnabókaverðlaunanna fyrir höfund-
arverk sitt og svo verður hún fimmtug
í byrjun maímánaðar. Í haust er svo
væntanlegt framhald af Týndu augunum sem kom út fyrir
síðustu jól og naut mikilla vinsælda.
Fyrsta bók Sigrúnar, Allt í plati, kom út árið 1980. Hún
segist ekki hafa skrifað mikið áður en hún byrjaði að gefa út,
teiknað miklu meira, en þó man hún vel eftir fyrstu sögunni
sinni sem enn er varðveitt: „Það er saga sem ég gerði þegar
ég var sjö ára og tekur alveg hálfa stílabók. Hún heitir „Ennþá
snjóar úti fyrir“. Ég held að það hafi aðallega verið titillinn
sem þótti flottur, stuðlaður og allt.“
Fyrstu bækur Sigrúnar kynntu til sögunnar glænýja rödd í
íslenskum barnabókum, var hún til dæmis ekki fyrst til að nota
talblöðrur í barnabók? Um það er hún ekki alveg viss sjálf en
finnst tilhugsunin greinilega skemmtileg. Hún segist hafa lesið mikið sem krakki
og farið margar ferðir á gamla Borgarbókasafnið til að sækja sér bækur. Skyldi
leynast áhrifavaldur í einhverju sem hún las?
„Nei, enginn sérstakur, held ég. En ég gerðist áskrifandi að Andrési önd þegar ég
var átta ára og las hann, og það hafði heilmikil áhrif á mig.“
Að lokum brennur bara ein spurning á spyrlinum, og því sama hafa lesendur
Sigrúnar sjálfsagt stundum velt fyrir sér líka: Hvers vegna eru allir í alveg eins skóm
í bókunum hennar?
„Nokkrum árum áður en ég gerði fyrstu bókina mína var svolítil endurvakning á
þessum gamaldags strigaskóm sem eru nokkurn veginn eins og þeir sem ég hafði
á fótunum öll sumur sem krakki,“ segir hún. „Ég fékk mér eina eldrauða og notaði
þá mikið og svo tóku fleiri pör við í öðrum litum. Krakkarnir í fyrstu bókinn eru í
strigaskóm og allflestar persónur sem á eftir koma líka. Það má segja að þetta
sé orðin nokkurs konar vinnuhagræðing, ég þarf þá ekkert að vera að hugsa um
hvernig skórnir eiga að vera. Svo eru þeir líka svo fallegir.“
Sýningin í Norræna húsinu stendur frá 22. apríl til 2. maí.
ÓÐHALARINGLA
Systkinin Þórarinn og
Sigrún Eldjárn sömdu
saman bækurnar
Óðfluga, Halastjarna og Heimskringla. Nú eru þær
endurútgefnar í einni bók sem heitir því magnaða nafni
Óðhalaringla. Þórarinn og Sigrún hlutu Barnabókaverð-
laun Fræðsluráðs Reykjavíkur fyrir tvær af þessum bókum
1992 og 1998.
Galdrastelpurnar eru þær Will, Irma, Tanaee, Cornelia og Hay Lin.
Fyrir ári síðan setti Vaka-Helgafell á fót Galdrastelpuklúbbinn þar sem áskrifendur fá send ævintýri
þessara seiðmögnuðu stelpna í hverjum mánuði, eitt blað í senn. En upphafið að ævintýrum þeirra
hefur aldrei verið gefið út á íslensku og nú kemur það út í bókarformi bæði fyrir áskrifendur og aðra.
Eldforn íslenskur galdur, galdramenn og
nornir er umfjöllunarefni Kristínar Helgu
Gunnarsdóttur í Strandanornum, einni vinsæl-
ustu íslensku barnabókinnni fyrir síðustu jól. Í
viku bókarinnar kemur hún út í kilju – en það
er nýmæli að fylgja vinsælum barnabókum
eftir með kiljuútgáfu og er það ósk útgáf-
unnar að framtakið falli í góðan jarðveg. En af
hverju skyldi Kristín Helga hafa látið heillast
af galdrinum?
„Ég nærðist á íslenskum þjóðsögum sem barn
og galdramenn, útilegumenn, huldufólk, álfar
og tröll hafa sennilega alltaf verið heimilisvinir
hjá mér. Áhugi á galdrasögum hérna heima
og út um víða veröld varð svo kannski til þess að ég fór að huga aftur að
gömlu galdrasögunum á Íslandi,“ segir Kristín Helga sem segist helst ekki
láta Þjóðsögur Jóns Árnasonar fara úr sjónmáli. „Við eigum líka mýgrút
af alvöru, íslenskum galdrastöfum sem voru bara í daglegri notkun og
komu sér vel til ótal verka hér heima. Við eigum svo magnaðar sögur úr
fortíðinni sem gera jafnvel skáldskapinn hversdagslegan.“
Í framhaldi af þessu liggur beinast við að spyrja hana hvort hún trúi á
þessa galdra. Um það er hún ekki í neinum vafa: „Ég held að það hljóti
allir að vera göldróttir. Að minnsta kosti hefur maður séð fólk framkvæma
lygilegustu hluti sem því datt jafnvel aldrei sjálfu í hug að það gæti gert.“
FJÓRAR NÝJAR KUGGSBÆKUR
Óðfluga, Heimskringla, Halastjarna
heilög ritning allra barna,
yrkingar sem engan sviku, ein á viku.
Þær eru engu líkar, Galdrastelpurnar geta notað krafta sína til að takast á við alls kyns vanda. Hörkuspennandi sögur um kraftmiklar stelpur.
WITCH – SKÓLADAGBÓK
Nú er ekkert mál að halda utan
um lærdóminn og tómstundirnar.
Einstaklega flott bók fyrir hressar
galdrastelpur, stútfull af alls kyns
skemmtilegu efni og dagbók frá 1.
júlí 2004 til 30. júní 2005.
SPENNUKILJA FYRIR
ALLA FJÖLSKYLDUNA
Strandanornir
Kristínar Helgu Gunnarsdóttur í kilju
KOMDU NÚ KÓDA
Teiknimyndin Björn bróðir hefur
slegið í gegn í kvikmyndahúsum.
Þessi bók fyrir yngstu lesendurna
segir frá því hvað birnirnir eru
að bralla.
Norrænu barnabókaverðlaunin 2003
Kristín Steinsdóttir: Engill í Vesturbænum
Verðlaun Fræðsluráðs
Reykjavíkur 2003
Kristín Steinsdóttir: Engill í Vesturbænum
Louis Sachar: Milljón holur
(Anna Heiða Pálsdóttir þýddi)
Verðlaun starfsfólks í
bókabúðum 2003
Besta barnabókin
1. Sigrún Eldjárn: Týndu augun
2. Felix Bergsson: Ævintýrið um Augastein
3. Embla Ýr Bárudóttir og Ingólfur
Björgvinsson: Blóðregn
IBBY-verðlaunin 2003
Brynhildur Þórarinsdóttir: Njála
Bókaverðlaun barnanna 2003
Gerður Kristný: Marta Smarta
Dimmalimm 2003
Brian Pilkington: Mánasteinar í vasanum
VERÐLAUNABÆKUR
Barnabækur Máls og menningar og Vöku-Helgafells hafa
unnið til ótaldra verðlauna á síðustu árum. Hér eru aðeins
talin þau verðlaun sem þeim hlotnuðust á síðasta ári.
Fyrir þau
allra yngstu
KUGGUR 1 - N
ÝIR VINIR
KUGGUR 2 - Í
SVEITINNI
KUGGUR 3 –
GEIMFERÐ
KUGGUR 4 - P
RINSINN OG
DREKINN