Fréttablaðið - 24.04.2004, Blaðsíða 18

Það er ekki á döfinni að haldaneitt sérstaklega upp á áfang-
ann þótt hann sé stór,“ segir
Björn Malmquist, fréttamaður-
inn góðkunni að austan, sem er
fertugur í dag. „Þannig er mál
með vexti að konan mín er að
fara á öldungamót í blaki á Akra-
nesi um helgina og því verð ég
grasekkill með tvö börn á afmæl-
isdaginn,“ segir Björn og hlær:
„Ætli það verði þó ekki slett í
svo sem eina tertu þó ekki væri
nema fyrir krakkana. Vonandi
gerist síðan ekkert fréttnæmt í
dag þannig að maður geti tekið
það rólega. Það verður að segj-
ast eins og er að ég legg frekar
lítið upp úr afmælinu mínu hin
seinni ár. Hins vegar á að taka
þetta með trompi í maí en þá má
segja að ég og konan sameinum
afmælishaldið en hún varð fer-
tug í mars. Við fengum sameig-
inlega afmælisgjöf frá fjöl-
skyldunni sem er helgarferð til
London og við lítum á ferðina
sem hina eiginlegu afmælis-
veislu og hlökkum mikið til.“
En hefur Björn verið dugleg-
ur að halda upp á afmælið sitt í
gegnum tíðina? „Ég hélt ágætis
partí þegar ég varð þrítugur og
þá var tekið alveg þokkalega á
því en hef aldrei haldið neinar
stórafmælisveislur. Hins vegar
eru afmælin í kringum sex ára
aldurinn alltaf sterk í minning-
unni en þá bjó ég á Akranesi og
auðvitað mætti allt hverfið í
veisluna. Mamma bakaði alltaf
svo flotta köku, skúffuköku með
svona sykurkremi sem var
formað eins og skip og það var
alltaf sérlega vinsælt. Pabbi var
í siglingum á þessum árum og
var oft lengi í burtu en einn af-
mælisdaginn á þessum árum gaf
hann mér rosa flott leikfanga-
skip og það var eiginlega tvö-
föld ánægja: gjöfin og að hafa
pabba heima á afmælisdaginn,“
segir Björn Malmquist hinn fer-
tugi að lokum. ■
Áöðrum degi páska árið 1916hóf Hið írska bræðralag lýð-
veldisins, sem var leynileg samtök
írskra þjóðernissinna undir stjórn
Patrick Pearse, Páskauppreisnina
sem var vopnuð uppreisn gegn
bresku yfirvaldi Írlands.
Pearse og lýðveldissinnaðir
félagar hans réðust gegn Bretum
víða um Dyflinni og með aðstoð
herskárra írskra sósíalista náðu
þeir yfirráðum á aðalpósthúsi
borgarinnar. Þegar því takmarki
var náð lýstu þeir yfir sjálfstæði
Írlands og næsta morgun höfðu
þeir stjórn á mestallri borginni.
Seinna þann dag snerust Bretar til
varnar og þann 29. apríl hafði upp-
reisnin verið brotin á bak aftur.
Pearse, ásamt 14 öðrum þjóð-
ernissinnum, var tekinn af lífi
fyrir þátt þeirra í Páskauppreisn-
inni. Margir Írar litu hins vegar á
þá sem píslarvotta. Vopnuð átök
héldu áfram eftir Páskauppreisn-
ina og fögnuðu Írar sjálfstæði
1922 með yfirlýsingu um stofnun
lýðveldis.
Sex sýslur í norðurhluta lands-
ins héldust undir stjórn Bret-
lands og sumir þjóðernissinnar
endurskipulögðu sig innan Írska
lýðveldishersins til að halda bar-
áttunni áfram fyrir fullu sjálf-
stæði Írlands. ■
■ Þetta gerðist
1704 The Boston News Letter, fyrsta
bandaríska blaðið sem gefið er út
reglulega, er stofnað.
1898 Spánn lýsir yfir stríði gegn Banda-
ríkjunum og hefur þannig
spænsk-bandaríska stríðið.
1953 Elísabet II Breta-
drottning slær Winston
Churchill til riddara.
1968 Mauritíus verður að-
ili að Sameinuðu þjóðun-
um.
1970 Kínverjar skjóta upp fyrsta gervi-
hnetti sínum.
1980 Björgun 52 bandarískra gísla í
Teheran mistekst. Þess í stað láta
átta bandarískir hermenn lífið og
engum gíslum var bjargað.
1986 Wallis Warfield, hertogaynja af
Windsor, deyr í París, 89 ára.
PÓSTHÚSIÐ Í DYFLINNI 1916
Eftir hálfrar viku baráttu við breskt stór-
skotalið var lítið eftir af pósthúsinu nema
grindin ein.
Páskauppreisn á Írlandi
18 24. apríl 2004 MIÐVIKUDAGUR
■ Afmæli
■ Andlát
Arndís Þorbjarnardóttir, áður til heimil-
is á Víðivöllum 10, Selfossi, lést
föstudaginn 16. apríl.
Eyfríður Guðjónsdóttir frá Nefsholti,
áður til heimilis í Austurbrún 6,
lést þriðjudaginn 20. apríl.
Hrefna Ormsdóttir, Safamýri 43, lést
fimmtudaginn 22. apríl.
Jóhannes Helgason bifreiðarstjóri, Álf-
hóli 3, Húsavík, lést fimmtudag-
inn 8. apríl. Útförin hefur farið
fram í kyrrþey.
Jón Kristinn Hafstein tannlæknir lést
föstudaginn 16. apríl.
Oddur Thorarensen, fv. sóknarprestur,
lést þriðjudaginn 20. apríl.
Sigurður Elís Sigurjónsson, Vegamót-
um, Þórshöfn, lést þriðjudaginn
20. apríl.
Snjólaug G. Stefánsdóttir, verkefnis-
stjóri hjá Reykjavíkurborg, lést
miðvikudaginn 21. apríl.
Svanhildur Þórarinsdóttir frá Djúpalæk,
Krummahólum 2, Reykjavík, lést
fimmtudaginn 8. apríl. Útförin
hefur farið fram í kyrrþey.
■ Jarðarfarir
13.30 Geir Gissurarson frá Byggðar-
horni, Grænumörk 5, Selfossi,
verður jarðsunginn frá Selfoss-
kirkju.
13.30 Már Haraldsson, bóndi og odd-
viti, verður jarðsunginn frá Skál-
holtsdómkirkju.
14.00 Aron Rafn Jóhannesson, Eyja-
hrauni 6, Þorlákshöfn, verður
jarðsunginn frá Þorlákskirkju.
14.00 Guðbjörg Eiríksdóttir, Heiðdals-
húsi, Eyrarbakka, verður jarðsung-
in frá Eyrarbakkakirkju.
14.00 Ísak Árni Árnason húsasmíða-
meistari, áður Hólavegi 12, Sauð-
árkróki, verður jarðsunginn frá
Sauðárkrókskirkju.
SHIRLEY MACLAINE
Óskarsverðlaunaleikkonan, sálnaflakkarinn
og stóra systir hjartaknúsarans Warren
Beatty er 70 ára í dag.
Jón Ísberg, fv. sýslumaður, er 80 ára.
Geir Jón Þórisson
yfirlögregluþjónn er
52 ára.
Róbert Trausti
Árnason, fv. sendi-
herra, er 53 ára.
Friðrik Karlsson
gítarleikari er 44 ára.
24. apríl
1916
PÁSKAUPPREISNIN HEFST
■ Barist fyrir sjálfstæði Írlands.
Afmæli
BJÖRN MALMQUIST ER 40 ÁRA.
■ Slettir í eina tertu.
BARBARA STREISAND
Leikkonan, söngkonan og gay-íkonið er
62 ára í dag.
24. apríl
Félag íslenskra bókaútgef-enda heldur alþjóðlegan dag
bókarinnar, 23. apríl, hátíðlegan
ár hvert og undanfarin ár hefur
heil vika verið notuð til að vekja
athygli á bókum og bóklestri. Í
ár var þess einnig minnst að
Halldór Laxness hefði orðið 102
ára á degi bókarinnar.
Sigurður Svavarsson, útgáfu-
stjóri Eddu útgáfu, hefur í mörg
horn litið síðustu daga og segir
undanfarna viku hafa verið eril-
sama með eindæmum. „Þessir
dagar eru enda vorhátíð okkar
bókafólksins og gaman fyrir
okkur, sem störfum að bókaút-
gáfu allt árið, að sjá hversu
marga vini bókin á. Þessir dagar
fóru mikið í að undirbúa ýmsa
viðburði, spjalla við fjölmiðla og
ota tota bókarinnar ansi víða.
Vinnudagarnir voru langir nú í
vikunni, en heildaráhrifin sitja
svolítið í manni þegar yfir er lit-
ið.“ Vikan náði hámarki á sjálf-
um degi bókarinnar, þann 23.
apríl, með bókarþingi í Iðnó og
svo ýmsum öðrum uppákomum.
Ég heimsótti sjálfur nokkrar
bókaverslanir í vikunni, þar sem
glatt var á hjalla, enda verslanir
stútfullar af girnilegum tilboð-
um.“
Íslensk bókaútgáfa blómstrar
nú sem endranær og segir Sig-
urður veg íslensku bókarinnar
hafa vaxið undanfarin ár, eins
og glögglega hafi sýnt sig á ný-
yfirstaðinni viku bókarinnar.
„Margir komu að undirbúningi
þessarar merku viku og áttum
við þannig mjög gott samstarf
við Rithöfundasamtökin. Helsta
hrósið í ár hlýtur þó starfsfólk
bókasafna, sem vinnur hrífandi
starf og er ávallt reiðubúið að
gera gestum sínum dagamun.“ ■
Vikan sem var
SIGURÐUR SVAVARSSON
■ Heimsótti margar bókaverslanir í
vikunni.
Bókin á marga vini
Grasekkill með tvö
börn á afmælisdaginn
BJÖRN MALMQUIST
Man sérstaklega eftir afmælum á Skaganum í kringum sex ára aldurinn, þegar hann fékk leikfangaskip og skúffuköku í laginu eins og
skip.
SIGURÐUR SVAVARSSON
Útgáfustjóri Eddu hélt vorhátíð útgáfufólks
í viku íslensku bókarinnar.