Fréttablaðið - 02.05.2004, Blaðsíða 35

SUNNUDAGUR 2. maí 2004 23
RANNSÓKN LÖGREGLU LOKIÐ
Ríkissaksóknari hefur fengið send gögn í líkfundarmálinu og tekur hann ákvörðun um hverjir verða ákærðir. Grétar og Tomas hafa játað aðild að málinu en Jónas Ingi neitar staðfastlega sök.
til sinna umráða til frekari rann-
sóknar. Arnar sagði að hald hafi
einnig verið lagt á ýmis gögn í
mörgum húsleitum sem bæði
voru framkvæmdar á höfuðborg-
arsvæðinu og í Neskaupstað. Arn-
ar sagði einnig unnið að annars
konar upplýsingaöflun og yfir-
heyrslum.
„Það hefur fengist staðfest að
Tomas Malakauskas er ekki á
sakaskrá. Íslendingarnir eru ekki
á sakaskrá fyrir nein mál í líkingu
við það sem þeir eru sakaðir um
núna, hvorki fíkniefnabrot né of-
beldisbrot,“ sagði Arnar Jensson,
hjá ríkislögreglustjóra.
Arnar sagði ekki liggja endan-
lega fyrir hvað yrði gert með sýn-
in sem tekin voru í bíla- og hús-
rannsóknum.
„Við erum enn með bílana og
verðum áfram með þá.“
Ekki liggja heldur fyrir niður-
stöður varðandi þau gögn sem
tekin hafa verið í rannsókninni.
Hann sagði búið að taka skýrslur
og ræða við á annað hundrað
manns.
„Við viljum ekkert segja frá
því hvernig það stendur. Þeir eru
frá sama bæ sem er þó ekki svo
lítill að þeir ættu að þekkjast þess
vegna,“ segir Arnar, þegar hann
var spurður um hvort tekist hafi
að finna tengsl á milli Jucevici-
usar og Malakauskas.
Aðspurður um hvort einhverjir
séu búnir að játa sagði Arnar. „Ég
vil ekkert segja um það heldur.
Við höfum ekkert tjáð okkur um
hvað er að gerast í yfirheyrslun-
um.“
Hluti sýnanna var sendur í
DNA rannsókn í Noregi. Heimild-
ir Fréttablaðsins herma að
skömmu eftir að líkið fannst í
höfninni hafi lögregla athugað
ferðir Grétars. Hann kom til Nes-
kaupstaðar þar sem hann sagðist
hafa fengið raflost þegar hann var
að vinna í íbúðinni sinni og kaus
hann því að fara til móður sinnar
til að jafna sig um tíma. Skýringar
sem hann gaf á heimsókninni
þóttu undarlegar. Við nánari at-
hugun kom í ljós að tveir ungir
menn á Pajerojeppa hefðu heim-
sótt Grétar. Þetta voru Jónas og
Tomas. Athygli vakti að þeir voru
á dýrum bílaleigubíl sem kostar
allt að átján þúsund krónur á sól-
arhring.
Áfram í gæsluvarðhaldi
Þremenningarnir, Grétar Sigurð-
arson, Jónas Ingi Ragnarsson og
Tomas Malakauskas, voru úr-
skurðaðir í áframhaldandi þriggja
vikna gæsluvarðhald í Héraðs-
dómi Reykjavíkur þann þriðja
mars. Þá hafði verið staðfest að
blóð úr hinum látna, Vaidasi
Jucevicius, fannst við rannsókn á
aftursæti á BMW bifreið sem er í
eigu Grétars. Malakauskas hafði
bílinn til umráða. Í sama bíl fund-
ust einnig blóðblettir sem reynd-
ust vera úr Grétari. Blóðblettirnir
benda til þess að átök hafi átt sér
stað í bílnum.
Lögreglan vill kanna frekar,
með hliðsjón af framburði eins
þremenninganna um að þeir hafi
gefið Juceviciusi lyf, hvort lyfja-
gjöfin hafi átt einhvern þátt í að
draga hann til dauða eða gert
hann bjargarlausan.
Þeir Jónas Ingi og Grétar
ákváðu að kæra gæsluvarðhalds-
úrskurðinn. Malakauskas tók sér
frest til að ákveða hvort hann
mundi una úrskurðinum.
Leitað í bílum og á heimilum
Þremenningarnir, Grétar Sigurð-
arson, Jónas Ingi Ragnarsson og
Tomas Malakauskas voru fyrst
handteknir föstudaginn 20. febrú-
ar og voru úrskurðaðir í ellefu
daga gæsluvarðhald daginn eftir.
Í framhaldi af handtökunum var
leitað í fimm bílum sem þeir
höfðu og á heimilum þeirra. Sím-
töl þremenninganna voru athuguð
með útprentunum frá símafyrir-
tækjum og símar þeirra voru
skoðaðir. Þá voru lífsýni tekin úr
bílunum og á fleiri stöðum. Blóð-
blettir fundust í BMW bifreið
Grétars og voru lífsýni tekin úr
þeim. Við nánari rannsókn á blett-
unum reyndist blóðið vera úr hin-
um látna, Vaidasi Jucevicius og
Grétari. Malakauskas hafði bílinn
til umráða.
Grétar játaði
Grétar Sigurðarson var fyrstur til
að játa aðild að málinu. Síðar ját-
aði Litháinn Tomas Malakauskas
sinn þátt.
Samkvæmt frásögn Grétars,
hafi þeim öllum verið kunnugt um
að Vaidas Jucevicius hefði fíkni-
efni innvortis þegar hann kom til
Íslands annan febrúar. Jucevicius
varð veikur þriðja febrúar, daginn
eftir komuna. Þremenningarnir
töldu allir að veikindin stöfuðu af
stíflu í meltingarfærum. Þeir út-
veguðu honum deyfandi lyf til að
lina kvalirnar og freistuðu þess að
losa um stífluna. Þremenningarn-
ir skiptust á að vera hjá honum og
hugsa um hann. Hins vegar leit-
uðu þeir sér ekki upplýsinga um
lyfjagjöf hjá fagmanni né heldur
um hvernig best væri að annast
Vaidas. Grétar segir Jucevicius
hafa átt pantað flugfar til Kaup-
mannahafnar föstudaginn sjötta
febrúar en þaðan ætlaði hann
heim til Litháen. Skömmu áður en
til stóð að aka Juceviciusi til
Keflavíkur í flug var hann orðinn
mjög veikur. Ljóst er að Jónas
Ingi tók að sér að seinka fluginu
um tvo daga og síðar var fluginu
seinkað um ótiltekinn tíma.
Jucevicius lést að morgni sjötta
febrúar.
Brot og refsing
Alvarlegasta sökin sem borin er á
hina grunuðu er brot gegn 211.
grein hegningarlaga. Sú grein á
við þegar um er að ræða grun um
morð að yfirlögðu ráði og varðar
fangelsi í hið minnsta fimm ár, en
getur varðað lífstíðardómi. Einnig
er gert ráð fyrir að sakborning-
arnir gætu hafa gerst brotlegir
við 220. grein eða 221. grein sömu
laga. Samkvæmt 220. greininni
segir að hver sá sem kemur manni
í það ástand að hann er bjargar-
laus, eða yfirgefur mann, sem
hann átti að sjá um í slíku ástandi,
skal sæta fangelsi allt að átta
árum. Samkvæmt 221. grein geta
menn hlotið allt að tveggja ára
fangelsi fyrir að gera ekki sitt
ítrasta til þess að bjarga öðrum
manni frá dauða.
Þá eru þremenningarnir sakað-
ir um brot á 173. grein sem kveð-
ur á um að menn geti hlotið allt að
tólf ára fangelsisvist fyrir við-
skipti með ávana- og fíkniefni.
Síðasta sakarefnið er brot á
124. grein hegningarlaga um rösk-
un á grafhelgi eða ósæmilega
meðferð á líki. Það ákvæði varðar
sekt eða fangelsi allt að hálfu ári.
Fyrst þegar farið var fram á
gæsluvarðhald yfir þremenning-
unum þóttu ætluð brot mannanna
varða við 124. grein, 173. grein,
211. grein og eða 221. grein al-
mennra hegningarlaga. Í kröfu
um framlengingu á gæsluvarð-
haldi bættist við 220. grein lag-
anna.
Litháen
Nokkur fjöldi fólks í Litháen var
yfirheyrður. Lögreglan freistaði
þess að finna samverkamenn þar í
landi en bæði Jucevicius og Mala-
kauskas eru frá um 35 þúsund
manna bæ sem heitir Telsiai.
Tenginga á milli Litháanna
tveggja var leitað og sömuleiðis
tengsla sem Íslendingarnir tveir
kunnu að hafa í Litháen. Athuga
þarf hverja þremenningarnir
höfðu samband við frá því að líkið
fannst og þar til þeir voru hand-
teknir. Lögreglan er að kanna
hvort líkfundarmálið tengist
skipulagðri glæpastarfsemi í Lit-
háen eða annars staðar í heimin-
um að sögn Arnars Jenssonar, hjá
ríkislögreglustjóra, í lok mars. Þá
staðfesti hann að grunur léki á að
fleiri Íslendingar tengdust dreif-
ingu á fíkniefnum frá Litháen.
Ljóst er að Tomas var í stöðugu
símasambandi við mann í Litháen
þá daga sem Jucevicius var veik-
ur.
Verjendur fá rannsóknargögn
„Dómurinn segir okkur að menn,
lögregla og ákæruvald geta ekki
farið með gögnin eins og þeim
sýnist,“ sagði Sveinn Andri
Sveinsson, verjandi Jónasar Inga
Ragnarssonar, í líkfundarmálinu
þann 19. mars síðastliðinn
Hæstiréttur synjaði kröfu rík-
islögreglustjóra um að verjanda
Tomasar Malakauskas yrði synjað
um aðgang að gögnum sem bein-
ast að honum í málinu um þriggja
vikna skeið.
Sveinn Andri segir að hálfur
mánuður hafi liðið frá að hann bað
um gögnin þar til lögreglan bað
um fyrir dómi að hann fengi ekki
gögnin.
„Ég átti að fá þau viku gömul
og ef þeir ætluðu að framlengja
þann frest urðu þeir að fara með
það fyrir dóm. En þeir gerðu það
ekki fyrr en tveir dagar voru eftir
af þriggja vikna frestinum sem
þeir hefðu getað fengið í dómi.“
Sveinn Andri segist vera búinn að
fá hluta gagnanna og verið sé að
útbúa restina fyrir hann. Verjandi
Tomasar var eini sem kærði úr-
skurð héraðsdóms fyrir Hæsta-
rétti, sjálfur fór Sveinn Andri
aðra leið. „Nú eigum við allir að fá
gögnin því þetta gildir um okkur
alla.“
Frjálsara gæsluvarðhald
Héraðsdómur Reykjavíkur úr-
skurðaði þrjá sakborninga í lík-
fundarmálinu í Neskaupstað í svo-
kallaða lausagæslu 19. mars. Sam-
kvæmt úrskurðinum áttu menn-
irnir að vera áfram í gæsluvarð-
haldi, en eins og afplánunarfang-
ar, fram til 30. apríl næstkomandi.
Lögreglan taldi nauðsynlegt
vegna almannahagsmuna að sak-
borningarnir yrðu áfram í gæslu-
varðhaldi þó þess þyrfti ekki
vegna rannsóknar málsins. Í ljósi
þess fór ríkislögreglustjóri fram
á að sakborningarnir þrír sætu í
varðhaldi þar til dómur félli. Lög-
regla sagði aðferðir þeirra hafa
verið óvenju harkalegar og að
þeir eigi yfir höfði sér þunga
dóma.
Lausir úr haldi
Sakborningarnir þrír í líkfundar-
málinu losnuðu úr gæsluvarðhaldi
24. mars og fóru frá Litla Hrauni.
Hæstiréttur úrskurðaði að lög-
reglunni bæri að láta þá Grétar,
Jónas Inga og Tomas lausa en vik-
una áður úrskurðaði Héraðsdóm-
ur Reykjavíkur mennina, sem
hafa setið í varðhaldi frá 21. febr-
úar, í gæsluvarðhald til 30. apríl.
Sveinn Andri Sveinsson, lög-
maður Jónasar Inga, sagði úr-
skurð Hæstaréttar ekki koma á
óvart.
„Þetta hékk á brúninni í Hér-
aðsdómi Reykjavíkur,“ sagði
Sveinn Andri. „Við verjendurnir
töldum að sakargiftir í málinu
væru ekki nægjanlegar til þess að
um gæti verið að ræða almanna-
hagsmuni og ég geri ráð fyrir að
Hæstiréttur hafi komist að þeirri
niðurstöðu.“
Sveinn Andri heyrði í Jónasi
Inga eftir að úrskurðurinn var
kveðinn upp. „Hann sagðist vera
mjög sáttur,“ segir Sveinn Andri.
Arnar Jensson hjá ríkislög-
reglustjóra sagði að krafa lögreglu
um áframhaldandi gæsluvarðhald
hafi verið byggð á ákvæðum laga
um almannahagsmuni. „Úrskurð-
ur Hæstaréttar hefur engin áhrif á
rannsókn málsins því mennirnir
voru ekki í gæsluvarðhaldi vegna
rannsóknarhagsmuna. Við reikn-
uðum alveg eins með því að svona
færi.“
Þá sagðist Arnar hafa meiri
áhyggjur af umfjöllun fjölmiðla
sem birt hafa lögregluskýrslur
um málið. „Við óttumst það að um-
fjöllun fjölmiðla muni hafa þau
áhrif að sá þáttur málsins sem
snertir tengsl við fíkniefnaheim-
inn í Litháen verði ekki upplýstur
því í þeim gögnum sem hafa birst
koma fram viðkvæmar upplýsing-
ar, þar á meðal nafn á grunuðum
manni í Litháen.“ ■
VAIDAS JUCEVICIUS, Lithái
Fæddur 20. nóvember árið 1974
Vaidas var frá bænum Telisai í Litháen. Í níunda
bekk hóf Vaidas nám í rafmagnsfræðum en
hætti því fljótlega. Þá fór hann að vinna sem
barþjónn í bænum Siauliai en vegna veikinda í
maga ákvað hann að flytja aftur í heimabæinn
og reyna að fá vinnu þar sem barþjónn. Enga
vinnu var að fá og gerðist hann bílaþjófur og
sat í fangelsi í Þýskalandi vegna þess. Einnig
var hann dæmdur í hálfs árs fangelsi í Litháen
fyrir bílþjófnað og handrukkun.
Fannst látinn í höfninni við netagerðar-
bryggjuna í Neskaupstað ellefta febrúar síð-
astliðinn.
JÓNAS INGI RAGNARSSON, Íslendingur
Fæddur 11. janúar árið 1972
Jónas útskrifaðist sem stúdent frá Menntaskól-
anum í Hamrahlíð. Á námsárum sínum í
Hamrahlíð var hann í kór skólans og bauð sig
fram sem gjaldkeri nemendafélagsins. Hann
lauk tveimur árum í tölvunarfræði við Háskóla
Íslands en hélt þá út á vinnumarkaðinn, vann
meðal annars hjá Íslandssíma. Hann vann um
tíma sem dyravörður á Thomsen. Þá fór hann í
að byggja upp Menntastofu með Grétari.
Jónas segist ekki þekkja þann látna. Kveðst
hafa verið í sambandi við Litháa að nafni
Vaidas vegna sumarhúsainnflutnings.
Seinkaði brottför hins látna.
GRÉTAR SIGURÐARSON, Íslendingur
Fæddur 2. ágúst árið 1976
Grétar hefur tekið sér ýmislegt fyrir hendur
hann hefur unnið sem rukkari, einkaþjálfari og
við tryggingar. Hann fór í lífvarðaskóla í
Englandi og setti á fót dyravarðafyrirtæki sem
þjónaði nokkrum veitingastöðum í Reykjavík.
Núna er Grétar á dagróðrarbáti sem gerður er
út frá Grindavík.
Grétar hefur játað aðild að málinu sam-
kvæmt heimildum blaðsins. Blóð úr honum
og hinum látna fannst í bifreið í hans eigu.
TOMAS MALAKAUSKAS, Lithái
Fæddur 29. september árið 1980
Hefur ávallt hulið andlit sitt fyrir ljósmyndurum.
Tomas hefur búið á Íslandi í nokkur ár. Hann
hóf störf hjá Glerborg í Hafnarfirði ásamt fé-
laga sínum frá Litháen haustið 2001 og höfðu
þeir íbúð skammt frá vinnustaðnum til leigu.
Tomas hætti hjá Glerborg í lok ársins 2002 og
hóf störf við nýbyggingar í Grafarholti.
Skömmu eftir vinnuskiptin lenti Tomas í bílslysi
og fékk bætur vegna skaða sem hann hlaut í
slysinu.
Tomas hafði bíl Grétars, sem blóðblettirnir
fundust í, til umráða. Er frá sama bæ í
Litháen og hinn látni.