Fréttablaðið - 22.05.2004, Blaðsíða 57

Fjörutíu ár eru liðin síðanSkýrsluvélar ríkisins og
Reykjavíkurborgar keyptu hingað
til lands fyrstu tölvuna. Tölvan
var af gerðinni IBM 1401 og hafði
aðeins minni upp á 4K þótt heilan
sal þyrfti undir hana.
„Pabbi minn, sem vann hjá IBM
á Íslandi, var að dunda sér við það
eftir vinnu ásamt vinnufélögum
sínum að forrita tónlist fyrir þessa
tölvu,“ segir Jóhann Jóhannsson
tónlistarmaður, sem hefur samið
tónverk í kringum upptökur föður
síns á stefjum sem samin voru fyr-
ir þessa fornu tölvu.
„Tölvan var ekkert ætluð til
þess að flytja tónlist, en þeir
fundu leið til þess með því að
setja útvarp við hliðina á tölvunni
og þannig tókst þeim að pikka upp
rafsegulbylgjur sem tölvan sendi
frá sér. Þeir fundu síðan aðferð til
þess að módúlera þessar bylgjur
og búa til tónlist úr þeim.“
Árið 1971 var þessi tölva orðin
úrelt og tekin úr sambandi. Starfs-
mennirnir héldu litla kveðjuathöfn
við það tækifæri, þar sem flutt
voru ávörp og leikin tónlist sem
samin hafði verið fyrir tölvuna.
„Þetta var allt saman tekið upp
og þegar ég hlustaði á þetta 30
árum síðar hljómaði þetta eins og
útför þessarar tölvu. Þetta var
hjartnæm stund og varð kveikjan
að þessu verki mínu. Ég nota búta
úr þessum melódíum og læt tölvu-
hljóðin kallast á við tónlist sem ég
sem fyrir strengjakvartett og
hammondorgel. Þarna kallast á
andstæðir pólar þar sem tölvan er
köld og vélræn á móti mjög ex-
pressívum strengjum.“
Erna Ómarsdóttir dansari hef-
ur síðan samið dans við þessa tón-
list Jóhanns og kallar þau dans- og
tónlistarverk sitt sameiginlega
IBM 1401, notendahandbók.
Þetta verk verður flutt í Borg-
arleikhúsinu í kvöld ásamt öðru
dans- og tónlistarverki, sem heitir
Glóð og er eftir Margréti Söru
Guðjónsdóttur dansara, Birtu
Guðjónsdóttur myndlistarkonu og
Kristínu Björk Kristjánsdóttur
tónlistarkonu.
Þau Jóhann og Kristín Björk
eru meðal stofnenda og helstu
driffjaðra Tilraunaeldhússins, en
þær Erna og Margrét Sara hafa
báðar náð langt í dansheiminum í
Evrópu. ■
44 22. maí 2004 LAUGARDAGUR
Styrktarfélag Samhjálpar efnir tiltónleika í Fíladelfíu í dag. Fjöl-
margir kunnir tónlistarmenn koma
fram, þeirra á meðal: Rúnar Júlíus-
son, Eyjólfur Kristjánsson, Dóri
Braga úr Vinum Dóra, hljómsveitin
Stoneslinger og þau Guðrún Gunn-
arsdóttir og Valgeir Skagfjörð.
Að sögn Vilhjálms Svan, for-
manns styrktarfélagsins, er
markmiðið með tónleikunum að
efla og styrkja ýmsa þætti Sam-
hjálpar. Mun peningurinn sem
safnast meðal annars renna til
viðgerða á eldri hluta meðferðar-
heimilsins í Hlaðgerðarkoti.
„Félagið hefur séð um útgáfu á
kristinlegu lesefni og geisladisk-
um,“ segir Vilhálmur. „Við stefn-
um að því að hafa happdrætti á
landsvísu í byrjun september og
síðan sjáum við um sölu á merkj-
um Samhjálpar fyrir áramótin.“ Í
framtíðarsýn Samhjálpar er
bygging nýs húsnæðis. Ekki er þó
víst hvenær af því geti orðið enda
hafa samtökin ekki úr miklum
pening að moða. Vilhjálmur segir
að með nýju húsnæði skapist auk-
ið rými fyrir félagsstarf samtak-
anna auk þess sem þeir sem komi
í eftirmeðferð fái viðunandi pláss.
Tónleikarnir í Fíladelfíu hefj-
ast klukkan 17 og er miðaverð
2000 krónur. Þess má geta að allir
listamennirnir sem koma fram
gefa vinnu sína og mun öll inn-
koman því renna beint til styrktar
og eflingar á starfi Samhjálpar. ■
Tónleikar til styrktar Samhjálp
HVAÐ? HVENÆR? HVAR?
19 20 21 22 23 24 25
Laugardagur
MAÍ
Flottir tímar
nýjar vörur
Kringlunni s. 533 1730www.ntc.is
FCUK
Privat label
Dico
Traffic People
Custo
DKNY Jeans
Virgin
Lee
Wrangler
Júníform
Converse
Tónlistartorg Listahátíðar
í Kringlunni
Dagskrá
í dag kl. 14
Mozart, hver er það?
Bergþór Pálsson,
Nína Margrét Grímsdóttir
og Áshildur Haraldsdóttir.
■ ■ LISTOPNANIR

15.00 Sýningin Lýðveldið Ísland
verður opnuð í nýjum sal í Þrúðvangi,
Álafosskvosinni í Mosfellsbæ. Að sýning-
unni standa Anna Jóa, Bryndís Jóns-
dóttir, Guðbjörg Lind Jónsdóttir, Hlíf
Ásgrímsdótttir, Kristín Geirsdóttir,
Kristín Jónsdóttir frá Munkaþverá og
Ólöf Oddgeirsdóttir. Verkin á sýning-
unni eru öll unnin í tilefni 60 ára afmæl-
is lýðveldisins. Á opnunardaginn verður
framinn gjörningur og boðið verður upp
á veitingar.

15.00 Sigurður Þórir opnar sýn-
ingu á nýjum olíumálverkum í kjallara
Norræna hússins.
VILHJÁLMUR SVAN
Vonast eftir góðri þátttöku almennings í Fíladelfíu í dag.
■ DANS
■ TÓNLIST
Semur við tónlist úr fyrstu tölvu landsins
ERNA DANSAR VIÐ TÖLVUHLJÓÐIN
IBM 1401, notendahandbók og Glóð nefnast dans- og tónlistarverk sem flutt verða í Borgarleikhúsinu á Listahátíð í kvöld klukkan átta.