Fréttablaðið - 25.05.2004, Blaðsíða 2

2 25. maí 2004 ÞRIÐJUDAGUR
Á maður ekki að segja að gerast, er
það ekki fallegri íslenska?
Halldór Gylfason og félagar hans úr Geirfuglunum
unnu Ske í úrslitum Popppunkts á
laugardagskvöldið.
SPURNING DAGSINS
Halldór, hvað er að ske?
Risafyrirtæki borga
skatta á Íslandi
Hagstætt skattaumhverfi gerir það að verkum að erlend risafyrirtæki stofna
dótturfélög um eignarhald og fjámögnun hér á landi. Ríkið fékk hálfan
milljarð frá þeim í fyrra og möguleikar frekari vaxtar eru fyrir hendi.
VIÐSKIPTI Tugur stórra alþjóðafyr-
irtækja hefur skráð fyrirtæki hér á
landi vegna hagstæðs skattaum-
hverfis. Stærsta félagið eru með
um hundrað milljarða í hlutafé. Á
síðasta ári greiddu þessi félög hálf-
an milljarð í skatta hérlendis sem
er um fjögur pró-
sent af 13,8 millj-
arða skatt-
greiðslum fyrir-
tækja á landinu.
Þór Sigfússon,
framkvæmda-
stjóri Verslunar-
ráðs Íslands, seg-
ir mikla möguleika liggja í hag-
felldu skatta- og fyrirtækjaum-
hverfi. „Skattgreiðslur slíkra fyrir-
tækja gætu hæglega orðið tveir til
þrír milljarðar innan nokkurra ára
ef við markaðssetjum þetta betur.“
Hann segir ekki um það að ræða að
hér sé skattaparadís, heldur séum
við með einfalt kerfi og lágt skatta-
hlutfall. „Þangað eru flest lönd að
stefna, en við höfum náð frum-
kvæði og getum nýtt okkur það til
að ná í upphæðir sem skipta veru-
legu máli.“
Fyrirtækin sem um er að ræða
eru frá Kanada og Bandaríkjun-
um og eru ekki með eiginlega
starfsemi hér á landi. Bjarnfreður
Ólafsson lögmaður er talsmaður
nokkurra þessara félaga. Hann
segist ekki vilja gefa upp nöfn
þeirra. „Þetta eru risastór nöfn í
alþjóðlegum viðskiptum.“
Bjarnfreður segir fyrtækja-
samsteypur reka sérstök félög um
eignarhald og fjármögnun. Það
séu slík félög sem skrái sig hér á
landi. „Ástæðurnar fyrir skrán-
ingu hér eru fyrst og fremst
hvernig tvinnast saman lög og
reglur um skatta og félagarétt;
hversu auðvelt er að stofna og
slíta félögum.“ Hann segir þjón-
ustu yfirvalda einnig skipta máli
svo sem með bindandi áliti um
ákvæði skattalaga frá fjármála-
ráðuneytinu. Fyrirtækin viti því
hver staðan er miðað við gefnar
forsendur. Þá hafi tvísköttunar-
samningar vægi.
Bjarnfreður segir töluverða
möguleika fyrir hendi. „Þetta
gæti vaxið mikið ef menn mörk-
uðu sér stefnu í þessum málum.
Þarna eru veruleg sóknarfæri.
Það vantar bara stefnuna og að
fylgja henni eftir.“
haflidi@frettabladid.is
Fjármálaráðherra í eldhúsdagsumræðum:
Næsta verkefni að endur-
skilgreina hlutverk RÚV
ELDHÚSDAGSUMRÆÐA Geir H. Haarde
fjármálaráðherra sagði í eldhús-
dagsumræðum á Alþingi í gærkvöld
að búa þyrfti þannig um hnútana á
fjölmiðlafrumvarpi að einkaaðilar
gætu staðið að arðbærum útvarps-
og sjónvarrekstri. Nýsamþykkt fjöl-
miðlalög voru rauður þráður í um-
ræðunum og gagnrýndu talsmenn
stjórnarandstöðunnar ríkisstjórnina
harðlega fyrir hennar framgöngu í
málinu.
Geir fjallaði um stöðu einkarek-
inna fjölmiðla á markaði og sagði að
því yrði ekki neitað að allt frá því að
útvarpsrekstur var gefinn frjáls,
hefði ekki tekist að búa rekstrinum
þannig umhverfi að bæði hann og
Ríkisútvarpið fengju þrifist og dafn-
að samtímis með eðlilegum hætti.
„Næsta verkefni á þessu sviði
hlýtur að vera að skilgreina þetta
hlutverk upp á nýtt. Gera verður
Ríkisútvarpinu kleift að standa
hallalaust undir sínum skyldum, sem
jafnan verður að endurskilgreina og
draga úr. en einnig búa þannig um
hnútana að einkaaðilar geti staðið að
arðbærum útvarps- og sjónvarps-
rekstri án óeðlilegra tengsla við stór-
ar fyrirtækjasamsteypur í öðrum at-
vinnugreinum,“ sagði Geir. ■
Verð íbúðahúsnæðis:
Ekki líkur
á lækkun
FASTEIGNAMARKAÐUR Ekki eru líkur á
að húsnæðisverð gefi eftir við
breytingar á húsnæðislánakerfinu
sem taka gildi 1. júlí. Greining Ís-
landsbanka telur að aukið framboð
fjármögnunarkosta, áframhaldandi
kaupmáttaraukning og lækkun
vaxta Íbúðalánasjóðs muni hvetja
til fjárfestinga í íbúðarhúsnæði. Til
viðbótar þessu muni lóðaskortur á
vinsælum svæðum hvetja til áfram-
haldandi hækkunar íbúðaverðs.
Fjárhæð samþykktra hús-
bréfaumsókna nemur 5,2 milljörð-
um króna það sem af er þessum
mánuði og stefnir í metútgáfu í
mánuðinum. ■
Kaupmáttur launa:
Hægari vöxt-
ur en í fyrra
VISITÖLUR Launavísitalan hækkaði
um 0,3 prósent í apríl samkvæmt
tölum Hagstofu Íslands. Skýring
hækkunarinnar liggur í kjara-
samningabundnum hækkunum, en
ekki ber á launaskriði í hækkun-
inni. Laun hafa hækkað um fjögur
prósent síðustu tólf mánuði. Verð-
bólga sama tímabils er 2,2 prósent
og hefur því kaupmáttur launa
vaxtið um 1,8 prósent.
Greining Íslandsbanka segir
hægari vöxt kaupmáttar að undan-
förnu miðað við í fyrra setja mark
sitt á einkaneyslu. Spáð er vaxandi
kaupmætti á næstunni og vexti
einkaneyslu samhliða. ■
Landhelgisgæslan:
Sótti veikan
sjómann
LANDHELGISGÆSLAN Þyrla Land-
helgisgæslunnar, TF-SIF, var köll-
uð út í sjúkraflug um þrjúleytið í
gærdag vegna veiks sjómanns um
borð í íslenskum togara, sem
staddur er á svokölluðu Hamp-
iðjutorgi vestur af Vestfjörðum.
Þyrlan millilenti, bæði á útleið
og heimleið,á Rifi á Snæfellsnesi
til að taka eldsneyti. Gekk sjúkra-
flugið vel og lenti þyrlan á
Reykjavíkurvellli um kvöldmat-
arleytið þar sem neyðarbíll beið
með lækni sem flutti sjúklinginn á
Landspítalann. Samkvæmt vakt-
hafandi lækni gekkst sjúklingur-
inn undir hjartaþræðingu og var
ástand hans stöðugt. ■
Ariel Sharon:
Ekki kærður
JERÚSALEM, AP Ríkissaksóknari Ísra-
els hyggst ekki ákæra Ariel Sharon
forsætisráðherra fyrir meinta aðild
hans að mútumáli. Ísraelskar sjón-
varpsstöðvar greindu frá þessu í
gær. Ísraelskur athafnamaður hef-
ur verið ákærður fyrir að múta
Sharon og einum syni hans.
Sharon getur því einbeitt sér að
því að vinna fylgi við nýja áætlun
um brotthvarf Ísraelshers og land-
tökumanna frá Gaza. Hann hyggst
kynna áætlunina fyrir ríkisstjórn
sinni næsta sunnudag. ■
„Þetta eru
risastór nöfn í
alþjóðlegum
viðskiptum.“
FJÖLMIÐLALÖG RAUÐUR ÞRÁÐUR Í
ELDHÚSDAGSUMRÆÐUM
Geir H. Haarde sagði að ekki hefði tekist
að búa einkarekstri á fjölmiðlamarkaði
þannig umhverfi að bæði hann og Ríkisút-
varpið fengju þrifist og dafnað samtímis
með eðlilegum hætti.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/R
Ó
B
ER
T
MÖGULEIKAR Á ENN FREKARI VEXTI FYRIR HENDI
Þór Sigfússon, framkvæmdastjóri Verslunarráðs Íslands, telur að með markaðssetningu ís-
lenska skattkerfisins gætu tekjur ríkissjóðs af erlendum stórfyrirtækjum hæglega orðið
tveir til þrír milljarðar innan nokkurra ára.
DÓMSMÁL Gunnar Örn Kristjáns-
son, fyrrverandi forstjóri SÍF,
hefur verið ákærður fyrir brot
á lögum um endurskoðendur.
Hann er sakaður um að hafa
framið brotin þegar hann starf-
aði sem endurskoðandi Trygg-
ingasjóðs lækna. Ákæran sem
gefin er út af ríkislögreglu-
stjóra verður þingfest í lok
júní.
Fyrir skemmstu var fyrr-
verandi framkvæmdastjóri
Tryggingasjóðs lækna, Lárus
Halldórsson, ákærður fyrir
fjárdrátt samtals að upphæð
tæplega 76 milljóna króna á ár-
unum 1992-1999. Gunnar Örn
var endurskoðandi sjóðsins all-
an þann tíma. Ekki er víst
hvort Gunnar Örn hafi skrifað
undir reikningana vitandi um
fjárdráttinn eða hvort hann
gerði það í blindni. Ljóst þykir
að Gunnar Örn, sem endur-
skoðandi sjóðsins, hefði átt að
fara betur yfir reikninga sjóðs-
ins áður en hann undirritaði þá.
Gunnar Örn hætti störfum
hjá SÍF fyrr á þessu ári. ■
Ákæra þingfest í lok júní:
Fyrrverandi forstjóri SÍF ákærður
GUNNAR ÖRN KRISTJÁNSSON
Gunnar Örn er ákærður fyrir að hafa skrifað undir reikninga Tryggingasjóðs lækna á með-
an fyrrverandi framkvæmdastjóri sjóðsins dró að sér fé.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/P
JE
TU
R
FORSÆTISRÁÐHERRANN
Sharon ætlar að kynna nýja áætlun um
brotthvarf fra Gaza.
FJÓRIR LÉTUST Í gær létu fjórir
lífið í tveimur sprengingum í
Bagdad. Karl og kona létu lífið
þegar sprenging tætti bíl þeirra í
sundur í gærmorgun. Tveir Bret-
ar létust síðar um daginn þegar
sprengja sprakk við inngang höf-
uðstöðva hernámsstjórnarinnar.
400 SLEPPT Bandaríkjaher segist
ætla að sleppa meira en 400 föng-
um úr Abu Ghraib fangelsi á
föstudag. Eftir að upp komst um
misþyrmingar fanga í fangelsinu
hefur herinn reglulega tilkynnt
um fjöldalausnir fanga á föstu-
dögum.
■ ÍRAK