Fréttablaðið - 26.05.2004, Blaðsíða 12

FJÖLMIÐLAR Enginn teljandi munur
var á efnistökum fréttastofa Ríkis-
sjónvarpsins og Stöðvar tvö eða af-
stöðu með eða á móti frumvarpinu,
að því er fram kemur í niðurstöð-
um rannsóknar sem unnin var á
vegum Rannsóknarstofnunar Há-
skólans á Akureyri. Rannsóknin
var gerð að beiðni Stöðvar tvö.
„Munurinn var sláandi lítill.
Við skoðuðum ekki einungis hvort
fréttin fæli í sér afstöðu með eða á
móti frumvarpinu, heldur einnig
efnistökin,“ segir Kjartan Ólafs-
son, sérfræðingur í fjölmiðlarann-
sóknum hjá stofnuninni.
Í niðurstöðunum kom fram að
„bæði hjá Ríkissjónvarpinu og
Stöð 2 koma mismunandi viðhorf
fyrst og fremst frá viðmælend-
um. Framlag fréttamannanna
sjálfra er í meginatriðum hlut-
laust en þó í einhverjum tilvikum
heldur á móti. Í því sambandi má
hins vegar benda á það almenna
hlutverk fjölmiðla að gagnrýna
og veita (stjórnvöldum) aðhald“.
„Báðar stöðvarnar fylgja svip-
aðri stefnu við fréttamat og val á
viðmælendum. Umfjöllunin er í
anda ákveðinnar hefðar sem
skapast hefur í íslenskum ljós-
vakamiðlum þar sem fjölmiðlar
taka ekki afstöðu heldur flytja
sjónarmið annarra. Það má hins
vegar spyrja sig að því hvort
þetta sé sú fjölmiðlun sem fólk
vill sjá, þar sem eingöngu er
byggt á endursögn,“ segir Kjart-
an.
Greindir voru tilteknir efnis-
þættir og lagt var mat á hversu
mikil áhersla var lögð á þá. Nið-
urstaðan sýndi að báðar stöðv-
arnar fjölluðu nánast jafn mikið
um hvern efnisþátt.
Spurður um helsta mun á
fréttaflutningi dagblaða og ljós-
vakamiðla á Íslandi segir hann að
almennt séð taki dagblöð frekar
afstöðu.
„Það er þó ekki gert í fréttum,
heldur til að mynda í leiðurum.
Það er viðurkenndara að dagblöð
hafi skoðun. Eitt er þó að hafa
skoðun og annað að vera hlut-
drægur. Það er vel hægt að hafa
skoðun án þess að draga taum
einhvers,“ segir Kjartan.
Aðspurður hvort niðurstöð-
urnar hefðu komið á óvart miðað
við ásakanir þingmanna stjórnar-
flokkanna um að fjölmiðlar Norð-
urljósa væru að ganga erinda
eigenda sinna, sagði hann svo
ekki vera.
„Ásakanirnar hafa ekki verið
studdar neinum sérstökum rök-
um. Þetta er hin klassíska ís-
lenska rökræða, menn gaspra en
vísa ekki í neinar staðreyndir,“
segir Kjartan.
Hann segir það slæmt hve lítið
sé stundað af rannsóknum á ísl-
enskum fjölmiðlum.
„Óháðar fjölmiðlarannsóknir
ættu alltaf að vera í gangi og
myndu þær veita fjölmiðlum
ákveðið aðhald,“ segir hann.
sda@frettabladid.is
12 26. maí 2004 MIÐVIKUDAGUR
ELDUR Í EFNAVERKSMIÐJU
Rýma þurfti hundruð heimila og fjölda fyr-
irtækja eftir að eldur kom upp í efnaverk-
smiðju í úthverfi Atlanta í Bandaríkjunum.
Tveir voru lagðir inn á sjúkrahús vegna
öndunarerfiðleika.
Í byrjun júní ræðst hvort kennarar fara í verkfall:
Mikið ber í milli
KJARAMÁL Engar forsendur eru til
að hækka laun kennara meira en
annara launahópa, segir formaður
launanefndar ríkisins. Fundur hjá
ríkissáttasemjara stóð aðeins í
tæpa klukkustund þar sem ekkert
nýtt var reifað.
Birgir Björn Sigurjónsson, for-
maður launanefndar sveitarfélag-
anna, segir kennara ekki bera
fram raunhæfar kröfur. Í síðustu
kjarasamningum hafi kennarar
fengið verulega miklu meiri
launahækkanir en nokkur annar
starfsmannahópur innan ríkisins.
„Þá fóru líka fram kerfisbreyting-
ar sem við töldum réttlæta það.
Núna eru menn greinilega ekki
tibúnir í frekari kerfisbreytingar
í átt til þess sem við höfum kosið
og það eru ekki nokkrar forsend-
ur til að bjóða þeim eitthvað
margfalt meiri hækkanir heldur
en aðrir hópar eru að fá.“
Sesselja G. Sigurðardóttir,
varaformaður Félags grunnskóla-
kennara, segir kennara vera búna
að lækka kröfur sínar. „Við höfum
ekki fengið önnur viðbrögð við
þeim en það tilboð sem þeir lögðu
fram 13. maí og var ósköp lítið
breytt frá því tilboði sem hafði
komið 5. maí,“ segir Sesselja.
Dagana 2. og 3. júní kjósa kennar-
ar um hvort þeir telji nauðsynlegt
að fara í verkfall. ■
Umfjöllun sjónvarpsstöðva
um frumvarpið nánast eins
Enginn munur var á fréttaflutningi Ríkissjónvarps og Stöðvar tvö um fjölmið-
lafrumvarpið samkvæmt rannsókn Háskólans á Akureyri. Mismunandi við-
horf til frumvarpsins komu frá viðmælendum. Fréttamenn voru hlutlausir.
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
– hefur þú séð DV í dag?
Frömdu
glæpi
til að líkjast
rappstjörnum
Síldveiðar:
Vilhelm
landaði fyrstur
VEIÐAR Vilhelm Þorsteinsson EA
11 landaði í gærkvöld á Nes-
kaupstað fyrstu síld sumarsins.
Vilhelm landaði tæpum 500
tonnum af frosnum síldarflök-
um, sem voru unnin úr stórri og
góðri síld. Síldin veiddist á al-
þjóðlega hafsvæðinu, svokall-
aðri Síldarsmugu, og við 200
mílna landhelgislínuna. Afurð-
irnar eru seldar og fara aðallega
á markað í Póllandi, Þýskalandi,
Litháen og Rússlandi. ■
FAGNAR BROTTHVARFI
Þessi ísraelski hermaður virtist feginn því
að fara frá Rafah.
Ísraelar ósáttir:
Ísraelsher
gagnrýndur
JERÚSALEM, AP Eftir vikulanga her-
för í flóttamannabúðunum í Rafah
segist Ísraelsher hafa fundið þrjú
göng sem hafi verið notuð til að
smygla vopnum og tekið tíu eftir-
lýsta menn til yfirheyrslu. Yfir-
menn hersins segjast telja tíu göng
til staðar í Rafah. Eftir liggja 45
Palestínumenn látnir og fjöldi
heimila eyðilagður.
Ísraelsher er horfinn á brott, í
bili í það minnsta, en sætir nú
harðri gagnrýni heima fyrir. Frétta-
skýrendur og fyrrum herforingi
segja að betri árangri hefði mátt ná
með takmarkaðri aðgerðum en
þeim sem Ísraelsher beitti. ■
Borgarastríðið í Súdan:
Bjartsýnni á
friðarhorfur
SÚDAN, AP Friðarhorfur í Súdan eru
taldar betri en þær hafa verið árum
saman eftir að stjórnvöld og upp-
reisnarmenn komust að samkomu-
lagi um deiluefni sem hafa reynst
þeim erfið. Hingað til hefur strand-
að á því hvernig deila eigi völdum,
hvernig stýra skuli þremur um-
deildum héruðum og hvað verði um
her uppreisnarmanna.
Samkomulag um þessi atriði
verður undirritað í dag og búast má
við að síðan verði samið um algjört
vopnahlé.
Bardagar halda áfram í Darfur
þar sem samkomulagið nær ekki til
uppreisnarmanna þar. ■
Nýjung í réttarkerfi:
Áhersla á farsælar lausnir
RÍKISSTJÓRN Tekin verður upp
svokölluð sáttaumleitan í málum
sakhæfra ungmenna, samkvæmt
ákvörðun dómsmálaráðherra.
Stefna þessi byggir á hugmynda-
fræði um uppbyggilega réttvísi
og felur í sér að brotamaður og
brotaþoli eru leiddir saman í því
skyni að gerandinn gerir sér
grein fyrir afleiðingum gjörða
sinna og til að koma á sáttum
milli deiluaðila. Hugmyndin
byggir á áliti nefndar sem Björn
Bjarnason skipaði haustið 2003.
Nefndin telur þessa leið til þess
fallna að minnka álag á dómstóla,
þar sem úrlausn minni mála er
færð til einstaklinganna sjálfra.
Þá styrki þetta réttarstöðu brota-
þola og hafi uppeldisleg áhrif á
gerendur.
Lagði nefndin eindregið til að
uppbyggileg réttvísi yrði tekin
upp í íslensku dómskerfi þar sem
þessi leið hafi gefist vel annars
staðar á Vesturlöndum. Sátta-
umleitan verður tekin upp sem til-
raunaverkefni í málum sakhæfra
ungmenna og er gert ráð fyrir að
aðeins minniháttar mál verði tek-
in fyrir með þessum hætti til að
byrja með. ■
Þjóðverjar og Frakkar:
Hefðu getað
gert betur
PÓLLAND, AP Lech Walesa, fyrrum
Póllandsforseti, sagði í blaðavið-
tali að Þýskaland og Frakkland
hefðu ekki gert nóg til að sann-
færa önnur Evrópuríki um að
standa gegn innrásinni í Írak og
því bæru þau hluta ábyrgðarinnar
á henni. Hann sagði að ef Evrópu-
sambandið hefði staðið saman he-
fði Pólland og fleiri ríki tekið rök-
um þess.
„Evrópusambandið hefur ekki
fundið sér sess í heiminum. Ég
myndi jafnvel segja að Evrópu-
ríki, fyrst og fremst Þýskaland og
Pólland, beri hluta ábyrgðarinnar
af því að ráðist var inn í Írak,“
sagði forsetinn fyrrverandi. ■
BÖRN AÐ LEIK Í MELASKÓLA
Formaður launanefndar sveitarfélaga segir kennara aðeins fá umtalverðar launahækkanir
séu þeir tilbúnir að gera þær kerfisbreytingar sem sveitarfélögin vilji sjá. Hér sé undirbún-
ingstími kennara meiri en gerist á Norðurlöndunum og kennsluskylda minni. Kennarar
vilji enn auka við undirbúning og minnka kennslu. Stefnan sé því tekin í allt aðra átt en
sé í okkar umhverfi.
BJÖRN BJARNASON DÓMSMÁLARÁÐHERRA
Vill færa minni deilumál til einstaklinganna sjálfra.
EFNISTÖK OG ÁHERSLUATRIÐI
Hér sést myndræn útfærsla Rannsóknarstofnunar Háskólans á Akureyri á þeirri áherslu
sem lögð var á umræðu um tiltekin efnisatriði í fréttaflutningi sjónvarpsstöðvanna. Báðar
stöðvar fjölluðu mest um „málsmeðferð“ en minnst um „takmörkun á málfrelsi“ og var
umfjöllun þeirra keimlík.
HRAÐAKSTUR 26 ökumenn hafa
verið kærðir fyrir of hraðan akst-
ur af lögreglunni á Hvolsvelli í
vikunni. Sá sem hraðast ók mæld-
ist á 98 kílómetra hraða á Hellu
þar sem hámarkshraði er 50. Þá
voru tveir ökumenn voru teknir
fyrir ölvun við akstur.
RÚV
STÖÐ 2