Fréttablaðið - 06.06.2004, Blaðsíða 18
18 6. júní 2004 SUNNUDAGUR
Bragi Kristjónsson fornbókasaliflutti nýlega með bóksölu sína í
nýtt og stórt húsnæði á horni
Hverfisgötu og Klapparstígs.
Bragi hefur starfað við fornbók-
sölu í áratugi. „Ég byrjaði á að að-
stoða Sigurð Benediktsson upp-
boðshaldara sem var með lista-
verka- og bókauppboð. Svo vann ég
með Helga Tryggvasyni bókbind-
ara. Hann átti 300 tonn af bókum
og geymdi þau á gamla skólaloftinu
á Bessastöðum hjá Ásgeiri, vini
sínum, Ásgeirssyni forseta. Fyrir
28 árum opnaði ég fornbókaversl-
un og hef verið að dunda í því starfi
síðan,“ segir Bragi.
Er sterkur grundvöllur fyrir
fornbókasölu í þjóðfélagi sem hef-
ur tekið gríðarlegum breytingum
síðustu áratugi?
„Í áratugi átu bankarnir pen-
inga almennings og lánuðu þá út til
gæðinga. Þá geymdi fólk verðmæti
í málverkum, frímerkjum, mynt og
bókum. Þegar peningarnir urðu já-
kvæðir á árunum 1980-’81 með til-
komu verðtryggingar datt botninn
úr þessari varðveisluaðferð,“ segir
Bragi. „Tímanotkun fólks nú er
líka allt önnur en hún var fyrir til-
komu sjónvarpsins og vídeósins.
Það er svo miklu minni lestur en
var og fólk endurnýjast ekki nema
með lestri. Það endurnýjast ekki
með þreytusetum fyrir framan
skjáinn þar sem unglingarnir í
Kastljósi tala mikið til við sama
fólkið allan ársins hring.
Þýddar afþreyingarbækur hafa
mikið dalað í sölu síðan myndvarp-
arnir yfirtóku kvöldin hjá fólki. Þó
selst margt af betri heimsbók-
menntum sem gefnar hafa verið út
í heila öld hérlendis. Fræði af öllu
mögulegu tagi eru þó helsta sölu-
varan hjá okkur. Fjölmargir
grúskarar og áhugamenn um
margvísleg efni leita mikið til okk-
ar, einnig skólanemendur og auk
þess seljum við heilmikið til er-
lendra bókasafna og fræðimanna.
Það er jú hægt að læra íslensku og
„Old Norse“ í rúmlega hundrað er-
lendum menntastofnunum og víða
hjá þeim eru góð bókasöfn. Einnig
finnum við mjög fyrir auknum
áhuga erlendis á íslenskum fagur-
bókmenntum.“
Bragi segir að ungt fólk komi í
miklum mæli í búðina, stór hluti
er fólk í skólanámi sem getur til
dæmis keypt sér skáldsögu eftir
Laxness á 1.200 krónur og sparað
sér umtalsverðan pening. „Eftir á
sér maður oft á útgáfulista bóka-
forlaga það fólk sem byrjaði inn-
an við tvítugt að koma í svona
búð. Þetta er ungt fólk sem les
mikið og er kannski að skrifa í
skólablöð. Ég man eftir mörgum
af þessum höfundum í minni búð,
löngu áður en þeir fóru nokkuð að
skrifa opinberlega,“ segir Bragi
og nefnir Andra Snæ Magnason,
Guðmund Andra Thorsson og Ein-
ar Kárason sem gamla viðskipta-
vini.
Yfirgengileg
markaðssetning
Þegar Bragi er spurður um eft-
irlætislesefni sitt segir hann: „Ég
hef legið í Laxness og Þórbergi.
Ég hef gaman af að lesa Árna Páls-
son sem var prófessor við Háskól-
ann og skrifaði eina bók, afar
snjalla, „Á víð og dreif“, sem er
ritgerðir um íslenska menningu
fyrr og síðar. Nú orðið finnst mér
skemmtilegra að lesa fræði en
skáldskap.“
Hver er skoðun þín á íslenskum
nútímaskáldskap?
„Ég hef ekki lesið svo mikið af
því dótaríi. Á tímabili reyndi ég að
lesa Vigdísi Grímsdóttur en melt-
ingin hjá mér er eitthvað beygluð
þegar hún er annars vegar. Það
sem einkennir bókmenntaheiminn
í dag er yfirgengileg markaðs-
setning á rithöfundum, sem fer
mjög í taugarnar á mér. Hún fyrir-
fannst reyndar einnig í gamla
daga þegar Mál og menning og
Kristinn E. Andrésson voru að búa
til höfunda bara af því þeir voru
kommúnistar. Kristján Bender
var einn tilbúinn höfundur, ekki
alslæmur. Halldór Stefánsson var
heldur ekki vondur höfundur en
hann var markaðssettur og búinn
til af því hann þjónaði málstaðnum
dyggilega og af einlægni. Mark-
aðssetningin er á nokkurn annan
veg núna þar sem maður horfir
upp meðal annars á ævisagnakláð-
ann þar sem ungt fólk er sett í for-
grunn og búnar til um það bækur
sem eru risavaxin Mannlífsblöð
og er þröngvað inn á fólk með
ofboðslegri kynningu.“
Líflegir vinstri grænir
Bragi segist ekki vera pólitísk-
ur en hann fylgist vel með þjóð-
félagsmálum. „Mér finnst hræði-
leg þreyta yfir Samfylkingaröng-
þveitisflokknum. Vargatítlan,
Ingibjörg Sólrún, er gjörsamlega
fallin í skuggann af sjálfri sér.
Hún er ekki alveg ónýt en er að
gleymast. Það er meira líf í Össuri
frænda mínum. Langmest gaman
hef ég af vinstri grænum. Þeir eru
svo ljómandi líflegir. Maður eins
og Steingrímur J. Sigfússon, sem
getur komið bæði Halldóri Ás-
grímssyni og Davíð Oddssyni til
að hlæja að skítabröndurum um
þá sjálfa, er auðvitað einstakur.
Annars er fólk á Alþingi fremur
leiðinlegt. Og Halldór Ásgrímsson
virkar á mig eins og mogadon,
sem er sterkt róandi svefnlyf.“
BRAGI KRISTJÓNSSON
„Það er svo miklu minni lestur en var og fólk
endurnýjast ekki nema með lestri. Það end-
urnýjast ekki með þreytusetum fyrir framan
skjáinn þar sem unglingarnir í Kastljósi tala
mikið til við sama fólkið allan ársins hring.“
Bragi Kristjónsson fornbókasali ræðir um bækur og lestur, pólitík og trú:
Fólk endurnýjast af le
Vargatítlan, Ingi-
björg Sólrún, er gjör-
samlega fallin í skuggann af
sjálfri sér. Hún er ekki alveg
ónýt en er að gleymast. Það
er meira líf í Össuri frænda
mínum. Langmest gaman hef
ég af vinstri grænum. Þeir
eru svo ljómandi líflegir.
Maður eins og Steingrímur J.
Sigfússon, sem getur komið
bæði Halldóri Ásgrímssyni
og Davíð Oddssyni til að
hlæja að skítabröndurum
um þá sjálfa, er auðvitað
einstakur. Annars er fólk á
Alþingi fremur leiðinlegt. Og
Halldór Ásgrímsson virkar á
mig eins og mogadon, sem
er sterkt róandi svefnlyf.
,,