Fréttablaðið - 30.06.2004, Blaðsíða 13

13MIÐVIKUDAGUR 30. júní 2004
greiðslur sem gilda til ársins
2005. Samkvæmt þeim geta
stjórnvöld og sveitarstjórnir sam-
þykkt að láta fara fram atkvæða-
greiðslur um tiltekin mál. Þegnar
landsins eiga sama rétt að ákveðn-
um skilyrðum uppfylltum. Meðal
skilyrða er að í það minnsta 40
þúsund manns leggi fram kröfu
um þjóðaratkvæðagreiðslu um til-
tekið mál. Ef slík beiðni kemur
fram skal afla undirskrifta að
minnsta kosti 600 þúsund kosn-
ingabærra manna og er þá skylt
að halda þjóðaratkvæðagreiðslu.
Ekki hafa komið fram beiðnir um
þjóðaratkvæðagreiðslu á þessum
grundvelli.
Við framkvæmd þjóðarat-
kvæðagreiðslu er þess krafist að
meirihluti þeirra sem taki þátt í
atkvæðagreiðslunni felli þá
ákvörðun sem um er að ræða í
viðkomandi tilviki, enda séu þeir
a.m.k. 30% atkvæðisbærra
manna. Niðurstaða kosningar við
slíkar aðstæður telst bindandi.
Belgía
Í Belgíu er hvorki að finna
ákvæði um þjóðaratkvæðagreiðsl-
ur í stjórnarskránni né almennum
lögum. Þjóðaratkvæðagreiðsla
mun hafa verið haldin einu sinni,
þ.e. árið 1950. Atkvæðagreiðslan
var ekki bindandi og var byggð á
sérstökum lögum sem sett voru af
því tilefni. Engin sérstök skilyrði
voru sett og réð einfaldur meiri-
hluti niðurstöðu í atkvæðagreiðsl-
unni.
Sviss
Svissnesk stjórnskipan byggir
að miklu leyti á því sem kallað er
milliliðalaust lýðræði. Í Sviss er
fyrir vikið löng hefð fyrir þjóðar-
atkvæðagreiðslum. Ef breyta á
stjórnarskrá landsins er skylt að
leggja málið undir þjóðaratkvæði.
Þá geta þegnarnir krafist þess að
almenn lög verði borin undir þjóð-
aratkvæðagreiðslu með því að
leggja fram tiltekinn fjölda undir-
skrifta. Ekki er gerð krafa um lág-
marksþátttöku eða afl atkvæða.
Reglur Evrópuráðsins
Feneyjarnefnd Evrópuráðsins
gaf út leiðbeinandi reglur um
þjóðaratkvæðagreiðslur 2001.
Strangt til tekið taka reglurnar
eingöngu til þjóðaratkvæða-
greiðslna sem eiga sér stað í
tengslum við stjórnarskrárbreyt-
ingar.
Í hinum leiðbeinandi reglum er
meðal annars lögð áhersla á að
það sé skýrt kveðið á um það í
stjórnarskrá hverjir hafi heimild
til að vísa máli til þjóðaratkvæðis,
hvers konar málefnum verði vís-
að til þjóðaratkvæðis, hvort úrslit
kosninga séu bindandi og fleira.
Í hinum leiðbeinandi reglum er
talið æskilegra að setja skilyrði
um að tiltekið lágmarkshlutfall at-
kvæðisbærra manna þurfi að
greiða atkvæði með eða á móti til-
teknu málefni heldur en að binda
úrslit kosninga því skilyrði, að til-
tekið lágmarkshlutfall atkvæðis-
bærra manna hafi tekið þátt í
kosningunum sem slíkum.
Vinna mun vera að hefjast hjá
nefndinni um viðmið í tengslum
við þjóðaratkvæðagreiðslur al-
mennt, en hún mun ennþá vera á
byrjunarstigi. ■
STRAND Ekki er enn ljóst hversu
miklar skemmdir hafa orðið á
tyrkneska súrálflutningaskipinu
Kiran Pacific sem strandaði um
3,3 sjómílur norðvestur af
Straumsvíkurhöfn á laugardag.
Skipið losnaði af standstað á
mánudag með hjálp dráttarbáts-
ins Hamars frá Hafnarfirði.
Kafarar hafa unnu að athug-
unum á skemmdum í gærdag og
munu halda því áfram í dag. Þá
er einnig unnið að því að af-
ferma skipið en sú vinna getur
tekið allt upp undir viku. Þá get-
ur rigning tafið fyrir afferm-
ingu þar sem súrálið er í duft-
formi og má ekki blotna.
Þegar skemmdir skipsins hafa
verið kannaðar að fullu verður
hægt ákveða hvert skipið fer til
viðgerðar og hvort það muni geta
siglt yfir hafið án fylgdarskips.
Við fyrstu skoðun Siglingastofn-
unar á skipinu virðist ekkert stór-
vægilegt hafa verið að innanborðs
þegar skipið strandaði. Enn á þó
eftir að fara yfir hluta af pappír-
um og skírteinum skipsins. ■
New York:
AT&T
sektað
BANDARÍKIN, AP Bandaríska símafyrir-
tækið AT&T hefur verið sektað um
sem svarar 35 milljónum króna í
kjölfar rannsóknar á viðskiptahátt-
um þess. Auk þess að þurfa að greiða
sektina þarf fyrirtækið að endur-
greiða 311 þúsund íbúum New York
ótilgreinda upphæð vegna reikninga
sem þeim voru sendir. Fyrirtækið
rukkaði fyrir símaþjónustu sem það
hafði aldrei óskað eftir eða notaði
aldrei. Þarf fólk að óska eftir endur-
greiðslu innan 45 daga. Mjög mis-
jafnt er hvað hver einstaklingur var
rukkaður um háa fjárhæð. Þær
nema allt frá nokkur hundruð krón-
um upp í þúsundir króna. ■
KIRAN PACIFIC
Afferming súrálsskipsins er
hafin og getur staðið í allt
upp undir viku.
Kiran Pacific:
Enn verið að kanna skemmdir
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
VA