Fréttablaðið - 30.06.2004, Blaðsíða 21

Eina skáldsaga Margaretar
Mitchell, Á hverfanda hveli, var
gefin út á þessum degi árið 1936
og varð ein best selda skáldsaga
allra tíma og er talið að um 25
milljónir eintaka hafi selst. Á
hálfu ári frá útgáfudegi hafði ein
milljón eintaka selst og bárust
fregnir af því að allt að 50.000
eintök hefðu selst á einum degi.
Margaret Mitchell fæddist í
Atlanta árið 1900. Hún hafði von-
ast til að verða læknir en varð
þess í stað blaðamaður og skrif-
aði fyrir The Atlanta Journal
1922–1926. Árið 1925 giftist hún
og hætti í blaðamennsku ári síð-
ar vegna ökklameiðsla. Næstu
tíu árin hjá henni fóru í skriftir
og rannsóknir um Suður-
ríkin og þrælastríðið sem
undirbúning fyrir bók sína
Á hverfanda hveli. Stór-
mynd var gerð eftir bók-
inni árið 1939 með þau
Vivien Leigh og Clark
Gable í aðalhlutverkum
sem Scarlett og Rhett og
Leslie Howard og Olivia
de Havilland sem Ashley
og Melanie. Kvikmyndin
fékk þrettán tilnefningar
til Óskarsverðlauna og
féllu átta verðlaun í henn-
ar hlut, þar á meðal sem
besta myndin, bestu leik-
stjórn og fyrir bestu
leikkonuna í aðal-
hlutverki.
Mitchell skrifaði aldrei
framhald á bók sinni, en erf-
ingjar hennar seldu Warner
Books réttinn á framhaldssög-
unni fyrir nær fimm milljónir
dala árið 1988. Alexandra Ripley
skrifaði framhaldssöguna Scar-
lett árið 1991. Sú bók komst í
fyrsta sæti metsölulista þrátt fyr-
ir kaldar kveðjur gagnrýnenda. ■
■ ÞETTA GERÐIST
1097 Krossfarar sigra Tyrki við Dory-
laeum.
1894 Kórea lýsir yfir sjálfstæði frá Kína
og biður Japana um aðstoð.
1908 Óútskýrð sprenging verður í Síber-
íu, tré falla niður og fólk verður
meðvitundarlaust í 60 km radíus
frá sprengistaðnum. Sumir vís-
indamenn telja að brot úr loft-
steini sem féll til jarðar hafi orsak-
að sprenginguna.
1952 Sápuóperan Leiðarljós, sem er
mörgum Íslendingum góðkunnur,
hefur göngu sína.
1963 Páll VI (Giovanni Battista Montini)
er krýndur páfi.
1971 Þrír sovéskir geimfarar finnast
látnir í geimskutlunni Sojus 11,
þegar hún snýr aftur til jarðar.
1974 Rússneski balletdansarinn Mikhail
Baryshnikov leitar hælis í Toronto,
Kanada.
1978 The Sex Pistols gefa út smá-
skífuna, My Way.
1985 39 bandarískum gíslum er bjarg-
að í Beirút, eftir að hafa verið í
haldi í 17 daga.
1994 Bandaríska listskautasambandið
dró til baka meistaratitil Tonyu
Harding frá sama ári og setti hana
í lífstíðarbann í keppnum sam-
bandsins eftir árás hennar á
keppinaut sinn, Nancy Kerrigan.
Á HVERFANDA HVELI
Auglýsing fyrir óskarsverðlaunamynd frá 1939 sem
gerð var eftir bók sem gefin var út fyrr 68 árum.
Í allri hreinskilni stendur mér á sama
„Bókin var upphaflega gefin út í
tilefni af 50 ára afmæli pabba en
það eru 38 ár síðan. Bókin var óg-
urlega vel úr garði gerð, bæði
hönnun og prentun,“ segir Pétur
Halldórsson, sem stendur að
endurútgáfu Hófadyns ásamt
systkinum sínum. Hófadynur er
verk listamannsins Halldórs Pét-
urssonar og hefur að geyma ljóð
hans og myndir. Það voru þeir
Andrés Björnsson þáverandi út-
varpsstjóri og Kristján Eldjárn
sem á þeim tíma gegndi stöðu
þjóðminjavarðar og varð síðar
forseti, sem völdu textana sem
fylgja myndverkum Halldórs.
Bókin vakti athygli á sínum tíma
enda var útgáfan glæsileg.
„Bókin var verðlaunuð er hún
kom út á bókamessu í Leipzig en
það var fátítt með íslenskar bæk-
ur. Ég hef nú tekið hana til end-
urgagns og hannað upp á nýtt en
notaðist þó við það sem Torfi
Jónsson gerði mjög vel á sínum
tíma. Við færum hana þó í örlítið
nútímalegra form.“
Bókin hefur verið ófáanleg í
mörg ár og segir Pétur þau syst-
kinin hafa brætt það með sér í
langan tíma að gefa bókina aftur
út. „Við stofnuðum útgáfu til að
halda utan um þetta verkefni.
Við eigum líka meira af efni sem
við erum að hugsa um að gefa út
í framhaldinu eins og „Helgi
skoðar heiminn“ og mynd-
skreytingar við Grettissögu sem
Halldór myndskreytti rétt áður
en hann dó en þær hafa aldrei
verið gefnar út.“
Útgáfuna nefndu systkinin
Fjólu eftir móður þeirra. „
Mamma sá um að pabbi hefði
tóm og frið til að vinna. Hún dó í
febrúar og endurútgáfa bókar-
innar er til minningar um foreld-
ar okkar.“ ■
Hófadynur bara byrjunin
HÓFADYNUR
Þetta er ein þeirra mynda sem prýða bók
Halldórs Péturssonar sem nú hefur verið
endurútgefin.
20 30. júní 2004 MIÐVIKUDAGUR
■ AFMÆLI
■ JARÐARFARIR
■ ANDLÁT
MIKE TYSON
Skapstóri hnefaleikakappinn og fyrrum
heimsmeistari þungaviktar er 38 ára í dag.
30. JÚNÍ
Eygló Hjaltadóttir,
Brekkugötu 12, Hafnar-
firði, er 50 ára. Hún og
eiginmaður hennar, Hall-
dór M. Ólafsson, verða að
heiman á afmælisdaginn.
Njörður P. Njarðvík ís-
lenskufræðingur er 68 ára.
Óskar Jónasson kvik-
myndagerðarmaður er 41
árs.
Eggert Andrésson, Asparfelli 10, lést
föstudaginn 25. júní.
Lárus Blöndal Guðmundsson bóksali,
Aflagranda 40, Reykjavík, lést föstudag-
inn 25. júní.
Pétur Kristófersson, Olíustöðinni í
Hvalfirði, lést mánudaginn 28. júní.
Rafn Ragnar Jónsson tónlistarmaður,
Norðurbraut 41, Hafnarfirði, lést sunnu-
daginn 27. júní.
Sigrún Kristinsdóttir, Kolbeinsgötu 15,
Vopnafirði, lést þriðjudaginn 23. júní.
Vilhjálmur Þorsteinsson, fyrrv. bóndi á
Kambshóli, Skagabraut 33, Akranesi, lést
mánudaginn 28. júní.
10.30 Hrafnhildur Tómasdóttir
Redoutey verður jarðsungin frá
Fossvogskapellu.
13.30 Hulda Guðmundsdóttir, Hraun-
bæ 103, Reykjavík, verður jarð-
sungin frá Grafarvogskirkju.
15.00 Ragnheiður Brynjólfsdóttir,
Hamrahlíð 25, Reykjavík, verður
jarðsungin frá Dómkirkjunni í
Reykjavík.
„Ég fer líklegast bara á æfingu í
tilefni dagsins og elda mér eitt-
hvað gott að borða,“ segir Þórey
Edda Elísdóttir stangastökkvari
en hún er 27 ára í dag.
Þórey er nýkomin úr keppnis-
ferðalagi frá Englandi en hún seg-
ir sumarið einkennast af mótum og
æfingum. „Mér gekk reyndar ekk-
ert sérstaklega vel á þessu móti en
svona er þetta. Stundum gengur
manni vel og stundum ekki.“ Þórey
býr í Leverkusen í Þýskalandi og
hefur verið þar við æfingar frá því
í haust. „Mér líkar rosalega vel hér
en ég bý hér eingöngu til að æfa og
æfingaraðstaðan er frábær.“
Þórey tók sér frí frá námi í eitt ár
en hún hefur stundað nám í verk-
fræði við Háskóla Íslands. „Ég hef
einbeitt mér algjörlega að Ólymp-
íuleikunum sem eru í ágúst en
næsta vetur ætla ég hins vegar að
reyna að taka einhverja áfanga í
fjarnámi.“ Ólympíuleikarnir hefj-
ast 13. ágúst en ég mun ekki fara
til Aþenu fyrr en 18. ágúst,“ segi
Þórey Edda. Hún mun taka þátt í
undankeppninni þremur dögum
síðar. Leikarnir leggjast vel í
Þóreyju Eddu og segist hún vera
orðin spennt fyrir löngu. „Spennan
magnast með hverjum deginum.“
Í Þýskalandi gerir hún lítið ann-
að en að æfa og keppa en á veturna
þjálfar hún ellefu sinnum í viku.
„Undanfarið höfum við hins vegar
æft sex sinnum í viku enda fer
mikill tíma í að keppa. Við erum
sex stangstökkvarar sem æfum
saman en við stefnum öll á Ólymp-
íuleikana. Þetta er mjög góður hóp-
ur og alveg frábærir þjálfarar.“
Þórey er ekki eini útlendingurinn í
hópnum því auk hennar æfir með
þeim einn Hollendingur og annar
þjálfarinn er pólskur. Aðspurð
hvort hún sé ekki orðin reiprenn-
andi í þýsku hikar Þórey örlítið.
„Ég lærði enga þýsku í framhalds-
skóla en ég reyni að babla eitthvað.
Ég tala og tala við fólkið í kringum
mig og ég ætla rétt að vona að ein-
hver skilji mig.“ ■
AFMÆLI
ÞÓREY EDDA ELÍSDÓTTIR ER 27
ÁRA Í DAG
■ Hún er nú við æfingar í Þýskalandi og
segist lítið annað gera en að æfa og keppa.
Spennan fyrir Ólympíuleikana
vex þó með degi hverjum
og heldur hún til Aþenu 18. ágúst.
ÚTGÁFA
HÓFADYNUR, VERK HALLDÓRS
PÉTURSSONAR
■ hefur verið endurútgefið. Það eru
börn Halldórs sem standa að útgáfunni.
30. JÚNÍ 1936
Á HVERFANDA HVELI
■ Skáldsaga Margaret Mitchell kemur út.
ÞÓREY EDDA
Hún æfir stangastökk í Leverkusen í Þýskalandi.
„Ef ég ætti eina ósk,“ segir Lena Rós
Matthíasdóttir prestur í Grafarvogs-
kirkju, „þá myndi ég óska þess að það
verði góð þátttaka á Grafarvogsdeginum
11. september,“
[ ÓSKIN MÍN ]
LENA RÓS MATTHÍASDÓTTIR Spennan magnast fyrir
Ólympíuleikana