Fréttablaðið - 16.07.2004, Blaðsíða 8
8 16. júlí 2004 FÖSTUDAGUR
HEILBRIGÐI Íslendingar borða
helmingi minni fisk en ný skýrsla
Sameinuðu þjóðanna gerir ráð
fyrir að sögn Laufeyjar Stein-
grímsdóttur hjá Lýðheilsustöð.
Í skýrslu Sameinuðu þjóðanna
er vísað í upplýsingar frá
Matvæla og landbúnaðarstofnun
Sameinuðu þjóðanna en þar kem-
ur fram að fiskneysla Íslendinga
sé sú næstmesta í heimi og aðeins
eyjarskeggjar á Maldíveyjum
skáka Íslendingum í þessum efn-
um. Í skýrslunni er gert ráð fyrir
að hver Íslendingur borði um 90
kíló af fiski á ári.
Laufey segir þessar tölur ekki
byggja á áreiðanlegum gögnum
heldur er um að ræða áætlaðar og
framreiknaðar tölur. Samkvæmt
upplýsingum frá Manneldisráði
og Hagstofu Íslands er nær lagi
að hver Íslendingur borði um 44
kíló af fiski á ári, sem er litlu
minni fiskneysla en í Noregi.
Laufey segir að verulega hafi
dregið úr fiskneyslu Íslendinga
síðastliðin áratug, aðallega vegna
aukins framboðs af skyndibita-
fæði og háu fiskverði.
Lífslíkur þverrandi
í mörgum löndum
Einstaklingur sem fæðist í Noregi getur að öllu jöfnu búist við að lifa 79
góð ár hér á jörðu. Það er 47 árum lengur en einstaklingur sem fæðist í
Zambíu getur átt von á. Lífslíkur þar eru innan við 33 ár.
LÍFSLÍKUR Lífslíkur fólks í mörgum
ríkjum Afríku eru komnar niður í
33 ár og hafa minnkað til muna
vegna alnæmisfaraldursins sem
leikur ýmsar þjóðir afar grátt.
Þetta eru niðurstöður skýrslu
Þróunarstofnunar Sameinuðu
þjóðanna sem kynnt var fyrir
skemmstu. Kemur fram að í 20
ríkjum heimsins fara lífsskilyrði
stöðugt versnandi meðan þau
batna meðal vestrænna ríkja.
Meginástæða versnandi lífs-
kjara milljóna manna er talin vera
alnæmisveiran en algengt er að
þeir sem af henni sýkjast séu í
blóma lífsins og á því skeiði sem
viðkomandi skilar hvað mestu af
sér til þjóðfélagsins. Eru þetta
svipaðar niðurstöður og Alþjóða-
vinnumálastofnunin komst að í
ítarlegri skýrslu sinni sem birt
var um síðustu helgi.
Noregur er það land í heimin-
um þar sem lífskjör þykja best en
slíkt mat er byggt á rannsóknum á
lífslíkum, menntunarstigi, heilsu-
gæslu og fleiri slíkum atriðum hjá
hverri þjóð fyrir sig. Íslendingar
geta vel við unað í sjöunda sæti og
eru fyrir ofan stórþjóðir á borð við
Bandaríkin, Bretland og Japan.
Dæmið snýst alveg við þegar
neðstu löndin eru skoðuð. Þar
þykir verst að búa í Síerra Leóne
og Níger, Búrkína Fasó og Malí
eru þar ekki hátt fyrir ofan. Al-
varlegast þykir að í einstaka lönd-
um sem hvað harðast hafa orðið
úti vegna sjúkdóma á borð við
alnæmi, borgarastyrjalda svo
ekki sé minnst á matar- og vatnss-
kort, hafa lífslíkur einstaklinga
minnkað til muna. Sambía kemur
einna verst út en þar eru lífslíkur
aðeins 32.4 ár.
Þykir höfundum skýrslunnar
ljóst að alnæmisfaraldurinn hafi
að miklu leyti þurrkað út þann
árangur sem náðst hefur gegnum
tíðina með hjálpar- og þróunar-
aðstoð til handa fátækustu ríkjum
Afríku.
albert@frettabladid.is
Spánn:
Herör gegn
ólöglegum
lyfjum
LYFJANOTKUN Tæplega 150 manns
voru handteknir á Spáni eftir eina
stærstu samhæfðu aðgerð spæn-
skra lögregluyfirvalda gegn ólög-
legum lyfjum. Eru Spánverjarnir
ekkert ólíkir öðrum að því leyti að
mikil viðskipti eru með ólögleg lyf,
sérstaklega meðal íþróttamanna,
sem nota allt sem þeir finna til að
ná forskoti á keppinautinn. Var
mikið magn stera- og hormónalyfja
gert upptækt auk annarra efna. Er
fyrirhugað að gefa þessum geira
nánari gætur í framtíðinni. ■
SVONA ERUM VIÐ
ALGENGUSTU SJÚKDÓMA-
FLOKKAR Á LANDSPÍTALA -
HÁSKÓLASJÚKRAHÚSI 2003
Nýbýlavegi 2 • 200 Kópavogi • S 570 5300 • www.yamaha.is
TIL AFGREI‹SLU STRAX
Vi› lánum allt a› 70%
Arctic Trucks bjóða lán til kaupa á nýjum mótorhjólum.
Lánin geta numið allt að 70% af kaupverði og gilt til
60 mánaða. Kynnið ykkur möguleikana og látið draum-
inn verða að veruleika. Hjólaðu í sumar.
Grizzly 660FWA 1.267.000
Kodiak 450FWAN 1.087.000
Bruin 350WAN 897.000
Blaster 200 657.000
YFZ 450 1.097.000
Y A M A H A F J Ó R H J Ó L Y A M A H A F J Ó R H J Ó L
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
T
O
Y
25
28
7
0
7/
20
04
VINNUHJÓL verð
SPORTHJÓL verð
Opið mánudaga til föstudaga kl. 8.00 - 18.00
BLASTER
200
GRIZZLY
660FWA
LAUFEY STEINGRÍMSDÓTTIR
Leggur áherslu á að mötuneyti í grunn-
skólum bjóði upp á ferskan fisk
og að fiskverð lækki.
Lýðheilsustöð um skýrslu SÞ:
Helmingi minni fiskneysla
FLÓÐ Í ONTARIO Neyðarástandi
var lýst yfir í bænum Peter-
borough í Ontario í Kanada en
gríðarlegt úrhelli setti allan bæinn
á annan endann. Fór allur miðbær
og vesturhluti undir vatn og litlu
mátti muna að stórslys yrði þegar
þak á verslunarmiðstöð gaf sig
vegna vatnsstraumsins.
LANDLÆKNIR REKUR VÍSINDA-
MENN Embætti kanadíska land-
læknisins hefur rekið þrjá
vísindamenn sem þar störfuðu
vegna sífelldrar gagnrýni sem
þeir héldu uppi á aðferðum stofn-
unarinnar, þar meðtöldum notkun
vaxtarhormóna í dýrum sem
embættið styður fullum hálsi.
LÍFSGÆÐI Ísland er í sjöunda sæti
yfir þau lönd sem njóta mestra
lífsgæða samkvæmt nýútkominni
skýrslu Þróunaráætlunar Samein-
uðu þjóðanna. Ísland var í öðru
sæti listans í fyrra. Könnunin nær
yfir 177 lönd í heiminum.
Átta efstu ríkin eru þau sömu og
í fyrra en sum hver skipta um sæti.
Noregur er í efsta sæti listans, rétt
eins og í fyrra en Svíþjóð og Ástral-
ía eru í öðru og þriðja sætinu og
Bandaríkin eru í áttunda sæti.
Japan er efsta Asíuríkið á listanum
í níunda sæti, en næst er Hong
Kong númer 23. Slóvenía er í 27.
sæti, efst af löndum í Austur-
Evrópu, og Líbía er efsta Afríku-
ríkið á listanum í 58. sæti, en í
þremur neðstu sætunum eru Búrk-
ína Fasó, Níger og Síerra Leóne.
Í skýrslunni er tekið mið af
þrem þáttum við mat á ríkjum;
langlífi og heilsufar íbúa, menntun-
arstigi og lífsgæðum eða vergri
landsframleiðslu. Þróun allra efstu
ríkjanna hefur ýmist verið jákvæð
eða staðið í stað, en í fátækustu rík-
jum heims má greina afturför, það
er meiri fátækt og minni lífslíkur,
en það má að miklu leyti rekja til
alnæmisvandans. ■
Lífsgæði á Íslandi:
Í sjöunda sæti
á heimsvísu
■ KANADA
1) Raskanir vegna þungunar, barnsburð-
ar og legu
2) Sjúkdómar í vöðvum og beinum
3) Geðsjúkdómar
4) Sjúkdómar í blóðrásakerfi
5) Sjúkdómar í taugakerfi
HEIMILD: ÁRSSKÝRSLA LSH
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
P
VIÐ DAUÐANS DYR
Ida Zolowera, 25 ára bóndi í Malaví, er langt leiddur af eyðni og getur ekki lengur matað
sig hvað þá sinnt akri sínum. Þetta er æ algengari sjón í mörgum ríkjum Afríku
en 25 milljónir manna í álfunni eru sýktir.
Á 17. JÚNÍ
Ísland lækkar um fimm sæti á listanum milli
ára og þykja lífsgæði standa í stað milli ára á
meðan þau batna í öðrum löndum.