Tíminn - 19.09.1972, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
briðjudagur 19. septcmber 1972
Hálfnað
erverk
þá hafið er
sparnaður
skapar
verðmæti
Samvinnubankinn
Bréf frá
lesendum
BARIZTUM BARÐOG MINJAR.
Ég hefi verið að biða heftir þvi,
hvort i brjósti mér segði til sin
strengur i sambandi við þær
„þjóðlegu” minjar, sem
Arkitektafélag íslands býðst til
að byrja að varðveita. Þótt ekki
sé að öllu leyti, er ástæðulaust að
tortryggja rausn þeirra, en samt
ómaksinsvertaðihuga, hve mikil
tzrokxamctX'i
Menntamálaráðuneytið,
Laus staða
Umsóknarfrestur um kennarastöðu i
ensku við Menntaskólann á ísafirði er
framlengdur til 25. september n.k.
Æskilegt er, að kennarinn gæti kennt að
nokkru leyti við Gagnfræðaskólann á
ísafirði.
Umsóknir með upplýsingum um mennt-
un og fyrri störf sendist menntamála-
ráðuneytinu, Hverfisgötu 6, Reykjavik.
13. september 1972.

Stúlkur
athugið
Kvennaskólinn
á Blönduósi starfar, sem átta mánaða hús-
mæðraskóli.
Nemendur eiga einnig kost á námskeiðum
frá 1. október til 16. desember og 10. janú-
ar til mailoka.
Verklegt og bóklegt nám. Vélritun, bók-
færsla.
Umsóknir sendist sem fyrst.
Nánari upplýsingar gefur skólastjóri
Aðalbjörg Ingvarsdóttir simi 95-4239.
útgjöld þeir kynnu að láta eftir
liggja almenningi til handa. Slikt
má þó ekki telja eftir, ef af þvi
stafaði menningarauki, en dýrt
gæti þetta orðið, einkum ef smiða
ætti eins konar niðursuðudós yfir
húsin eins og einhver gerði ráð
fyrir.
Það þarf ekki að teljast mæli-
kvarði á gildi þessarar hug-
sjónar, þótt ég, úreltur ung-
mennafélagi, sem á sinum tima
komst ekki hjá að hnýsast i feril
og framtiðarviðhorf þjóðarinnar,
finni ekki ylinn i þessu máli.
Reykjavik hefir með góðum
myndarbrag komið upp húsasafni
i Arbæ, og þar eiga þessi hús að
vera, ef þau teljast þess virði. Þó
hafa þau þá yfirburði umfram
ýmsar byggingar nú, að þau voru
vatnsheld, og væri arkitektum
það mikil fremd að finna kröftum
sinum forráð i þvi að varna hús-
leka, þó ekki væri nema i einum
skóla.
Mér hefir gengið seint að
fyrirhitta menn, sem hafa áhuga
á þessum húsum, og sýnir það
raunar hversu vonlaust það er,
þegar á að fara að kaldhamra til-
finningalifið. Samt get ég mér til,
að sitt hvað sé minjavert við þau
eins og gerist um annað, sem
komið er til ára sinna. En svo vel
vill til, að Menntaskólinn og
Stjórnarráðshúsið blasa þarna
við, og ef gera skal meira veður
um húsastílinn má visa á Arbæ,
auk þess sem hver búhagur
maður gæti bangað saman svona
nokkru á hvaða öld sem er.
Það mun vera i ráði að reisa
hér sögualdarbæ. Fyrsta byggð
hér á landi hefir vafalaust verið
eins konar flóttamannaskýli, en
er fram liðu stundir rættist úr
með stærð og gerð bygginganna
svo auk vinnu- og svefnrýmis
urðu til góðir skálar, þar sem for-
ráðamenn héldu uppi mannamót-
um. Þessa eftirlikingu (replica)
mætti byggja i Reykjavik. Mörg
dæmi eru um það, að eftirlikingar
séu varðveittar i borgum, og
myndi svæðið við Aðalstræti vera
sjálfkjörið í þessu falli, ef rann-
sóknum þar yrði lokið. En við
Lækjargötu fæst autt svæði,
þegar gömlu húsin hafa verið
fjarlægð. Engin firra sýnist það
vera að reisa bæinn þar á barðinu
ásamt skála, þar sem rikis- og
borgarstjórn gætu eftir atvikum
sinnt gestum. Slikri byggingu
mætti skapa umhverfi, og yrði
dvöl þar erlendum fyrirmönnum
sem og öðrum hin mesta nýjung.
Þegar Willy Brandt, kanzlari,
var i opinberri heimsókn vestan
hafs kaus hann sér náttstað i La
Posta i New Mexico, eftir að hinu
forskrifaða skrúði lauk. La Posta
er ekki eftirliking, heldur húsa-
kynnin sjálf eins og þau voru á
miklum sögu- og umbrotatimum.
Þetta val kanzlarans kann að
vera tákn um það, hvernig jafn-
vel þjóðhöfðingjar þarfnast orðið
að losna undan prjáli, en þarna
virtist ekki gerður greinarmunur
á háum og lágum. Þetta gat ekki
farið fram hjá mér, er mig bar
þar að garði, þótt heimamenn
gætu ekki stillt sig um að benda á
staðinn, þar sem Brandt hafði
tekið á sig náðir, enda stutt um
liðið. Svefnherbergin eru ekki
mikil að flatarmáli, en hinir djúp-
rauðu eðalviðir, litsterku tjöld,
húsmunir og dásamlegt fólk
brugðu upp sviði, sem hvergi var
nema þar, en þvi hefi ég minnzt á
þetta nú, að einmitt á þessum
stað flaug mér i hug, hvernig
sögualdarbyggingar hér gætu
oröið fágæt og skemmtileg frávik
frá hinu yfirdrepsfulla, óseðjandi
stússi, sem hér á landi er kannski
einna ótemjulegast. Og þótt allt
yrði ólikt um La Posta og t.d.
skála Njáls, þá eru þaðan fræg ill-
indi Berþóru og Hallgerðar og i
La Posta var Billy the Kid fjötr-
aður.
Þessar hugleiðingar hafa leitt
mig á aöra slóð og þó skylda.
Fyrrv. stjórn mun hafa áformað
að byggja stjórnarráðshús, þar
sem hin umdeildu hús standa, og
núv. stjórn mun hafa erft þá skoð-
un. En ef stjórnmálamennirnir
halda, að þjóðina vanti nú að-
kallandi slik húsakynni, þá ætla
ég að þeir reikni skakkt. Þjóð,
sem ekki hefir unnið fyrir sér i
áratugi, þrátt fyrir mikinn fyrir-
slátt, vantar eitthvað fremur en
stórhýsi yfir stjórnarfar sitt, þar
sem grjótstrengir og járnslár
skipta rúðum. Um þessa fullyrð-
ingu vitna eigi aðeins kröggur at-
vinnuveganna heldur einnig allir
þeir milljarðar, sem þjóðinni
hafa áskotnazt, án þess að svo
miklu hafi þurft til að kosta sem
að koma sér upp vettlingum.
Ef rúm vantar undir skjöl
nægir skipulegt birgi, kannski
undir sögualdarbænum, en vanti
gólfpláss undir vélar og annan
starfskraft er ágætt ráð að
þrengja að sér og vinna vel. Ég
veit hvað ég syng. í meira en 30 ár
hefi ég unnið með mínu starfsliði i
skrifstofu, sem er minni en 20 fer-
metrar. A þessum árum hefir
umsetning nær hundrað-faldazt,
og þegar erfiðast var um vik
þurfti bara að lengja vinnu-
daginn. Auðvitað hefði margt
mátt betur fara að minu leyti, en
þarna safnaði ég heilsu og kröft-
um. Nú er ekki til þess ætlandi, að
reynsla eins smáborgara, þótt
atkvæðisbær sé, megi sin neins,
en þess i staö má festa augu á
annarri smáþjóð, sem er svo rik,
að hún þekkir orð eins og rikis-
skuldir aöeins með aðstoð upp-
sláttarbóka. Þessi þjóð lætur sér
nægja þinghús, sem fullgert var
1819, en hefir siðan fengið nokk-
urn viðauka svo þar er einnig
æðsti dómstóll landsins, söfn,
skrifstofur o.fl. Aðrar stjórnarat-
hafnir búa við húsakost með
sömu hagsýni, en landið hafði efni
á þvi að „saga” veg i gegnum
klettabelti, og þegar ekið er þar i
gegn gina yfir slikar hrikabrúnir
til beggja handa að einungis sér
upp i heiðan himin. Það var sagt,
að amerisk kona hafi spurt um
það, hvort Almannagjá hefði
verið gerð með tilliti til hátiða-
haldanna 1930, og hlaut mikið spé
fyrir, einkum hjá þeim, sem
héldu að enginn gæti gert neitt
markvert nema guðdómurinn.
Ég hefi nú borizt frá hinu upp-
runalega umræðuefni nokkuð af
leið og þó ekki alveg. Varla er svo
á þessa svonefndu Bernhöftstorfu
minnzt, að ekki sé komin
draumahöll i skiptin. Þessir tveir
fagurgalar ýtast nú á um áhrif og
skattfé meðan þeir, sem reyna að
gera upp á milli hófsemi og
bruðls, hagsýni og sýndar-
mennsku, einfaldleika og tildurs
hika við að láta á sér bæra.
Friðrik Þorvaldsson.
BARNAKÓR HATEIGSKIRKJU
Kórskólinn byrjar starf sitt á ný fyrir börn
8-11 ára.
Kennt verður: Söngur, nótnalestur o.fl. i
byrjenda og framhaldsflokkum, ef óskað
er,einnig pianó- og blokkflautuleikur.
Innritun fer fram i Háteigskirkju 20.-22.
sept. kl. 4-7. Óskað er eftir að fullorðnir
fylgir börnunum til innritunar.
Sóknarnefnd Háteigskirkju.
Cwrírv-r Mest seldi hvUdaretóll
ZnJCDDlcíbb inn á Norðurlöndum
Bólstraðir með ekta leðri og áklæði
Framleiðandi stálgrindar: Stáliðjan h.f.
Bólstrun: Bólsturverkstæði Skeifunnar
Einkaleyfi á íslandi: Skeifan h.f.
Afgreiðslumenn
Við viljum ráða menn til afgreiðslustarfa
nú þegar.
Upplýsingar gefur Samband — Starfs-
mannahald
Ski pasm íðastöði n
Skipavík hf.
Stykkishólmi vill ráða nú þegar nokkra
skipasmiði, eða menn vana smiði. Getum
einnig bætt nokkrum mönnum við i nám í
skipasmiði.
Umsækjendur hafi samband við verk-
stjóra i sima 8178 eða 8326.