Tíminn - 27.09.1972, Page 1

IIGNISI
FRYSTIKISTUR
RAFIÐJAN SÍMI: 19294
V..... ..............
TOftJÖbbteuwéÆeut, A/
raftækjadeild
Hafnarstræti 23
Símar 18395 & 86500
Fagnandi andslæöingar aðildar Noregs aö efnahagsbandalaginu dansa meö norska fána á lofti framan viö stjórnarráösbygginguna f
Osió aö unnum sigri. — Ljósmynd: NTB.

^u m HBT 'Íf. ’f J;' .% | f |
■P|H| * IWL T : mmm i % y 1

I ip
Sama tíðarfarið
og þegar Sörli
reið í garð
Það eru forréttindi Norölend-
inga, aö þar getur farið saman
sólskin og sunnanvindur. Þannig
var lika veðrið foröum, er Sörli
rcið i garö, svo sem frægt er i sög-
um.
Nú aö undanförnu hefur verið
þess konar tiðarfar á Norður-
landi, einmitt þegar votviðrin
hafa verið hvað þrálátust hér
sýðra, og oft mjög hlýtt, jafnvel
upp undir tuttugu stig. Þetta
hefur verið sannkallaður
sumarauki, og var þó sumarið
einnig ágætt i öllum megindrátt-
um. En lengi má gott þiggja, og
þess vegna hefur góða tiðin verið
með þakklæti meðtekin af Norð-
lendingum.
t Eyjafirði hefur til dæmis eng-
in frostnótt komið fram undir
þetta, og stendur kartöflugrasið
grænt i görðum, þar sem ekki
hefur enn verið tekið upp. Þó að
hret gerði i bili fyrri hluta mán-
aðarins, frysti aldrei i byggð. -JH
Verður afréttin grædd upp eða
Tungufljót gert að bergvatnsá?
Óðinn nær
sigldur niður
þrisvar sinnum
KJ-Reykjavik.
,,Á undanförnum tiu árum hef-
ur þrisvar legið viö, að Óöinn væri
sigidur niður”, sagði Pétur
Sigurösson, forstjóri Landhelgis-
gæzlunnar á blaðamannafundi i
gær.
Sagöi forstjórinn þetta, þegar
rætt var nauðsyn þess, að land-
helgisgæzluskip væru ganggóö og
lipur i snúningum. Hvalur 9 er
eins og aðrir hvalbátar mjög lipur
i snúningum, og sagði fyrrver-
andi skipstjóri skipsins aö snúa
mætti þvi á lengd sinni. Stýri
skipsins væri mjög stórt, og á þvi
væri enginn kjalarhæll.
Eitt hinna miklu uppblásturs-
svæöa landsins er upp af Biskups-
tungum, og þar er uppspretta
mikils moldroks og sandfoks.
Fyrir nokkrum árum ógnaöi upp-
blásturinn hliöum Haukadals. Þá
kom Skógrækt rikisins til sögunn-
ar. Nú hefur Landgræösla ríkisins
gert frumdrög áætlunar um
framkvæmdir á Biskupstungna-
afrétti, og er þar bæöi stefnt aö
þvi aö hefta sandfok og græöa
auðnir. Raunar er þetta hug-
mynd, sem lengi hefur verið á
döfinni.
Hugmynd landgræðslustjóra er
sú, að hækka yfirborð Sandvatns,
sem er á að gizka miðja vega
milli Langjökuls og Hvitár. Úr
Sandvatni rennur Sandá austur til
Hvitár og tvær kvislar, sem raun-
ar eru upptök Tungufljóts. Er
gert ráð fyrir að gera jarðvegs-
stiflu i nyrðra útfall Tungufljóts
og Sandá, en grafa siðan áveitu-
skurð við syðra útfall Tungu-
fljóts, sem reyndar kallast Ár-
brandsá, og veita vatninu um
Skersli að upptökum Stóru-Grjót-
ár.
Þetta er ekki talin kostnaðar-
söm framkvæmd, en vatnið mun
aftur á móti binda mjög fokefni á
viðáttumiklum leirum, sem ýmist
munu fara undir vatn eða verða
svo rakar, að gróður getur fest
þar rætur. Nú er verið að bera
þessa ráöagerð undir þá, sem hlut
eiga að máli.
Samhliða þessu eru uppi aðrar
ráðagerðir um breytingar á far-
vegi vatna á þessum slóðum.
Hagavatn er undir jaðri Langjök-
uls, og úr þvi rennur jökulvatn,
svokallað Far, til Sandvatns.
Sumt af þessu jökulvatni fer sina
leið i Tungufljót. Eigendur
Tungufljóts hafa leigt Stanga-
veiðifélagi Reykjavikur veiði i
þvi næstu tiu ár, gegn þvi að það
léti gera laxastiga i fossinn Faxa
og sleppti seiðum i ána og þverár
hennar. Einn þátturinn i ráða-
gerðum manna um aukna lax-
veiði i Tungufljóti var að veita
jökulvatni þvi, sem i hana fer,
austur á bóginn um farveg Sand-
ár með þvi að sprengja klappar-
haft, sem i henni er, svo að það
fengiframrás til Hvitár og Tungu
fljót yrði bergvatnsá að öllu leyti.
En þetta rekst að sjálfsögðu á
ráðagerðirnar um uppgræðsluna,
þvi að hún byggist á þvi, að minna
vatn fari um farveg Sandár en nú
er. Auk þess þyrfti þaö að koma
hér til, aö vegagerö rikisins léti
brúa Sandá, þvi að hún yrði mikil
hindrun á leið bifreiða, er fara
Kjöl, ef vatnsmagn hennar ykist.
Hér er sýnilega um tvær fram-
kvæmdir að ræða, sem ekki geta
farið saman. Verður það sjálfsagt
metið og vegið, hvort mikilsverð-
ara þykir að breyta Tungufljóti i
bergvatnsá eða stöðva áfokið á
Biskupstungnaafrétti og Hauka-
dalsheiði og græða þar landflæmi,
sem nú eru ekki aðeins gróður-
vana, heldur ógna einnig grónu
landi nær byggð.
Að svo stöddu skal þó ekki full
yrt, að þetta tvennt rekist svo á
sem virðast kann i fljótu bragði,
þvi að ef til vill hlýnar vatnið og
fellir úr sér jökulleirinn á langri
leiö um sanda og leirur til Stóru-
Grjótár. —JH.
Vegfarendur horfa agndofa
á atferli Gibbu og Dumbu
— Jú, þetta er alveg rétt hjá
ykkur, ég á lamb, sem gengur
undir einni kúnni minni, sagði
Kolbeinn Erlendsson i Ból-
staðarhlið, þegar viö hringd-
um til hans i gær til þess aö
forvitnast um þetta fyrirbæri.
Þetta eru auövitað ekki nein
búhyggindi — mjólkin ódrýg-
ist eitthvað. En ég hef ekki
fengiö mig til þess að meina
lambgreyinu þetta — hef líka
haft hálfgaman af uppátæki
þess.
Svo sagði Kolbeinn okkur sög-
una af Gibbu. Þetta er hvit
gimbur, heimalningur auðvitað.
Hún var ekki nema hálfsmán-
aðargömul, þegar hún uppgötv-
aði, hvilikt forðabúr kjör-
drykkjar kýrnar roguðust meö á
milli afturfótanna, og eftir það
var ekki að sökum að spyrja:
Hún notaði sér það óspart.
KOMST UPP A LAGIÐ
TVEGGJA VIKNA
— Þannig er mál með vexti,
sagði Kolbeinn, að ég keypti
þrjár kýr i vor, og það voru
þessar aðkomukýr, sem gimbr-
in hallaði sér að. Fyrst saug hún
þær til skiptis, svona nokkuð
jafnt, eftir þvi sem þær vildu
leyfa henni. En smám saman
tók hún að halda sig að einni,
sem við köllum Dumbu. Hefur
hún fylgt kúnum, i allt sumar,
bæði nótt og dag, og þó auðvitað
fóstru sinni fyrst og fremst. Hún
eltir hana á röndum, liggur hjá
henni, þegar hjörðin fær sér lúr,
og á hjá henni allt sitt traust og
hald. Ég hef sem sagt ekkert
gert til þess að stia þeim i sund-
ur.
Hitt er annað mál, að Gibba er
ekki jafngætin og hún er hug-
vitssöm. Það er af miklu að taka
i júgri kýrinnar, og hún kann sér
sýnilega ekki magamál. Þess
vegna hefur hún ekki tekið þeim
framförum, sem manni sýnast
efni standa til.
FORVIDA VEGFAR-
ENDUR STALDRA VIÐ
Mörgum vegfarandanum
þykir nýrra bera við, þegar
hann sér lamb hlaupa að einni
kúnni i Bólstaðarhlið og taka aö
sjúga hana og hnylla. Sumir
stöðva bifreið sina og horfa
undrandi á þetta fyrirbæri, likt
og þeir geti varla trúað sinum
eigin augum.
Satt að segja mun þetta lika
næsta fágætt. Samt mun þetta
ekki vera einsdæmi. Jón
Tryggvason i Artúnum sagði
okkur, þegar við vorum að leita
uppi eiganda lambsins og kýr-
innar, fóstru þess, að svipað
myndi einhvern tima hafa átt
sér stað á Steiná i Svartárdal.
VETUR OG MJÓLKUR-
LEYSI FRAM UNDAN
Nú eru komnir haustdagar, og
þess er varla langt að biða, að
kýrnar i Bólstaðarhlið verði
teknar inn. Þá syrtir i álinn hjá
Gibbu. Haustkuldanum og
skammdeginu fylgir, að hún
missir af samvistunum við
Dumbu, nema Kolbeinn veiti
henni það tillæti að hleypa henni
i fjósið og mjólkin hættir að
streyma niður kverkarnar á
henni. Hún verður að temja sér
að fara að drekka blávatn.
—JH