Tíminn - 29.09.1972, Side 1
IGNIS
FRYSTIKISTUR
RAFIÐJAN SÍMI: 19294
? kæl
skápar
2>An««/Wcfa/t A/
RAFTÆKJADEILD
Hafnarstræti 23
Símar 18395 & 86500
l>að var á mánudaginn
var. Auðséð var, að meira en
litið stóð til við Skjálfanda-
fljót. Voidugir, skjannahvitir
stálbitar sköguðu yfir hálft
gljúfriðog mjökuðust áfram,
hægt og hægt. Brátt varð
ljóst, hvers kyns var: Brúar-
smiðirnir, sem verið hafa að
starfi við Fosshól i sumar,
voru að draga burðarbita
nýju brúarinnar stöpla á
milli.
Meiri skýringar þarfnast
myndin tæpast, þvi að hún
scgir sjálf ailt, sem segja
þarf. Gamla brúin — bitarnir
komnir langieiðina.
Ljósmynd: Sigurður
llarðarson.
Jón Sigurðsson lýðveldisforseii -
Hannes Pétursson kaþólskur biskup
Þekkingarpróf, sem afhjúpaði furðulega vanþekkingu
Hvern einasta dag streyma
börn og unglingar tugþúsundum
saman i skóla — sömu börnin og
sömu unglingarnir vetur eftir
vetur. Kennarar standa daglangt
við púlt og töflu og fræða og aga
nemendur sina, og próf eru þreytt
með miklum viðbúnaði og mikl-
um taugaóstyrk. Og nemendurnir
þokast áfram bekk úr bekk og
skóla úr skóla. Dagblöðin berast i
striðum straumum úr prent-
smiðjunum út um borg og byggð
með fréttir sinar og fræðslu-
greinar, útvarpið er í gangi frá
morgni til kvölds með svipað efni,
auk alls konar tónleika, og sjón-
varpið rekur smiöshöggið á allt
saman sex kvöld vikunnar. En
skyndilega uppgötvast það, að
mest af þessu hefur farið fyrir
ofan garð og neöan hjá miklum
fjölda skólafólks. Það er svo utan
garna í þvi samfélagi, sem það
lifir og hrærist i, að þvi er um
megn að svara spurningum um
sjálfsögðustu þekkingaratriði —
spurningum, sem yfirleitt mætti
þykja líklegt, að hver maður gæti
svarað viðstöðulaust, án nokkurs
fyrirvara.
Þetta er ekki út i bláinn mælt.
Fyrir fáum dögum fóru fram inn-
tökupróf i einum af skólum
bæjarins. Einn þátturinn var
almennt þekkingarpróf, fjörutiu
spurningar úr fimm efnis-
flokkum, flestar þess eðlis, að
þeir sem augu hafa og eyru, ættu
að hafa svörin á reiðum höndum.
84 sóttu um inngöngu i þennan
skóla, sem þó getur aðeins veitt 28
nýjum nemendum viðtöku, aldur
seytján til þrjátiu og fimm ára, og
voru sumir þeirra stúdentar,
nokkrir útskrifaðir kennarar og
einn háskólanemi. 63 þreyttu
þekkingarprófið. Sex fengu núll i
einkunn, fjörutiu og fimm innan
við fimm.
Blaðinu er ekki kunnugt hve
margir af þeim, er þreyttu prófið,
hefðu hlotið menntun i fram-
haldsskólum.
„Ó-JO, SAGAN ER SÖNN”.
Skólinn, sem þetta fólk ætlaði
að komast i, var Myndlista- og
handiðaskóli tslands, fjögurra
ára skóli, sem hefst á tveggja ára
forskóla. Hér var um fyrri for-
skóladeildina að tefla. Maðurinn,
sem útbjó spurningarnar var
BjörnTh. Björnsson. Við bárum
þetta undir hann.
— O—jú, sagan er sönn, sagði
Björn, og við erum alveg þrumu-
lostnir, þó að ég hefði grun um
þetta fyrirfram. Á undanförnum
árum var þetta þekkingarpróf
svokallað krossapróf — þrjú svör
gefin og þar af eitt rétt — og þess
vegna þriöjungslikur á þvi, að
þeir, sem ekkert vissu i sinn haus,
slömpuðust á að krossa við rétt
svar. En nú breytti ég til og bjó til
spurningar, sem öllum var þann-
ig varið, að þeim mátti svara með
einu orði eða i hæsta lagi einni
setningu.
ALLT SVO LÉTT, AÐ
ÞAD VAR HLEGIÐ AÐ MÉR
— Þessar spurningar voru svo
léttar, að það var hlegið að mér
meðal kennaranna, þegar ég
kynnti þær, sagði Björn: Þessu
hlutu allir að geta svarað. Spurn-
ingarnar vörðuðu i fyrsta lagi
listir, svo sem hvert verið hefði
skirnarnafn og föðurnafn Kjar-
vals. í öðru lagi var spurt um sítt-
hvað, sem sjálfsagt er, að allir
viti, svo sem nafn viðskiptamála-
ráðherrans og þjóðminjavarðar-
ins. I þriðja lagi voru svo
þekkingaratriði úr skóla — hvaö
er radius, til dæmis. t fjórða lagi
voru spurningar, sem reyndu
ofurlitið á ályktunarhæfni: Af
hverju er dregið skáldsöguheitið
Gerpla? 1 fimmta lagi átti að
kanna bókmenntalega þekkingu i
viðari skilningi — spurt til dæmis
um höfund Fjallkirkjunnar.
Ég held, að það hafi verið
þyngsta spurninginthvernig litur
himinsins breytist á heiðskiru
sumarkvöldi frá hvirfli himins að
sjónarrönd. Henni geta að
minnsta kosti þeir einir svarað,
sem einhvern tima hafa litið upp
fyrir sig á sliku kvöldi.
FERNINGUR — HVER
FJANDINN ER ÞAÐ?
— Það var stúlka, sem komst
bezt frá þessu, og hún fékk átta i
einkunn. Það þýðir, að hún
svaraði 32 spurningum rétt. Sjö
komust klakklaust frá þvi að
svara þeirri spurningu, hvað átt
væri við, þegar talað væri um
ferning. Aðeins einn kunni frá þvi
að segja, að Jón Sigurðsson hefði
bæði verið forseti Þjóðvinafélags-
ins og alþingis og hlotið forseta-
nafn af þvi, en þrir héldu hann
samtiðarmann okkar og fyrsta
forseta lýðveldisins.
Einn kvað Hannes Pétursson
vera kaþólskan biskup. Það vafð-
ist fyrir þorra af þessu fólki að
koma fullu nafni Kjarvals á
pappirinn, og engu minni þraut
var að gera grein fyrir þvi, hvað
sögnin að hanna, sem nú ber oft
fyrir augu merkti i raun og veru.
Og margt annað var eftir þessu.
Að nefna ungt tónskáld, sem
þessir væntanlegu nemendur
skólanna heföu mætur á, eða til-
greina einhvern myndlistarmann
innan fertugs — það var lfka
mörgum allt of þung þraut.
Þetta var allt heldur bágborið
— og ætti að verða einhverjum
umhugsunarefni.
FAVIZKAN RANN-
SÓKNAREFNI
Okkur tókst ekki að ná i Hörð
Agústsson, skólastjóra Mynd-
lista- og handiðaskólans, en
spurðum Björn að þvi i framhaldi
af þvi, er áður er komið fram,
hvort til stæði að senda skóla-
rannsóknadeild menntamála-
ráðuneytisins prófúrlausnirnar til
álits og könnunar. En um það var
Birni ekki kunnugt.
Andri ísaksson, forstöðumaður
skólarannsóknadeildar, kvaðst
aftur á móti ekki hafa heyrt um
þetta fyrr en Timinn sneri sér til
hans, en vissulega væri þetta mál
þann veg vaxið, að fróðlegt væri
að kynnast þvi, þótt ekki væri það
að sama skapi skemmtilegt við-
fangsefni.
Einar og Sir Alec ákveða:
Viðræður í Reykja-
vík i næstu viku
ÞÓ-Reykjavík
Einar Agústsson, utanrikis-
ráðherra, sem nú situr Alis-
herjarþing Sameinuðu þjóð-
anna, ræddi í gær við sir Alec
Douglas Hume, utanrikisráö
herra Bretlands. Ræddust
ráðherrarnir við góða stund,
og viðræður þeirra snerust
einkum um fiskveiðideiluna.
Einar Ágústsson sagði i við-
tali við Timann i gærkvöldi, að
þeir hefðu báðir verið sam-
mála um, að þorskastrið væri
óæskilegt, og hefðu þeir komið
sér saman um, að hefja við-
ræður að nýju. Ákváðu Einar
og Hume, að nýjar viðræður
skyldu fara fram i Reykjavik i
næstu viku, en ekki ákváðu
ráðherrarnir hvenær i vikunni
þær hæfust. Ráðherrarnir
báru ekki fram neinar nýjar
tillögur i landhelgismálinu.
Þá ræddi Einar Agústsson
við Rogers, utanrikisráðherra
Bandarikjanna. Sagði Einar,
að viðræður þeirra hefðu fyrst
snúizt um fiskveiðideiluna, og
geröi Einar grein fyrir afstöðu
Islands i deilunni við Breta og
Þjóðverja. Rogers gerði grein
fyrir sjónarmiðum Bandarikj-
anna i þessu máli og bætti við,
að hann óskaði, að komizt yrði
að samkomulagi.
Einnig ræddu ráðherrarnir
um varnarstöðina á Kefla-
vikurflugvelli, og urðu ráð-
herrarnir sammála um, að
Island og Bandarikin tækju
upp viðræður um varnarstöð-
ina bráðlega.
Einar sagði, að Rogers ætti
sér eitt hjartansmál I þessu
Alls herjarþingi, og það væri,
að Allsherjarþingið sam-
þykkti aðgerðir gegn hryðju-
verkastarfsemi.
✓