Tíminn - 03.10.1972, Blaðsíða 5

Þriðjudagur :t. október 1972.
TÍMINN
5
,,Ég flyt til íslands ef svínin
samþykkja inngöngu í EBE"
Björn Bjarmann ræddi við fundarmenn á Ráðhústorgi
Klukkan er um þrjúleytið og
ég á Ráðhústorgi i Kaup-
mannahöfn. Fólk er byrjað að
þyrpast á fundarstað, því hér
á að vera stórfundur, sem
mótmælendur inngöngu I EBE
standa að. Á fjórða timanum
tekur gangan sem byrjaði á
tsraeistorgi að velta niður
Strikið og inn á torgið og nær-
liggjandi götur og búlivarða.
Litill hópur kemur neðan
Vesterbrogötu og gengur yfir
á rauðu ljósi. Nistandi
bremsuhljóð og einn i götuna.
Slys. Einhver segir, að
ákeyrslan hafi verið viljandi.
Risastórar J A-auglýsingar
á öllum stórbyggingum, þar á
meðal á BT-húsinu. Glfmu-
skjálfti i fólki. Ungur piltur
kemur til min og segir að þeir
ætli að selja landið og þegar
hann heyrir, að ég sé frá
islandi þá segir hann: ,,fcg
flyt til islands ef svinin
sainþykkja inngöngu i EBE.
Ég öfunda ykkur islendinga.
Þið þorið að segja Nei og bjóða
stórþjónunum byrginn. Við
unga fólkið erum að reyna að
liafa vit fyrir þjóðinni og taka
fram fyrir hcndurnar á stjórn-
málamönnunum. Norðmenn
stóðu sig fint og allar Norður-
landaþjóðirnar standa með
okkur. Þið cruð fyrirmyndin.
Getum við ekki fengið lánaða
einhverja af ráðhcrrunum
ykkar til að mynda þennan
unga. Ég man ekki hvað hann
heitir, þennan sem sagöi
brezka sendiherranum að fara
til helvitis.”
Hækkerup segir að SF flokk-
urin (Hannibalistar?) hafi
ekki hugmynd um, hvað það
geti kostað að missa af
strætisvagninum, en SF-menn
standa á móti inngöngu i EBE.
Það fjölgar á torginu og fán-
ar Norðurlanda blakta á
tröppum Ráðhússins og fær-
eyski fáninn er lika með. Lög-
reglan stöðvar alla umferð að
nærliggjandi götum. Ilávær
Dixilandhljómsveit með bá-
súnum, trompetum og klari-
nettum i miðri göngunni og
spjöld, þar seni á er letrað:
„Stökk til að komast yfir auð-
lindir Grænlands”, „Konur
segið Nei” „Auðmanns-
klúbbur i sveltandi heimi"
„Amma segir Nei þó mamma
scgi Já” „EBE-liðin til valds-
ins” „Nei við EBE, Já við allri
veröldinni".
Raðirnar þéttast og Ráðhús-
lorgið er þegar orðið alltof
litið og ég gef mig á tal við
roskinn mann, sem segir: „Þú
þarft ekki að kynna Ilúnana
fyrir mcr, ég man árið 1940.
Ég var ósköp vcnjulegur
póstmaður, bar út póst i
Nörrebrogötu. Ég þekkti að-
ferðina, fyrst að vera mjúkur
á manninn, bjóða gull og
græna skóga, svo er það snar-
an og ef hún dugar ekki þá ofn-
arnir og piningartækin. Þeir
kunna lagið á þvi þcir þýzku,”
og roskni maðurinn snýr sér
að unguin Já-manni og er ekk-
ert rnildur i tali: „Þú varst
ekki einu sinni kominn i
móðurkvið, þegar þýzku her-
mcnnirnir komu uppúr skip-
unuin hérna rétt fyrir neðan.
Ég man vel eftir 10. april 1940.
Var að bera út póst, þegar
fyrstu dátarnir marséruðu
niður Vesterbrogötu. Þið ætt-
uð að skammast ykkar fyrir
að bcra utaná ykkur landráða-
markið”.
Klukkan er fjögur og fyrsti
ræðumaöur i stólinn. Oft
klappað og hrópað hei, hei. Og
enn sér ekki fyrir endann á
göngunni niður Strikið. Litil
börn með Nei merki, og lika
hundar. Hópurinn, sem nú
nálgast torgið, syngur: „Det
er et yndigt land” og mann-
fjöldinn tekur undir. Iláttsett-
ur lögreglumaður vikur sér að
mér og spyr mig, hvort ég sé
blaöamaður. „Nei ég er
islendingur, og ég hef gaman
af þvi að sjá, hvaö unga fólkið
kann vcl að koma á framfæri
sinum málstað án átaka og of-
beldis." „Við höfum lið tilbú-
ið, ef hitnar i kolunum," segir
danski pólitíoffisérinn. Leik-
kona les upp kvæði og allir
hlusta með andakt. i kvæðinu
segir: „Varið ykkur á ógnun-
um” „Hafið gát á loforðum”
„Hugsið sjálf” „Það eruð þið,
sem eigið að segja siöasta orð-
ið". Leikkonan fær mikiö
klapp og nú er klukkan aö
halla i fimm og siðustu hópar
göngunnar að koma fyrir
hornið á Fredriksberggötunni
og enn ný Dixilandhljómsveit
spilar fjörugan mars.
Norðmaður talar og hann
segir: „Við treystum ykkur.
Það var þungur róður heima,
en við kunnum áralagið. Sú
var tiðin að Danmörk og
Noregur voru ein og sama
þjónin, þá vorum við litlu
karlarnir. Nú erum viö þeir
stóru og bíöuin eftir ykkur.
(íeriö skyldu ykkar og
gleymiö ekki norrænni sam-
vinnu. Við öll viljum alvöru-
samvinnu ekki kokteilkjaftæði
og injúk orð. Samvinna á borði
cn ckki i orði. Lengi lifi norræn
samvinna og norrænt efna-
hagsbandalag.”
Það hefur kólnað og iskyggi-
leg ský á lofti. Gæti komið
rigningardemba eða eitthvað
verra, cn hitamæiir sýnir niu
gráður.
Konan min, sem stendur i
skjóli við Faladshóteliö segir,
að sér sé kalt og enn er nýr
ræöumaöur aö tala. „Ég er
sósialdemókrat og skammast
min ckkert fyrir það, en
Krag hefur svikið. Ég veit
hann er ungur og hefur gleymt
ýmsu, sem hann lærði, og það
cr lika hans eina afsökun. Lát-
um Krag staupa sig mcð Nató-
ráðherrunum og sýna, hvað
hann á fallega konu” og nú
varö ræðumaöurinn aö stoppa
þvi mannfjöldinn ætlaði aldrei
að hætta að klappa og hrópa
húrra.
Fundarstjórinn baö aö sýna
slillingu og gefa ræöumönnum
sæmilegt hljóö.
Konan min kvartaöi og
sagðist inyndi fá lungnabólgu,
cf við værum lengur á fundin-
um.
Við löbbuöum heim á
Missiónshóteliö á Löngangs-
strædc. Og við innl hlýjuna og
hrollurinn úr okkur undir eins
og við koinum i anddyriö og
Tóinas Karlsson ritstjóri, sem
er á leið til Rússlands,ætlar aö
hringja i inig á eftir til aö
scgja mér, hvernig bezt er aö
koma þessu rabbi áleiöis heim
fil islands,
Vonandi skin sólin cnn yfir
Faxaflóa og strákarnir halda
áfram að striöa Bretunum,
scm cru að basla við að stela
frá okkur þorskunuin. Aö lok-
um tek ég undir meö Lenu
Vcdel - Petcrsen félagsmála-
ráðgjafa, scm scgir: „Ég er
hrædd uin að liætta leynist i
inngöngu i EBE”.
Sennilega liafa fundarincnn
vcrið eitthvaö nálægt hundraö
þúsundum, liigrcglan gizkar á
75-8» þúsund og scgir þetta
l'jölmennasta úlifund, sem
haldinn hefur vcrið hér i borg
frá þvi striöinu lauk.
h.
Sex óku yfir
kúna og margir
fótbrutu hana
Klp-lteykjavik
Þessa viku stendur yfir á
Akranesi umferðarvika á vegum
umferðarnefndar Akraneskaup-
staðar og i samráði við umferðar-
nefnd. Hófst hún s.l. sunnudag
með góðaksturskeppni, sem fram
fór á götum Akraness og tókst
hún mjög vel.
Ekið var vitt og breitt um bæinn
og lagðar þrautir fyrir keppendur
sem voru 15 talsins. Var margt
manna úti við til að fylgjast með
keppninni og höfðu bæði lærdóm
og skemmtun af. Það vakti
athygli stjórnenda keppninnar,
hvað Skagamenn voru lagnir við
að aka eftir 10 metra löngum
planka, sem komið var fyrir á
einum stað og einnig hvað þeir
óku oft yfir bréfspjald, sem var á
veginum, en var dregið þaðan,
þegar ökutækið var i hæfilegri
fjarlægð. Atti spjaldið að tákna
kú, en fyrir henni báru Skaga-
menn litla virðingu, þvi þeir óku 6
sinnum yfir hana, og hún var fót-
brotin hvað eftir annað.
Úrslit i keppninni urðu þau, að
Ornólfur Sveinsson, Höfðabraut
16 varð sigurvegari. Annar varð
Atli Helgason Krókatúni 7 og
þriðji Ólafur Óskarsson Beiti-
stöðum, Leirarsveit, og fengu
þeir allir verðlaun.
Umferðarvikan stendur fram
til næsta laugardags. Á miðviku-
dags- og fimmtudagskvöldið
verðuropið hús i Slysavarnarhús-
inu, þar sem sýndar verða m.a.
kvikmyndir og fl. Þá fer fram
umferðarfræðsla i öllum skólum
ogá föstudaginn, verða unglingar
úr gagnfræðaskólanum á öllum
götuhornum, þar sem þeir munu
leiðbeina fólki við að komast yfir
götu. Þeir, sem ekki fara rétt að,
fá aðvörunarspjöld frá
unglingunum. en engar skammir.
Á laugardaginn er svo fyrirhugað
að hafa góðaksturskeppni á reið-
hjólum fyrir börn og unglinga, en
slik keppni hefur ekki farið fram
áður.
Veruleg gatnagerð á Dalvík
Stp-Reykjavik
— Framkvæmdir á vegum
sveitarfélagsins eru sjálfsagt
meiri en oftast áður, og er þar
fyrst og fremst um gatnagerð að
ræða — sagði Hilmar Danielsson,
sveitarstjóri á Dalvik i viðtali við
fréttamann. Steyptur hefur verið
kafli af Hafnarbraut og Skiða-
braut samtals um 400 iengdar-
metrar. Siðan voru undirbyggðar
tvær nýjar götur, eitthvað álika
langur kafli.
Núna stendur yfir bygging
brúar á Brimnesá, sem verður
væntanlega lokið i haust, og frá
þessari nýju brú, sem er á Ólafs-
kaupstaðarréttindi á næsta þingi
fjarðarvegi, þarf að leggja nýja
götu, sem verður um 400 metrar.
Er verið að byrja á þvi verki um
þessar mundir, og þess vænzt, að
það verði klárað fyrir haustið.
Að sögn Hilmars er ákaflega
mikill áhugi fyrir að gera veru-
legt átak i gatnagerð á komandi
árum, en ekki hefur verið gerð
kostnaðaráætlun ennþá um þær
framkvæmdir.
Ekkert hefur verið malbikaö á
Dalvik, en alls hafa verið steyptir
einir 600 lengdarmetrar.
Ekki hefur verið mikið um
ibúðarbyggingar á Dalvik i
sumar, en hins vegar var byggð i
sumar nokkuð stór viðbygging við
frystihús kaupfélagsins, og er hún
nú komin undir þak. Atvinna
hefur verið næg á Dalvik og
frekar vantað starfsfólk heldur en
hitt.
— tbúar á Dalvik voru i desem-
bermánuði á siðasta ári alls 1085
og hefur þeim farið heldur
fjölgandi siðan, þannig að gera
má ráð fyrir að þeir séu nú rétt
um 1100. Skilyrði þess, að „pláss”
geti fengið kaupstaðarréttindi,
eru m.a. að ibúar séu minnst 1000.
t þvi sambandi má nefna, að á
siðasta fundi hreppsnefndar Dal-
vikur, var gerð samþykkt um að
athuga möguleika á kaupstaöa-
réttindum á komandi þingi.
Einar ríki fær 5 skip
Akureyri
Fjalla um áhrif
kjarnorkunnar á
lífverur og kerfi
— þegar búinn að fá 3
ÞÓ—Reykjavik.
Slippstöðin á Akureyri afhenti
eigendum 150 lesta stálfiskiskip
s.l. fimmtudag. Skipið ber nafnið
Gunnar Jónsson VE 500, og
eigendur þess eru Einar Sigurðs-
son útgm. og Jón V. Guðjónsson
skipstjóri i Vestmannaeyjum. Er
þetta þriðja skipið, sem stöðin af-
hendir til Einars Sigurðssonar á
þessu ári. Einr er siðan eigandi
að tveimur næstu skipum að
sömu stærð og gerð og Gunnar
Jónsson, þannig að Slippstöðin
h.f. hefur þá smiðað fimm fiski-
skip i röðfyrir Einar, sem öll bæt-
ast i flota Vestmanneyinga.
Gunnar Jónsson er útbúinn til
linu-, neta-, tog- og nótaveiða.
Hann er fyrsta skipið i röð 150
lesta fiskiskipa, sem stöðin hefur
samið um, en undanfarið hefur
stærð skipanna miðazt við 105
lestir. Skipið er búið öllum nýj-
ustu siglingar- og fiskileitartækj-
um. Allar ibúðir sem eru fyrir 12
manns, eru á afturskipi.
Slippstöðin h.f. hefur nú gert
samninga um smiði á 4-5 150 lesta
fiskiskipum. Tvö á Einar Sigurðs-
son, eins og áöur er sagt, en hin
aðilar á Þingeyri, i ólafsvik og i
Vestmannaeyjum. Verkefni þessi
munu endast stöðinni fram á árið
1974.
t Slippstöðinni starfa nú um 200
manns, og er alltaf skortur á
starfsfólki, bæði iðnaðarmönnum
og verkamönnum.
KJ—-Reykjavik
1 gærmorgun hófst á Hótel Loft-
leiðum fundur á vegum Alþjóða-
kjarnorkumálastofnunarinnar,
og sækja fund þennan vistfræð-
ingar og liffræðingar viða að úr
heiminum. Nokkrir Islendingar
sitja fundinn sem áheyrnarfull-
trúar.
Á fundinum er til umræðu geisl-
un og áhrif geislunar og geisla-
virkra efna á lifverur og lifkerfi,
og önnur áhrif kjarnorkunnar á
lifkerfi. Sérfræðingar þeir, sem
þarna hittast, hafa áöur borið
saman bækur sinar og er þetta
framhaldsfundur um sama etni.
Á þessum fundi mun vera lögð
áherzla á áhrif kjarnorkunnar á
lifkerfi sjávar, og mun ísland i og
með hafa verið valið sem fundar-
staður þess vegna.
Þeir dr. Sturla Friðriksson og
dr. Gunnar Jónsson munu flytja
stutt erindi á fundinum um is-
lenzk efni. Þannig mun dr. Sturla
kynna hinum erlendu sérfræð-
ingum þær rannsóknir, sem farið
hafa fram i og við Surtsey á
undanförnum árum.
1 fundarbyrjun ávarpaði
menntamálaráðherra, Magnús
Torfi ólafsson, fundinn.
Sfldveiðarnar ganga nú sæmilega
Loftur Baldvinsson búinn að selja fyrir 5,3 millj. kr. á 2 vikum
ÞÓ-Reykjavfk
Á fimm dögum eða frá 26. - 30.
sept. seldu 14 islenzk sildveiði-
skip afla sinn i Danmörku. Alls
var afli sildveiðiskipanna 1.114
lestir og seldist aflinn fyrir 19,3
milljónir. Meðalverðiö i vikunni
var 17.32 kr. pr. kiló, og hefur það
ekki verið hærra á þessu ári.
Hæsta meðalverðið i vikunni
fékk örfirisey RE, en hún seldi
67,7 lestir fyrir 1.365.791 kr. hinn
26. september, og meðalverðið er
20.20 kr. pr. kiló. Hæstu
heildarsöluna fékk hinsvegar
Loftur Baldvinsson EA, þegar
hann seldi 114,7 lestir fyrir
2.023.664 kr. 27. september. Sölur
bátanna voru yfirleitt mjög
góðar, og sést það bezt á þvi, að
allir bátarnir nema einn, seldu
fyrir meira en 1 milljón kr. en i
sumar, þegar sölurnar voru al-
gengastar, var það hending ef
sala fór yfir 1 milljón kr.
Loftur Baldvinsson EA er búinn
að selja fyrir 5,3 milljónir kr. á
tveim vikum. Eins og fyrr segir,
seldi hann fyrir rúmar 2 milljónir
i s.l. viku, og i vikunni á undan
seldi hann fyrir 3.3 milljónir kr.