Tíminn - 12.10.1972, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 12. október 1872
TtMINN
5
't
Askenazystjórnar
Sinfóníunni á
Borg í Grímsnesi
Skipulagðar hafa verið hljómleikaferðir
hans í tvö ár
Þó-Reykjavik.
Næstu hljómleikar Sinfóniu-
hljómsveitar Islands veröa
haldnir i félagsheimilinu Borg i
Grimsnesi fimmtudaginn 12.
október. Að þessu sinni verður
sami maðurinn stjórnandi og ein-
leikari, og það er maður, sem all-
irkannastvið,nefnilega Vladimir
Askenazy.
Askenazy er ekki óþekktur hér
sem stjórnandi, þvi að i desember
s.l. stjórnaði hann Sinfóniuhljóm-
sveit Islands, þegar Daniel
Barenboinvar einleikar. Þá hefur
Askenazy stjórnað hljómsveitinni
i upptöku fyrir Rikisútvarpið. —
Upptaka, sem tókst einstaklega
vel að sögn Gunnars Guðmunds-
sonar, framkvæmdastjóra Sin-
fóniuhljómsveitarýjnar.
A efnisskránni á hljómleikunum
á fimmtudaginn verða sinfónia
nr. 35 i D-dur K 381 eftir Mozart,
pianokonsert nr. 20 i D-moll K 466
sömuleiðis eftir Mozart og
sinfónia nr. 8 i F-dur op. 93 eftir
Beethoven. Askenazy mun
stjórrfa og leika einleik, nema i
pianókonsertinum eftir Mozart,
þar sem hann leikur eingöngu á
pianóið.
Askenazy sagði á blaðamanna-
fundi i gær, að hann hefði, eins og
margir aðrir einleikarar, fundið
vissa hvöt hjá sér til að stjórna
hljómsveit, og sér hefði gefizt
tækifæri til þess hér „heima á Is-
landi”. En hann sagðist samt
halda, að hann væri ekki góður
stjórnandi, — ekki ennþá. — Þetta
er allt Gunnari Guðmundssyni að
Vandamál
fráskilinna
foreldra
Vetrarstarf Félags einstæðra
foreldra hefst n.k. föstudags-
kvöld, 13. október, og verður þá
fundur að Hallveigarstöðum. Þar
verður rætt efnið „vandamál frá-
skilinna foreldra, séð frá báðum
hliðum.” Fjórir foreldrar, tvær
konur og tveir karlar, ræða sam-
an, og Valborg Bentsdóttir, stjór-
nar umræðu. Gestum verður og
heimilt að leggja orð i belg og
taka þátt i umræðunum.
Skrifstofa félagsins, að Traðar-
kotssundi 6, hefur nýlega opnað
aftur að loknum sumarleyfum.
Er opið þar tvo daga i viku,
mánudaga kl. 17-21 og fimmtu-
daga kl. 10-14. Hefur reynzt mikil
og vaxandi þörf fyrir upplýsinga-
og fyrirgreiðslustarf skrif-
stofunnar þau tvö ár, sem hún
hefur starfað. Tvær félagskonur
vinna þar, þær Jódis Jónsdóttir
og Margrét örnólfsdóttir. Stefnt
er að þvi að auka starfsemi skrif-
stofunnar, með þvi að lengja opn-
unartima, en vegna fjárskorts
hefur það ekki verið kleift til
þessa.
Geta má þess, að jólakort
félagsins eru nú i vinnslu I Kassa
gerð Reykjavikur, en þetta er
þriðja árið, sem félagið gefur út
jólakort, og er öllum ágóða varið
til starfsemi félagsins og skrif-
stofu hennar. Hafa félagsmenn að
mestu annazt einir dreifingu og
sölu kortanna. 1 ár verða gefnar
út þrjár nýjar gerðir jólakorta og
tvær endurprentaðar siðan i fyrra
vegna mikillar eftirspurnar. Auk
þess er verið að undirbúa útgáfu
minningarkorts Félags einstæðra
foreldra.
Félögum er bent á, að kaffi
verður að sjálfsögðu á boðstólum
á fundinum og hafa nokkrar
félagskvenna veg og vanda af þvi.
Geta þeir, sem hug hafa á að að-
stoða á einhvern hátt, gefið sig
fram á skrifstofu félagsins
fimmtudaginn 12. október.
Loks skal tekið fram, að nýir
félagar eru velkomnir á fundinn
og ekki að efa, að umræðuefnið
þykir hið forvitnilegasta.
kenna, að ég fór út i þetta, sagði
Askenazy brosandi, en bætti þvi
við að þetta væri óneitanlega
gaman.
Undanfarið hefur Askenazy
verið á ferð um Skandinaviu og
hvilt sig að mestu leyti, þó hefur
hann haldið hljómleika, eins og
t.d. i Færeyjum, en þar lék hann
15. september s.l. Héðan fer
Askenazy strax á föstudagsmorg-
un, og er förinni heitið til Stokk-
hólms, þar sem hann heldur tón-
leika. Annars er búiö að skipu-
leggja hljómleika Askenazys tvö
ár fram i tímann og hann sagði,
aö nú vissi hann hve lengi hann
gæti og hve oft hann gæti komið
við á Islandi. Og það er oftar enn i
nokkru öðru landi, enda reynir
hann að skipuleggja hljómleikana
þannig, að hann geti haft hér sem
oftast viðkomu.
Askenazy upplýsti aö hann væri
þegar byrjaður að undirbúa
næstu listahátið með þvi að út-
vega listamenn, en ekki vildi
hann segja hverjir það væru, sem
hann væri með i huga.
Föður Askenazy bar aðeins á
góma á fundinum, og sagði
Askenazy, að hann hefði ekkert
heyrt um það undanfarið hvort
faðir hans fengi aö koma I heim-
sókn til Islands. Hann sagðist
vera viss um það, að faðir sinn
fengi að koma i heimsókn til Is-
lands, en hvenær það yrði gat
hann ekki sagt um. Enda taka
mál sem þetta, oft mörg ár að
komast i gégnum kerfið i Rúss-
landi.
Askenazy ætlar að dvelja á Is-
landi um áramótin, og þann 4.
janúar verður Askenazy stjórn-
andi og einleikari Sinfóniuhljóm-'
sveitarinnar i Háskólabiói og þá
verða eingöngu verk eftir Mozart
á efnisskránni. Þá stjórnar hann
einnig 13. tónleikum
hljómsveitarinnar 5. april, en ein-
leikari verður þá Misha Dicther
og á efnisskránni verða verl^ eftir
Brahms og Tsjaikovský.
Undanfarin ár hefur Askenazy
haldið um það bil 100 tónleika
hvert ár. Þannig að það liða varla
nema rúmir 3 dagar á milli tón-
leikahalds hjá honum.
Gunnar Guðmundsson, fram-
kvæmdastjóri Sinfóniuhljóm-
sveitarinnar, sagði i gær, að
hljómsveitin hefði áður leikið i
félagsheimilinu Borg, og hefði
það eefizt mjög vel, enda væru
Árnesingar mjög músikalskt fólk.
En reyndar má segja að Borg, sé
eitt af fáum félagsheimilum
Súnnanlands, þar sem eitthvað
hefur kveðið að annarri starfsemi
en dansleikjum.
Fræðimanna-
styrkir NATO
Norður-Atlantshafsbandalagið
(NATO) mun að venju veita
nokkra styrki til fræðirannsókna i
aðildarrikjum bandalagsins á há-
skólaárinu 1973-1974.
Styrkirnir eru veittir i þvi skyni
að efla rannsóknir á sameigin-
legri arfleifð, lifsviðhorfum og
áhugamálum Atlantshafsþjóð-
anna, sem varpað geti skýrara
ljósi á sögu þeirra og þróun hins
margháttaða samstarfs þeirra i
milli — svo og vandamál á þvi
sviði.
Upphæð hvers styrks er 23.000
belgiskir frankar á mánuði, eða
jafnvirði þeirrar fjárhæðar i
gjaldeyri annars aðildarrikis,
auk ferðakostnaðar.
Utanrikisráðuneytið veitir allar
nánari upplýsingar og lætur i té
umsóknareyðublöð, en umsóknir
skulu berast ráðuneytinu i siðasta
lagi hinn 15. desember 1972.
Askenazy stjórnar Sinfóniuhljómsveit tslands á æfingu i Háskólablói. TimamyndGE.
Nýja heyköggla- og þangverk
smiðjan í Lindarholti í Dölum
að komast í gagnið
Stp—Reykjavik
Eins og fyrr hefur verið greint
frá hér i blaðinu er komin á lagg-
irnar heyköggla- og þangverk-
smiðja vestur i Lindarholti i Döl-
um. Að visu er verksmiðjan ekki
tekin til starfa ennþá, en þess er
aö vænta mjög bráðlega.
Fréttamaður hafði samband
við forstjóra verksmiðjunnar á
þriðjudag, en hún er i eigu hluta-
félags i Dalasýslu og viöar, og
innti hann eftir gangi mála. Kom
79 brezkir
landhelgis-
brjótar og
7 v-þýskir
fram i viðtalinu, að gerð var til-
raun siðastliöinn laugardag til að
gangsetja verksmiðjuna og var
sett i hana nýslegið gras. Gekk
það ekki alveg i gegn, og mun þar
um að kenna, að vélarnar hafa
ekki verið stilltar nægilega vel
saman ennþá.
Danskur verkfræðingur, Line
að nafni, hefur starfað undanfarið
við uppsetningu vélanna i verk-
smiðjunni, en hann er frá Atlas-
verksmiðjunum, þar sem vélarnar
eru framleiddar. Hann þurfti aö
skreppa heim um helgina vegna
nauðsynlegra eirinda, en hans er
aö vænta aftur næstu daga og
verða þá vélarnar endanlega
smiöjan verði komin I fullan gang
i næstu viku.
Hlutafélagið, sem stendur að
verksmiðjunni, keypti á sinum
tima 200 hektara lands, en sáö var
grænfórði i 30 ha i vor, og stendur
það nú óslegið og biöur þess að
vera unnið 1 verksmiöjunni. Sá
háttur veröur hafður á, aö grasið
veröur slegið meö sláttutætara og
siðan flutt beint I verksmiðjuna til
vinnslu.
Verksmiöjan er einnig gerö til
að vinna mjöl úr þangi. Mis-
hermt var i frétt i blaöinu, sem
birtist I siðasta mánuði, þar sem
sagt var, að þang hefði ekki áður
verið unnið hér á landi. Hið rétta
i málinu er, að slik vinnsla fór
fram á Eyrarbakka fyrir nokkr-
um árum og gekk i tvö ár. Var
þangmjölið allt flutt út.
Ætlunin er, aö Lindarholts-
verksmiðjan vinni þang i haust,
en nokkuð erfitt veröur að ná
þanginu úr fjörunum. Verður það
handskoriö fyrst um sinn. Ef tið
verður eins góö og i fyrra og verk-
smiðjan gengur vel, verður vænt-
anlega unnið þang i vetur.
Fjárlögin
Framhald,
af bls. 1 vegna Reykjanesbrautar, sem
_____ áður var mætt með nýju lánsfé.
KJ-Reykjavik
Brezki togaraflotinn heldur sig
enn i hópum út af Austurlandi, og
er sá stærsti, alls 25 skip, út af
Gerpi, samkvæmt talningu Land-
helgisgæzlunnar, sem fram fór i
gær og i fyrradag. Alls voru þá 86
togarar að ólöglegum veiðum
innan 50 milna markanna, og þar
af voru 79 brezkir og sjö vestur-
þýzkir.
í talningar- og eftirlitsflugi
Landhelgisgæzlunnar, reyndust
alls vera 108 erlend veiðiskip viö
landiö, 106 að veiðum, en tvö á
siglingu.
Brezku togararnir voru flestir
við Austurland, út af Gerpi, út af
Hvalbak og út af Langanesi. Aö-
eins átta brezkir togarar voru út
af Vesturlandi. Vestur-þýzku
togararnir sjö voru að ólöglegum
veiðum undan suð-austurlandi, á
Reykjaneshryggnum og á Halan-
um. Þá voru sjö vestur-þýzkir að
löglegum veiðum utan 50 milna
markanna undan Suð-Vestur-
landi.
Niu færeysk fiskiskip voru að
veiðum innan 50 milna mark-
anna, samkvæmt veiðiheimild-
um, og fjórir belgiskir togarar
voru að veiðum samkvæmt
undanþágum. Einn rússneskur
togari var á ferð innan 50 milna
markanna og annar vestur-þýzk-
ur.
íslendingar smygla
Klp—Reykjavik, þriðjud.
1 gær og i dag gerðu tollveröir i
Reykjavík mjög viðtæka leit i
danska leiguskipinu Assir Rig,
sem kom til Reykjavikur um
helgina. Fundust við þessa leit
um 300 flöskur af 75% sterku
vodka.
A skipinu er dönsk áhöfn en
einnig þrir Islenzkir yfirmenn og
eru tveir þeirra viðriðnir smygl-
ið, svo og nokkrir aðrir af áhöfn-
inni.
jöfnuður er hagstæöur um 104
milljónir.
A bls. 6 eru birtir kaflar úr at-
hugasemdum þeim, sem fylgja
fjárlagafrumvarpinu, en hér á
eftir eru dregin saman nokkur
meginatriði athugasemdanna.
Vandaðri undirbúningur
fjárlagafrumvarpsins.
Við undirbúning fjár-
lagafrumvarpsins lá fyrir
sundurliðuð greinargerð fra
nokkrum raðuneytum um
kostnað við einstakar
framkvæmdir. Þessi undir-
búningur gerir starf fjárveitinga-
nefndar og alþingismanna yfir-
leitt mun auöveldari en áður
hefur verið, þar sem þessar til-
lögur liggja nú fyrir, er störf
alþingis hefjast, svo að
undirnefndir fjárveitinganefndar
geta strax tekið til starfa við
athugun á þessum áætlunum. A
að vera hægt með þessum
vinnubrögðum að hraða og vanda
undirbúning við afgreiðslu fjár-
laga.
Framkvæmdaáætlun af-
greidd með fjárlögun-
um.
1 kjölfar fjárlagafrumvarpsins
verður lögð fram tillaga um
framkvæmdaáætlun fyrir árið
1973, og gert er ráð fyrir, að af-
greiðsla fjárlagafrumvarps og
framkvæmdaáætlunar fari
saman frá Alþingi. Kemur þá
fram samhliða ein mynd af fram-
kvæmdum hins opinbera, og einn-
ig verður sett fram heildarmynd
af væntanlegum framkvæmdum i
þjóðfélaginu á árinu 1973.
Sambandið milli framkvæmda-
áætlunar og fjárlagagerðar hefur
verið breytt til batnaðar með
þessu fjárlagafrum varpi aö
nokkru frá þvi, sem verið hefur,
m.a. með þvi að taka nú til
útgjalda á fjárlagafrumvarpi
vexti og afborganir, eins og t.d.
Skattvisitala . hækkuð
um 28 stig i stað 10.
Tekjuáætlun f járlagafrum-
varpsins er miöuð við gildandi
lög um tekjustofna rikisins og
spár um tekjur, verðmætaráö-
stöfun og innflutning á árunum
1972 og 1973. Skattvisitölu skal
ákveða meö fjárlögum. Ef miða
heföi átt við skattvísitölu viö
hækkun framfærslukostnaðar á
árinu 1972 eina saman, hefði hún
átt að hækka um 10 stig. Hins veg-
ar tók rikisstjórnin þá ákvörðun
við gerð fjárlagafrumvarpsins,
að teknu tilliti til allra aðstæðna,
að hækkun skattvlsitötunnar að
þessu sinni yrðu um 28 stig.
Fyllsta aðgæzla !
útgjöldum rikissjóðs.
Þeirri stefnu var fylgt við gerð
þessa fjárlagafrumvarps að gæta
fyllstu aögæzlu i útgjöldum rikis-
sjóðs, enda hækkun fjárlaga-
frumvarpsins fyrst og fremst
vegna ákvarðana i kjarasamn-
ingum, i lögum og til aukinna
verklegra framkvæmda. Þá er
gert ráö fyrir i frum varpinu veru-
legum útgjöldum vegna afborg-
ana af lánum rikissjóðs og
vegasjóðs, þ.á.m. 250 milljón
króna sem fyrstu greiðslu af láni
Seðlabanka íslands, sem stofnað
var til i þeim tilgangi að mynda
sjóð, er staöið gæti á móti hinni
árstíðabundnu sveiflu i rikisfjár-
málunum.
Greiðsluafgangur án
nýrrar tekjuöflunar.
Fjárlagafrumvarpið er með
u.þ.b. 100 milljón króna greiðslu-
afgangi, þó að engin ný tekjuöflun
eigi sér stað. Rikisstjórnin mun
fylgja þeirri ákvörðun sinni fram
við afgreiðslu þessa fjárlaga-
frumvarps, að fjárlög fyrir áriö
1973 verði greiðsluhallalaus, —
segir I athugasemdum við frum-
varpið.