Tíminn - 19.10.1972, Blaðsíða 1
GOÐI
;ýyrir
góottn mat
JO/tóite^véfa/t A/
RAFTÆKJADEILD
Hafnarslræti 23
Símar 18395 & 86500
Stjérnar
tillaga á
þingi í dag
um smíði
nýs, stórs
og fullkom-
ins varð-
skips
Forsætisráðherra á alþingi í gær:
SKORAÐI Á BRETA AÐ KALLA
TOGARANA ÚR LANDHELGINNI
meðan samningaviðræður um lausn deilunnar standa yfir og sýna með því
meiri samkomulagsvilja en falizt getur í fagurmælum
TK—Heykjavik
i umræöum um starfsemi'
Landhelgisgæzlunnar á Aiþingi i
gær skýrði ólafur Jóhannesson,
forsætis- og dómsmálaráðherra
frá því, að rikisstjórnin myndi i
dag leggja fram á Alþingi tillögu
til þingsályktunar um heimild til
handa ; rikisstjórninni að
láta smiða nýtt, stórt og fullkomið
varðskip. Jafnframt færöi Ólafur
Jóhannesson skipverjum á varð-
skipunum þakkir fyrir vel unnin
störf að undanförnu við mjög
erfiðar aðstæður.
Ólafur Jóhannesson sagði að i
gildi væri enn sú ályktun Alþing-
is, er samþykkt var með 60 at-
kvæðum, að halda bæri áfram
samningaviðræðum við Breta og
Vestur-Þjóðverja um bráða-
birgðalausn landhelgisdeilunnar
og þess vegna hlyti Alþingi að
eiga siðasta orðið um það,
hvenær endanlega yrði staðið upp
frá samningaborðinu en hann
kvaðst ekki vilja eiga hlut að þvi
að samningaleiðum yrði endan-
lega lokað meðan nokkur von
væri á sómasamlegu samkomu-
lagi. Engin ákvörðun um það er
timabær fyrr en málið liggur
ljósar fyrir. Þingmönnum yrði i
þingflokkum gefin nákvæm
skýrsla um gang og stöðu þess-
ara samningamála, en þau væru
Átök á miðum út af Melrakkasléttu:
BREZKUR TOGARI
BAKKAÐI A ÆGI
Klj)—Reykjavik
Um kíukkan 9 i gær-
morgun bakkaði brezk-
ur togari á varðskipið
Ægi norður af Hraun-
hafnartanga, en þar
hafði varðskipið komið
að sex brezkum togur-
um,sem voru á veiðum
um 20 sjómilur innan 50
milna markanna. Engar
skemmdir urðu á varð-
skipinu, en togarinn,
Aldershot GY 612, sem
áður hefur komið við
sögu landhelgisgæzlunn-
ar, varð að halda heim á
Atferli
Breta
mót-
mælt
Klp—Reykjavík.
i gær var John McKenzie sendi-
herra Hretlands hér á landi boð
aður á fund Einars Ágústssonar
utanrikisráöherra og Péturs
Thorsteinsson ráðuneytisstjóra.
Hæddu þeir báðir við hann eins-
lega og báru fram mótmæli vegna
itrekaðra brota brezkra togara
innan fiskveiðilandhclginnar.
leið, þvi leki kom að
skipinu eftir árekstur-
inn.
Þegar varðskipiö kom að togur-
unum sex, voru þeir beðnir um aö
draga upp vörpuna og koma sér
út fyrir landhelgi tslands. Fimm
þeirra gengdu strax, en sá sjötti,
sem var Aldershot frá Grimsby,
þrjózkaðist, þrátt fyrir itrekaðar
aðvaranir. Var þá gerð aðför að
togaranum, en þegar varðskipið
nálgaðist hann, kom annar tog-
ari, Ross Revenge GY 718, á fullri
ferð og stefndi á varðskipið.
Þrengdi hann svo að varðskipinu,
að þegar Aldershot setti á fulla
ferð aftur á bak til að forða sjálf-
um sér frá, bakkaði hann á varð-
skipið. Straukst hann með skutinn
aftur með varðskipinu og tók af
málningu á stórum kafla.
Ekki urðu neinar skemmdir á
varðskipinu nema litils háttar of-
an þilja, og engin slys urðu á
mönnum. Togarinn tilkynnti
skömmu siðar, að leki væri kom-
inn að honum, og ætlaði hann að
halda heim á leið,en talið var, að
hann hefði einnig misst vörpuna.
Eftir áreksturinn varð mikil at-
gangur i hinum togurunum, sem
hvað eftir annað gerðu tilraunir
til að sigla varðskipið niður, en
það kom sér léttilega undan
klunnalegum tilraunum þeirra.
Eins og við sögðum frá i gær,
fylgdust fréttamenn með aðgerö-
um varðskipsins Ægis út af Vest-
fjörðum þá um morguninn. Sið-
asta sáu fréttamenn það til Ægis
um kl. 14.00 en þá stefndi hann á
Kögurgrunn til að stugga við
nokkrum vestur-þýzkum togur-
um, sem þar voru á veiðum.
Varðskipið hefur siðan haldið á
fullri ferð austur að Melrakka-
sléttu, þar sem það lenti i útistöð
um við Aldershot og Ross Re-
venge. Siðarnefndi togarinn var
áður i eigu Islendinga, hét þá
Freyr, og er hann systurskip tog
aranna Sigurðar og Vikings.
þannig vaxin að á þessu stigi væri
ekki sérlega vel fallið að ræða
þau mikið opinberlega. En, sagði
Ólafur Jóhannesson, það vil ég
segja opinberlega á þessum stað
og þessari stundu og leggja á það
áherzlu, að það myndi mjög
greiða fyrir samkomulagi við
Breta um þessi mál, ef þeir
kölluðu alla togara sina úr
islenzkri fiskveiðilandhelgi
meðan samningaviðræður við þá
stæðu yfir. Það myndi sýna af
þeirra hálfu meiri samkomulags-
vilja en öll fagurmæli.
Meðan brezku samninganefnd-
irnar sátu að viðræðum hér i
Reykjavik reyndi Landhelgis-
gæzlan að stofna ekki til sér-
stakra átaka við brezka togara,
enda þótt varðskipin væru á ferð
á þeim tima eins og endranær og
gáfu landhelgisbrjótum við-
varanir. En þvi miður gerðist
það, sagði forsætisráðherra, að
eftir það virtist sem enskir land-
helgisbrjótar fylktu liði á
lslandsmið i enn rikara mæli en
áður.
Þvi verðursvarað á viðeigandi
hátt. Það verður engin linkind eða
undansláttur sýndur i vörzlu
landhelginnar.
En þær fréttir, sem hafa borizt
af þvi, að gerð var tilraun til að
stima varðskip i kaf og verða
skipshöfn þess þar meö að bana
ættu að færa mönnum heim
sanninn um, að hér er ekki um
neinn leik aö ræöa. Þeir menn,
sem eru framverðir okkar i þessu
lifshagsmunamáli geta þvi átt á
hættu að þurfa að leggja lif sitt i
sölurnar við gæzlustörfin. Þess
vegna verður jafnframt þvi, að
ekki verðursýnd nein linkind eða
undansláttur við vörzlu land-
helginnar,lögð áherzla á að fara
með gát og varúð i þessum
málum, þannig að aldrei verði
skipum eða skipshöfnum Land-
helgisgæzlunnar stofnað i hættu
að óþörfu.
Framhald á bls. 13
..Sigurslcfti" tækninnar i vntviftrunum austan fjalls, staddur hjá Skeggjastöftum i Flóa.
Ljósmynd: Páll Þnrláksson.
Loftpúðasleði til
malarflutninga
PÞ—Sandhnli i ólfusi.
Nýstárlegt flutningatæki
var tekift i nntkun austan
fjalls i gær. Þaft er eins knnar
slefti, sem búinn er loftpúfta —
mótleikur tæknifræftinga i
tafli þeirra vift vefturguftina,
sem bleytt hafa sunnlenzkar
sveitir i meira lagi aft þessu
sinni, svo að vifta er þar harla
tnrfært þeim ökutækjum, sem
annars geta sigraft flestar tor-
færur.
Svo er mál með vexti, að
brezkt fyrirtæki er þar eystra
að reisa rafmagnslinu frá
Búrfelli i samvinnu við
islenzkt fyrirtæki, Bræðurna
Ormsson. Mikið af möl þarf að
flytja á vettvang til þess aö
fylla i kringum undirstöður
mastra þeirra, sem reist eru,
og mölin hefur verið selflutt
yfir mýrar og móa á vögnum,
sem beltavélar draga. En þó
að vagnarnir væru með
stóra fLothjólbarða, urðu
geysimikil landspjöll að þessu
og ökutækin lágu i og urðu
föst. Hafa verið að þessu svo
mikil brögð nú i vætutiðinni,
að til vandræða horfði.
1 fyrradag fengu svo þessi
fyrirtæki sinn sigur-sleða, sem
svifur á loftpúða yfir fen og
fúamýrar um það einn metra
frá (jörðu, með tvo fjögurra
smálesta vagna á palli, þar
sem raunar er rúm fyrir hinn
þriðja. Varð mörgum starsýnt
á þetta farartæki, sem nú
hefur verið teflt fram, þegar
allt sýndist i óefni komið
vegna rigninganna og bleyt-
unnar. En við þvi munu fæstir
hafa búizt, að þeir ættu eftir að
sjá(slikt ökutæki á ferð um
Floann, og hefði það þó
sannarlega komið sér vel,
þegar Flóaáveitan var á döf-
inni hér'á sinni tið eða menn
voru að basla við að koma
heim heyi af engjum sinum.