Tíminn - 19.10.1972, Blaðsíða 12

12
TÍMINN
Kimmtudagur 1!). október. 1972
erindreki væri að heita á það að bregðast ekki þeim málstað, sem hann
hafði helgað krafta sina. En ég gat ekki hugsað þannig um hann, ef til
vill af því að ég hafði aldrei séð hann halda hvatningarræðu til verka-
manna af sápukassa né standa fremstan i fylkingu verkfallsvarða við
verksmiðjuhliðið.
Að lokum var athöfnin úti. Karlar og konur risu hljóðlega úr sætum
sinum og skipuðu sér i raðir. Ég kaus helzt að komast brott. Oðru
hverju sá ég bregða fyrir andlitum, sem ég þekkti. Það var mikil þröng
i salnum, en loks tókst mér þó að komast út. Ég sogaði með áfergju að
mér hressandi útiloftið, er ég komst fram að dyrunum. 1 sömu andrá
lagði einhver höndina á öxlina á mér, og þegar ég leit við, stóð Merek
Vance hjá mér. Ég þáði með þökkum, að hann leiddi mig úti bifreiðina
sina.
,,Ég vissi, að þú hlauzt að vera hér”, sagði hann, ,,þó að ég gæti ekki
komið auga á þig i mannþrönginni. Þeir hafa ekki gert ráð fyrir svona
miklu fjölmenni, þóttsunnudagur væri. — Ég skal aka þér heim, þegar
ég er búinn að ljúka erindum minum i sjúkrahúsinu.”
Göturnar voru, að heita mátti, mannlausar. Það var hætt að ýra úr
lofti, og verskmiðjureykháfana handan árinnar bar við heiðrikan blett
á himinhvolfinu. Mér þótti vænt um, að þeir skyldu velja sunnudag til
þess að halda þessa minningarathöfn. Þá gat þó fólkið, sem tekið hafði
upp vinnu gegn hans ráði, vottaðhonum virðingu ihinzta sinn.
„Ég vil ekki fara heim — ekki strax”, sagði ég, þegar Vance hafði
lokið erindum sinum i sjúkrahúsinu. „Ég verð að jafna mig fyrst.
Emma frænka er nógu æst út af þvi, sem gerzt hefur, þó að hún komizt
ekki að þvi, að ég var viðstödd þessa minningarathöfn”.
„Vissi enginn, að þú fórst þangað?”
Merek Vance hallaði sér aftur á bak i sætinu við hlið mér og lét
hendurnar hvila á stýrinu. Ég hafði aldrei séð hinar mjúku, sterku
hendur hans svona grafkyrrar. ffann var dálitið tekinn til augnanna og
þrcytulegur á svip.
„Nei”, svaraði ég. „Enginn vissi, hvert ég fór. En ég varð að fara.
Jói væri enn meðal okkar, ef hann hefði ekki farið að hjálpa okkur með
miðstöðina. Jói gamli er svo þungt haldinn, að hann dregst ekki úr
rúminu, og Wallace l'rændi sagðist ekki geta farið, eins og á stæði, allra
sizt þar sem athöfnin færi fram i verklýðshúsinu, en ekki i kirkju. O-
jæja. Jói hafði svo sem lftið af þvi að segja, hvort ég fór eða ekki, en ég
gat ekki hugsað til þess, að enginn af okkar heimili væri viðstaddur.
Mér þótti vænt um, að þú varst þar lika”. Mér varð aftur litið framan i
hann. Þreytusvipurinn á honum skaut mér skelk i bringu. „Þú ert svo
þreytulegur”, bætti ég við. „Það er eins og þér hafi ekki komið dúr á
auga siðan slysið vildi til?”
„Læknar eiga þvi að venjast að missa svefns”, svaraði hann. „En
þeir geta aldrei sætt sig við að missa sjúkling”.
„Þú gerðir allt, sem unnt var”.
„Það nægði ekki. Ef til vill hefðum við átt að gera boð eftir heilasér-
fræðingi frá Boston.... En það var enginn timi til þess. Eina vonin var
að framkvæma aðgerðina strax, og okkur mistókst”.
„Þú reyndir, og ég veit, að þú hefðir viljað leggja allt i sölurnar til
þess að bjarga honum”.
Hann brosti raunalega og sló út flötum lófanum.
„Það er lika lærdómur að komast að raun um, að áratuga nám og æf-
ing má sin einskis móti steini, sem er laglega kastað. En þá liggur samt
við, að læknir gefist upp við mannslikamina og fari heldur að bæta
katla eða tjasla við brotnar vélar”.
Ég starði agndofa á hann. Nú kom það i minn hlut að reyna að koma
vitinu fyrir hann. „Hvernig geturðu látið þetta út úr þér? Þú hefur ekki
rétt til aðsegja þetta, eftir allt.sem þú hefurgert fyrir mig”.
„Já, og önnur eins hamingja og þér er að þvi! Hvað eru margir dagar
siðan þú vildir hætta? Þú vildir heldur vera heyrnarlaus áfram”.
„Gleymdu þvi, sem ég sagði þá, og ég ætla að reyna að gleyma þvi,
sem þú sagðir núna. Þú sagðir lika einu sinni, að það stæði ekki i þinu
valdi að gera mig hamingjusama”.
„Vei allri hamingju i þessum þjáningaheimi”.
„Ef til vill er þessi svokallaða hamingja ekki eins mikils verð og við
höldum. Við tölum flest of mikið um hamingju. Ég minnist þess ekki,
að Jói Kellý skrafaði mikið um hamingju sina. Hann naut aldrei þess,
sem við köllum hamingju, og var ekki að minni maður fyrir það”.
Ósjálfrátt rétti ég honum höndina, meðfram til þess að sefa hann,
meðfram af þvi að ég þurfti sjálf huggunar við.
„Ég get aldrei sætt mig við það, að Jói skyldi deyja svona voveif-
lega”, varð mér að orði. „Ég get aldrei framar litið á Tátu, án þess að
óska þess, að hann hefði látið sér nægja dýrin, en sneitt hjá mönnunum
og látið vandamál þeirra afskiptalaus. Hann hugsaði svo litið um sjálf-
an sig, og átti ekki einu sinni skýli handa hundunum, sem hann fann á
flækingi, svo að hann varð að gefa þá jafnóðum”.
Merek Vance brosti að orðum minum.
„Þú veizt”, sagði hann eftir stundarþögn, „að það eru aðeins mikil-
menni, sem eru jafn skeytingarlaus og Jói Kellý var”.
Við þögðum bæði — sátum þarna saman i bifreiðinni og sökktum okk-
ur niður i hugsanir okkar. Það var tekið að rökkva, og þokuslæðing
lagði frá ánni. Reykjarþefur og eimur af efnivörum barst að vitum
okkar með napurri golunni. Þetta var ekki nýtt i Blairsborg. Jói Kellý
hlýtur oft að hafa fundið þennan þef, þegar hann lagði leið sina yfir
brýrnar um þetta leyti dags.
ÞRÍTUGASTI OG ÞRIÐJI KAPÍTULI
Við sátum saman á legubekknum. Eldur brann á arninum gegnt okk-
ur, og tjöldin höfðu verið dregin fyrir gluggana. Það var með harm
kvælum, að við höfðum lokið snæðingi þetta sunnudagskvöld. Harrý
hafði á aumkunarverðan hátt lagt sig fram um að látast hafa góða lyst
á matnum og ljá orðum Wallace frænda eyru. Hanna hafði grúft sig,
skömmustuleg og óróleg, yfir disk sinn, en varla bragðað neitt. Harrý
mun hafa skipað henni að fara til herbergja sinna að málsverðnum
loknum, þvi að það var með nauðung og tregðu, að hún lét okkur tvö
eftir. Það var bæði áköf bæn og ögrun i svip hennar, er hún yfirgaf okk-
ur.
Það hlýtur einhvern tima að reka að þvi, hugsaði ég, og horfði á
Harrý leggja frá sér eina sigarettuna og kveikja i annarri. Mér fannst
það eins vel geta gerzt þetta kvöld og i einhvern annan tima, þótt minn-
ingarathöfn Jóa Kellýs hefði að sönnu verið mér nóg dagraun.
Hann laut að mér i arinskininu, og ég sá, að ótti og örvilnun skein úr
augum hans. Varir hans, sem forðum heföðu verið þrýstnar og örar til
að brosa, voru samanherptaor. Lifsgleðin og þokkinn voru horfin úr svip
hans. Eða ef til vill sá ég það nú, sem ég hafði ekki viljað sjá áður.
„Emma”, mælti hann, „þú gætir ekki valið mér neitt það hrakyrði,
sem ég hef ekki marg-nefnt mig sjálfur. Þú verður að trúa mér, þótt ég
geti ekki búizt við, að þú skiljir....”
Hann þagnaði og beið þess, að ég kæmi til móts við hann.
1236
Lárétt
1) Tizka,- 5) Kindina,- 7) Skip.-
9) Fiskur,- 11) Samband.- 13)
Verkfæri- 14) Konu,- 16)
Efni,- 17) Komið i verk,- 19)
Skriði,-
Lóðrétt
1) Lærdómstimi.- 2) Svar,- 3)
Kona.- 4) Heiti - 6) Fór úr
lagi.- 8) Félag.- 10) Lér,- 12)
Rændi - 15) Kona,- 18) Sam-
hljóðar-
Ráðning á gátu No. 1235.
Lárétt
1) Mangan,- 5) Ung.- 7) Ói,- 9)
Ýtar.- 11) Kró,- 13) Iðu.- 14)
Krot - 16) In,- 17) Njálu,- 19)
Smánir.-
Lóðrétt
1) Mjókka,- 2) Nú.-
Agti,- 6) Drunur,-
Aðili,- 12) ÓONM.
18) Án,-
3) Gný,- 4)
8) Irr,- 10)
- 15) Tjá,-

/7
pT
D
R
E
K
I
íiill líiSHí l:!.
FIMMTUDAGUR
19. október
7.00 Morgunútvarp . Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10.
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Pálina Jónsdóttir
endar lestur þýðingar sinn-
ar á „Kiki er alltaf að
gorta” eftir Paul Hiihner-
feld. Tilkynningar kl. 9.30.
Létt lög milli liða.
Popphornið kl. 10.25: Neil
Diamond og Three Dog
Night syngja og leika.
Fréttir kl. 11.00. Hljóm-
plötusafnið (endurt. þáttur
G.G.)
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
13.00 Á frivaktinni, Margrét
Guðmundsdóttir kynnir
óskalög sjómanna
14.30 Siðdegissagan: „Draum-
ur um Ljósaland” eftir Þór-
unni Elfu Magnúsd. Höf-
undur les (4).
15.00 Fréttir. Tilkynningar.
15.15 Miödegistónleikar: Fil-
harmóniusveit Berlinar
leikur Hljómsveitarsvitu nr.
2 i h-moll eftir Bach: Her-
bert von Karajan stj. Eliza
Hansen og strengjasveit úr
Pfalz-hljómsveitinni i Lud-
wigshafen leika Sembalkon-
sert i d-moll eftir Johann
Gottlieb ’ Goldberg: Christ-
oph Steep stj.
16.15 Veðurfregnir. Létt lög.
17.00 Fréttir. Tónleikar.
17.30 Sagan: „Fjölskyldan i
Hreiðrinu” eftir Estrid Ott
Sigriður Guðmundsdóttir
les (10)
18.00 Fréttir á ensku.
18.10 Tónleikar. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.30 Einstaklingurinn og þörf
hans á sérfræðiaðstoð
Stefán Ólafur Jónsson full-
trúi flytur erindi.
19.55 Gestir i útvarpssal:
Sandra Wilkes og Neil Jen-
kins syngja lög eftir John
Blow, William Walton og
Robert Schumann. Ólafur
Vignir Albertsson leikur á
pianó.
20.20 Leikrit/ „Dauði H. C.
Andersen” eftir Jan Guð-
mundsson. Þýðandi: Nina
Björk Árnadóttir. Leikstjóri
Þorsteinn Gunnarsson. H.
C. Andersen, rithöfundur:
Þorsteinn ö. Stephensen.
Frú Dorothea Melchier:
Guðrún Stephensen. Jenny
Lind. söngkona: Kristin
Anna Þórarinsdóttir. Hinn
ókunni: Jón Sigurbjörnsson.
21.00 Frá tónleikum tónlistar-
félagsins i Vinarborg á sl.
vori. Flytjendur: Söngkon-
urnar Arlee Auger og Ing
rid Mayr ásamt kór Tón-
listaskólans i Vin og
Sinfóniuhljómsveit austur-
riska útvarþsins. Stjórnandi
Helmuth Froschauer. a.
„Gloria” eftir Antonio Vi-
valdi. b. „Orlagaóður” op.
54 eftir Johannes Brahms
við kvæði eftir Friedrich
Hölderlin.
21.45 Norræn ijóð. Hljálmar
Ólafsson aðstoðarrektor les.
22.00 Fréttir.
22. 15 Veðurfregnir. Reykja-
vikurpistill Páls Heiðars
Jónsonar.
22.45 Mannstu eftir þessu?
Tónlistarþáttur i umsjá
Guðmundar Jónssonar
pianóleikara.
23.25 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
IfRÍMERKI — MYNT
Kaup — sala
Skrifið eftir ókeypis
vörulista.
Frímerkjamiðstöðin
Skólavörðustíg 21 A|
Reykjavík