Tíminn - 21.10.1972, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
I.augardagur 21. október 1972
BÓKAFREGNIR
Hér fara á eftir nokkrar
upplýsingar af bókamarkaðinum
en þó er hér aðeins getið um brot
af þvi, sem út er gefið fyrir jólin.
Við-munum halda áfram með
bókafregnir jafnóðum og fregnir
berast frá forlögunum.
Skuggsjá gefur út samtals
fimmtán bækur og skal hér
nokkurra þeirra getið. 1 haust
kemur út áttunda og siðasta
bindið i flokki íslendingasagna
með nútimastafsetningu, og er
Njála þar aðalsagan. „Þrettán
rifur ofan i hvati” eftir Jón
Helgason ritstjóra er saga hins
alkunna förumanns Jóhanns
bera, sem kvaddi viða dyra ,,og
gerði boð fyrir mannslundina i
brjósti húsráðenda”, einsog segir
i bókarauglýsingu ,,Með oddi og
egg” heita endurminningar
Rikharðs Jónssonar mynd-
höggvara skráðar af Eirkiki
Sigurðssyni fyrrum skólastjóra á
Akureyri. Þar koma margir
kunnir menn við sögu, og nægir
að nefna Davið frá Fagraskogi,
Tryggva Sveinbjörnsson
rithöfund og Ingólf Gislason
lækni, sem voru með Rikharði i
ltaliuför hans, en i þeirri ferð orti
Davið mörg af sinum kunnustu
ljóðum.
I fyrra gaf Skuggsjá út bókina
„Minningar rikisráðsritara” eftir
Pétur Eggerz sendiherra, og varð
það metsölubók ársins. Nú er
væntanleg ný bók eftir hann og-
nefnist hún ,,Létta leiðin ljúfa”,
en i henni fjallar Pétur um
áratuga starf sitt hjá utanrikis-
þjónustunni.
Skúli Guðjónsson frá
Liótunnarstöðum sendir nú frá
sér nýja bók „Heyrt en ekki séð”
sem er sérstæð ferðasaga, en hún
greinir frá ferð höfundarins til
Kaupmannahafnar, þegar hann
er orðinn blindur og leitar sér
lækninga við sjónmissi sinum. Af
öðrum bókum folagsins má nefna
„Förumen.i” eftir Elinborgu
Lárusdóttur, sem nú kemur i
endurútgáfu, en þetta er ein
kunnasta og vinsælasta bók
höfundarins „Sögur úr safni
Hafsteins miðils” o.fl.
Systurforlögin Iðunn, Hlaðbúð
og Skálholt hafa að venju margt
bóka á prjónum. Væntanleg er
skáldsaga eftir Tove Diilefsen,
sem kunn er af bókinni Gift. Þessi
nýja bók nefnist „Gata
bernskunnar” og er byggð á upp-
vexti skáldkonunnar sjálfrar.
Einnig gefur forlagið út bók eftir
hinn kunna danska rithöfund Leif
Panduro, og heitir hún „Heimur
Daniels” og kemur út i flokknum
„Bláu skáldsögurnar”. Iðunn
gefur út allmargar þýddar skáld-
sögur, m.a. nýja bók eftir frönsku
skáldkonuna Francoise Sagan,
„Sól á svölu vatni”, og bækur
eftir metsöluhöfundana
Hammond Innes og Alistair
Mc’Lean.
Ýmis fræðiril eru væntanleg
frá forlögunum, t.d. „Stjórn
fyrirtækja” eftir „Magna
Guðmundsson hagfræðing
„Merkingarfræði eftir Arna
Böðvarsson menntaskóla-
kennara, námsbók i islenzku,
einkum ætluö menntaskólum,
„Fiskaliffræði” eftir dr. Gunnar
Jónsson fiskifræðing, og loks er
unnið að útgáfu á sálarfræði eftir
Sigurjón Björnsson sálfræðing. Af
öðrum útgáfubókum má nefna
„Ferðin frá Brekku”, framhald
endurminninga Snorra
Sigfússonar fyrrum námsstjora.
„Sjór, öl og ástir” eftir Ása i Bæ
og loks „Tullin-kvæði” eftir
norska skáldið Christian Tullin,
sem Jón Þorláksson á Bægisa
þýddi og fyrst voru prentuð i
Hrappsey 1774. Tullin kvæði
koma út i bókaflokknum Islenzk
rit i frumgerð, sem Hlaðprent
hefur nú tekið við útgáfu á.
Bókaútgáfa menningarsjóðs og
Þjóðvinafélagsins gefur út eftir-
taldar bækur: Af skáldum, safn
ritgerða um islenzk nitjándu og
tuttugustu aldar skáld eftir Hall-
dór Laxness, þriðja bindi ævisögu
Tryggva Gunnarssonar eftir
Bergstein Jónsson, Frá endur-
skoðun til Valtýsku, sagnfræði-
lega rannsókn eftir Gunnar
Karlsson, Fást eftir J. W. Goethe
i þýðingu Yngva Jóhannessonar,
og er bar um að ræða endurskoð-
aða þýðingu er notuð var,er
verkið var sýnt i Þjóðleikhúsinu
s.l. vetur, að viðbættum köflum
úr siðari hluta þess. Tvö skáld-
verk eru væntanleg fyrir jólin:
Landið týnda, sem er þýðing
Sverris Kristjánssonar á hinu
mikla verki Jóhannesar V.
Jensen, Den Lange Rejse og Seint
á ferð, safn smásagna eftir ólaf
Jóhann Sigurðsson. Eftir nýár er
væntanlegt safn islenzkra ljóða
frááratugnum 1954-1963 og einnig
bækur i safni alfræðibóka
menningarsjóðs.
Hér leggur Birkir Þorkelsson „hornsteininn” I geymslu, áður en hann
verður fluttur úr horni i horn.
Nýtt húsnæði
Háskólans
Erl—Reykjavik
1 gær boðuðu þjóðfélagsfræði-
nemar við H.t. til blaðamanna-
fundar i tilefni þess .aðþeirhafa
nú loks fengið eigið þak yfir
höfuðið. Námsbrautin hefur nú
starfað i tvö ár og þó einu betur,
þvi að viðurkenningu hlaut hún
ekki strax. Hana hefur hún enn
ekki hlotið sem fullgild deild við
skólann, og er þvi „sjálfstæðis-
málið” næsta stórihál deildar-
innar.
Hið „nýja” húsnæði er i gömlu
Loítskeytastöðinni á Melunum,
en hún var orðin heldur hrörleg,
er þjóðfélagsfræðin fékk umráð
yfir henni. Húsið hafði um skeið
verið i höndum verkfræðideildar
og verið notað þar i ýmsum til-
gangi, m.a. fóru þar fram ein-
hvers konar mælingar á geisla-
virkni, og rotturæktun.
Þjóðfélagsfræðinemarnir tóku
sig til sjálfir og gerðu húsið upp,
enda gat það vart kallazt
kennsluhæft áður. Efri hæðin var
máluð, teppi sett á gólf og ný
Nær 10 millj. kr.
í gúmmítékkum
Að kvöldi hins 19. þ.m. fór fram
skyndikönnun innistöðulausra
tékka á vegum ávisanaskipta-
deildar Seðlabanka Islands.
Könnunin náði til innlánsstofnana
i Reykjavik, Kópavogi, Hafnar-
firði, Keflavik og Selfossi.
Fram komu alls 728 tékkar án
fullnægjandi innistæðu að fjárhæð
samtals kr. 9.677.000.00. sem
reyndist vera 1,13% af veltu dags-
ins I ávisanaskiptadeild Seðla-
bankans.
Niðurstöður könnunar þessarar
gefa til kynna, að enn er um all-
viðtækt tékkamisferli að ræða
bæði hjá einstaklingum og fyrir-
tækjum, þrátt fyrir aðgerðir undr
anfarandi ára.
Tekið skal fram hér, að nöfn
þeirra aðila, sem gefa út tékka án
fullnægjandi innistæðu, eru jafn-
óðum tilkynnt á milli banka og
sparisjóða, og á það jafnt við
hvort sem um skyndikönnun eða
dagleg afskipti Seðlabankans af
innheimtu innistæðulausra tékka
er að ræða.
Að lokum skal tekið fram, að
ástæða virðist vera til þess að
hafa skyndikannanir innistæðu-
lausra tékka tiðar en verið hefur
á undanförnum árum.
húsgögn keypt. Ekki stóð á fé til
endurbótanna, og mun heildar-
kostnaður framkvæmdanna nú
nema um 0,1 milljon króna! Oll
vinna var lögð fram endurgjalds-
laust, og eru laun ekki önnur en
ástin, sem nemendur hafa fengið
á húsinu við að gefa þvi hluta af
sjálfum sér. Þó hefur sú tillaga
komið fram innan námsbrautar-
innar að mælast til þess við
Háskólayfirvöld, að þau gefi and-
virði framlagðrar vinnu i Land-
helgissjóð, þegar fyrsta varð-
skipið verði tekið! Ekki vildu
framamenn ræða þessa hugmynd
nánar, er á þá var gengið.
Húsið var tekið i notkun við
hátiðlega áthöfn kí. 6 i gær og var
ýmsu stórmenni boðið, enda
lagður nýr hornsteinn!
Við námsbraut i þjóðfélags-
fræðum starfa nú 3 islenzkir
lektorar og 2 erlendir gisti-
lektorar. Þá eru einnig fjórir
stundakennarar þar við störf, og i
vetur munu fjórir stundakennarar
kenna stutta hrið hver. Enn er
óra'ðið i tvær auglýstar
prófessorsstöður. Nemendur
námsbrautarinnar eru um eitt
hundrað.
Jón Helgason
Halldór Laxness
Snorri Sigfússon
Pétur Eggerz
Stp—Reykjavik.
Meðal þeirra mála, er liggja
fyrir Alþingi eða þegar hafa
verið flutt, er tillaga til þings-
ályktunar um kennslu i fjöl-
miðlum við Háskóla Islands.
Er flutningsmaður Benedikt
Gröndal. 1 ályktuninni er bent
á, að kennsla i fjölmiðlunar-
fræðum gæti fjallað um eftir-
talin atriði: Fjölmiðlun al-
mcnnt, forsögu upplýsinga-
miðlunar, tæknibyltingu og ný
viðhorf, áhrif fjölmiðlunar á
nútima þjóðfélög o.fl.
Blaðamennsku, sögu hennar
erlendis og hérlendis, ólikar
gerðir blaða og timarita, mis-
munandi störf við blaða-
mennsku og siðareglur blaða-
manna. útvarp, sögu hljóð-
varps og sjónvarps, skólasjón-
varp, áhirf útvarps á einstakl-
inga, félagslif og aðrar menn-
ingarstofnanir. Bókaútgáfu,
sögu hennar ot tækni, efna-
hagslifið útgáfu o.fl.
Kvikmyndir, megin-atriði
tækninnar, kvikmyndin sem
listgrein, fréttamiðill og
áróðurtæki, o.fl.
Bent er á i ályktuninni, að
hér á landi megi áætla, að sé
150—200 sdöður, sem sér-
menntun á sviði fjölmiðlunar
muni henta. Við blöðin séu um
100 manns, við hljóðvarp og
sjónvarp 25—50, en við það
bætist auglýsingastofur,
blaðafulltrúar, starfsmenn
hugsjónastofnana, starfsmenn
stjórnmálaflokka o.fl.
— 1 tillögu til þingsálykt-
unar um endurskipulagninu á
oliuverzlun i landinu, þar sem
flutningsmenn eru Stefán
Gunnlaugsson, Benedikt
Gröndal, Eggert G. Þorsteins-
son, Gylfi Þ. Gislason, Jón Ar-
mann Héðinsson og Pétur Pét-
ursson, er lagt til, að Alþingi
álykti að kjósa sjö manna
nefnd til að gera tillögur um
endurskipulagningu á inn-
ílutningi á oliuvörum og dreif-
ingu þeirra i landinu i þvi
augnamiði að tryggja fyllstu
hagkvæmni i innkaupum, sölu
og dreifingu oliuvara innan-
lands, svo að þær geti jafnan
verið á boðstólum á lægsta
verði til notenda. Nefndin ljúki
störfum fyrir 1. júli n.k. og
skili tillögum sinum til rlkis-
stjórnar og Alþingis. Nefndin
leiti nauðsynlegrar sérfræði-
aðstoðar, eftir því sem þurfa
þykir, en kostnaður greiðist úr
rikissjóði.
1 greinargerð um ályktunina
segir m.a., að endurskipu-
lagning oliudreifingar i land-
inu sé aðkallandi mál, sem
taka þarf föstum tökum og
getur leitt til bættra lifskjara
fyrir almenning og létt undir
með hvers konar atvinnu-
rekstri, ef vel tækist til, og rétt
er á málum haldið.
— Vilhjálmur Hjálmarsson
er flutningsmaður tillögu til
þingsályktunar um starfshætti
skóla og aðstöðu til likams-
ræktar: Alþingi álytkar að
skora á rikisstjórnina að láta
rannsaka: 1) aðstöðu til
likamsræktar i skólum lands-
ins, 2) vinnuálagiði skólum. —
Rannsókninni skal hraða svo
sem tök eru á, og gera skal
Alþingi grein fyrir árangri
þegar að rannsókn lokinni.
Tillaga þessi var flutt á sið-
asta þingi, en hlaut þá ekki af-
greiðslu.
1 greinargerð ályktunarinn-
ar kemur fram að viðtæk upp-
lýsingasöfnun varðandi hús-
næði skóla hefur átt sér stað,
og námsskrár og stundatöflur
skólanna gefa þýðingarmiklar
upplýsingar og greiði það
mjög fyrir athugunum þeim,
er tillagan fjallar um.