Tíminn - 02.11.1972, Side 12

12
TÍMINN
Fimmtudagur 2. nóventber 1!)72
mátti við annars konar sprengingu en þeirri, sem verið var að undir-
búa.
Hvirfilvindur þyrlaði upp rykinu úti á flötinni. Snöggvast hvarf
jakarandatréð i mökkinn, sem sveif hægt yfir lfkt og hegri og hvarf að
lokum yfir bambusgerðið.
Hvilik forsmán, hvernig garöurinn litur út, hugsaði Portman, enginn
gróður, engin gluggatjöld, ekki minnsta tilraun til að gera heimilislegt.
En hvað það liktist þessum Paterson. Gæti maður hugsað sér eitthvað
gert algerlega i bága við viðteknar venjur og venjulega sómatilfinn-
ingu, gat maður verið viss um, að einmitt þannig framkvæmdi Pater-
son hlutina. Eins og til dæmis þetta burmanska stúlkubarn, en nú tæki
það enda, þegar þau færu. Eða hneykslið meðhann og ungfrú McNairn,
leiðindamál eftir þvi sem hann bezt vissi.
Svo var margt annaö, sem gerði svo sem engum til. Paterson fór ein-
kennilega að þvi aö halda upp á friin sin. Meðan allir aðrir höguðu sér
skynsamlega og i samræmi við einföldustu hollustuhætti, og fóru upp i
Manu i leit að fjallasvalanum, fór Paterson þá ekki i ökuferð með bur-
mönsku stelpuna og bróður hennar út i Chinf jöllin og til Norður-Chan til
að rannsaka jurta og dýralif og þess háttar kjaftæði, sennilega bara
yfirskin. Stundum fór hann jafnvel til að kynna sér hausaveiðara.
Það var jafnan miklum erfiðleikum bundið fyrir Portman að um-
gangast þess háttar fólk. Sennilega hafði ungfrú McNairn verið heppin,
að ekkert varð úr þessu milli þeirra. Portman var alveg sannfærður
um, að Paterson hefði aldrei spjaraðsig i Indlandi. Þegar Portman var
sem mest þjakaður af vonbrigðunum yfir að hafa ekki íengið þessa
stöðu, sem hann keppti að i langan tima, gat hann þó huggað sig við til-
hugsunina um þann prýðilega, já, öfundsverða vitnisburð, sem hann
hafði fengið i Kalkútta. Ennþá var hann meðlimur i Bengalklúbbnum,
þaðgæti Paterson aldrei orðið. t þessum afskekkta litla Burmabæ, þar
sem allir þjáðust af gagnkvæmri öfundsýki, hafði Paterson að visu haft
heppnina með sér, en svo var guði fyrir að þakka, að það voru til fleiri
staðir en Verona.
Sjálfur tók hann ekkert svo sérstaklega nærri sér, að annar var tek-
inn fram yfir hann i forstjórastöðuna, en það hafði verið Celiu mikið
áfall. Þau hafði alltaf langað til að eignast börn, en um það var ekki að
ræða núna. Það var ekki hægt aö ala börn sómasamlega upp með þau
laun, sem Portman hafði nú. Það var algerlega óhugsandi. Verst var,
að þau voru auðvitað þess háttar fólk, sem ætti að eignast börn. Það
var nú það versta við heiminn, hugsaði Portman stundum. Viðkoman
hjá óæskilegu fólki var eins og hjá flugum, meðan rétta fólkið var
þvingað til ófrjósemi af fjárhagsástæðum.
Sjá nú þennan Paterson, hús á stærð við hlöðu, besta húsið i þessum
bæjarhluta, en ekki svo mikið sem gras i garðinum, engin gluggatjöld,
helmingurinn af herbergjunum ónotuð og húshaldið allt til háborinnar
skammar fyrir mann i hans stöðu. I höndum hans og konu hans hefði
þetta verið venjulegt og hlýlegt heimili, verðugur rammi um venjulegt
og heiðarlegt enskt fjölskyldulif.
Hins vegar varð hann að gæta þess að sýna Paterson sanngirni i
dómum sinum. Hann kunni sitt verk. Hann sýndi alveg djöfullegan
dugnað, lika, þegar átti að sprengja eitthvað i loft upp. Að visu eyddi
hann miklum hluta kvöldanna við að leika knattspyrnu með bur-
mönsku verkamönnunum, en árangurinn leyndi sér ekki i rismyllunni.
Verkamönnunum likaði vel við hann, og framleiðslan hafði aukizt
gifurlega i seinni lið. Nú var hann byrjaður að gera við vegina á myllu-
svæðinu. Eftir nokkur ár yrði það liðin tið, að þurfa að basla með vagna
og uxakerrur yfir drullupollana, sem alltaf komu i rigningum. Nei,
Paterson varð að njóta sannmælis.
Samt sem áður þoldi Portman manninn alls ekki. Honum var heldur
ekkertgeíiðum ráðagerðir hansum sameiginlegan flótta þeirra.
Allan morguninn hafði Portman hugsað um, að hann gæti sem bezt
farið i bilnum til Mandalay og tekið flugvél þaðan. Eftir fimm eða sex
klukkustundir væru þau Celia þá komin til Kalkútta. Það sem kom i veg
fyrir þetta var, að að öllum likindum væri Mandalay næst á
hernaðaráætlun Japana. Portman var ekki svo heppinn að hafa sömu
skoðun og ungfrú Ross á innrásarliði Japana.
Hann stóð lengi við gluggann og horfði út i rykið i garðinum, sem var
næstum hvitt i glampandi hádegisbirtunni. Hann var þreyttur og þar að
auki sársvangur. Matarlyktin angaði, um leið og hann sneri sér við til-
kynnti Tuesday borðstofudyrunum, að maturinn væri tilbúinn. Hann
vissi ekki, hvort hann ætti heldur að hlæja eða reiðast við þá sjón, sem
við honum blasti. Þetta fannst honum táknrænt fyrir, hvað Paterson
var ósmekklegur og tillitslaus.
1 dyrunum stóð Tuesday gleiðbrosandi, klæddur hvitustu og finustu
smókingskyrtunni hans Patersons. Hún sat á honum eins og rykkilin á
kórdreng og gaf honum helgisvip, sem var óneitanlega skoplegur.
Frú McNairn herti takið á sólhlifinni. Á skorpnum baugfingri hennar
skartaði dýrmætur hringur með rúbinsteini, á stærð við hindber.
Rúbinar höfðu verið svo gott sem vörumerki herra McNairn. I þrjátiu
ár hafði hann rekið umboðssölu fyrir fyrirtæki i Kalkútta. McNairn
hafði lifað, starfað og dáið hér i Burma. Hann lifði og hrærðist i sömu
hljóðlátu skyldurækninni og olli þvi, að Betteson sætti sig um ára bil
með óhreinu og snautlegu skrifstofurnar hjá gufuskipafélaginu. Það
hefði vissulega ekki breytt miklu, þótt þessir tveir menn hefðu eytt
ævinni heima i Englandi, önnum kafnir frá niu til fimm við að sýsla um
annarra manna fjármuni og reikninga. Þetta sjónarmið hafði frú
McNairn aldrei viðurkennt.Hún var þeirrar skoðunar, að hlutverk
McNairns i lifinu hefði verið að þjóna krúnunni með þvi að leggja sitt af
mörkum til útbreiðslu enskra lifshátta og hugsunarháttar, sem fölk
vanmat yfirleitt hræðilega. Hún hafði fyrir sitt leyti viljað, að maður
hennar yrði háttsettur embættismaður. Hann hefði ekki þurft að helga
sig verzlun. Oft sagði hún við Connie: „Faðir þinn var mikill maður og
duglegur, heimurinn mat hann aldrei sem skyldi.’’ Það var til að reyna
að halda i þessa hugmynd, að hún ákvað að yfirgefa ekki Burma
ásamt þeim sem fyrstir fóru. McNairn með blómakrans á leiði hans,
þótt kransinn væri ekki nema klukkutima að visna. „Við tilheyrum
þessum stað,” sagði hún.
Kerrumaðurinn stritaði kófsveittur við að komast upp siðustu
brekkuna milli hvita hverfisins og myllunnar. Það hefði verið mun
skynsamlegra að fá legigubil, hugsaði Connie. Klukkan halut að vera
orðin meira en hálf eitt.
,,Ég þoli ekki að koma of seint,” sagði hún.
„Þvi seinna sem við komum, þeim mun betra finnst mér nú. Þegar
allt kemur til alls, þá....”
Dóttirin sat og starði á bakið fyrir framan sig, það var blautt og
glansandi af svita. Hennar vegna þurfti móðirin ekki að ljúka
setningunni. Þúsundir af óloknum setningum og hálfkveðnum
visum voru svo sannarlega búnar að gera úlfalda úr mýflugu úr sam-
skiptum Conniear og Patersons. Hún komst i afleitt skap við tilhugsun-
ina.
Ósjálfrátt flutti hún sig fremst i sætið og hvildi höfuðið i höndum sér.
Það gat móðir hennar ekki látið afskiptalaust.
„Láttu ekki tilfinningarnar hlaupa með þig i gönur.”
„Ég þoli alls ekki að aka i svona kerru. Ég get ekki horft upp á menn
erfiða svona.”
Lárétt Lóðrétt
1) Sikring - 5) Fugl,- 7) Skst,- O Eintak,- 2) Ny',- 3) Fró,- 4)
9) Jurt,- 11) Blóm,- 13) Verk,- Ætta,- 6) Ilsára,- 8) Bug,- 10)
14) Vökvar,- 16) Röð.- 17) Stvik,- 12) Vatn - 15) Tvo,- 18)
Trosna,- 19) Gljáber,- Ek.-
Lóðrétt
jjDrykkjariIát.- 2) Varma,- 3)
1 munni,- 4) Staur,- 6) Gleðst,-
8) Veiðarfæri,- 10) Kveðskap-
ar - 12) Kona.- 15) Dreif,- 18)
Eins,-
X
Ráðning á gátu Nr. 1247
Lárétt
1) Einfær - 5) Yrt,- 7) NB,- 9)
Ótal,- 11) TUV,- 13) Ats,- 14)
Agat.- 16) Vá.- 17) Tveir - 19)
Hnokka.-
FIMMTUDAGUR
2 . nóvember.
7.00 Morgunútvarp
Veðurfregnir kl. 7.00, 8.15.
og 10.10. Fréttir kl. 7.30, 8.15
(og forustugr. dagbl.) 9.00
og 10.00 Morgunbænkl. 7.45.
M orgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund burnanna kl.
8.45: Liney Jóhannsdóttir
heldur áfram 'lestri þýð-
ingar sinnar á sögunni um
„Húgó og Jósefinu” eftir
Mariu Gripe (5) Tilkynning-
ar kl. 9,30. Létt lög milli
liða. Þáttur um heilbrigðis-
málkl. 10.253 Geðheilsa, I:
Gylfi Ásmundsson sálfr.
svarar spurningunni:
„Hvað er andleg heilbrigði”
Morgunpopp kl. 10.40: Leon
Russel syngur. Fréttir kl.
11.00. Hljómplötusafnið
(endurt. þáttur G.G.)
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 A frivaktinni Margrét
Guðmundsdóttir kynnir
óskalög sjómanna
14.15 BUnaðarþáttur Vinir
Hrafna-Flóka, pistill eftir
Helga Haraldsson á Hrafn-
kelsstöðum. — Guðmundur
Jósafatsson frá Brandsstöð-
um flytur. (endurt.)
14.30 Bjallan hringir Annar
þátturum skyldunámsstigið
i skólum. Móðurmáls
kennsla. Umsjón hefur
Steinunn .Harðardóttir.
15.00 Miðdegistónleikar:
Göinul tónlist Léontyne
Price og Placido Domingo
syngja ariur eftir Handel.
16.00 Fréttir
16.15 Veðurfregnir. Tilkynn-
ingar.
16.25 Popphornið Pétur Stein-
grimsson kynnir
17.10 B a r n a t i m i: S o f f i a
Jakobsdóttir stjórnar a.
Veturinn og börnin
Frásagnir , þulur og sitt-
hvað fleira. Solveig
Halldórsdóttir og Iris
Erlingsdóttir (8) ára les auk
Soffiu. b. Útvarpssaga
barnanna: „Sagan hans
lljalta litla” eftir Stefán
Jónsson. Gisli Halldórsson
leikari les (5)
18.00 Létt lög. Tilkynningar
18,45 Veðurfregnir . Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar
19.20 Daglegt mál Páll
Bjarnason menntaskóla-
kennari flytur þáttinn
19.25 Glugginn Umsjónar-
menn Ágúst Guðmundsson,
Guðrún Helgadóttir og Gylfi
Gislason.
20.00 Frá vorhátiðinni i Prag i
mái s.l. Vlach-kvartettinn
leikur
20.35 Leikritið: „Rosenbergs-
lijónin skulu ekki deyja”
eftir Alain Decaux þýðandi:
Torfey Steinsdóttir. Leik-
stjóri: Gisli Halldórsson
Persónur og leikendur:
Július Rosenberg/Þorsteinn
Gunnarsson Ethel Rosen-
berg/Kristbjörg Kjeld
Dómarinn/Steindór
Hjörleifsson Verjand-
inn/Guðmundur Pálsson
Ákærandinn/Jón Sigur-
björnsson Fréttamaður-
inn/Guðmundur Magnússon
David Greenglass/Sigurður
Karlsson Ruth Green-
glass/Hrönn Steingrims-
dóttir Tveir rikislögreglu-
menn/Rúrik Haraldsson og
Pétur Einarsson Max
Elitcher/Karl Guðmunds-
son McCarthy, öldungar-
deildarþingmaður/Helgi
Skúlason
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir. Reykja-
vikurpistill Páll Heiðar
Jónsson leggur leið sina i
myndlistarsal SÚM og talar
við Stefán Jónsson frá
Möðrudal.
22.45. Manstu eftir þessu?Tón
listarþáttur i umsjá Guð-
mundar Jónssonar pianó-
leikara.
23.30 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.