Tíminn - 03.11.1972, Blaðsíða 15

Föstudagur 3. nóvember 1972
TÍMINN
„Og þetta segir þú, sem ert fædd i Burma. ” Frú McNairn var
hneyksluð. „Uppalin hér, fyrir utan þessi sjö ár i Englandi. Vitanlega
svitna þeir. Það er heitt i dag, þar að auki eru þeir ekki vanir að gera
nokkurn skapaðan hlut, húðlatir eins og þeir eru.”
Þessa þulu þekkti dóttirin frá gamalli tið og lét henni ósvarað. Hún
var sér þess fullkomlega meðvitandi, að það var ekki þessi mann-
vesalingur og sú tilfinning að vera þrælahaldari, sem setti hana úr
jafnvægi, heldur var það Paterson og þær vonir og draumar, sem við
hann voru bundnar.
Hún sat niðursokkin i endurminningarnar frá fyrstu kynnum þeirra.
Þau höfðu hitzt af hreinni tilviljun á farmiðasölu i London. Þau hlaut
að vekja undrun þeirra beggja að heyra hvort annað spyrja eftir
skipsferð til sama litla bæjarnins við Irrawaddyfljótið, þau gátu blátt
áfram ekki stillt sig um að brosa. Svona ánægjulega hafði samband
þeirra Patersons hafizt. Nitján ára var hún og hafði nýlokið
skólagöngunni i Englandi. Paterson var tuttugu og þriggja og i hennar
augum fær um að leggja heiminn undir sig. Burma þekkti hún frá
bernsku sinni. Hún þekkti litla bæinn.fljótabátana, sem komu alla leið
frá Rangonn blómskrúðið og þrúgandi hitann, rykið og fallegu hvitu
turnspirurnar, stingandi birtuna úti á sléttunni og bláu fjöllin i fjarska,
hljómfögru musterisklukkurnar, og jakarandtrén. Henni var það
óblandin ánægja að lýsa þessu öllu fyrir Paterson.
Nú fór móðir hennar að veifa til einhvers, sem kom úr úr enska
klúbbnum.
„Þarna kemur ungfrú Ross,” hrópaði hún, og einhverra hluta vegna
gleymdi hún sér alveg og baöaði út höndunum svo að skein i bæturnar
undir höndum hennar.
„Ungfrú Ross! Ungfrú Ross!
Kerrumaðurinn stanzaði i skugga trjánna, og ungfrú Ross kom til
þeirra. Hviti léreftskjóllinn hennar gerði það aö verkum, að hún liktist
hjúkrunarkonu.
„Viljið þér ekki verða samferða, ungfrú Ross?”
„Verða samferð? Hvert ættum við að fara?
Ungfrú Ross hafði upphaflega komið til Burma sem trúboði ensku
kirkjunnar, en siðan tekið Búddatrú og ákveðið að eyða ævinni i
Burma. Andlit hennar var fingert og augun virtust daufleg, en báru þó
vott um innri festu. Hún minnti á visið lauf á nöktu tré. Lauf, sem ekki
fær lengur næringu, en er samt nógu sterkt til að tolla.
„Við förum auðvitað til herra Paterson. Við verðum öll að vera farin
á brott þegar i kvöld. Hugsa sér, þetta hélt ég að þér hefðuð frétt.”
„Jú, ég hef heyrt þess getið.”
„Þá hittumst við hjáPaterson á eftir.”
„Nei, við sjáumst ekki,” svaraði ungfrú Ross, „ég verð á sjúkra-
húsinu.”
„Þér bókstaflega verðið að koma með okkur,” sagði frú McNairn
ákveðin.
„Hvað verður eiginlega um yður, þegar Japanirnir koma hingað?”
„Sennilega nauðga þeir mér, svaraði ungfrú Ross brosandi og gekk
á brott.
Frú McNairn var svo hneyksluð, að hún missti málið algerlega og
þær héldu þögular áfram. Vegurinn var á enda, og þær hossuðust
áfram eftir djúpum troðningum. Brátt sat Connie niðursokkin i
hugsanir sinar um Paterson.
Hann hafði farið til Burma um það bil fjórum mánuðum á undan
henni. Á þeim tima skrifaði hún móður sinni mörg bréf, og sagði henni
frá öllu. Allt, sem hún sagð um sinar eigin tilfinningar, gagnvart
Paterson, var sannleikanum samkvæmt, en þegar að þvi kom að lýsa
þvi, sem hún hélt að væru tilfinningar Patersons, gaf hún imyndar-
aflinu of lausan tauminn. Það gerði ekki svo mikið til, þótt hún tryði
þessu sjálf, en það sem verra var, móðir hennar trúði þvi lika.
Paterson hafði komið til Rangoon til að taka á móti henni. Það hafði
hreint ekki verið ánægjuleg móttaka. Alla leiðina leit Paterson út fyrir
að vera fokreiður. Hann vissi ekki betur en móðir hennar hefði komið
þessu til leiðar. Honum fannst hann sitja fastur i gildru, og var neyddur
til að leika sitt hlutverk sem hamingjusamur elskhugi i góðri stöðu,
eigin húsi og með ótakmarkaða framtiðarmöguleika. Ekki gat hann
vitað, að það var hún, sem átti sök á þessum andstyggilega skopleik,
með þvi að láta sér detta i hug að fara að skrifa móður sinni um óska-
drauma sina. Hann hafði farið til Rangoon i kurteisisskyni, honum þótti
þetta leiðinlegt hennar vegna, en einmitt þess vegna varð þetta eins
leiðinlegt og raun bar vitni. Nú gerði hún sér grein fyrir þvi, aö lygar
hennar höföu haft þveröfug áhrif við það, sem hún ætlaðist til og óskaöi
sér. Hún áttaði sig á þvi, að Paterson elskaði hana ekki og hafði aldrei
gert, og henni fannst ekki lengur, að hún væri að koma til gamal-
kunnugs staöar, til litlu blómum prýdda þorpsins með grannar
glampandi turnspirurnar og blómailm á kyrrum kvöldum, heldur til
framandi og óvinveitts lands, þar sem brennandi heitt loftið var mettað
brennisteinsgulu ryki frá sléttunni, og lifið haföi glatað allri fegurö, en
var orðið að afskræmdriskopmynd.
Um leiö og kerrann kom inn i garðinn hjá Paterson, hrökk hún upp úr
hugleiðingum sinum við, að frú McNairn, sem i ánnað skiptið þenna
dag gleymdi sér svo illa, að bæturnar komu i ljós, hreytti út úr sér:
„Þarna er þessi viðbjóðslega stelpugæs. Þá veit maður það, hún býr
hér, sem sagt ennþá.”
Connie leit upp og koma auga á Burmastúlkuna Nadiu, þar sem hún
kom neðan frá fljótinu, gekk i gegnum trjálundinn og hvarf að lokum
inn um bakdyrnar á húsinu. A höfðinu bar hún fléttaða körfu fulla af
ávöxtum, sem hún hafði verið að tina til miðdegisverðar. Hún studdi
körfuna með báðum höndum og þegar hún teygði sig svona sá i hana
bera milli blússunnar og pilsins. Húðin var kaffibrún og hafði sömu
mýkt og nýju laufin i bananapálmunum. A göngunni aðskildist rauða
pilsið stundum svo að skein i nakta fæturnar, þeir virtust jafn fallega
brúnir og silkimjúkir og húðin á likama hennar.
Frú McNairn var bæði hneyskluð og reiö. Hún pataði með sólhlifinni i
áttina til ökumannsins og hvæsti:
„Þú skalt bara spara þér að segja, hvað þetta kostar, ég ákveð sjálf,
hversu mikið ég borga.”
t sama bili kom hún auga á tvær hvitklæddar manneskjur koma inn i
garðinn annars staðar. Hún benti aftur með sólhlifinni og sagði:
„Guðisé lof að Portman hjónin eru hér lika.”.
Tvennt var það, serú sérstaklega vakti athygli frú Portman, þegar
hún kom inn i borðstofuna. í fyrsta lagi voru kampavinsglös á borðinu,
sem á var kinverskur silkidúkur og skreytingar úr appelsinugulum og
rauöum blómum, i öðru lagi tók hún eftir Burmastúlkunni, sem flýtti
sér inn i eldhúsið, þegar þau komu inn.
Frú Portman grandskoðaði stúlkuna til þess að komast aö raun um,
hvort hún væri barnshafandi, og þau fáu andartök, sem hún hafði til
umráða nægðu til, að hún sannfæröist um aðsvo væri.
Paterson stóð við borðsendann og Tuesday aftan við stólinn hans.
Drengurinn var eins og peð við hliðina á Paterson.
Paterson visaði gestunum til sætis. „Frú Portman, hægra megin viö
mig. Og Betteson næst, siðan Connie við hlið Bettesons.”
1249
Lárétt
1) Hestar.- 6) Andi.- 8)
Hlutir,- 10) Máttur,- 11) 550.-
13) Seinastir.- 14) Eins.- 16)
Vot,- 17) Miskunn.- 19)
Stefnur.-
Lóðrétt
2) Kærleikur.- 3) Stafur,- 4)
Fæða.- 5) Tindar,- 7) Fánar,-
9) Strák.- 11) öðlast,- 15)
Svar.- 16) Væta,- 18)
Kindum.-
Ráðning á gátu No. 1248
Lárétt
1) öryggi,- 5) Lóa,- 7) Kl - 9)
Mura.- 11) Rós.- 13) Rig.- 14)
Oðar,- 16) MN,- 17) Rakna.-
19) Lakkar,-
Lóðrétt
1) ölkrús,- 2) Yl - 3) Góm,-
4) Gaur,- 6) Fagnar - 8) Lóð.-
10) Rimna- 12) Sara.- 15)
Rak - 18) KK -
15
li:il IU,
■
FÖSTUDAGUR
3. nóvember.
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7.00, 8.15 og 10.10
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og
forustugr. dagbl.) 9.00 og
10.00 Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunleikfitni k 1.5 0
Morgúnstund barnanna kl
8.45: Liney Jóhannsdóttir
heldur áfram lestri þýð-
ingar sinnar á sögunni um
„Húgó og Jósefinu” eftir
Mariu Gripe (6) Tilkynning-
ar kl. 9.30. Létt lög milli
liða. Fræðsluþáttur um al-
mennar tryggingarkl. 10.25
Umsjónarmaður örn Eiðs
son Morgunpopp kl. 10.40:
Rex ogThe Slider leika og
syngja Fréttir kl. 11.00.
Tónlistarsagan: Endurt þátt-
ur Atla Heimis Sveinss. Kl.
11.25 Tónlist eftir Cesar
Frank: Fernardo Cermani
leikuráorgel
Piéceheroique/Valentin
Gheorghiu og útvarps-
hljómsveitin i Búkarest -
leika Sinfónisk tilbrigöi
fyrir pianó og hljómsveit:
Richard Schumacher stj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Við vinnuna. Tónleikar.
14.15 Við sjóinn Hjálmar R.
Bárðarson siglingamála-
stjóri talar um öryggi skipa
(endurt)
14.30 Siðdegissagan:
„Draumur um Ljósaland”
eftir Þórunni Elfu Magnús-
dóttur Höfundur les. (13)
15.00 Miðdegistónleikar:
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku
16.00 Fréttir.
16.15. Veðurfregnir . Tilkynn-
ingar.
16.2 5 Popphornið örn
Petersen kynnir.
17.10 Þjóðlög frá ýmsum lönd-
um.
17.40 Tónlistartimi harnanna
Þuriður Pálsdóttir ser um
timann.
18.00 Létt lög. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Fréttaspegill
19.35 Þingsjá Ingólfur
Kristjánsson sér um þátt-
inn.
20.00 Tónlcikar Sinfóniu-
lil jóms veitar tslands i
Iláskólabiói kvöldið áðu'.
Stjórnandi: Sverre Brulan
frá NoregiEinleikari á
selló: Hafliði Hallgrimsson
a. „Mistur” eftir Þorkel
Sigurbjörnsson (frumflutn-
ingur) b. Sellókonsert op.
107 eftir Dmitri
Sostakhovitsj.. c. Sinfónia
nr. 2 „Hinar fjórar lyndis-
einkunnir” op. 16 eftir Carl
Nielsen.
21.30 „Séra Jóhann” Gestur
Guðfinnsson flytur erindi úr
Þórsmörk.
22.00 Fréttir
22.15 Veðurfregnir
'Útvarpssagan: „Út-
brunniú skar” eftir Graham
Greene Jóhanna Sveinsdótt-
ir les þýðingu sina (6)
22.45 Lög unga fólksins
Sigurður Garöarsson kynnir
23.45 Fréttir i stuttu máli.
Dagskrárlok.
liiffliill
FÖSTUDAGUR
3. nóvember
20.00 Fréttir
20.25 Veður og auglýsingar
20.30 Svanasöngur
„Stemmningsmynd” frá
skógarhéruðum og óbyggö-
um Finnlands. Þýðandi
Kristin Mantyla.
(Nordvision — Finnska
sjónvarpið)
20.50 Fóstbræður Brezkur
sakamálaflokkur. Þýðandi
Vilborg Sigurðardóttir.
21.45 Sjónaukinn Umræðu- og
fréttaskýringaþáttur um
innlend og erlend málefni.
22.45 Dagskrárlok