Tíminn - 04.11.1972, Blaðsíða 5

Laugardagur 4. nóvember 1972
TÍMINN
5
9 þús. tunnur
grásleppuhrogna
— en þrifnaði ábótavant
Rúmar 9000 tunnur af grá-
sleppuhrognum hafa verið fluttar
út á þessu ári Er það um 2000
tunnum færra en árið 1971, en á
þvi ári voru fluttar úr 11.244
tunnur.
Ástæðan til minni framleiðslu
og útflutnings nú en i fyrra er
fyrst og fremst sú, að Vestur-
Þjóðverjar, er keypt hafa um og
yfir 50% af heildarútflutningi
héðan árlega, héldu að sér
höndum og keyptu engin hrogn,
fyrr en komið var undir lok veiði-
timabilsins. Vitað var i upphafi
veiðanna, að V-Þjóðverjar væru
mjög tregir til hrognakaupa
héðan i ár, vegna verðhækkunar,
er nam 15.00 dollurum á tunnu,
og eins af þvi, að óvenju miklar
birgðir voru i þarlendum verk-
smiðjum frá fyrra ári. Þetta varð
m.a. til þess, að margir lögðu
ekki út i hrognkelsaútgerð.
Árið 1971 reyndust 306 salt-
endur hafa framleitt grásleppu-
hrogn, en i ár voru þeir 244.
1 fréttabréfi Fiskmats rfkisins
segir, að fiskmatið hafi byrjað
eftirlit með framleiðslu og út-
flutningi á grásleppuhrognum á
s.l. ári. Þá voru allar söltunar-
stöðvar skoðaðar af starfs-
mönnum fiskmatsins og fyrir-
mæli gefin um lagfæringar á hús-
næði,áhöldum og umhverfi. Mikil
breyting hefur nú orðið til hins
betra i sambandi við hreinlæti og
búnað við verkun. Þurfti aðeins
að neita þrem framleiðendum
um leyfi til söltunar á þessu ári.
Það telst vist góð útkoma, þar
sem fyrirmæli voru gefin um lag-
færingar til 290 aðila á s.l. ári.
Við útflutningsmat og gerla-
rannsóknir á árinu hafa verið
dæmdar frá vegna meintra
skemmda 50 tunnur. Helztu
ástæður þessara skemmda eru
skortur á hreinlæti, ýmist um
borð i bátunum eða i landi,
handahófsleg söltun,og ekki hefur
verið skafið ofan af hrognaspegl-
inum i þeim tilfellum, þegar orðið
hefur að margsalta i tunnurnar
til þess að fá þær fullar. — Þá eru
dæmi um illa meðferð á hrogn-
unum meðan þau biða afskip-
unar. Dæmi eru um, að tunnurnar
hafi ekki verið látnar liggja á
stöfum, heldur látnar standa upp
á endann og hrognin pækluð i
gegnum sponsgatið á efra botni.
Ennfremur segir i frétta-
bréfinu, að fram til þessa hafi er-
lendir framleiðendur hafnað 43
tunnum vegna meintra skemmda
af framleiðslu ársins 1972. Þar af
voru 38 tunnur frá tveim fram-
leiðendum, sem allar voru fluttar
út með sama skipinu. Talið er,að
hrognin hafi ekki þolað langa
geymslu i ókældu húsnæði, og svo
bættist það við, að þau voru flutt
út með skipi, sem var ekki með
kæliútbúnað. Einnig hafði ekki
verið sett rotvarnarefni i þessar
tunnur.
Á þessu ári hefur mest verið
flutt út af grásleppuhrognum af
Faxaflóasvæðinu, eða 1900
tunnur, þar voru framleiðendur
37. Afkastamestu framleiðendur-
nir eru við Skjálfandaflóa, af
svæðinu kringum Skjálfandaflóa
voru fluttar út 1122 tunnur,og þar
eru framleiðendur aðeins átta. —
Mesti útflutningur grásleppu-
hrogna er af Norðurlandi eystra,
þaðan voru fluttar út 3621
tunna á árinu, eða 38.6% aflans.
Frímerkjasýning í tilefni
100 ára afmælis íslenzkra
frímerkja
Á næsta ári verða 100 ár liðin
frá þvi, að fyrstu islenzku fri-
merkin, hin svonefndu skildinga-
merki, voru gefin út.
Póst- og simamálastjórnin
hefur ákveðið að minnast þessara
merku timamóta með ýmsum
hætti, svo sem með útgáfu fri-
merkja, útgáfu bókar um sögu
islenzkra frimerkja, er Jón Aðal-
steinn Jónsson cand. mag. hefur
tekið saman,og að auki verður
haldin mikil frimerkjasýning.
Frimerkjasýningin verður hin
stærsta, sem haldin hefur verið á
islenzkum frimerkjum, og er gert*
ráð fyrir, að sýnt verði i 300
römmum, Akveðið er, að sýn
ingin verði haldin i nýja mynd-
listarhúsinu á Miklatúni, og
verður hún opnuð föstudaginn 31.
ágúst 1973 og stendur i 10 daga.
Sýningarefnið verður fyrst og
fremst islenzk frimerki og verða
auk innlendra safna, söfn
þekktra frimerkjasafnara á
Norðurlöndum til sýnis. Meðal
annars verður Hans Hals- safnið
sýnt, en það er i eigu Póst- og
simamálastjórnarinnar. Auk
þess munu póststjórnir Norður-
landa sýna valin söfn frimerkja
Undirbúningur að sýningunni
er þegar hafinn, og sérstök sýn-
ingarnefnd hefur verið skipuð, en
i henni eru: Jón Skúlason, póst-
og simamálastjóri. Finnur Kol-
beinsson, lyfjafræðingur, Gisli
Sigurbjörnsson, forstjóri, Halldór
Sigurðsson, fulltrúi, Jónas Hall-
grimsson, forstöðumaður, Rafn
Júliusson, póstmálafulltrúi.
Sigurður H. Þorsteinsson,
kennari. Framkvæmdastjóri sýn-
ingarinnar verður Guðlaugur
Sæmundsson fulltrúi.
Póstog simamálastjórnin hefur
ákveðið nokkrar frimerkjaút-
gáfur á 100 ára afmæli islenzka
frimerkisins. Þau frimerki, sem
ákveðið er að gefa út, eru þessi:
frimerki i tilefni af þvi, að öld er
liðin frá þvi, að fyrsta islenzka
frimerkið var gefið út. Evrópu-
frimerki, frimerki til minningar
um Ásgeir Ásgeirsson, áður for-
seta íslands, Norðurlandafri-
merki, frimerki i tilefni af fri-
merkjasýningu þeirri, sem fyrir-
hugað er að halda á næsta ári og
frimerki i tilefni aldarafmælis Al-
þjóðaveðurfræðistofnunarinnar.
Jónas Guðmundsson, stýriniaður,eys af gnægtabrunni andans yfiraðdáendur sína i Iðnaðannannafél
agssalnum i Keflavik, þar sem hann sýnir á sjötta tug oiiumynda.
Sjómannslist á
Suðurnesjum
Þótt Jónas Guðmundsson
stundi jöfnum höndum verzlunar
störf, málaralist og ritstörf titlar
hann sig stýrimann og er vel að
þeim sómatitli kominn, þvi hann
hefur stundað sjómennsku frá
blautu barnsbeini, fyrst á fiski-
bátum og togurum og siðar sem
stýrimaður hjá Landhelgisgæzl-
unniog á kaupskipum. Annars er
Jónas orðinn það þekktur maður
af margbrotnum verðleikum sin-
um, að hann þarf ekki að kynna.
Hann hefur ritað sjö bækur,
reyndar átta, þvi innan tiðar er
von á nýrri bók frá honum, sem
ber heitið Grænlandsfarið, þar
sem hann segir frá siglingum sin-
um til 'Grænlands og kynnum af
þarlendum.
Eins og að likum lætur hjá jafn-
mikilvirkum manni og Jónasi, er
skammt stórra högga á milli.
Fyrir nokkrum vikum hélt hann
málverkasýningu i Reykjavik og
seldi mikið. Nú er hann búinn að
opna sýningu i Iðnaðarmanna
félagshúsinu i Keflavik, sem opin
verður fram á sunnudagskvöld.
Suðurnesjamenn virðast vel
kunna að meta list Jónasar, þvi á
fyrstu klukkustundunum, sem
sýningin var opin(festi sem svar-
ar annar hvor sýningargestur
mynd kaup á mynd, enda ekki
undarlegt þvi efnivið sinn sækir
listamaðurinn á þær slóðir, sem
Keflvikingum eru kunnastar, á
sjóinn. Skip og bátar eru stýri-
manninum svo hugleiknir, að þótt
hann sé, i bili að minnsta kosti,
seztur að i landi fer ekki á milli
mála, að sjór og sjómennska
standa hug hans nærri, og hið
sama kemur fram i bókum hans.
En stýrimaðurinn er ekki við eina
fjöl felldur i málaralist sinni
fremur en öðrum greinum, lands-
lag, þorp, jöklar og hamrar eiga
lika sinn sess i myndum hans á
sýningunni i Keflavik.
Iðnnemasamband
Góður afli
Grímseyjarbáta
JGK—Reykjavik
I sumar hefur verið unnið við
hafnargerð i Grimsey.og er verið
að byggja hafnargarð i stað þess,
sem hvarf i djúpið um árið. Nú
standa yfir grjótflutningar til
Grimseyjar frá frá Akureyri.en
heppilegt grjót i garðinn finnst
ekki i eynni.
Róðrar liggja nú niðri vegna
ógæfta, en afli i sumar var mjög
góður og eru horfur á,að árið i ár
verði metár, hvað afla snertir.
Þegar eru komin á land hundrað
tonnum meira en á öllu árinu i
fyrra,en þá var meðalár. Fiskur-
inn var saltaður og hefur þegar
verið fluttur út, aðallega til
Grikklands og italiu.
AAisskilningur
Þau mistök urðu i blaðinu i gær,
þar sem sagt var frá uppljóstrun
um smygl á Keflavikurflugvelli,
að sagt var, að tvær yfirflug-
freyjur hjá öðru flugfélaganna
væru viðriðnar málið. Þetta er
ekki rétt, heldur voru það
umsjónarflugfreyjur félagsins,
en svo eru þær flugfreyjur
nefndar, sem stjórna þjónustu við
farþega i hverri ferð. Eru við-
komandi yfirflugfreyjur beðnar
velvirðingar á þessum mistökum,
sem stafa af miskilningi á starfs-
heitum kvenna i þessari stétt.
Þritugasta þingi Iðnnemasam-
bands Islands lauk á sunnudag. A
þessu þritugasta þingi iðnnema
voru mættir 80 fulltrúar hvaðan-
æfa af landinu.
Á þinginu voru m.a. tekin fyrir
kjaramál, félagsmál, iðnfræðsla
og þjóðmál. Iðnfræðslumálin
voru veigamesta mál þingsins,og
staðfesti það álit milliþinga-
nefndar I.N.S.Í. um iðnfræðslu. t
nefndarálitinu er lögð til einföld-
un á framkvæmdahlið gildandi
laga um iðnfræðslu. 1 nefndarálit-
inu er lögð áherzla á,að lögin
verði tviræðari til að þau nái þeim
tilgangi, sem þeím i upphafi
var ætlað. M.a. er lagt til, að
framkvæmdavald iðnfræðslu-
mála verði fært inn i mennta-
málaráðuneytið og iðnfræðsluráð
i sinni núverandi mynd lagt niður,
einnig er lagt til,að iðnskólar
verði rikisreknir.
Þá lagði þingið áherzlu á að,
meðan framkvæmdavald Iðn-
fræðsluráðs hefur ekki verið fært
inn í ráðuneytið,sé nauðsynlegt að
tryggja ráðinu fjárhagslegan
rekstrargrundvöll, og að rikis-
valdið leggi fram stóraukið fé til
uppbyggingar iðnfræðslu i land-
inu, sérstaklega þar sem fyrirsjá-
anlegt er, að á næstu árum verður
íslands
öll iðnfræðsla færð inn i verk-
námsskóla.
Á þinginu kom mjög sterklega
fram stuðningur við tillögur
nefndarinnar um framtiðarskipu-
lag iðnfræðslu, en það er gert ráð
fyrir;að iðnnám i skóla taki 2 til 3
ár og siðan taki við eins árs
starfsreynsla úti i atvinnulifinu
fyrir sveinspróf, og að þegar
verði farið að undirbúa þessa þró-
un með byggingu á skólahúsnæði,
heimavistum og mötuneytum,
sem hægt væri að starfrækja með
öðrum framhaldsskólum.
Formaður Iðnnemasambands
íslands var kosinn að þessu sinni
Rúnar Bachmann.