Tíminn - 09.11.1972, Blaðsíða 6

o i íitiii^i^ rimmtudagur 9. november 1972
ALÞINGI Umsjón: Elías Snæland Jónsson
Landbúnaðarráðherra um mjólkursölumálin á alþingi:
Núverandi skipulag mjólkur-
sölumálanna hefur reynzt vel
- leggja verður megináherzlu á fyllstu hreinlætiskröfur og lágan dreifingarkostnað
1 KnX nU/vMnli< « X n lrlr /\«1 K • \ A < r /\ << A < /Y /\ ’&ssstMssiöittt ii ]'irin]iiiiíiiiniifi[iii''iimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiriiniiiiiiriiiiiiiniiiiiiiiiiii|iiiímini|ii~iníiiiiinminnrii]ii i .....
— Ég legg á það áherzlu, að ekkert það verði gert
til breytinga á núverandi sölufyrirkomulagi mjólk-
ur og mjólkurvara, sem ekki tryggir, að fyllstu
hreinlætiskrafa sé gætt og dreifingarkostnaði haldið
i skefjum, — sagði Halldór E. Sigurðsson, land-
búnaðarráðherra, i umræðum á Alþingi i gær um
frumvarp Ellerts B. Schram (S) og fleiri sjálf-
stæðismanna um breytingar á lögum um fram-
leiðsluráð landbúnaðarins og fleira. Jafnframt
sagðist ráðherrann telja rétt, að mjólkursölumálin
væru tekin til sérstakrar athugunar og það kannað,
hvort breytingar þyrfti að gera á núverandi fyrir-
komulagi.
Mál þetta var til fyrstu umræðu
i neðri deild á mánudag, og var
framhald þeirrar umræðu i gær. I
frumvarpinu er i stuttu máli gert
ráð fyrir, að fleiri verzlunaraðilar
en nú er,fái leyfi til sölu á m.jólk
og mjólkurvörum, og að komið
verði upp sérstakri sjö manna
nefnd til að fjalla um umsókn
matvöruverzlunar um slikt sölu-
leyfi. Landbúnaðarráðherra lagði
áherzlu á, að ávallt þyrfti að hafa
i huga tvö meginatriði varðandi
dreifingu mjólkur og mjólkur-
vara. bað væri, að stu hreinlætis-
kröfum væru fullnægt, og að
kostnaði við dreifinguna væri
haldið i skefjum.
Hann sagði.að hreinlætiskröfur
væru miklar, og hefðu verið
auknar ár frá ári. bar mætti ekki
slaka neitt á.
Kostnaður við dreifinguna hef-
ur verið hér mjög litill, sagði
hann, miðað við það, sem gerist
hjá öðrum þjóðum, og það þarf
einnig að haldast.
Ráðherra taldi, að það kerfi,
sem búið hefði verið við i nær
fjóra áratugi, hefði reynzt mjög
vel, og hefði enginn landbúnaðar-
ráðherra lagt i að gera stökk-
breytingar á þvi kerfi — þar á
meðal ekki fyrirrennari sinn, sem
hefði ekki beitt sér fyrir byltingu
á þessu sviði þau 12 ár.sem hann
sat i ráðherrastóli. Nauðsynlegt
væri að halda áfram að þróa
kerfið á skipulegan hátt, eins og
gert hefði verið.og fleiri aðilar
gætuáttaðild að sölunni eftir þvi
sem verzlanir stækkuðu og bötn-
uðu. Hins vegar væri ljóst, að ef
mjólkurvörur ætti að selja i öllum
matvöruverzlunum, myndi
kostnaður aukast og hreinlætis-
kröfum yrði ekki eins vel fylgt
eftir.
Ráðherra kvaðst vel geta hugs-
að sér, að láta nefnd kanna þetta
mál sérstaklega.Hann hefði um
tima haft i huga, að endurskoðun
þessa máls kæmi inn i almenna
endurskoðun á framleiðsluráðs-
lögunum, en horfið frá þvi siðar,
þar sem ná þyrfti sem beztu sam-
komulagi um málið. Kæmi vel til
greina að skipa nefnd til að kanna
málið frá öllum hliðum, en
megninatriði væri, að gera ekkert
annað i mjólkursölumálunum en
það, sem tryggði áfram áður-
nefnd grundvallaratriði um
hreinlæti og kostnað.
Kllert B. Schram (S), fyrsti
flutningsmaður, ræddi mál þetta
itarlega og svaraði þeim rökum,
sem fram komu i umræðunum s.l.
mánudag gegn frumvarpinu,
einkum frá Agústi borvaldssyni
(F). Taldi Ellert augljóst, að fyr-
Ilaildór K. Sigurðsson, land-
búnaðarráðherra.
Agúst borvaldsson (F),svaraði
margvislegum atriðum i ræðu
Ellerts, og kvað stóryrði hans ei
til þess fallin að vinna málinu
framgang.
Hann kvað forsvarsmenn
Mjólkursamsölunnar siður en svo
vera á móti breytingum, ef þær
Kllcrt
Agúsl
Stcfán
Ingólfur.
irsvarsmenn Mjólkursamsölunn-
ar væru á móti öllum breytingum
i mjólkursölumálunum, hverjar
sem þær væru, og sagði, að frum-
varpið væri fyrst og fremst flutt
til þess að knýja fram breytingar
á ófremdarástandi.
bá lýsti hann ánægju sinni með,
að landbúnaðarráðherra vildi
taka þessi mál til endurskoðunar,
og kvaðst vona að svo yrði.
horfðu til bóta fyrir framleiðend-
ur og neytendur, og taldi skyn-
saml., að sett yrði nefnd til að
kanna hvort fullyrðingarnar um
úrelt skipulag væru réttar. Vildi
hann þvi stuðla að þvi, að ráð-
herra skipaði slika nefnd með
fulltrúum framleiðenda og neyt-
enda.
Agúst ræddi einnig mörg atriði
varðandi mjólkurdreifinguna og
núverandi kerfi, og benti m.a. á,
að árið 1970, hefðu bændur fengið
i sinn hlut 72.06% af andvirði
mjólkur og mjólkurvara — en
viða i nágrannnalöndum okkar
fengu bændur einungis 40-50%
andvirðis vegna mun hærri kostn-
aðar.
Stefán Valgeirsson (F), tók
undirýmisatriði i ræðu Agústs og
sagði, að eftir ræðu flutnings-
manns væri ljóst, hvaða hags-
muni flutningsmaður bæri fyrir
brjósti. bað væru ekki hagsmunir
neytenda,heldur allt annarra að-
ila. Stefán kvaðst ekki hafa heyrt
kvartanir um núverandi ástand
mjólkursölumálanna, nema frá
kaupmönnum, og væri óverjandi
að slá þvi fram, að um eitthvert
ófremdarástand væri að ræða.
Hann lýsti fylgi sinu við, að nefnd
væri faliö að kanna málin og hvað
breytingar á núverandi kerfi
hefðu i för með sér.
Ingóifur Jónsson (S), lýsti yfir
samþykki sinu við þá skoðun
landbúnaðarráðherra, að kanna
þyrfti þetta mál ofan i kjölinn, og
minnti á samþykkt framleiðslu-
ráðs frá i fyrra um, að skipuð yrði
nefnd i þvi skyni. Taldi hann það
vanrækslu, að slikt hefði ekki
þegar verið gert. Hann taldi sum
atriði frumvarpsins stefna i rétta
átt, en önnur þyrfti að athuga, og
hefði flutningsmaður lýst vilja
sinum til að breyta frumvarpinu.
Ingólfur taldi, að ekki væri rétt
að flaustra að neinu i þessu máli,
og kvaðst ekki geta stutt neinar
þær breytingar, sem gætu valdið
bændum tjóni.
Landbúnaðarráðherratók aftur
til máls, og itrekaði, að núverandi
skipulag hefði reynzt vel — enda
tryði þvi tæpast nokkur, að fyrr-
verandi landbúnaðarráðherra
hefði ekki gert á þvi breytingar i
12 ár, ef um ófremdarástand væri
að ræða eins og flutningsmaður
hefði fullyrt.
Ráðherrann itrekaði einnig, að
ekkert skipulag væri það gott, að
ekki mætti eitthvað bæta það, og
væri þvi eðlilegt að láta athuga
það nánar. Ef hann skipaði nefnd
i málið, þá yrði hún þannig sam-
sett, að öll sjónarmið kæmu fram.
Hann lagði jafnfr. áherzlu á, að
ekki mætti gefa mjólkursölumál-
unum of lausan tauminn og aldrei
missa sjónir af þeim grundvallar-
atriðum, að fyllstu hreinlætis-
kröfur væru uppfylitar og
dreifingarkostnaði haldið eins
litlum og frekast væri unnt.
NORRÆNA TON-
USTARHÁTÍÐIN
Fundir voru i báðum deild-
um Alþingis i gær.
1 efri deild var einungis eitt
mál á dagskrá — frumvarp til
laga um veitingu rikisborgar-
aréttar. Dómsmálaráðherra
mælti fyrir frumvarpinu, sem
siðan var visað til nefndar.
Botnvörpu- og
flotvörpuveiöar.
í neðri deild voru tvö mál á
dagskrá. f fyrsta lagi
frumvarp til laga um breyt-
ingu á lögum um bann gegn
veiðum með botnvörpu og flot-
vörpu, en þetta frumvarp er
lagt fram til staðfestingar á
bráðabirgðalögum frá þvi i
ágúst 1972. Málið hefur þegar
hlotið afgreiðslu i efri deild, og
mælti sjávarútvegsráðherra
fyrir frumvarpinu, sem síðan
var visað til annarrar
umræðu.
í öðru lagi var á dagskrá
neðri deildar framhald fyrstu
umræðu um frumvarp til laga
um breytingu á lögum um
framleiðsluráð laridbúnaðar-
ins og fleira, sem Ellert B.
Schram og fleiri sjálfstæðis-
menn flytja.
Fyrirspurn um skipu-
lag vöruflutninga.
Eitt þingmál var lagt fram i
dag. Var það fyrirspurn i sam-
einuðu þingi til samgönguráð-
herra um framkvæmd
þingsályktunar um skipulag
vöruflutninga og jöfnun
flutningskostnaðar. Fyrir-
spyrjandi er Matthias Bjarna-
son (S), og er fyrirspurnin
svohljóðandi:
1. Hvað hefur verið gert til
þess að framkvæma þings-
ályktun frá 5. april 1971, um
skipulag vöruflutninga og
jöfnun flutninskostnaðar?
2. Hverjir eru það, sem vinna
að framkvæmd þessa máls
og með hvaða hætti?
3. Hefur verið leitað sam-
starfs við helztu aðila
flutningakerfisins og, ef svo
er, hverjar eru undirtektir
þeirra?
4. Hefur rikisstjórnin tekið
ákvörðun um að leggja
ákveðnar tillögur fyrir
Alþingi, sem nú situr, til
jöfnunar á flutningskostn-
aði, svo að allir landsmenn
sitji við sama borð i þessum
efnum?
Sameinað þing í dag.
I dag kl. 14 er fundur i sam-
einuðu þingi, og eru þar 12 mál
á dagskrá, allt þings-
ályktunartillögur.
Norræna tónlistarhátiðin hin
þréttánda i röðinni var haldin i
Osló siðastliðið haust. Er hátið
þessi haldin annað hvert ár og
verður næst haldin i Kaup-
mannahöfn árið 1974.
Á hátiðinni voru flutt tvö is-
lenzk verk, Læti fyrir hljómsveit
og tónband eftir borkel Sigur-
björnsson og Kvir.tett fyrir
blásara eftir Jón Ásgeirsson.
Blaðadómar voru hinir vinsam-
legustu. Um verk borkels segir
m.a þetta: Margt bendir til,að is-
lenzk tónskáld séu að hverfa frá
hinum þjóðlega stil, sem ein-
kenndi verk þeirra fyrr á árum.
Læti eftir borkel Sigurbjörnsson
einkennist af þéttum vef, bæði i
hljómsveitinni og tónbandinu.
betta er á margan hátt heillandi
verk, flókið , en þó skýrt
formað...(Morgenbladet 1/9)
...betta var skemmtileg hljóm-
sveitarfantasia, þar sem fjöl-
skrúðugur efniviður var með-
höndlaður mjög skipu-
lega...(Arbeiderbladet 1/9)
Um verk Jóns Ásgeirssonar
segir m.a... betta er stutt verk,
samið i léttum og gáskafullum
anda og brá fyrir þjóðlaga-
áhrifum. Verkið höfðaði mjög til
leikgleði flytjendanna...(Morgen-
bladet 4/9)... Kvintett Jóns
Ásgeirssonar er vel unnin tón-
smið i upprunalegum og aðgengi-
legum stil (Arbeiderbladet 4/9).
Verk Jóns Ásgeirssonar er samið
i léttum nýklassiskum anda
áheyrilegt og áhugavert um
leið...(Dagbladet 4/9)
TÍU UMSOKNIR UM
RÍKISBORGARARÉTT
Ólafur Jóhannesson, dóms-
málaráðherra, mælti i gær fyrir
frumvarpi tii laga um veitingu
rikisborgararéttar á fundi efri
deildar. bar er lagt til, að 10
einstaklingar öðlist rikisborgara-
rétt. en umsækjendur fullnægja
allir þeim skilyrðum, sem sett
liafa veriö um rikisborgararétt.
Frumvarpið gerir ráð fyrir, að
eftirtaldir einstaklingar öðlist
rikisborgararétt:
1. Boucher, Antony Leifur
Estcourt, Reykjavik, nemandi
f. i Englandi 8. mai 1954.
2. Brown, Margrét Ragnheiður,
Reykjavik, húsmóðir, f. á Is-
landi 17. febrúar 1949.
3. Bury, Susan, Reykjavik,
kennari,f. i Englandi 5. maí
1944.
4. Heidenrich, Freddy Andreas,
Neskaupstað, sjómaður, f. i
Danmörku 8. júni 1954.
5. Jensen, Gissur, Selfossi,
mjólkurfræðingur, f. á Islandi
12. janúar 1944.
6. Jensen, Jóhanna, Hellu, hús-
móðir, f. á tslandi 17. ágúst
1946.
7. Jespersen, Eva Melberg,
Reykjavik, barn, f. i Dan-
mörku 16. mai 1965.
8. Johansson, Birgit Maria,
Reykjavik, húsmóðir, f. i Svi-
þjóð 6. april 1924.
9. Poulsen, Jakup Juul Johan
Hendrikson, Reykjavik, sjó-
maður, f. i Færeyjum 10. októ-
ber 1947.
10. Wenger, Eric Martin, Kópa-
vogi, barn, f. i Bandan'kjunum
2. september 1959.
bá er i frumvarpinu óbreytt
ákvæði frá þvi á siðasta þingi um,
að nýir rikisborgarar, sem heita
erlendum nöfnum, skulu taka sér
islenzkt fornafn, og börn hans
skulu taka sér islenzk nöfn sam-
kvæmt lögum um mannanöfn.
Hins vegar er felld niður sú
heimild, sem var samþykkt við
afgreiðslu frumvarps um rikis-
borgararétt i fyrra, til dóms-
málaráðherra, að veita undan-
þágu frá þessum ákvæðum.