Tíminn - 28.11.1972, Blaðsíða 10

10
TÍMINN
Þriöjudagur 28. nóvember 1972
sem tekið hefur miklu
ástfóstrí við Island
AAaður er nefndur Peter
Behrens. Fæddur er hann í
Hamborg á Þýzkalandi, og
hann er auglýsingateiknari
að menntun. En það, sem
islendingum kynni að
þykja forvitnilegast um
manninn er það, að hann
talar svo vel íslenzka
tungu, að maður gæti næst-
um haldið, að hann væri
fæddurhérog hefði alið hér
allan sinn aldur.
En hann kann ekki aðeins
að tala mál okkar. Hann
hefur tekið miklu ástfóstri
við íslenzka hesta, tamið þá
og talað við þá og gert
marga þeirra að vinum sín-
um.
Auðvitað hlaut slíkur
maður að verða fyrir ásókn
dagblaða. Hann var sóttur
heim einn góðan veðurdag,
og fyrsta spurningin, sem
fyrir hann var lögð, var
þessi:
— Hvenær i ósköpunum fékkst
þú þennan feikilega áhuga á is-
lenzku hestunum?
— Það gerðist á þeirri stundu,
sem ég kom islenzkum hesti á bak
i fyrsta sinn. Þetta var i Þýzka-
landi, skammt frá heimili minu i
Hamborg. Siðan hafa islenzkir
hestar verið mitt aðaláhugamál.
— Hvenær komstu fyrst til ís-
lands?
— Það var sumarið 1959.
— Komst þú þá strax i kynni við
hestana okkar?
— Það var nú litið tækifæri til
þess þá i svipinn. Ég stundaði þá
nám i Berlin og þurfti þvi nauö-
synlega að vinna fyrir mér. Ég
vann i sildarverksmiðju norður á
Siglufirði, i byggingavinnu suður
i Reykjavik, og enn fremur fór ég
á togara. Það voru ekki mikil
tækifæri til þess að stunda hesta á
þessum stöðum.
— Fórstu svo utan aftur, að
þessu loknu?
— Já, ég fór til Þýzkalands um
haustið og lauk þar námi minu.
En svo kom ég hér aftur i júlilok
sumarið 1961, og fór þá að vinna á
Korpúlfsstöðum, hjá Aðalsteini
bónda. Þar var ég þangað til i
september, en þá varð sá atburð-
ur, að ég keypti minn fyrsta hest.
Hestinum kom ég fyrir hjá Fák,
en sjálfur fór ég að vinna sem
auglýsingateiknari i Reykjavik.
Auglýsingin
Það mun svo hafa verið i næsta
janúarmánuði (það er að segja i
ársbyrjun 1962), sem dagblaðið
Timinn birti auglýsingu þess efn-
is, að það vanti tamningamann.
Ég man, að ég varð ákaflega
hissa á þessari auglýsingu, þvi að
ég hélt, að hestatamning hlyti að
vera einhver eftirsóttasta at-
vinna, sem til væri á Islandi. En
ég komst brátt að raun um, að
þetta var ekki æðsti draumur
ungra manna hér á landi, svo að
ég sótti sjálfur um starfið — og
fékk það. Þá var ég hamingju-
samur!
— Hvar var þetta starf?
— Það var hjá hestamanna-
félaginu Þyt i Vestur-Húnavatns-
sýslu. Ég fór svo norður fyrsta
febrúar 1962 og vann þar i fjóra
mánuði. Það var á Efra-Vatns-
horni i Linakradal, hjá Þorkatli
bónda Einarssyni og konu hans.
Þar kynntist ég um leið séra Gisla
Kolbeins og fjölskyldu hans. Ég
dvaldist hjá þeim einn mánuð
þetta vor, sem i hönd fór, og hef
oft verið þar siðan. Melstaður
hefur verið mitt heimili, þegar ég
hef verið á Norðurlandi.
Ég fór þó aftur til Þýzkalands
og vann þar að iðn minni, en lang-
aði þó alltaf til Islands. Ég kom
þvi hingað aftur og fór að vinna
að tamningum hjá Vestur-Hún-
vetningum. Var ég þá á Melstað.
Svo var ég á Hvitárbakka i
Borgarfirði, en núna, siðastliðinn
vetur, vann ég hjá hestamanna
félaginu Neista á Blönduósi. Þar
var ég alveg fram á sumar, og ég
geri ráð fyrir að hefja þar störf
aftur núna strax eftir áramótin.
— Hafa ekki tamningamenn á
tslandi með sér einhvern félags-
skap?
— Jú. Arið 1970 var stofnað hér
Félag Tamningamanna, og er
það opið öllum, sem fást við
tamningar. Það hefur á stefnu-
skrá sinni aö koma þvi til leiðar,
að tamningamenn fái viðunandi
starfsaðstööu og að þeir fái sæmi-
legt kaup. Auk þess vill félagiö
leitast við aö kenna tamningu, og
leiðbeina byrjendum.
A þeim tamningastöðvum, þar
sem félagsmenn vinna, eru tripp-
in prófuð að tamningartimabilinu
loknu, og eigendur þeirra fá skir-
teini, þar sem skrifað stendur,
hvað prófdómararnir hafi haft
um frammistöðu þess að segja.
Það eru sem sagt gefnar einkunn-
ir.
Á þessu ári var i fyrsta skipti
haldið próf fyrir félagsmenn, þar
sem þeir skyldu sanna hæfni sina.
Þessi félagsskapur hefur mætt
nokkurri gagnrýni, og ef til vill
væri rétt að nota nú þetta tækifæri
til þess að leiðrétta misskilning.
Hér er ekki um lokaðan félags-
skap að ræða, heldur getur hvaða
tamningamaður sem er sótt um
aðild, og við höfum ekki heldur i
hyggju að einoka þetta starf á
neinn hátt. Hvaða aðili sem er,
getur fengið hvaða mann sem er
til þess að temja fyrir sig hross.
Það væri hvorki æskilegt né held-
ur framkvæmanlegt að koma i
veg fyrir slikt, enda hefur okkur
aldrei dottið það i hug. Markmið
félags okkar er einungis að hjálpa
hestamannafélögunum til þess að
ná i góða og sérþjálfaða tamn-
ingamenn, ef þess er nokkur kost-
ur.
— Hvað er tamningamaður,
samkvæmt ykkar skilningi? Þarf
hann að hafa tamningu að aðal-
starfi?
— 1 félaginu er nokkur hópur
manna, sem hefur þetta fyrir
aðalatvinnu og gerir ekkert ann-
að. En svo eru aðrir, sem stunda
tamningar aðeins sem aukavinnu
við hlið annarra starfa, og i þeim
hópi eru margir mjög snjallir
hestamenn, og þeir eiga tvimæla-
laust þar að vera, þvi að það er
nú svo, að samræður manna og
samanburður er nauðsynlegur,
svo á þessu sviði sem öðrum, og
þvi væri afleitt að útiloka þessa
menn frá félaginu.
— Veiztu, hversu margir eru
núna i Félagi tamningamanna?
— Núna eru þeir tuttugu, en það
liggja fyrir nokkrar umsóknir,
sem teknar verða til afgreiðslu á
næsta aðalfundi, sem haldinn
verður i byrjun desember. Hve
margar þessar umsóknir eru, veit
ég ekki með vissu, en þær eru ein-
hvers staðar á milli fimm og tiu.
islenzki hesturinn
— Eftir þessar umræður um
manneskjur, væri ekki úr vegi að
vikja að sjálfu aðalefninu:
Hestinum.
— Já. Það, sem islenzki hestur-
inn hefur fram yfir önnur hesta-
kyn i Evrópu, er hans einstaka
gagnhæfni. Hann hefur tölt og
skeið, og fyrir það er hann vinsæll
bæði hér á landi og i öðrum lönd-
um. Aftur á móti eru ganghestar
algengir i öðrum heimsálfum en
Evrópu. Ef maður hefur tækifæri
til þess að tala við islenzka hesta-
menn og erlenda i ró og næði, þá
finnur maður, að þeir eru i öllum
meginatriðum sammála um,
hvernig góður hestur eigi að vera.
Ef við aftur á móti vikjum að
stóru hestunum i Evrópu, þá
kemur það fljótt i ljós, að þeir eru
vel lagaðir til alls konar iþrótta,
eins og til dæmis til þess að
þreyta hindranahlaup. Og þeir
menn, sem vilja ná langt i keppni
á þessum stóru iþróttahestum,
þurfa að vera ákaflega vel á sig
komnir likamlega. Það er meiri
áreynsla að keppa á þessum stóru
hestum, en að sitja islenzkan
gæðing i góðhestakeppni. ts-
lenzku hestarnir eru auðveldari i
meðförum en þeir útlendu og það
er lika ódýrara að eiga þá. Ég
held, að það sé ekki sizt þess
vegna, sem útflutningur islenzkra
hrossa hefur aukizt svo á undan-
förnum árum, sem raun ber vitni.
1 þeim löndum, þar sem islenzkir
hestar eru, hafa eigendur þeirra
myndað með sér félagsskap. Þeir
haida námskeið, þar sem hver
maður kemur með sinn hest til
þess að æfa umgengni við hann
enn betur. Það er að sjálfsögðu
miklu betra, en að æfa meðferð
ókunnugs hests og beita henni svo
við sinn. Einstaklingarnir eru svo
misjafnir. Hestamót eru lika
afar vinsæl og hafa mjög orðið til
aukinnar kynningar á islenzka
hestinum, enda fer það i vöxt, að
menn selja sinn stóra hest, en
kaupa islenzkan i staðinn.
— Er ekki eitthvað til, sem heit-
ir alþjóðamót hestamanna?
— Jú, það er farið að skipu-
leggja alþjóðleg mót i þessari
grein. Þannig verða til dæmis
þrjú alþjóðleg mót næsta ár. Eitt
verður haldið i Danmörku, annað
i Hollandi og hið þriðja i Norður-
Þýzkalandi. Þau eru opin, sem
kallað er, þannig að hver sá, sem
á islenzkan hest, getur komið
þangað með hann. Auk þessa eru
svo Evrópumót á tveggja ára
fresti. Þvi miður getur aldrei orð-
ið sams konar mót hér á tslandi,
vegna þess, að bannað er að flytja
hestana fram og aftur. Aftur á
móti held, ég, að fróðlegt væri
fyrir okkur hér að bjóða svo sem
eins og fimm knöpum frá hverri
þjóð hingað til tslands, hafa til-
búna handa þeim hesta, láta þá
draga númer, hvaða hestur félli i
hlut hvers manns og bera siðan
saman reiðmennsku þeirra og
okkar.
— Er það ekki talsvert algengt,
að erlendir hestamenn komi hing-
að til þess að kynnast islenzkum
hestum?
— Jú, það er alls ekki fátitt.
Þessir útlendingar spyrja ævin-
lega að þvi, hvort hér sé ekki
starfandi uppeldismiðstöð fyrir
hesta — stóðhestastöð. Slikar
stöðva* eru til i öllum löndum,
þar sem hestar eru ræktaðir, en
þær þekkjast ekki á Islandi. Að
þvi er mikill skaði. En i öðrum
löndum — þar sem hestar eru
ræktaðir — eru þeir stolt þjóð-
anna og styrktir af hinu opinbera,
engu siður en leikhús eða sin-
fóniuhljómsveit.
— Hefur þú ekki orðið var við
undarlegar hugmyndir útlendra
hestamanna um tsland?
— Ekki vil ég nú tala mikið um
það. Þó má geta þess, að margir
útlendingar halda, að hér séu enn
til villihestar, eins og þeir gerðust
i Austur-Asiu ekki alls fyrir löngu
— og voru þó reyndar orðnir mjög
Peter Behrens á gæðingi sínum.