Tíminn - 30.11.1972, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
Fimmtudagur :!0. nóvember 1972
ALÞINGI
U m sjon :
Elias Snæland Jónsson
Tillaga fimm þingmanna
Suðurlandsk/ördæmis:
Þyrla fíytji farþega
milli lands og Eyja
þegar ekki eru skilyrði til áætlunarflugs
Fimm þingmenn Suðurlands-
kjördæmis hafa flutt í sameinuðu
þingi tillögu til þingsályktunar
um þyrluflug milli lands og Vest-
mannaeyja.
t tillögunni er ályktað að fela
rikisstjórninni að hlutast til um,
að þyrla verði fyrir hendi, sem
geti flutt farþega milli lands og
Vestmannaeyja, þegar ekki eru
skilyrði til flugs með venjulegum
áætlunarvélum.
Flutningsmenn eru Ingólfur
Jónsson (S), Agúst Þorvaldsson
(F), Guðlaugur Gislason (S),
Björn Fr. Kjörnsson (F), og
Steinþór Gestsson (S).
í greinargerð með tillögunni
segir m.a.:
„Samgöngur milli lands og
Vestmannaeyja hafa ávalit veriö
erfiöleikum bundnar. Sfðan flug-
völlur var gerður i Vestmanna-
eyjum hefur verið flogiö reglu-
bundið til Eyja, eftir þvi sem veö-
urskilyröi hafa leyft. Eftir að
þverbraut kom til nota á flugvell-
inum, hefur flugdögum fjölgaö
mikið og flugsamgöngur oröið
tiöari og betri en áður. Er nú tal-
ið, að flugdagar séu um 280 á ári.
Eru þá 85 dagar árlega, sem áætl-
unarflug leggst alveg niður.
Suma daga er aðeins fært litla
stund og þvi ekki unnt að fara
nema eina ferð þá daga, þótt 2—3
ferðir séu i áætlun fyrir daginn.
' Flm. þessarar till. telja, að til
mikilla bóta mætti verða, sér-
staklega að vetrarlagi, að flytja
flugfarþega með þyrlu yfir sund
ið milli lands og Vestmannaeyja.
Þanniggætu þeir, sem fljúga með
þyrlu til eða frá Vestmannaeyj-
um, verið i sambandi við áætl-
unarbifreiðar Austurleiðar. At-
huga þarf, hvort Landhelgisgæzl
an gæti annazt þessa þjónustu, án
þess að það gangi út yfir aðalstörf
hennar. Einnig væri eðlilegt, að
málið væri sérstaklega rætt við
Flugfélag tslandsh/f, sem annast
farþegaflug til og frá Vestmanna-
eyjum. Það er skoðun flm., að
meö þeim hætti, sem hér er bent
á, megi gera ráðstafanir til þess,
aö flugsamgöngur til Vestmanna
eyja falli mjög sjaldan niður”.
Ferðafélag íslands 45 ára:
Yfir 5000 manns í ferðum
félagsins á árinu
Þó-Reykjavik
Fyrir rösklega 45 árum, eða
nánar tiltekið 27. nóvember 1927
komi 63 menn saman til fundar i
þeim tilgangi, að stofna félag,
sem annast skyldi ferðamál á ts-
landi. Félagið hlaut nafnið Ferða-
félag tslands og ætla má að varla
sé til það mannsbarn á landinu,
sem þekki ekki félagið, annað-
hvort af eigin reynslu eða þá af
afspurn.
t tilefni þessara timamóta i
sögu Ferðafélagsins var haldin
svonefnd Sviðamessa, sem lengi
var árlegur siður hjá félaginu en
hefur nú legið niðri um alllangt
skeið. Sviðamessan var haldin að
þessu sinni i Skiðaskálanum I
Hveradölum og voru þar saman
komnir sjórnendur félagsins og
blaðamenn. Af stofnendum
félagsins var þarna einn maður
nefndur, Ósvaldur Knudsen,
ljósmyndari, sem allir þekkja.
Félagar i Ferðafélagi tslands
eru nú 6800 og hafa aldrei verið
fleiri. Höfuðstöðvar félagsins eru
i Reykjavik, en að auki starfa niu
aðrar deildir á landinu eða á
tsafirði, Sauðárkróki, Dalvik,
Akureyri, Húsavik, Vopnafirði,
Egilsstöðum, Vestmannaeyjum
og i Keflavik.
Farið hefur verið i 161 ferð, það
sem af er þessu ári, og farþegar
eru orðnir 5079, þar af eru út-
lendingar 857 eða 15%. A siðast-
liðnu ári voru farþegar 3935 i 146
ferðum, og hefur aukningin orðið
29%. I fyrra varð aukningin 25%
og þar áður 26% og bera þessar
tölur vott um uppgang félagsins.
A þessu ári hefur oftast verið
farið i Þórsmörk, eða alls 40
sinnum með 150 farþega, næst
koma Landmannalaugar með 19
ferðir og 500 farþega og
Kjalarferðir eru 10 með 278
farþega. Lengd ferðanna hefur
verið frá hluta úr degi og upp i 27
daga.
Skálar Ferðafélags tslands og
deilda þess eru nú 16 talsins: Á
Jökulhálsi á Snæfellsnesi,
Hlöðuvöllum, við Hagavatn, i
Hitárnesi, i Kerlingarfjöllum, á
Hveravöllum, við Laugafell, i
Herðubreiðarlindum, i Drekagili
við Oskju, við Snæfell, i Kverka-
ljöllum, á Sprengisandi, við
Veiðivötn, i Landmannalaugum, i
Þjófadölum og i Þórsmörk, en
skáli félagsins þar var stækkaður
um helming á siðasta ári.
Bygging skipalyftu
í Eyjum hefst senn
Erl—Reykjavik.
Nú er i undirbúningi að byggja
skipalyftu i Vestmannaeyjum. t
þessari miklu verstöð, sem liggur
miðsvæðis fyrir hafnlausri
strönd, hafa til þessa aðeins verið
dráttarbrautir i einkaeign, en það
er hafnarsjóður Vestmannaeyja,
sem gengst fyrir þessum fram-
kvæmdum, með stuðningi rikis-
ins, sem mun greiða 40%
kostnaðarins.
Forsaga málsins er sú, að fyrir
nokkrum árum pöntuðu Hafn-
firðingar skipalyftu frá Póllandi
en þegar til kom höfðu þeir tak-
markaðan áhuga á henni, og
ákváðu þá Vestmannaeyingar að
ganga inn i kaupin. Nutu þeir þar
stuðnings Hafnarmálaskrifstof-
unnar og Framkvæmdastofnunar
rikisins. Á Faxaflóasvæðinu er
urmull af skipalyftum og dráttar-
brautum, en fyrir suðurströnd-
inni, þar sem hálfur bátaflotinn
hefur stundum verið að veiðum,
hefur til þessa ekki verið til
staður. þar sem hægt væri að taka
upp skip fyrirvaralaust. Geta
menn þvi séð hvilikt öryggisleysi
hefur þarna rikt . Skip.sem leki
kæmi skyndilega að, fyrir suður-
ströndinni ætti héðan af að vera i
minni hættu en áður. þvi að eftir
að lyftan er komin, ætti að vera
hægt að taka það upp fyrirvara-
laust á stað, sem e.t.v. væri helm-
ingi nær en ella hefði þurft að
draga skipið.
Efnið i lyftuna mun nú að mestu
komið til landsins, og sumt af þvi
til Eyja, en væntanlega verður
hafizt handa við byggingu lyft-
unnar snemma á næsta ári.
■I
Fundur var i báðum
deildum alþingis i gær. t neðri
deild voru tvö mál tekin fyrir.
Skipulagsbreyting
á Tryggingastofnuninni
Magnús Kjartansson, trygg-
ingamálaráðherra, mælti
fyrir stjórnarfrumvarpi um
breytingar á lögum um al-
mannatryggingar, en gerð var
grein fyrir efni þess frum-
varps hér i blaðinu i fyrradag.
Helzta nýmæli frumvarpsins
er, að i staö þess, að sýslu-
menn og bæjarfógetar annist
umboðsstörf fyrir Trygginga-
stofnunina hver i sinu um-
dæmi eins og nú er, skal stofn-
unin koma á stofn sérstökum
umboðsskrifstofum um landið
eftir þvi sem þörf reynist. Auk
þess skulu sérstakir
trúnaðarmenn vera tilnefndir
ihverjuþvi sveitarfélagi, þar
sem ekki verður starfandi um-
boösskrifstofa.
Friðjón Þðrðarson (S)taldi,
að þessi skipulagsbreyting
yrði ekki til bóta. Samkvæmt
frumvarpinu væri það ráö-
herra.sem ætti að ráða fjölda,
staðarvali og öðru varöandi
umboðsskrifstofurnar. Taldi
hann mjög vafasamt, aö af
þessu leiddi sparnaður eða að
þetta nýja skipulag myndi
stuðla að betri þjónustu og
aukinni þekkingu hvers og
eins á rétti sinum. Kvaðst
hann myndi flytja breytinga-
tillögu þess efnis, að ákvæðin
um skipulagsbreytinguna
yrðu felld niður.
Jóhann llafstein (S> taldi,
að nefnd sú, sem fengi málið
til meðferðar, kannaði það
vandlega, hvort þessi breyt-
ing væri til bóta, og tók undir
ýmsar efasemdir, sem fram
komu i máli Friðjóns.
Málinu var siðan visað til
nefndar.
Jarðarsala
i Grýtubakkahreppi
Þá mælti Gisli Guðmunds-
son <F) fyrir frumvarpi, sem
hann flytur ásamt öðrum
þingmönnum Norðurlands
eystra i deildinni um, að rikis-
stjórninni verði heimilt að
selja Grýtubakkahreppi jörð-
ina Grenivik, eyðibýlið Svæði
og nýbýlið Höfðabrekku. Var
frumvarpinu siðan visað til
nefndar.
Verðjöfnunarsjóður
í efri deild
Lúðvik Jósefsson, sjávarút-
vegsráðherra, mælti i efri
deild fyrir frumvarpi rikis-
stjórnarinnar um breytingu á
lögum um Verðjöfnunarsjóð
fiskiðnaðarins, sem neðri
deild hefur þegar afgreitt.
Lagði hann áherzlu á, að
málinu yrði hraðað, þar sem
það hefði þegar dregizt lengur
en við var búizt i meðferð
alþingis.
Miklar umræður urðu um
málið, eins og i neöri deild. Til
máls tóku á eftir fram-
söguræðu ráðherra: Magnús
Jónsson (S), Jón Ármann
Héðinsson (A), Lúðvik
Jósefsson og ólafur
Jóhannesson, forsætisráö-
herra. Töluðu sumir oftar en
einu sinni.og stóð umræðan i
tæpar tvær klukkustundir. Var
málinu siðan visað til 2. um-
ræðu og nefndar.
Mótorrafstöövar
hjá bændum
Magnús Kjartansson,
iðnaðarráðherra, mælti fyrir
stjórnarfrumvarpi um breyt-
ingu á orkulögum þess efnis,
að Orkusjóður megi veita ein
stökum bændum, sem búa
utan þess svæðis, sem sam-
veitum er ætlað að ná til i
náinni framtið,lán til að koma
upp mótorrafstöövum á heim-
ilum sinum, og nemi lánið
kostnaðarverði rafstöðvar-
innar.
Ráðherra rakti þá áætlun
um rafvæðingu sveitanna,
sem 3ja ára áætlunin gerir ráð
fyrir og nú er unnið að. Benti
hann á, að þegar þessi áætlun
væri komin i framkvæmd
myndu um 150 býli verða utan
samveitna. Á nokkrum
býlanna megi bæta úr þörfinni
með litlum vatnsaflsstöðvum,
en viðast verði að gera þetta
með mótorrafstöðvum. Frum-
varpið gerir ráð fyrir, að
Orkusjóður geti lánað
bændum allt kostnaðarverð
mótorrafstöðva til heimilis-
nota, en samkvæmt núgild-
andi lögum er aðeins heimilt
að veita 70% af kostnaðar-
verðinu.
Steingrimur Hermannsson
(F) fagnaði frumvarpinu, en
lagði áherzlu á, að þessi fyrir-
greiðsla, sem þarna væri
fyrirhuguð, mætti ekki draga
á nokkurn hátt úr þvi.að býli
fái rafmagn frá samveitum,
sé þess nokkur kostur.
Einnig tóku til máls Stein-
þórGestsson (S)og Þórvaldur
G. Kristjánsson (S).
Fyrirspurn um
veiðitakmarkanir
Steingrimur Hermannsson
(F) lagði i gær fram fyrir-
spurn til sjávarútvegsráð-
herra, svohljóðandi:
Hvernig tekur sjávarút-
vegsráðuneytið ákvarðanir
um leyfisveitingar, fjölda
báta, veiðitima, veiðimagn og
aðrar takmarkanir á veiöi?
Einkum er óskað upplýsinga
um eftirgreind atriði:
1. Er ávallt leitað umsagnar
Hafrannsóknastofnunarinn-
ar?
2. Er leitaö umsagna
annarra aöila?
3. Hefur ráðuneytið almennt
farið eftir slikum umsögnum,
einkum Hafrannsókna-
stofnunarinnar?”.
öryggismál
á dagskrá
A dagskrá sameinaðs þings
i dag er m.a. þingsályktunar-
tillaga Alþýðuflokksmanna
um öryggismál tslands.
Einnig er tillagan um afnám
vinveitinga á vegum rikisins
til framhaldsumræðu, og
þingsályktunartillaga um
veggjald af hraðbrautum er
einnig á dagskrá.
Afgreiða íslenzk
fiskiskip svo
lengi sem slys
á sér ekki stað
ÞÓ—Keykjavik.
Hafnarverkamenn i v-þýzku
hafnarborgunum Bremerhaven
og Cuxhaven héldu fundi i fyrra-
dag, þar sem rædd voru átökin
milli islenzks varðskips og v-
þýzkra togara út af S- Austur-
landi fyrir helgina, og hvort hætta
ætti að afgreiða islenzk fiskiskip i
v-þýzkum höfnum. — Samþykkt
var að halda afgreiðslu islenzkra
fiskiskipa áfram, en ef slys ætti
sér stað um borð i v-þýzkum
togara og hægt væri að kenna
átökum i landhelgismálinu um,þá
bæri að hætta afgreiðslu islenzkra
fiskiskipa i v-þýzkum höfnum.
Stuðningur frá
Þetta eru jótaplattarnir þrir, sem Hringurinnhefurgefið út. Þeir eru i
biáum litum og kosta lOOOkrónur liver. (Timamynd Gunnar)
Jólakaffisala og
jólaplattar Hringsins
sjómönnum
Erl—Reykjavik
Sjómannasambandi Islands
hefur borizt skeyti frá sjómanna-
samtökum i Norður-Noregi,
„Nordland fylkefiskarlag", sem i
lauslegri islenzkri þýðingu hljóð-
ar svo:
„Sjómenn i Norðurlandsfylki i
Noregi styðja islenzka sjómenn i
baráttu sinni fyrir bættum lifs-
kjörum i framtiðinni m.a. með út-
færslu fiskveiðilögsögunnar”.
SB—Reykjavik
Arleg jólakaffisala Kvenfélags-
ins Hringsins verður nú i 20. sinn
á sunnudaginn að Hótel Borg og
verður einnig seld jólahanda-
vinna. Skyndihappdrætti verður
jafnhliða kaffinu og eru 200 vinn-
ingar. Þá er kominn út þriðji
jólaplatti Hringsins og kostar 1000
krónur eins og hinir fyrri. Teikn-
ingin er eftir Halldór Pétursson.
Eins og áður rennur allur ágóði
af kaffi- og handavinnusölunni til
Barnaspitala Hringsins, svo og af
sölu plattanna, en þess má geta,
að þeir eru allir fáanlegir ennþá.
Barnaspitali Hringsins tók til
starfa árið 1965 og eru þar 62
rúm. Árlega eru lögð þar inn um
1400 börn viðsvegar að af land-
inu. Geðdeild Barnaspitalans var
opnuð 1971 og hafa siðan komið
þangað um 365, en rúm er fyrir 19
i einu. Hringurinn heldur sifellt
áfram að búa deildirnar nýjum
tækjum og búnaði,og nú er næsti
áfangi félagsins að koma upp
legudeild fyrir unglinga við geð-
deildina.