Tíminn - 30.11.1972, Blaðsíða 14
14
TÍMINN
Fimmtudagur 30. nóvember 1972
„Ég átti nú ekki við það. Þetta um Burma og ákvörðun mina um að
snúa til baka.
„Nei, alls ekki,” endurtók Paterson.
„Ég er feginn að heyra það,” sagði majórinn.
Nú var ekkert meira að segja, og majórinn rétti feiminn og dálitið
ringlaðurfram hönd sina til kveðju eða til að bjóða góða nótt eða til að
leggja áherzlu á það, sem þeir höföu sagt. Paterson tók i hönd hans og
þrýsti hana andartak. Majórinn brosti, en hvorugur sagði nokkuð.
Paterson gekk burt frá fleti majórsins, sem óneitanlega minnti á fugla-
búr, og yfir aö buikknum, þar sem Tuesday hafði búið um hann eins og
venjulega.
Litlu siðar kom Nadia til hans. Hún hafði núið andlit sitt og likama
með tanakablómum. Þau höfðu sætan og áfenganilm. Hann þreifaði
eftir, hvort hún hefði blóm i hárinu og fann að svo var. Andartak lá
hann kyrr og horfði upp i himininn. Hann fann, að hann skildi majórinn
og ákvörðun hans um að snúa til baka. Svo fór hann að segja Nadiu frá
majórnum og stjörnufiskunum hans, og þau hlóu bæði og skemmtu sér
lengi saman.
Majór Brain lá undir flugnanetinu sinu og heyrði þau hlæja, og
snöggvast öfundaði hann Paterson, en öfundin vék brátt fyrir djúpri
samhygð og skilningi.
ll.KAFLI.
Portman var harðákveðinn i að vinna upp þann tima, sem tapazt
hefði og láta gamminn geysa, en viða voru krappar beygjur á veginum,
og sums staðar var hann svo mjór, að ekki var hægt að komast framhjá
öðrum bilum. Bambusskógurinn óx saman yfir veginum og hvað eftir
annað slógust greinar trjánna i bilinn. Þrjátiu kilómetrar á klukku-
stund á þessum lélega vegi voru á við niutiu á venjulegum þjóðvegi. Af
og til lá við að billinn festist i sandhvörfunum, sem voru i veginum með
niutiu til hundrað metra millibili. I hvörfunum var viða stórgrýti hulið
sandi, og þar tók allóþyrmilega niðri, svo að allt virtist ætla að bresta.
Stundum lá við að allt sæti fast, hjólin snerust i lausum, fingerðum
sandinum, sem þyrlaðist upp kringum bilinn, og einungis með mikilli
varfærni var hægt að komast hjá þvi að festa bilinn alveg.
Sandhvörfin virtust alveg botnlaus. Skömmu eftir, að þau lögðu af
staö, lentu þau i einu, og það leið meira en klukkutimi, þar til þeim
tókst aö ná bilnum upp. Það reyndist nauösynlegt að láta konurnar
fara út úr bilnum, meðan karlmennirnir grófu frá hjólunum og lögðu
grjót og bambus undir þau.
Nú einbeitti Portman sér að þvi að koma i veg fyrir fleiri slik óhöpp.
Þau höfðu gott forskot framyfir Paterson og — þaðsem mikilvæg-
ara var— fram yfir flóttamannastrauminn. Innst inni fannst Portman
ástæðulaust annað en að leggja trúnaö á það, sem Hollendingurinn
hafði verið að segja. Kólera og morð voru svo að segja sjálfsagðir fylgi-
fiskar, þegar um skipulausan flótta fjölda fólks var að ræða og jafnvel
þótt kóleraogmorð hefðu ekki veriðannaðen staðlaus orðrómur hingað
til, þurfti enginn að efast um, að taugaveiki, malariaoggripadeildiryrðu
brátt daglegt brauð. Portman hafði ekki i hyggju að taka nokkra
áhættu.
Allan timann skyggndist hann um eftir Hollendingnum. Þau gátu
greint förin eftir dekkin á bilnum hans i rykinu á veginum, en ennþá
höfðu þau ekki komið auga á bilinn. Þegar þau loksins næðu honum,
ætlaði Portman að sjá til þess, að Betteson og frú færu yfir i bilinn til
Hollendingsins. Þannig gæti hann létt á bilnum sinum sem var alltof
hlaðinn, og um leið losnaði hann við að sjá og heyra þetta skelfilega
fólk.
Hann hafði þrátt fyrir allt uppgötvaö, að Betteson var með þetta
margfræga bornslikneski sitt og þegar Portman innti hann eftir hvers
vegna, svaraði Betteson þvi til, að það færði sér gæfu. Portman hafði
siðan þá verið að hugsa um, að Betteson væri vist einn af þessum
mönnum, sem sifellt eru að rata i einhver vandræði, og hann var sjálf-
um sér gramur fyrir að hafa fallizt á að taka þau i bilinn. Um kvöldið
sagði hann konu sinni frá Betteson og bronslikneskinu hans. Henni virt-
istfinnast þetta allt mjög skemmtilegt og sagði: „Þetta var þó likt fólki
af hans tagi! Það væri sannarlega gott, ef við hittum þennan Hollend-
ing fljótlega.”
Um hádegisbilið þriðja daginn var hraðinn ekki nema tuttugu kiló-
metrar á klukkustund. Stundum var ekkert flóttafólk á veginum á hálfs
kilómetra kafla eða meira, en aldrei leið á löngu, unz þau óku aftur
fram á hóp, sem i voru frá tiu til fimmtán fjölskyldur og allt upp i heila
ættbálka, og fólkið eigraði ringlað fram og aftur á veginum, þegar
flautað var á það. Venjulega var þetta hersing með nokkrar uxakerrur
i fararbroddi. Kerrurnar voru mjög háfermdar og ofan á öllu saman
sátu kolbrúnir krakkagrislingar og gláptu niður, flötum, heimskuleg-
um andlitum. Aftan við kerrurnar var oftast hópur af skinhoruðum og
skitugum kúm, og lestina rak svo fólkiö, óhreint og tötralegt, oft sextiu
til áttatiu manns, sem seint og um siðir hugkvæmdist að vikja út i veg-
brúnina, svo að Portman kæmist framhjá. Vegurinn varð þrengri eftir
þvi sem lengra dró og brattinn óx stöðugt.
Landslagið varð sifellt eyðilegra, Portman hafði andstyggð á allri
þessari sviðnu auðn. Fyrir augum höfðu þau ekkert annað en nakta
kletta, sundurskorna af djúpum giljum. Neðst i giljunum voru sums
staðar nokkrir lágvaxnir pálmar með þurr og skrælnuð blöð. Þegar
lengra var komið og fjöllin urðu aftur lægri og frjósamari, komu þau
inn i bambusskóg, sem ekki var grænn eins og bambusskógurinn niðri á
sléttunni, heldur litlaus og likt og steinrunninn undir brennandi sólar-
geilsunum.
Rétt til að rjúfa þögnina, hallaði Portman sér aftur i sætinu og sagði
um öxl við Betteson:
„Alveg rétt — ég ætlaði að muna eftir aö spyrja yður, hvort þér hefð-
uð gefið Tuesday nokkuð?”
„Nei, það hef ég ekki gert.”
„Ég ætlaði að gefa honum tuttugu skildinga, en þótt merkilegt megi
virðast vildi hann ekki þiggja þá.”
„Hann er nú varla mjög séður,” svaraði Betteson.
„Hann hefði ekki neitað, væri hann Indverji,” sagði frú Portman.
„Já, hugsa sér að vera aftur I Indlandi!” sagði Portman. „Þaö
fyrsta, sem ég geri, þegar ég kem til Indlands, er að storma beint i
klúbbinn og panta þann stærsta og sterkasta gindrykk, sem hægt er að
fá.”
„Það gerir þú ekki,” sagði frú Portman. „Nei, við förum strax sem
leið liggur til Vanini. Vanini i Chowringe — þekkið þér hann frú Bette-
son?”
„Nei.”
„Sjáið til, Vanini er svissneskur, hann framreiðir heimsins bezta
te! ”
„Æ, vertu ekki að tala um það,” sagði Portman. „Ég þoli ekki einu
sinni að heyra á það minnzt.”
„Eða kökurnar og brauðið hjá honum!” hélt frú Protman mis-
kunnarlaust áfram. „Smáhluti af raunverulegu Sviss inni i miðju Ind-
landi.”
Lárétt
1) Storki.n,- 6) Blóm,- 8) Burt.-
10) Sykruð.- 12) Ekki,- 13)
Röð.- 14) Röð,- 16) Stofu.- 17)
Maður.- 19) Dúkka.
Lóðrétt
2) Söl - 3) Kr,- 4) Ata,- 5)
Áhald.- 7) Litur,- 9) Óða,- 11)
Pat,- 15) Pár,- 16) Ást,- 18)
Rá,-
Lóðrétt
2) Þungbúin. 3) Friður,- 4)
Svei.- 5) Yfirbragð.- 7)
Duglegur,- 9) Þak,- 11) Borð-
andi - 15) Dropi,- 16) Venju.-
18) Belju.-
Ráðning á gátu No. 1273
Lárétt
1) Æskan,- 6) Ort,- 8) Hól.- 10)
Api,- 12) Að,- 13) Ars,- 19)
Gráta,-
D
R
E
K
I
ii II fiiHHi I
FIMMTUDAGUR
30. nóvember
7.00 Morgunútvarp Veður-
fregnir kl. 7,00, 8.15 og 10.10
Fréttir kl. 7.30, 8.15 (og for-
ustugr. dagbl.), 9.00 og
10.00. Morgunbæn kl. 7.45.
Morgunleikfimi kl. 7.50.
Morgunstund barnanna kl.
8.45: Arnhildur Jónsdóttir
heldur áfram lestri sögunn-
ar um „Fjársjóðinn i Ár-
bakkakastala” eftir Eilis
Dillon (3). Tilkynningar kl.
9.30. Þingfréttir kl. 9.45.
Létt lög á milli liða. Heil-
brigðismál kl. 10.25: Geð-
heiisa III: Ásgeir Karlsson
læknir talar um taugaveikl-
un, einkenni hennar og
orsakir. Morgunpopp kl.
10.45. John Kay syngur.
Fréttir kl. 1.00. Hljómplötu-
safniðíendurt. þáttur G.G.)
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Fréttir og veðurfregnir.
Tilkynningar.
13.00 Á frivaktinni. Margrét
Guðmundsdóttir kynnir
óskalög sjómanna.
14.15 Búnaðarþáttur. Sveinn
Hallgrimsson ráðunautur
talar um fengieldi (endurt.)
14.30 Bjalian hringir. Tiundi
þátturum skyldunámsstigið
i skólum, félagslif. Umsjón
hafa Þórunn Friðriksdóttir,
Steinunn Harðardóttir og
Valgerður Jónsdóttir.
eftir Vitoli. Wilhelm Kempff
leikur á Pianó „Járnsmið-
inn söngvisa” og Menúett
eftir Handel. Anton Heiller
leikur á orgel partitu um
„Sei gegrusset Jesu gutig”
eftir Bach.
16.00 Fréttir
16.15 Veðurfregnir. Tilkynn-
ingar.
16.25 Popphornið.Dóra Ingva-
dóttir kynnir.
17.10 Barnatimi: Ágústa
Björnsdóttir stjórnar.a. Um
Vatnajökulshundinn Bonsó
og fleiri hundæLesarar með
Ágústu: Hjálmar Arnason
og Karl Guðmundsson leik-
ari. b. Útvarpssaga barn-
anna: „Sagan hans Hjalta
litla” eftir Stefán Jónsson.
Gisli Halldórsson leikari
les. (17)
18.00 Létt lög. Tilkynningar.
18.45 Veðurfregnir. Dagskrá
kvöldsins.
19.00 Fréttir. Tilkynningar.
19.20 Daglegt mál., Páll
Bjarnason menntaskóla-
kennari flytur þáttinn.
19.25 Glugginn. Umsjónar-
menn: Sigrún Björnsdóttir,
Guðrún Helgadóttir og Gylfi
Gislason.
20.00 Leikritið: „Stormurinn”
eftir Sigurð Róbertsson
Leikstjóri: Gisli Halldórs-
son. Persónur og leikendur:
Jóakim smiður / Þorsteinn
O. Stephensen, Anna kona
hans / Guðbjörg Þor-
bjarnardóttir, Maria dóttir
þeirra / Edda Þórarinsdótt-
ir, Jósep / Þorsteinn Gunn-
arsson, Manases kaupmað-
ur / Valur Gislason,
Benjamin sonur hans /
Borgar Garðarsson, Séra
Teddens / Helgi Skúlason,
Vinstúlka / Soffia Jakobs-
dóttir, Nornin / Inga Þórð-
ardóttir, Stormurinn / Pét-
ur Einarsson, Skripi / Karl
Guðmundsson, Piltur / Sig-
urður Karlsson, Ung stúlka
/ Margrét H. Jóhannsdóttir.
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Reykja-
víkurpistill Páls Heiðars
Jónssonar.
22.45 Manstu eftir þessu?
Tónlistarþáttur i umsjá
Guðmundar Jónssonar
pianóleikara.
23.30 Fréttir i suttu máli.
Dagskrárlok..
Tlminner
peningar
Auglýntf
iTÍmanum