Tíminn - 01.12.1972, Blaðsíða 11
Föstudagur 1. desember 1972
TÍMINN
11
NORÐLENDINGAR
KVEÐA SÉR HLJÓDS
Bókaútgáfan Skjaldborg á
Akureyri sendir nú frá sér fimm
bækur fyrir jólin og sér um dreif-
ingu þeirrar sjöttu. Timinn hafði
nýlega samband við Svavar Otte-
sen, sem ásamt Haraldi Ásgeirs-
syni er eigandi bókaútgáfunnar
Skjaldborgar og Prentsmiðju
Björns Jónssonar á Akureyri.
Kom þá i ljós, að Skjaldborg gef-
ur Norðlendingum tækifæri tii að
kveða sér bljóðs, öðrum fremur.
Á orði hefur verið haft, að stærri
og eldri útgáfufyrirtæki hafa
sniðgengið höfunda að norðan,
þótt á þvi séu auðvitað undan-
tekningar.
— Hvað gefið þið út af bókum á
jólamarkaðinn Svavar?
— Að þessu sinni eru það bækur
fjögurra norðlenzkra höfunda.
Þeir eru Erlingur Daviðsson, rit-
stjóri, Bragi Sigurjónsson,
bankastjóri, Indriði Dlfsson,
skólastjóri, og Oskar Stefánsson,
Svavar Ottesen
fyrrum bóndi i Breiðuvik á Tjör-
nesi, nú i Skjaldarvik. Fimmta
bókin, eftir Erling Daviðsson, er
einnig prentuð hér i prentsmiðj-
unni og verður til sölumeðferðar i
dreifingarkerfi okkar, en útgef-
andi hennar er Fagrahlið á Akur-
eyri.
Bragi Sigurjónsson
— Eru einhverjar sérstakar
nýjungar i útgáfunni hjá ykkur?
— Já, auk þess, sem hver ný
bók er nýjung, má geta þess, að
ein bókanna, Aldnir licfa orðið,
sem Erlingur Daviðsson hefur
skrifað, er fyrsta bókin i nýjum
bókaflokki, sem ég vona, að eigi
sér framtið. t þessari bók segja
sjö aldraðir borgarar á Akureyri
frá atburðum fyrri daga og lifs-
viðhorfum, en flestir eru þeir ætt-
aðir úr öðrum byggðalögum og af
öðrum landshornum.
— Hverjir urðu fyrir valinu i
þessa fyrstu bók?
— Sesselja Eldjárn, skörungur i
málum slysavarna og mannúðar-
mála, Jón Rögnvaldsson frá Fifil-
gerði, kunnur garðyrkju- og skóg-
ræktarmaður, nýlátinn, Olafur
Tryggvason frá Hamraborgum,
huglæknirinn og rithöfundurinn,
Kristján Nói Kristjánsson, skipa-
smiður, sérstæður maður og völ-
undur, Sæmundur G. Jóhannes-
son, rithöfundur og m.a. kunnur
af mörgum útvarpserindum, og
svo Guðmundur Blöndal, fulltrúi
skattstjóra á Akureyri, og Ragn-
heiður 0. Björnsson, kaupmaður,
bæði kunnir góðborgarar á Akur-
eyri. Næst verður væntanlega
leitað viðar fanga um efni. Það
verður sjálfsagt örðugra að hafna
en velja viðmælendur, þvi að svo
fjölmargir koma til greina.
— Hvað um bókina úr lifi smal-
ans?
— Hún er eftir áttræðan mann,
sem nú dvelur á elliheimilinu i
Skjaldarvik, ungan i anda, Þing-
eying að ætt og uppruna, mikinn
dýravin og góðan frásagnar-
mann. Bókin fjallar um æviþætti
höfundar, m.a. frá þeim tima, er
hann var kaupamaður hjá Guð-
mundi skáldi á Sandi og kunnum
mönnum í Mývatnssveit. Annar
þáttur bókarinnar eru svo
draumar, sem teljast verða
merkileeir. en briðii þátturinn
eru dýrasögur og ef til vill er sá
merkilegastur.
— Bragi kveður sér enn hljóðs?
— Þessi bók Braga Sigurjóns-
sonar er sjötta ljóðabók hans og
nefnist Páskasnjór. Bragi er, að
þvi ég held, mjög vaxandi skáld
og hann leggur ekki árar i bát þótt
ljóöabækur séu'i minni hávegum
hafðar, en ýmsar aðrar bækur á
siðustu timum.
— Hvað um bækur fyrir yngstu
lesendurna?
— Viðgleymum þeim ekki held-
ur, og hin nýja bók eftir Indriða
Úlfsson, Kalli kaldi og túlipana-
hótelið.er barna- og unglingabók,
framhald af Kalla kalda, sem
seldist alveg upp hjá forlaginu i
fyrra. Indriði hefur þegar skipað
sér sess meðal vinsælustu barna-
bókahöfunda landsins. Ennfrem-
ur gefum við út bók handa 7 til 10
ára telpum, Káta er engum lik,
þýdd barnabók, framhald af
Kátu og dýrunum hennar, sem
var mjög vel tekið á siðasta ári.
— En bókin, sem þið hafið i
söluumboði?
— Hún heitir Jói norski. Erling-
ur Daviðsson hefur ritað bókina,
en heimildarmaður hennar og
söguhetjan er Jóhann Daniel
Baldvinsson vélstjóri á Skaga-
strönd. Þetta er sérstæð bók og
fróðleg um flest það, sem lýtur að
veiðiskap i rekisnum, svo sem i
Hvitahafi og Barentshafi, en þar
hafa Norðmenn um áraraðir
stundað selveiðar, bjarndýra-
veiðar og rostungsveiðar. Með
þeim fór söguhetjan 16 selveiði-
ferðir og lenti i mörgum ævintýr-
um. Til gamans má geta þess, að
Fagrahlið gefur einnig út norð-
lenzka timaritið Súlur, sem við
sjáum um prentun á. Það hefur
náð mikilli útbreiðslu. Ritstjórar
Súlna eru Erlingur Daviðsson og
Jóhannes Óli Sæmundsson. SB
Óskar Stefánsson
Leikritin orðin 30 eða 40 talsins
- stutt rabb við Indriða Úlfsson, skólastjóra og rithöfund
Indriði Úlfsson, skólastjóri
Oddeyrarskólans á Akureyri, er
löngu kunnur fyrir leikrit sin og
bækur fyrir börn. Við hringdum i
Indriða og spurðum hann nokk-
urra spurninga um ritstörf hans.
— Hvernig bar það til.að þú
fórst að skrifa?
— Ég man það nú ekki
nákvæmlega, en ég var ekki hár i
loftinu, þegar ég tók þá ákvörðun.
Liklega hefur að einhverju leyti
verið þar um að ræða áhrif frá afa
minum, Indriða á Fjalli.
— Hvenær kom fyrsta bókin þin
út?
— Hún kom út 1967 og var „Sól-
hvörf”, en barnaverndarfélögin
báðu mig að sjá um hana. Siðan
hafa bækurnar minar komið út
ein á ári.
— Þú hefur skrifað allmikið af
leikritum lika. Hvenær byrjað-
irðu á þvi?
— Það er óralangt siðan. Ég var
búinn að skrifa ein tiu smáleikrit
áður en fyrsta bókin kom út,og
þau birtust i „Vorinu” og voru
Indriöi Úlfsson
leikin hér á skólaskemmtunum.
Ég hef haldið þessu áfram og
leikritin eru liklega orðin 30 til 40
talsins.
— Sum þessara leikrita hafa
verið meira en smáleikrit, er það
ekki?
— „Súlutröllið’,’ sem var fyrst
flutt á skólaskemmtun, var siðan
lengt og þvi breytt i meira verk,
sem Leikfélag Akureyrar setti á
svið i fyrra. Einnig hef ég samið
tvö framhaldsleikrit fyrir útvarp-
ið upp úr sögum minum og það
þriðja er tilbúið, en útvarpið get-
ur ekki tekið við þvi strax vegna
fjárhagsástæðnanna þar.
— Nú er þetta allt fyrir börn og
unglinga. Hefurðu ekki skrifíð
fyrir fullorðna?
— Jú, ég skrifaði einu sinni
smásagnasafn, og ein smásagan
fékk verðlaun i smásagnasam-
keppni Eimreiðarinnar.
— Finnst þér betra að skrifa
fyrir yngri kynslóðina?
— Ja, þetta er kannske af þvi ég
er skólastjóri b^rnaskóla og skil
ef til vill börnin betur en margir
aðrir.
— Að lokum, Indriði: Hyggstu
halda áfram að semja sögur og
leikrit?
— Já, ég hef ekki ætlað mér
annað, og vona, að mér endist lif
og heilsa til þess.
SB.
Hef meiri áhuga á lifandi fólki
— rætt við Erling Davíðsson, ritstjóra
sem sendir nú frá sér tvær bækur
Erlingur Daviðsson ritstjóri
virðist vera orðinn allumsvifa-
mikill rithöfundur, og þvi sneri
Timinn sér til hans til að forvitn-
ast.
— Hvernig stóð á þvi, að þú fór-
st allt i einu að skrifa bækur?
— Tvennt bar til og var annað
það, að ég hafði alltaf ætlað mér
að skrifa bók á þessu skeiði
ævinnar, en hin ástæðan var sú,
að mér barst gott efni i hendur,
svona ósjálfrátt. Hitt skal þó
viðurkennt, að ég hafði ætlað að
skrifa fyrir börn, helzt dýrasögur,
en ekki hefur orðið af þvi ennþá.
Sumir kunningjar hafa spurt,
hvers vegna ég skrifaði ekki held-
ur skáldsögu, en þá er þvi til að
svara, aðég hef meiri áhuga á lif-
andi fólki, sem kann frá mörgu að
segja, og að bjarga frásögnum
þess frá glötun, en að búa til sögu-
hetjurnar sjálfur. Má vera að mig
skorti hugkvæmni eða imynd-
unarafl til að búa til persónur,
sem eru nægilega mikils virði til
að skrifa um þær.
Svo kann ástæðan til þess, að ég
er farinn að skrifa bækur, að vera
eitthvað lik og sumra gamalla
kvenna, sem prjónuðu hverja
Erlingur Daviðsson
stund og gátu svo aldrei hætt að
prjóna. En að slepptu öllu gamni,
finnst mér það fólk, sem fjallað er
um i þéssum tveimur bókum, sem
nú eru að koma út, svo áhugavert
og frásagnirnar svo merkilegar,
að þessi ritstörf eiga sér að minn-
sta kosti nokkra afsökun, þó að
mörgum finnist oft nóg um bóka-
flóðið.
— Hvernig finnurðu þér tima til
að skrifa bækur, jafnhliða anna-
sömum ritstjórastörfum við Dag
og Súlur?
— Við höfum öll jafnan tima, en
notum hann misjafnlega. Þetta er
öllu fremur spurning um að
skipuleggja vinnutima sinn, en að
vinna afskaplega mikið. Maður
þarf lika að nota hvildar- og
svefntima, til að vera hvern dag i
„fyllsta vinnuformi”.
— Var ekki lesin saga eftir þig i
útvarpinu i sumar?
— Jú, kaflar úr Jóa norska voru
lesnir þar og ennfremur bókar-
handritið Konan frá Vinarborg,
en sú bók kemur væntanlega út á
næsta ári, og við skulum ekki
ræða um hana núna. Nú er það út-
gefendanna að láta hendur standa
fram úr ermum, prenta, auglýsa
og selja og græða, ef þeir geta.
SB