Tíminn - 16.12.1972, Blaðsíða 1

flGNÍS
KÆLISKÁPAR
RAFTORG
SÍMI: 26660
RAFIÐJAN
SIMI: 19294
V
/

V
2>A&t<a/UAfefa/t. A/
RAFTÆKJADEILD
Hafnarslræti 23
Simar 18395 & 86500
✓
l'latey á Breiðafirfti, þar sem nú er aöeins átján manns.
Læknunum má
helzt líkja við
farfugla
TK—Klateyri 15.-12.
Ilér er geysimikill snjór, og
þýöingarlitið að reyna mokstur
að svo stöddu, lieldur hcfur verið
gripið til þess ráðs að troða snjó-
inn. og má nú heita jeppafært inn-
an fjarðarins, en báðar heiðar eru
alófærar.
Mjög illa hefur gefið á sjó þenn-
an mánuð, og afli verið litill.
Þegar róið hefur verið. Atvinna
má þó heita næg fyrir karlmenn,
en konurnar sinna jólaundirbún-
ingi að krafti. Ekki er þvi hægt að
tala um atvinnuleysi, og um leið
og gefur og bein kemur úr sjó
verður yfirdrifin atvinna.
Hér inni er nú statt varðskip,
sem kom með læknastúdent, sem
um þessar mundir dvelst á Flat-
eyri. Læknamálin eru okkar
mesti höfuðverkur, eins og svo
margra annarra, en segja má,að
þeir hegði sér hér eins og farfugl-
arnir, tylla sér niður um stund, en
fljúga siðani átt til annarra landa.
Þetta öryggisleysi setur sin mörk
á fólkið um leið og stytta fer dag
og leiðir lokast.
Þetta eiga Flateyingar dásemdum eyjar sinnar að þakka!
Barnakennarinn haflíffræðingur,
þó að nemendurnir séu aðeins 7
Klatey á Breiðafirði er um-
leikin fornum frægðarljóma. Á
nitjándu öld var þar i senn þrótt-
inikið menningarlif og mikil
verkleg döngun. Nú er eyjan
flestu rúin nema þcim dásemdum
náttúrunnar, er ekki verða frá
henni teknar. Eftir er aðeins
örfátt fólk, og sikum byggðar-
lögum verður sjaldnast vel til um
lærða menn. Þess vegna er það
saga til næsta bæjar, að barna-
kennarinn i Flatey er ungur,
háskólamenntaður maður —
náttúrufræðingur, sem er meira
að segja að semja doktorsritgerð.
Þessi maður er Guðmundur
Ólafsson hafliffræðingur, ættaður
frá Heiðarbót i Reykjahverfi i
Þingey jarsýslu, um skeið
menntaskólakennari á Akureyri
og einn af stofnendum rann
sóknarstöðvarinnar Kötlu á
Árskógsströnd.
Átján manns — en aðeins
tveir verkfærir karlar
— Við erum átján hér i eynni og
heimilin fimm, sagði Guðmundur
Guðmundsson stöðvarstjóri, er
Timinn leitaði frétta af Flat
eyingum. Aðrar eyjar eru ekki
lengur byggðar hér, nema Hvall-
átur, þar sem eru tvö heimili, og
Svefneyjar. t Skáleyjum hefur
enginn haft vetursetu i þrjá vetur.
Af þessu fólki eru eiginlega ekki
nema tveir verkfærir karlmenn,
sem hér reka búskap, og þeir eiga
þrjár kýr og eitthvað á þriðja
hundrað fjár, sem flutt er á land i
Gufudalssveit á sumrin. Þeir
skipta svo með sér, að annar
hefur meiri hluta túna og gras-
nytja og á þess vegna mest af
búfénaðinum, en þar kemur það á
móti, að hinn hefur selveiðina.
Dúntekjunni skipta þeir á milli
sin.
Ætlar að vera hér þrjú ár
Elzti maðurinn á eynni, Svein-
björn Pétursson, er 83 ára, en
börn á skólaskyldualdri eru sjö,
sagði Guðmundur. Barna-
kennsluna annast lærðari maður
en aðrir, sem við það fást að
kenna krökkum svona yfirleitt —
hafliffræðingurinn Guðmundur
Ólafsson.
Hann kom hingað til okkar i
haust og ætlar að vera hér næstu
þrjú ár, er hann mun verja til
þess aö semja doktorsritgerð,
Á fundi byggingarnefndar
Kcvkjavikur 14. desember var
samþykkt teikning að nýrri bygg-
ingu Seðlabanka islands við Sölv-
hólsgötu, milli Ingólfsstrætis og
Kalkofnsvegar, þar sem nú er
bflastæði norðan Arnarhóls. Lóð
þessa fékk Seðlabankinn i maka-
skiptum við Reykjavikurborg,
þegar bankinn hafði fallið frá þvi
að byggja á lóöunum Frikirkju-
vegi 11 og 13, þar sem gagnrýni
hafði komið fram á þvi að rifa
Thor Jensens-húsið, sem þar
stendur, og byggja stórbyggingu
á þeim stað.
Teikningu að hinni nýju bygg-
ingu hafa þeir gert arkitektarnir
Guðmundur Kr. Guðmundsson og
Ólafur Sigurðsson, Hafði Guð-
mundur Kr. Guðmundsson ásamt
Skarphéðni heitum Jóhannssyni
hlotið fyrstú verðlaun i sam-
keppni, sem bankinn efndi til um
hvort hann hleyptur bagga með
okkur við barnakennslu næstu
vetur eða ekki.
Hann er hér að rannsaka lif og
gróður við eyna og kafar i frosk-
mannabúningi niður á allt að
tuttugu og fjögurra metra dýpi.
Fjörurnar hérna og grunnin
kringum eyna eru sjálfsagt
gósenland fyrir slikan mann,
enda hefur það laðað hann hingað
til okkar.
bygginguna við Frikirkjuveg.
Fékk sú tillaga góða dóma á sin-
um tima, og er i hinu nýja húsi að
nokkru byggt á þeim hugmynd-
um, sem þar komu fram.
Bygging sú, sem nú hefur verið
samþykkt, er fjórar hæðir að
gólffleti tæplega 2800 fermetrar,
en rúmmál byggingarinnar um
10.000 teningsmetrar. Auk þess er
tvöfaldur kjallari yfir alla lóðina,
og eru um 60% af honum ætlað
fyrir bilageymslu, en samtals er i
bilageymslunni og á lóð hússins
rúm fyrir um 160 bila. Hefur
Reykjavikurborg óskað eftir þvi
að fá almenningsbilageymslur á
lóðinni fyrir allt að 100 bila um-
fram bilastæðiskröfur þær, sem
gerðar eru til bankans. Mun borg-
in eiga að standa straum af að
býggja þann hluta bilageymslu-
hússins, sem þessu svarar, sam-
kvæmt nánari samningum, sem
um það verða gerðir.
Langt ár síöan messaö
hefur veriö
Samgöngur eru hreint ekki
verri en við höfum átt að venjast,
hélt Guðmundur áfram. Flóa-
báturinn Baldur kemur hingað
tvisvar i viku, og við það getum
við vel unað. Lækni fáum við úr
Stykkishólmi, þegar til þarf að
taka — hann kemur hingað svona
stöku sinnum.
Hin nýja bygging er mjög mið-
uð við hinar sérstöku þarfir, sem
Seðlabankinn hefur fyrir öruggar
geymslur fyrir peningaseðla,
myntog önnur verðmæti. Verða i
kjallara stórar og mjög tryggar
fjárgeymslur, auk sérstakrar
öryggisaðstöðu við flutning
peninga og annarra verðmæta.
Þá er einnig gert ráð fyrir þvi,
að í byggingunni verði til húsa
sameiginleg rafreiknimiðstöð
allra bankanna. Mun vélasalur-
inn verða i kjallara byggingar-
innar, en skrifstofuaðstaða á efri
hæðum. Er nú starfandi sam-
vinnunefnd á vegum bankanna,
sem vinnur að þvi að koma upp
slikri rafreiknimiðstöð á vegum
bankanna, og er þess vænzt, að
hún geti leitt til mjög mikillar
hagræðingar og mannafla-
sparnaðar i rekstri bankakerfis-
ins.
Aftur á móti höfum við ekki
mikið af prestum að segja. Við
erum að visu ekki búnir að
gleyma þvi, hvernig hempu-
klæddir menn eru á að sjá, en
langdrægt ár mun vera liöið siðan
siðast var messað hér i eynni. Ef
til vill er tæpast hægt að ætlast til
þess, að Reykhólapresti sé tið-
förult hingað út til okkar, þvi að
þar gegnir nú störfum aldraður
maður, séra Sigurður Pálsson
vigslubiskup, og litt vanur
sjóvolki. Prestur kom þó út i eyna
i sumar, þvi að þá jarðaði séra
Hjalti Guðmundsson i Stykkis-
hólmi hér gamlan Bjarneying,
Valdimar Stefánsson, er vildi
hvila við hlið konu sinnar i
garðinum okkar.
Dragnætur og netalagnir
kollvörpuðu eyjabúskapn-
um
Þó aö Breiðafjarðareyjar séu
nú nær fallnar i auðn, eru þær
gjöfular sem fyrr, sagði
Guðmundur að lokum. En undir-
stöðu eyjabúskaparins var kippt
burt, þegar fiskur hætti að fást
hér inn frá. Þess vegna er hér
engin útgerð. Ef dragnótaveiðum
væri hætt, myndi allt fyllast af
fiski á ný — við erum ekki i
neinum vafa um það, er hér
höfum alizt upp. Það segir lika
sina sögu, að fiskigöngur
glæddust strax ofurlitið, þegar
netalagnir voru bannaðar innan
linu, sem hugsast dregin út Skor i
Búlandshöfða. Ef sú tortiming,
sem dragnótaveiðarnar hafa i för
með sér, væri lika stöðvuð, yrði
fljótt mikil breyting. Það er
hörmung að vita, hvernig
dauðum smáfiski, sem kemur i
dragnæturnar, er mokað i sjóinn,
i stað þess að lofa honum að lifa
og vaxa, sagði Guðmundur um
leið og hann kvaddi.
- JH
SEÐLABANKAHÚS N0RÐ-
ANVERT VIÐ ARNARHÓL
Nær þrjú þúsund fermetra bygging fjögurra hæða