Tíminn - 16.12.1972, Blaðsíða 13

Laugardagur l(i. descmbcr 1972 TÍMINN 13
Sæuska herratizkan 1972/1972
svona þrem, fjórum árum. Og
þarna hefur okkar styrkasta
hjálparhella, kvenfólkið, brugðist
okkur algerlega. Áður voru þær
vanar að reka eiginmenn sina og
unnusta til hárskerans til hár-
snyrtingar, áður en farið var i
leikhús, á dansleiki og annað
slikt. En núna vilja þær láta þá
safna svo og svo miklu hári, jafn-
vel þótt hárið sé hálfdautt orðið
og mennirnir orðnir verulega
sköllóttir.
Texti:
Steingrímur Pétursson
Myndir:
Róbert Ágústsson
Suma klæðir vel að hafa t.d.
loðið i hnakkanum, ef hann er lit-
ill. En þegar menn hafa misst
mikið af yfirhárinu og i kring, er
það orðið hálf ullarkennt; þá sér
hver maður, að slik hársöfnun er
alveg út i hött. Það er ekki hægt
að slá þvi bara fram „ætlarðu
ekki að vera i stælnum”. Það
verða að vera skilyrði fyrir hendi.
Við getum nefnt sem dæmi, að ef
maður kemur inn i einhvern
bankann og sér unga stúlku um
tvitugt i stuttu pilsi og peysu.
Þetta klæðir hana prýðisvel. En
ég á bágt með að trúa þvi, að
eiginmennirnir myndu fara að
reka konur sinar segjum 40 til 60
ára til að fara að ganga i pinupils-
um. Þær klæða sig auðvitað i
samræmi við aldur sinn. Alveg
sama máli gegnir með klipping-
una. Karlmenn eiga að fara eftir
þvi, hvernig hárið á þeim er,hvað
klæðir þá bezt, en ekki slá þvi
fram, að þetta sé tizka, sem skuli
ganga yfir alla aldursflokka.
Ilakaramenning ís-
lendinga — 90 til
95% er klipping
— Er ekki tilfellið, að þetta
fyrirbrigði, þ.e. eftiröpun fullorð-
inna og roskinna manna eftir
ungu mönnunum og þar með
smekkleysi þeirra, hvað hártizk-
una almennt snertir, sé nokkuð
sérstætt fyrir Island?
— Jú, þetta er vissulega allsér-
stætt. Þvi til skýringar má nefna,
að á Norðurlöndunum er útkoman
sú, að 50% af tekjum hjá hársker-
um eru fyrir klippingu, en hinn
helmingurinn er fyrir ýmsa aðra
þjónustu, eins og hárblástur, hár-
böð o.s.frv. En hér á landi eru 90
til 95% fyrir klippingu eingöngu,
en aðeins 5 til 10% þvottur og
blástur. Þarna kemur einmitt
fram sá munur, að á Norðurlönd-
um eru menn orðnir vanir þvi ,,að
brúka rakarann”, ef svo mætti
segja, og þeir finna, hve hárið
verður mikið liflegra eftir þvott
og snyrtingu. Það þykir heldur
sóðalegt að ganga með hárið fit-
ugt og klistrað og lafandi niður
með höfðinu.
— Það má sum sé segja með
rétti, að tslendingurinn sé að
þessu leyti all mjög „primitivur”
og hafi ekki enn tekizt að aðlagast
og notfæra sér þá þjónustu, sem
hárskerarnir bjóða upp á, þrátt
fyrir áratuga tilvist þeirra hér.
— Það er öldungis rétt og ekki
of fast að orði kveðið. En það má
iafnvel finna vissar orsakir
ólafur Ægisson, hárskeranemi. — Er ég dvaldi úti í Englandi i sum-
ar. komst ég að þvi, að þar er afstaða pilta til hársnyrtingar allt önnur.
Það vckur eflaust furðu manna hér á landi, en þarna fara piltarnir ekki
út að skemmta scr, án þess að fara fyrst til hárskerans til þess að láta
snyrta hárið, blása það og jafnvel klippa smávegis af endunum. Annað
þykir ekki viðeigandi. Einnig er hárgreiðsla þeirra nokkuð önnur en
hér, þ.e.a.s. að þeir leggja meiri rækt við að fylgjast með ríkjandi
ti/.ku. En að sjálfsögðu finnast hippar innan um, sem ganga með sitt og
villt hár.
þessa. Á timabili var svo mikið að
gera hjá hárskerunum hér á
landi, á striðsárunum siðari og
eftir strið, að þeir komust ekki
nema naumlega yfir að klippa þá,
sem á stofuna komu. Þeir höfðu
engan tima til að sinna frekari
hársnyrtingu, svo fáliðaðir voru
þeir. Og þannig var ástandið allt
fram undir 1960.
— Það hefur ekki þótt aðlaðandi
eða eftirsóknarvert starf, hár-
skurðurinn, á þeim árum. Hvað lá
þar á bak við?
— Það,sem fór og hefur ef til vill
fariðverst með stéttina, er að i 30
ár, heil 30 ár.hafa verið verðlags-
ákvæði á klippingu. Þetta kemur
varla við visitölu, en hárskerinn
er samt pindur til þess að taka
eitthvert ákveðið verð, sem nær
ekki nokkurri átt. Við höfum átt i
striði við þetta i fjöldamörg ár,
en það er sama hvaða stjórn hef-
ur setið að völdum, enginn skiln-
ingur virðist hafa rikt. Það eru
sett ákvæði á opinberum skrif-
stofum,en við fáum engu að ráða
þar um, þannig að við höfum ekki
fengið að samrýma okkar prisa.
Það er lögð rækt við starfiðog ekkert fúsk á hlutunum. Það er Páll Sigurðsson, sem hér sinnir viðskipta-
vini af eldri kynslóðinni. Það er ekki langt bilið á milli kynslóðanna hér, og hvað hártizkuna snertir, er
það i mörgum tilfellum en skemmra, eins og nánar segir í greininni.
Ef við segðum, að klipping yrði
hækkuð um 30 krónur, sem varla
myndi hreyfa visitölu, þá mynd-
um við geta gefið okkur góðan
tima til að sinna viðskiptavinin-
um og viðbótarupphæðin, sem
hann greiddi, yrði þá tiu krónur á
mánuði, ef miðað væri við, að
hann færi til hárskera á þriggja
mánaða fresti. Ekki myndi sú
hækkun tæma budduna.
Samdráttur rakara-
stéttarinnar.
—Hver er fjöldi hárskera og
rakarastofa i Reykjavik i dag?
— Allt i allt, þ.e. að meðtöldum
nemum, sveinum og meisturum,
þá eru þeir á milli 50 og 60. Flest-
arv stofurnar eru tveggja manna,
en einnig er til, að um aðeins
einn hárskera sé að ræða á stofu,
eða fleiri en tvo.
Til þess að samdráttur stéttar-
innar á siðari árum skiljist betur,
er handhægara að benda á
smærra svæði. Fyrir nokkrum
árum voru eftir þvi sem ég bezt
veitallstiu hárskerará Akureyri.
Nú eru þeir aðeins fimm eða sex.
Hér i Reykjavik hefur reyndin
orðið sú, að bæði hafa rrrargir
hreinlega hætt i starfinu og ^núið
sér að öðru, og eins hafa margir
að loknu námi i iðninni farið út i
önnur störf.
Þú getur rétt imyndað þér
ástandið, að eftir fjögurra ára
nám fær sveinninn t.d. allt að
10.000.00 kr. minna kaup en af-
greiðslumaður áfengisútsölu,
sem ekkert þarf að kunna annað
en að pakka inn flöskum. Og hann
þarf ekki að fara i há störf hjá
þvi opinbera, til að fá bæði
ýmis hlunnindi og hærra kaup.
En það er*við okkur, sem rekum
rakarastofurnar að sakast um
þetta, heldur er ástæðan sú, að
ið fáum ekki nægilega hátt verð
tyrir okkar vinnu. Og fagið er i
öldudal, og það er engum til góðs,
að fagið lognist út af. Eða vilja
menn ef til vill búa við það i fram-
tiðinni að standa uppi rakara-
lausir eins og frumstæðustu villi-
menn.
— Hver hefur verið helzta við-
leitni ykkar sjálfra, hárskeranna,
til að reyna að lyfta upp stéttinni?
— Við höfum lagt mesta áherziu
á að fá hingað fræga og þekkta
fagmenn til námskeiðahalds, og
má geta þess, að væntanlega
verður efnt til sliks námskeiðs
strax aftur eftir áramót. Við
leggjum þannig höfuðáherzlu á
sem bezta þjónustu og að endur-
hæfa okkur sem allra bezt. Hins
vegar erum við svo fáir og fjár-
vana, að við höfum ekki efni á þvi
að auglýsa okkur i fjölmiðlum eða
annars staðar. Það var þvi mikið
átak fyrir okkur að efna til fyrr-
Frh. á bls. 20.