Tíminn - 21.12.1972, Blaðsíða 10

10
TÍMINN
Fimmtudagui' 21. desember 1972
LImsjón:
Elías Snæland Jónsson
ALÞINGI
Frumvarpið um bann gegn veiðum með flotvörpu og botnvörpu:
Frekari heimildir til friðunar að
tilhlutan Fiskveiðilaganefndar
Ncftri deild alþingis samþykkti
i gær meft ýmsum brcylingartil-
lögum, sljórnarl'rum varpið um
bann gegn veiöum meft botnvörpu
og flotvörpu sem flutt var til
slaöfestingar á bráðabirgöa-
lögum. Tillögurnar voru fluttar
að beiðni Kiskivciðilaganefndar,
sem nú vinnur að þvi að móta
hcildarstefnu varðandi skipulag
l'iskveiða innan I isk veiðilög-
siigun nar.
Kiskveiðilaganelndin gerir ráð
lyrir að skila lokaáliti i marz
næstkomandi og munu tillögur
hennar þvi ekki geta orðið aö
lögum.íyrr en nokkuð er liðið á
na^ta ár.
Breytingartillögur þær, sem
samþykktar voru, l'ela i sér i
meginatriðum að ráðherra eru
veittar auknar heimildir til
l'riðunaraðgerða. Er i þvi sam-
bandi bætt inn i lögin eftirtöldum
ákvæðum:
,,Nú á sér stað á tilteknu veiði-
svæöi seiða- og smáfiskadráp i
þeim mæli, að varhugavert eða
hæltulegt getur talizt, og skal þá
sjávarútvegsráðuneytið, að
l'enginni umsögn Hafrannsókna-
stofnunarinnar, gera nauðsynleg-
ar ráðstal'anir til að sporna gegn
þvi. Er ráðuneytinu heimilt með
tilkynningu að loka afmörkuðum
veiðisvæöum um lengri eða
skemmri tima fyrir öllum tog-
veiðum, svo og öðrum veiðum, ef
nauðsynlegt þykir. Jafnan skal
umsögn Hafrannsóknastofnunar-
innar liggja fyrir, áður en sllkar
tímabundnar veiðitakmarkanir
eru úr gildi numdar.
Þrátt fyrir ákvæði laga
þessara getur sjávarútvegsráðu-
neytið auglýst ný friðunarsvæði
og breytingar á eldri friðunar-
svæðum, enda hafi áður verið
leitað álits
Hafrannsóknastofnunarinnar um
slikar ákvarðanir.
Sjávarútvegsráðuneytið skal
beita sér fyrir auknu eftirliti með
veiðum fiskiskipa innan fiskveiði-
lögsögunnar, þar sem megin-
áherzla er lögð á að fylgjast með
veíöarfærabúnaði skipanna,
stærð þess fisks, sem veiddur er,
svo og öðru þvi, er við kemur
vernd fisKisiofnanna.”
Þá er i samþykktum
breytingartillögum veitt heimild
til ráðherra, að fenginni umsögn
Hafrannsóknastofnunarinnar, að
veita leyfi til loðnuveiða i land-
helgi með flotvörpu, og getur ráð-
herra bundið leyfið þeim
skilyrðum, er hann telur
nauðsy nleg. Einnig var
samþykkt, að lögin skyldu gilda
til 1. júli 1973, en ekki til næstu
áramóta og eins og
bráðabirgðalögin gerðu ráð fyrir.
Frumvarpið hafði áður verið
afgreitt i efri deild, en þar sem
neðri deild samþykkti áður-
nefndar breytingar á þvi, var það
endursent efri deild, sem af-
greiddi það sem lög frá alþingi
siðar i gær.
Deildarfundir á
þriftjudagskvöld
1 efri deild var gengisráð-
stal'anafrumvarp rikisstjórn-
arinnar til 1., 2. og 3. umræðu i
fyrrakvöld og nótl, og var það
loks afgreitt sem lög frá
alþingi er nokkuð var liðið á
nótt. Til máls tóku, auk þeirra,
sem frá var skýrt i blaðinu i
gær, Þorvaldur (iarðar
Kiistjánsson (S), og Oddur
ólafsson (S).
1. umræðu var lokið á mið-
nætti, og var frumvarpinu vis-
að til 2. umræðu og nefndar. 2.
umræða hól'st um háll' eittleyt-
ið, og lóku þá til máls Kjarni
(iuðbjörnsson (K),sem mælti
fyrir áliti meirihluta nefndar,
Jóii Sólnes (S),sem mælti fyr-
ir áliti 1. minnihluta og ,Ión
Ániiaiin Iléðinsson (A), sem
mælti l'yrir áliti 2. minnihluta.
Siðan lóku til máls (Jcir
lla llgrini sson (S), Ólafur
Jóhanncsson, forsætisráð-
herra, og Kggcrt Þorsteinsson
(A). Krumvarpið var siðan
samþykkt með 11 samhljóða
atkvæðum nema 3. grein, sem
var samþykkt með 11 atkvæð-
um gegn 8. Málinu var siðan
vísað til 3. umræðu sem fór
fram strax á eftir, og var
frumvarp þetta samþykkt
sem lög l'rá alþingi um tvö-
leytið um nóttina.
Á fundi neöri deildar var
s t jó r na r f r u m v a r p um
breytingará Siglingalögum til
I. umræðu. Ilannibal Valdi-
inarsson, samgöngumálaráð-
herra, mælti l'yrir frumvarp-
inu, en auk hans tóku til máls
1*01111' Sigurðsson (S) og
Kriðjón Þórðarson (S).Málinu
var siðan visað til 2. umræðu.
Stjórnarfrum varp um
Þörungavinnslu var til 2.
umræðu. Jónas Jónsson (K),
mælti l'yrir áliti iðnaðarnefnd-
ar, en siðan var frumvarpið
samþykkt til 3. umræðu.
Stjórnarfrum varp um
þörungavinnslu var til 2.
umræðu. Jónas Jónsson (K),
mælti fyrir áliti /iðnaðar-
nel'ndar, en siðan var frum-
varpið samþykkt til 3. um-
ræðu.
Stjórnarfrumvarpið um al-
mannatryggingar var til 2.
umræðu. Jón Skaftason (b'),
mælti lyrir breytingatillögum
heilbrigðis- og trygginga-
málanefndar, sem voru þær
helztar, að i stað þess að
tryggingamálaráðherra
ákvæði umboðsskrifstofur
Tryggingarstofnunarinnar um
landið skyldi tryggingaráð
ákveða það. Fyrir lá, að
tryggingarráð telur eðlilegast,
að sýslumenn og bæjarfógetar
annist umboðsstörf eins og nú
er. B r ey tin ga r ti! I ögu r
nefndarinnar voru samþykkt-
ar, og frumvarpinu visað til 3.
umræðu, eftir að eftirtaldir
þingmenn höfðu tekið til máls
auk framsögumanns: Friðjón
Þórðarson (S), Stefán Val-
geirsson (K), Magnús
Kjartansson, tryggingaráð-
herra, Pétur Sigurðsson <S),
Garðar Sigurðsson (AB).
Þá var stjórnarfrumvarp
um orlof til 2. umræðu. Stefán
Valgcirsson (K), mælti fyrir
áliti nefndar, en siðan var
frumvarpið samþykkt til 3.
umræðu.
Stjórnarfrum varp um
breytingar á lögum um Lif-
eyrissjóð barnakennara var til
1. umræðu, en efri deild hefur
þegar afgreitt frumvarpið,
llalldór E. Sigurðsson, fjár-
málaráðherra, mælti fyrir
frumvarpinu, sem siðan var
visað til 2. umræöu.
Stjórnarfrumvarp um stað-
festingu á Norðurlandasamn-
ingi um aðstoð i skattamálum
var afgreitt til 3. umræðu.
Þá var framhaldið 2. um-
ræðu um bann gegn veiðum
með botnvörpu og flotvörpu,
sem frestað var fyrr um dag-
inn. Til máls tóku: Pétur
Sigurðsson (S), Gunnar Thor-
oddsen (S), Halldór Blöndal
(S), Guðlaugur Gfslason (S),
Lúðvik Jósefsson, sjávarút-
vegsráðherra, Gils Guð-
mundsson (AB), Karvel
Pálmason (SFV).
Þingfundir i gær
Á fundum i báðum deildum
alþingis i gær voru mörg mál
afgreidd. M.a. voru ýmis lög
afgreidd frá alþingi, eins og
fram kemur i frétt annars
staðar hér á siðunni.
Fjárlagaumræða i
dag
1 dag, fimmtudag, mun fara
fram 4. umræða um f járlögin i
sameinuðu þingi. Fjár-
veitinganefnd hefur þegar lagt
fram ýmsar breytingartillög-
ur bæði varðandi tekjuliði og
gjaldaliði. Er talið sennilegt,
að umræðan standi lengi, og
að atkvæðagreiðslur um
breytingartillögur fari fram á
föstudaginn, en þann dag
verður þinginu væntanlega
frestað fram i seinni hluta
janúar.
Mörg
frumvörp
voru
afgreidd
sem lög
í gær
Mörg frumvörp voru af-
grcidd sem lög frá alþingi i
gær. F'yrir utan lögin um bann
gegn veiöum með botnvörpu
og flotvörpu, sem getið er á
öðrum staö bér á siðunni, voru
eftirtalin lagafrumvörp af-
greidd sem lög frá aiþingi:
1. Lög um Stýrimannaskólann
i Vestmannaeyjum.
2. Lög um þörungavinnslu að
Reykbólum.
3. Lög uni breytingar á lögum
um orlof.
4. Lög um Iaunaskatt, sem
framlengir gildi núverandi
launaskatts.
5. Lög um breytingar á lögum
um Lifeypissjóð barnakenn-
ara.
(!. Lög um verðlagsmál, sem
framlengir umboð verð-
lagsnefndar.
Færeyingar
kaupa íslenzku
Ólympíubókina
tslenzkar bækur seljast ekki
jafnaðarlega erlendis, enda fáir,
sem skilja islenzka tungu utan
landsteinanna, nema af islenzku
bergi séu brotnir.
Að þessu sinni virðist þó ein bók
þykja ekki óútgengileg erlendis.
Það er ólympíubókin, sem Stein-
ar J. Lúðviksson tók saman.Hafa
Færeyingar beðið um talsvert af
henni, enda eru islenzka og fær
eyska svo náskyldar tungur og
nauðalikar, að litlum vandkvæð-
um á að vera bundið fyrir Færey-
inga að lesa islenzku og Is-
lendingum færeysku, þótt ef til
vill þurfi til þess ofurlitla æfingu.
Ný Ijóðabók
Jóns úr Vör
Skrudda Ragnars í nýrri
og stóraukinni útgáfu
Ragnar Ásgeirsson:
SKRUDDA
Skuggsjá gaf út.
Ragnar Asgeirsson hefur viða
farið um landið og haft af mörg-
um kynni. Hann er viðræðu-
skemmtilegur, hefur á valdi sinu
mjúkláta og góðlátlega kimni
hins greinda og lifsreynda
manns, þekkir hugðarefni bænda-
fólks flestum betur og er gæddur
miklum áhuga á þjóðlegum fróð-
leik og léttfleygum visum. Hvar
sem hann fór.urðu þessir hlutir á
vegi hans á vörum manna, og
hann safnaði þeim i sjóð sinn.
Hann átti orðið mikla syrpu harla
sundurleita. Þar voru draugasög-
ur og gamansögur, frásagnir af
kynlegum atvikum og mönnum,
gamalt og nýtt og fjöldi kviðlinga.
Fyrir allmörgum árum gaf
Búnaðarfélag tslands út allmikið
úr þessari syrpu Ragnars, og
kallaði hann safnið Skruddu.
Þrjár skruddur komu út og urðu
vinsælar um allt land. Þarna
kenndi svo margra sundurleitra
grasa, að lengi var hægt að leita
og finna. Engin tilraun var þá
gerð til þess að kerfisbinda þetta
efni, og fyrir bragðið var þessi
náma enn forvitnilegri i augum
lesenda.
Nú hefur Skuggsjá hafið útgáfu
Skruddu að nýju, og er efninu þar
raðað eftir héruðum, og raunar
mun ýmsu hafa verið bætt við. þvi
að Ragnar er alltaf að safna.
Einnig er útgáfan nú öll vönd-
uð, sem bezt má verða að pappir,
áferð og bandi. t þessu fyrsta
bindi, sem út er komið, eru sagn-
ir, visur og smámolar af ýmsu
tagi úr Gullbringu- og Kjósar-
sýslu, Borgarfjarðar- og Mýra-
sýslu, Snæféllsness-og Dalasýslu,
af Vestf jörðum og úr Húnaþingi.
Þetta verður þrjú hundruð blað-
siðna bók i allbreiðu broti. Koma
siðan væntanlega út tvö bindi
önnur með efni úr þeim héruðum,
sem eftir eru, og mun safnið allt
þá hafa þykknað verulega undir
belti.
Litill vafi er á þvi að Skrudda
Ragnars verður enn mörgum
náma íróðleiks og skemmtunar,
enda hefur fyrri útgáfan verið
ófáanieg um sinn. Ragnar er svo
viðkunnanlegur sögumaður.
—AK
Út er komin á vegum Menn-
ingarsjóðs ný ljóðabók eftir Jón
úr Vör.Ber hún heitið Vinarhús,
og hefur að geyma 62 ljóð, þar af
röskan þriðjung þýddan.
Bókin skiptist i 7 kafla, sem all-
ir bera heiti og við hvern þeirra
eru ártöl, sem segja til um aldur
ljóðanna i frumgerð, en nú er
endanlega frá þeim gengið, eins
og segir i bókarlok. Bókina til-
einkar höfundur konu sinni með
orðunum: „Þitt veika orð, mitt
vinarhús”.
Fyrsti kafli bókarinnar ber
heitið Dagskráog hefur að geyma
prósaljóð, sem öll virðast mjög
nýleg. Lykilorð nefnist annar
kaflinn, og fylgja honum ártölin
1950-1965. Frumgerð kvæðanna i
þriðja kafla er frá árunum 1940-
42, en hann ber heitið Ljósvalla-
gata.Fjórði kafli nefnist Ungviði,
og er frumgerð þeirra ljóða frá
sama tima og i þriðja kafla.
Siðustu þrir kaflarnir eru þýð-
ingar. Fyrst ljóð eftir Carl Emil
Englund, og er þau að finna undir
kaflaheitinu Strengur fiðlunnar.
Þá koma sjö sænsk ljóð i kafla,
sem ber heitið Skjálfhent er nótt-
in, og siðasti kafli bókarinnar
nefnist Garður ástaog er þýðing-
ar á ljóðum eftir Franz Toussaint.
Bókin er 100 blaðsiður að stærð.
Útgefandi er Bókaútgáfa Menn-
ingarsjóðs, eins og áður segir.