Tíminn - 28.12.1972, Blaðsíða 8

Tíminn - 28.12.1972, Blaðsíða 8
8 Itannveig Sigursson TÍMINN Fimmtudagur 28. desember 1972. Fimmtudagur 28. desember 1972. TÍMINN 9 Semur, stjórnar og leikur Stutt spjall við íslenzka listakonu, sem starfrækir eiginn leikflokk í Skotlandi Um þessar mundir er stödd hér á landi um stutt- an tima Rannveig Sigurs- son íslenzk leikkona og leikstjóri, sem búsett er í Edinborg og rekur þar eigið leikhús. Rannveig er upp- alin í Reykjavík, hélt ung utan, fyrst til söngnáms í Edinborg, en síðan lá leiðin til Englands og árið 1963 lauk hún prófi frá Royal Academy of Dramatic Art and Music. Lagði hún þar bæði stund á leiklist og lát- bragðsleik og einnig lítils- háttar á leikstjórn. Blaða- maður Tímans hitti hana að máli fyrir skemmstu, en hún býr nú hjá systur sinni í Reykjavík. Eftir að ég lauk námi i Lundún- um var ég af og til með leikflokk- um, sem ferðuðust um og sýndu bæði enskum og skozkum, en fastréð mig hvergi. Ég kynntist fljótlega mörgu áhugafólki um leiklist, sem oft á tiðum höfðu ekki tima eða ástæður til að sinna þessu áhugamáli sinu, eins og hugur þess stóð til, eða fullnuma sig i greininni. Ég veitti þvi lika athygli að margir atvinnuleikar- ar töldu sig yfir það hafna að vinna með sliku fólki. Þessu var öfugt farið með mig, mér finnst mjög gaman að vinna með fólki, sem hefur listina i sér, ef svo má segja, fólki, sem hefur virkilega hæfileika til að bera, þótt það hafi ekki hlotið skólun i listinni. Þetta verður svo til þess að ég stofna 50 manna leikflokk árið 1968 og hef starfrækt hann siðan. Leik- flokkurinn heitir The Masquerad- ers Company, á iselnzku gæti hann heitið Grimurnar. —Ertu þá að mestu með ólært áhugafólk, eða hefur þú kennt þeim sjálf? — Ég hef kennt'þeim sjálf, það sem þau hafa lært. — Hvers konar verk takið þið aðallega til sýningar? —• Við höfum tekið nokkur stærri verk til sýninga t.d. „They don’t grow in Trees” og „Wait until dark”, en það held ég að sé bezta sýning á minum vegum. Þegar við erum ekki með stærri verk höfum við á boðstólum það sem við köllum á ensku „A variety show”, það er ýmiskonar blandað efni, látbragðslist, ball- ett, skozkir dansar og söngvar og popptónlist — í leikskrám, sem Rannveig sýnir mér, sé ég að hún hefur sjálf samið töluvert af efni sýninganna og auk þess að stjórna uppsetn- ingum leikur hún gjarna sjálf og oft mörg hlutverk i sama verkinu. — Þetta, sem ég sem, eru þætt- ir, sem byggjast á látbragðslist, óg er vist eini starfandi leikarinn i Skotlandi, sem er sérhæfður i þeirri tegund leiklistar. Þessa þætti vinn ég þannig.aðéghlusta á tónlist og fæ hugmyndir minar i gegnum hana. Ég reyni aö skynja einhverja sögu út úr tónlistinni og kem henni á framfæri i formi lát- bragðsleiks. Þegar þættirnir eru svo sýndir læt ég tónlistina hljóma á bak við, reyni að láta leikinn og tónlistina mynda eina heild. Látbragðsleikur er mjög erfið listgrein, og það þarf að gera hlutina mjög nákvæmlega, svo að tilætluð áhrif náist. Rannveig sýnir mér ýmis plögg, leikskrár og myndir frá sýningum hennar. Ég rekst þar á blaðaúrklippur, þar sem fjallað er um fyrstu sýningu flokksins. Dómarnir eru mjög lofsamlegir, ekki hvað sizt þar sem fjallað er um hlut Rannveigar. „Án efa er Rannveig Sigurson máttarstoð leikflokksins. Auk þess að stjórna sýningunni og semja suma þættina leikur hún sjálf og bregð- ur sér i hin ýmsu gerfi jafn auð- veldlega og að skipta um kápu”, segir i einni umsögninni, og aðrar eru á lika lund. — „Skotar eru góðir áhorfendur og áhugi á leikhúsunum er mik- ill”, segir Rannveig. „Ég held að fólk sé að vera leitt á að hlusta á útvarp eða horfa á sjónvarp og aðsóknin að leikhúsunum vex að sama skapi. Skotar eru lika lifs- glatt fólk og hafa mjög gaman af að lyfta sér upp og skemmta sér. — Hvað er nú framundan hjá þér? — Ég fer utan eftir áramótin, þvi að við förum að æfa undir nýja sýningu. Siðan þurfum við að æfa fyrir Edinborgarhátiðina, sem verður haldin i ágúst og september, en þar kemur flokkurinn okkar fram. Siðan er óráðið hvað ég tek mér fyrir hendur. Ég er nú búin að vera bú- sett erlendis i tuttugu ár og vildi Illuti leikflokksins The Masqueraders gjarna komast heim, ef mér byð- ist starf tengt leiklistinni, sem ég gæti fellt mig við. — Það er ein spurning að lok- um. Okkur íslendingum dettur gjarna fyrst i hug, þegar talað er um svona starfsemi: hvernig fer það að bera sig fjárhagslega? — Það er allt of langt mál aö fara að útskýra það, fjármál eru svo flókin. Að endingu skal þess getið, að Royal Academy of Dramatic Art and Music sæmdi Rannveigu æðsta heiðursmerki sinu, þegar hún lauk þar leiklistarnámi sinu. ,,Fámennið er ykkar mesta lán XBSS585Öð&XK f I — Spjallað við enskan stúdent, sem hér dvelst við íslenzkunám t vetur dvelst hér við islenzku- nám enskur piltur, Paul Turner að nafni. Við héldum á hans fund fyrir nokkrum dögum i þvi skyni að fræðast iitið eitt af honum um orsakir þær, sem að baki liggja verunni hér á landi, fyrra nám hans i Englandi og siðast en ekki siztkynni hans af landi og þjóð og samanburð hans á þeim við það, sem hann áður þekkti. Páll hinn enski er ósköp venju- legur i ytra útliti, meðalmaður á hæð, skolhærður og sker sig á engan hátt frá tslendingum, utan hvað hann virðist til muna bros- mildari og hressilegri i viðmóti en það fólk, sem við cigum að kynnast dags daglega. Manni virðist nefnilega oft, að islenzkt æskufólk taki sjálft sig svo alvar- lcga, að það megi ekki láta sjást á sér gleðibragð. Það sé sem sagt alveg að kikna undan hinni þungu byrði , sem þvi sé á herðar iögð af vondum stjórnvöldum og öðrum. Til að vinna sig I álit hjá hinum ráðsettuitekur það því þann kost- inn að ganga um með jarðar- fararsvip. Er fundum okkar enska-Páls lýstur saman, veröur mér, alvar- lega hugsandi tslendingi, fyrst fyrir að spyrja um ætt hans og uppruna, en er ekki tekst að koma honum.i ætt við nokkurn þann, er ég kannast við, sný ég blaöinu við og spyr um hvaðan frá hann sé, eins og siður er hér, þegar gest ber að garði. — Ég er fæddur og uppalinn i London, i austurbænum þar, en það er aðaliönaöarhverfið i borg- inni. — Þar sem Islendingar fylgjast af áhuga með ensku knattspyrn- unni,væri ekki úr vegi að spyrja þig um uppáhaldsliðið þitt. — Auðvitað West Ham, hvernig á annað að vera á þessu svæði. Það er eitt alskemmtilegasta liðið og dregur til sin fjölda áhorfenda, enda leikur það knattspyrnu með sóknarleik fyrir augum, en pakkar ekki 8-9 mönnum i vörn eins og sumra liöa er siður, ef þau leika við sér sterkari lið að dómi forráðamanna. Þetta hefur líka borið þann árangur, að liðið var lengi vel í haust markhæst i fyrstu deildinni. f Finnandi til vanmáttar míns gagnvart þessum enska knatt- spyrnujöfri, ákveð ég að breyta um umræöuefni og sný mér að skólavist hans erlendis. — Ég lauk námi frá menntaskóla i London vorið 1971, segir Páll, en þar lagði ég mesta áherzlu á mál- fræöi, tungumál og enskar bók- menntir. Ég hef geysigaman af alls lags málvisindum, einkum upprunafræði. Þvi ákvað ég að setjast i University College i London i fyrrahaust og læra þar islenzku og norsku hjá Peter Foote. Þá komst ég i kynni við fornbókmenntirnar ykkar, en áöur hafði ég ekkert af islenzkum bókmenntum lesið. Mér er nefni- lega illa við að lesa bækur i þýð- ingum. Nú, svo ákvað ég að_ koma hingað til frekara náms i islenzku, bæði sökum áhuga á málinu sjálfu, og eins er nauðsyn- legt að kunna töluvert i þvi til að átta sig á germönskum málum, en islenzkan er lang likust þvi, sem talið er.að germanska frum- málið hafi verið, af þeim öllum. Það getur verið algjör nauðsyn að kunna islenzku til að átta sig á uppruna og skyldleika orða i ensku. Til námsins hér hef ég fengið styrk frá islenzka ríkinu, sem nemur 25.000 krónum fyrir 3 mánuði. Ég er ákaflega þakk- látur fyrir hann, en hann hrekkur um það bil fyrir mat og húsnæði á Nýja-Garði, þar sem ég bý. Stúlkurnar en kaldar stórfallegar, i viðmóti Þá er komið að hinni sigildu spurningu, hvernig likar þér hér? — Alveg einstaklega vel. Einkum lifið á Garði-, það er svo frjálst og óbundið, eins og raunar allt lif hér á landi virðist vera. Þar er þaö einkum fámennið, sem kemur til. Það er ykkar mesta lán að vera svo fá, sem raun ber vitni, þið hafið fyrir bragöið aðstöðu til að vera þið sjálf, frjálsir einstakl- ingar, en ekki múgsálir, þrúgaöar af fjöldanum. 1 London finnur maður oft til innilokunarkenndar, sökum þess gifurlega fólksfjölda, sem þar er að finna, og bygginganna, sem þrengja að manni á alla vegu. Sliku er ekki til að dreifa hér. Til þess er Reykjavik enn ekki orðin nógu stér i sniðum, þvi betur. — Hvað viltu segja um tslend- inga? — Ég hef ekkert nema gott af þeim ab segja. Þeir eru nokkuð seinteknir, en ágætir i reynd. Manni virðist þeir nokkuð kulda legir i upphafi, en það fer af við nánari kynni. Stúlkurnar hér eru stórfalleg- ar, en þvi miður er viðmót þeirra margra heldur kalt. Það kemur t.d. vel fram á danshúsum, að þú getur boðið upp hverri dömunni af annarri og fengið afsvar hjá þeim öllum. E.t.v. á þetta bara við um útlendinga og að þjóð- erniskenndin sé svona sterk. En ég held þó fremur, að þetta stafi af þvi, að stúlkurnar áliti, að hver sá,sem býöur þeim i dans, stefni að þvi að enda með þær i bólinu. Þvi er sökin e.t.v. fremur ykkar karlmannanna megin i þessum efnum. Takmarkið virðist að verða fullur Ekki er laust viö, að ég finni til sneypu undir þessu tali, ef það skyldi rétt reynast, að það ætt.i við alla islenzka karlmenn. Þvi ákveð ég að leiða talið frá sliku, en vik mér að öðrum þætti, eigi alls óskyldum, sem sé vin- „menningu” lslendinga. — Ég er ekki viss um, að tslend- ingar drekki svo mikið, segir Turner. Hins vegar drekka þeir nokkuð öðru visi en aðrar þjóðir, eða mestmegnis aðeins tvö kvöld, i stað þess að vera að sulla með þetta upp á hvern dag. Aftur á móti virðist það takmark þeirra með drykkju sinni að verða fullir - þvi miður- og það er þetta atriði, sem svo mjög setur svip sinn á lifið hér um helgar. — Þetta gæti meðfram stafað af þvi, að tslendingar eru greinilega duglegir og vinna mjög mikið. Það hlýtur á hinn bóginn að ala af sér streitu, sem svo brýzt út i helgarfylliriunum, þegar menn reyna að varpa áhyggjunum frá sér með drykkju og gleymsku. „Algjörlega á ykkar bandi i landhelgisdeil- unni” Á þessum timum, þegar Land- helgismálið hefur algeran for- gang, eins og lýðum hefur verið gert ljóst, verður ekki skilizt svo við samræður við Englending, að maður ekki grennslist eftir áliti hans á þvi máli og afstöðu til þess. — Eins og áður kom fram, er ég frá London, og þar er ekki mikið um þessi mál hugsaö, og þau eru litt i sviðsljósinu, þar eð þau skipta hagsmuni Londonbúa litlu eða engu. Aftur á móti verður þvi ekki i móti mælt, að fyrir út- gerðarbæina i Norður-Englandi og Skotlandi er þarna um töluvert að tefla, en það eru aðeins hags- munir örlítils brots þjóðarinnar, en ekki hennar allrar, sem i veði eru. Aðra sögu er að segja hér- leqdis. Fiskveiðar eruómótmælan lega ykkar lifibrauö, og þvi er eðlilegt, að þið viljið einir njóta fiskimiðanna við landið, sem eru ykkar langstærsta auðlind. Sjónarmið ykkar um verndun og skynsamlega nýtingu fiskimiö- anna hljóta þvi allir þeir, sem hugsa rökrétt um málin, að virða. Svo sem sjá má er Paul Turner ekki meö neina fýlu út í lifiö og til- veruna. Timamynd: Róbert. Ég fyrir mittleyti er algjörlega sammála ykkar málstað, og hið sama held ég.að megi segja um þorra Englendinga semum málin hugsa á annað borð. Þegar lifs- hagsmunir einnar þjóðar rekast á við hagsmuni brots annarrar, held ég, að ekki sé hægt að taka aðra afstöðu, auk þess sem stöðva verður rányrkju i hverri mynd, sem hún birtist. Hér fellum við Páll taliö, enda er hann á förum heim til sin, þar sem hann mun dveljast yfir jólin, en i janúar biða hans próf við háskólann sinn þar, þvi að vera hans hér er aðeins þáttur i námi hans bar. Þakklátur fyrir spjallið kveð ég þennan lifsglaða Englending og óska honum góðrar ferðar og heimkomu. Enn höldum við áfram með upptalningu jólafrimerkjanna; það skal tekið fram vegna fyrir- spurna, að blokkir eru aðeins taldar sem eitt merki i upptaln- ingu. Gibraltar. 1967 (2) 1968 (2) 1969 (3) 1970 (1) 1971 (2) Gilbert & Ellis eyjar 1969 (2) 1970 (3) 1971 (3) Bretland.1966 (2) 1967 (3) 1968 (3) 1969 (3) 1970 (3) 1971 (3) Guernsey. 1970 (4) 1971 (4) Grikkland.1970 (3) Grenada.1968 (4) 1969 (4) 1970 (8) 1971 (5) Guyana. 1967 (2) 1968 (4) 1969 (4) 1970 (4) 1971 (4) llaiti. 1954 (2) 1970 (2) 1971 (3) Ungverjaland. 1941 (1) 1943 (3) 1970 (2) irland. 1960 (2) 1971 (2) ítalia. 1970 (2) 1971 (2) Jórdania. 1970 (4) Júgósiavia. 1966 (6) Kórea. 1957 (3) 1958 (3) 1960 (3) 1965 (2) 1967 (2) 1968 (2) 1969 (2) 1970 (1) Liberia. 1970 (7) Liechtenstein. 1965 (3) 1970 (1) 1971 (1) Malawi. 1964 (4) 1966 (4) 1967 (4) 1968 (4) 1969 (5) 1970 (5) 1971 (4) Mali. 1970 (3) Malta. 1964 (3) 1965 (3) 1966 (3) 1967 (3) 1968 (3) 1969 (3) 1970 (3) 1971 (3) Mónakó. 1971 (3) Monserrat. 1968 (4) 1969 (3) 1970 (4) 1971 (4) Brezku Nýju Hebrides eyjar. 1970 (2) 1971 (2) Frönsku Nýju Hebrides eyjar. 1970 (2) 1971 (2) Nýja Sjáland. 1960 (1) 1961 (1) 1962 (1) 1963 (1) 1964 (1) 1965 (1) 1966 (1) 1967 (1) 1968 (1) 1969 (2) 1970 (3) 1971 (3) Nikaragúa. 1970 (10) Niger. 1971 (3) Niue. 1967 (1) 1969 (1) 1970 (1) 1971 (1) Norfolk eyjar. 1960 (1) 1961 (1) 1962 (1) 1963 (1) 1964 '( 1) 1965 (1) 1966 (1) 1967 (1) 1968 (1) 1969 (1) 1970 (1) 1971 (1) Perú. 1965 (3) 1969 (3) 1970 (2) 1971 (3) Filippseyjar. 1967 (2) 1968 (3) Kússland. 1960 (1) Rúanda. 1965 (6) 1968 (1) 1969 (1) 1970 (1) 1971 (1) St. Kitts-Nevis-Anguilla. 1968 (4) 1969 (4) 1970 (3) St. Lucia. 1967 (2) 1968 (4) 1969 (4) 1970 (4) 1971 (4) St. Pierre & Miquelon. 1941 (30) 1962 (1) St. Vincent. 1970 (4) 1971 (4) Samóa. 1968 (4) 1969 (4) 1970 (4) 1971 (2) San Marino. 1968 (3) Seychelles. 1971 (3) Singapore. 1971 (1) Spánn. 1955 (1) 1956 (1) 1959 (1) 1960 (3) 1961 (1) 1962 (4) 1963 (1) 1964 (1) 1965 (1) 1966 (1) 1967 (1) 1968 (1) 1969 (2) 1970 (1) 1971 (2) Súdan. 1964 (3) Súrinam. 1966 (1) Sviþjóð.1971 (7) Sviss. 1945 (12) 1958 (1) 1965 (1) 1966 (4) 1967 (3) Togo. 1968 (6) 1969 (1) 1970 (6) 1971 (6) Tokelau eyjar. 1969 (1) 1970 (1) Trinidad & Tobago. 1970 (5) 1971 (4) Turks & Caicos eyjar. 1969 (4) 1971 (6) Bandarikin. 1962 (1) 1963 (1) 1964 (3) 1965 (1) 1966 (1) 1967 (1) 1968 (1) 1969 (1) 1970 (5) 1971 (2) Efri Volta. 1970 (2) Páfagarður. 1959 (3) 1960 (3) 1961 (3) 1962 (3) 1963 (3) 1964 (3) 1965 (3) 1966 (3) 1967 (4) 1968 (3) Venezúeia. 1965 (1) 1966 (1) 1967 (1) 1968 (1) 1969 (2) 1970 (1) 1971 (2) Þá er þessari upptalningu lokið samkvæmt áreiðanlegum heims- verðlistum yfir frimerki, og er þetta ekki svo litið safn, þegar á allt er litið. nú getur hver og einn tekið sig til og farið að gæta að, hvað hann á af jólafrimerkjum (ekki jólamerkj- um ),og reynt að fylla upp i skorö- in, sem á vantar. Sigurður H. Þorsteinsson

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.