Fréttablaðið - 11.08.2004, Blaðsíða 39

Górillan Kókó hefur öðlast heims-
frægð fyrir að læra yfir þúsund
samskiptatákn en ekki alls fyrir
löngu tjáði hún The Gorilla
Foundation í Woodside að hún
fyndi fyrir sársauka. Apinn hefur
verið í þjálfun hjá Francine Patt-
erson um árabil og var því beðinn
um að lýsa hversu mikill sársauk-
inn væri á skala frá 1 til 10. Sýndi
Kókó að henni væri verulega illt
með því að benda á töluna 9. Tólf
sérfræðingar voru kallaðir á stað-
inn, nef- háls- og eyrnalæknar,
dýralæknar, röntgentæknar,
hjartalæknar og tannlæknar til að gera alhliða líkams-
skoðun á apanum. Górillan, sem býr í einskonar lúxusbúri,
útbúnu með sjónvarpi, dvd-spilara, leikföngum, klósetti og
rúmi, tók vel á móti fagmönnunum sem komu til að veita
henni aðstoð. Kókó bað einn þeir-
ra, rauðklædda konu, um að koma
nær sér en þá rétti konan henni
nafnspjaldið sitt. „Kókó móðgað-
ist, tók við spjaldinu og át það,“
segir Patterson. „Hún er mjög
skýr og nákvæm og kom okkur
loks í skilning um að henni væri
illt í tönnunum.“
Górillan hélt upp á 33 ára af-
mæli sitt 4. júlí og var skoðuð frá
toppi til táar af læknunum. Í ljós
kom að hún er við hestaheilsu og
getur auðveldlega orðið fimmtug.
Kókó og Ndume, maki hennar til
ellefu ára sem er ótalandi, hafa gert ítrekaðar tilraunir til
að eignast afkvæmi en án árangurs. Í læknisskoðuninni
fannst ekkert sem benti til að Kókó væri ófrjó eða ætti í
erfiðleikum með að bera fram ungviði. ■
27MIÐVIKUDAGUR 11. ágúst 2004
Veiðiskapurinn gengur enn vel
þessa dagana. Sérstaklega hefur
aukist veiðin í flestum ám í Borg-
arfirðinum eftir að rigna tók um
verslunarmannahelgina og vatnið
jókst í ánum.
„Veiðin hefur gengið vel í
Hrútafjarðará og núna eru komnir
yfir 300 laxar úr ánni,“sagði Þröst-
ur Elliðason sem staddur var í
Breiðdalnum en þar hefur veiðst
vel síðustu daga eins og Hrútafirð-
inum. „Hollin hafa verið að fá
mjög góða veiði í Hrúta-
fjarðaránni og allt fæst þetta á
fluguna. Breiðdalsá er komin með
185 laxa og það er tvöföldun á
þeirri veiði sem var á sama tíma
fyrir ári. Það er mikill lax víða í
ánni. Laxá í Nesjum hefur gefið 60
laxa og holl sem sem var þar fyrir
skömmu veiddi 10 laxa fyrir há-
degi einn daginn. Sjóbirtingurinn
er byrjaður að koma á Selbúða-
svæðið í Grenlæknum og sumir
fiskanna eru vænir, veiðimenn
sem voru þar fyrir fáum dögum
sáu mikið af fiski.“
Í Svartá er einnig góður gangur
og að sögn Bjarna Ómars Ragnars-
sonar, formanns Stangveiðifélags
Reykjavíkur fór veiðin af stað eftir
að Blanda fór á yfirfall og eru
komnir rúmlega 200 laxar á land. „Í
Norðurá og Kjósinni gengur veiði-
skapurinn vel og í Andakílsá hefur
líka verið góð veiði en þar eru
komnir yfir 50 laxar. Gljúfurá hef-
ur líka verið að gefa ágæta veiði,“
sagði Bjarni ennfremur.
Laugardalsá í Ísafjarðardjúpi
hefur gefið 430-440 og mikið er af
fiski í ánni, hollinn hafa verið að fá
mest um 70 laxa. ■
GÓÐ VEIÐI ÚR BREIÐDALSÁ
Erlendur veiðimaður með lax í Breiðdalsá fyrir fáum dögum síðan en í gærdag voru
komnir 185 laxar á land.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/G
. B
EN
D
ER
VEIÐI
GUNNAR BENDER
■ skrifar um veiði.
Frábær gangur í
Hrútafjarðará
„Framkvæmdir undanfarinna ára
hafa miðað að því að breyta hús-
inu, sem upphaflega var byggt
sem einbýlishús, í safn,“ segir
Guðný Dóra Gestsdóttir fram-
kvæmdastjóri Gljúfrasteins en
safn skáldsins verður formlega
opnað almenningi þann 4. septem-
ber næstkomandi.
Gljúfrasteinn var byggður í
Mosfellssveit árið 1945 og tók að-
eins sex mánuði að reisa húsið.
Auður Laxness hefur sagt frá því
að erfitt hafi verið að fá efni til
byggingarinnar á þessum tíma og
að alla tíð frá byggingu hafi húsið
þurft töluvert viðhald. Í bókinni Á
Gljúfrasteini kemur fram að Hall-
dór Laxness hafi þreyst á fram-
kvæmdunum og hafi þurfti næði
við skriftirnar enda sagðist hann
sjálfur vera að reisa húsið með
pennanum sínum.
Heimsókn í hús skáldsins að
Gljúfrasteini verður þríþætt ævin-
týraferð fyrir gesti og gangandi.
„Það verður hægt að fara í skoðun-
arferð um húsið sjálft þar sem
hægt er að upplifa heimili og
vinnustað Halldórs Laxness,“ seg-
ir Guðný Dóra. „Á Gljúfrasteini er
að finna ógrynnin öll af persónu-
legum munum, upprunaleg hús-
gögn skáldsins, flygil Halldórs,
bækurnar hans, púltin og blýant-
ana svo eitthvað sé nefnt.“
Í skoðunarferðinni verður not-
ast við hljóðleiðsögn. „Fólk fær
heyrnartól og tæki til að hlusta á
ýmiss konar frásagnir. Við heyrum
til dæmis rödd Auðar Laxness þar
sem hún segir frá ákveðnum at-
burðum og hlutum í húsinu sem er
ómetanlegt fyrir safnið. En við
heyrum jafnframt í píanóinu og
síðast en ekki síst heyrum við
Halldór sjálfan tala.“
Auk skoðunarferðarinnar verð-
ur hægt að sjá margmiðlunarsýn-
ingu í bílskúrnum að Gljúfrasteini
og fara í gönguferð umhverfis hús-
ið. „Margmiðlunarsýningin verður
á snertiskjám og þar er einblínt á
20. öldina og ævi og störf Halldórs.
Við fáum fjölbreyttar myndir af
honum frá öllum æviskeiðum og
sjáum kvikmyndir sem gefa aðra
innsýn inn í heimsóknina. Fólk get-
ur svo upplifað umhverfið við
Gljúfrastein, Halldór gekk sjálfur
mjög mikið þarna í kring og þarna
er margt að skoða, meðal annars
garð með sundlaug sem Halldór lét
byggja í kringum 1960.“
Guðný Dóra hefur haft aðsetur
að Gljúfrasteini síðan í janúar þeg-
ar hún hóf störf sem fram-
kvæmdastjóri. Áður hafði hún haft
umjón með hundrað ára afmælis-
hátíð Halldórs Laxness sem haldin
var í Mosfellsbæ árið 2002. „Eins
og allir Íslendingar hef ég haft
mikinn áhuga á störfum Halldórs
Laxness og notið þess að lesa bæk-
urnar,“ segir Guðný sem hefur lagt
mikið upp úr góðu samstarfi við
fjölskyldu Halldórs Laxness við
framkvæmdirnar og stjórn
Gljúfrasteins sem er skipuð þeim
Þórarni Eldjárn, formanni, Guð-
mundi Heiðari Frímannssyni og
tengdasyni Auðars og Halldórs,
Halldóri Þorgeirssyni. Ráðgjafi
stjórnar er Þorsteinn Gunnarsson
arkitekt en byggingadeild forsæt-
isráðuneytisins hefur haft yfirum-
sjón með framkvæmdum við
Gljúfrastein.
Í apríl 2002 keypti íslenska rík-
ið Gljúfrastein ásamt þeim lista-
verkum sem húsið prýða. Þá undir-
ritaði Auður Laxness gjafabréf þar
sem íslensku þjóðinni voru gefnir
allir innanstokksmunir á Gljúfra-
steini. Heimsókn í safnið kemur til
með að kosta 500 krónur en aldrað-
ir og börn fá afslátt af gjaldinu. ■
STOFA SKÁLDSINS
Hér má líta stofu Halldórs Laxness í upprunalegri mynd.
Í GLJÚFRASTEINI
Guðný Dóra Gestsdóttir er framkvæmdastjóri Gljúfrasteins en Þórarinn Eldjárn er formað-
ur stjórnarinnar.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
Reisti húsið með
pennanum
SAFN
GLJÚFRASTEINN
■ verður opnaður almenningi 4. sept-
ember og mun þar kenna ýmissa grasa.
Górilla óskar eftir tannlækni
■ SKRÝTNA FRÉTTIN
MDF00699.jpg
KÓKÓ
Górillan kann yfir þúsund tákn til að gera sig skiljanlega
og tjáði þjálfara sínum að henni væri illt í tönnunum.