Fréttablaðið - 10.08.2004, Blaðsíða 13

13ÞRIÐJUDAGUR 10. ágúst 2004
Skelfiskveiðimenn:
Í sjálfheldu
LONDON, AP Björgunarsveitar-
menn voru á laugardag við björg-
un meira en hundrað skelfisk-
veiðimanna sem eru í sjálfheldu í
Morecambe-flóa úti fyrir strönd
norðvesturhluta Englands eftir
árekstur tveggja skipa.
Rík skelfiskmið eru í flóan-
um, sem þekktur er fyrir erfið-
ar aðstæður, breytilega haf-
strauma og kviksyndi á grynn-
ingum.
20 innflytjendur frá Kína
drukknuðu við skelfiskveiðar á
svæðinu í febrúar.
Samkvæmt ensku strandgæsl-
unni var verið að reyna að ferja
136 menn að landi af slysstaðnum
á laugardag áður en háflóð skylli
á. Björgunin stendur enn yfir. ■
Búlgaría:
Verksmiðjur
seldar
BÚLGARÍA, AP Þrjú leiðandi tóbaks-
fyrirtæki; Philip Morris, British-
American Tobacco og Imperial
Tobacco, standast kröfur til að
bjóða í fjórar sígarettuverksmiðjur
í eign búlgarska ríkisins.
Öll fyrirtækin hafa búið til sígar-
ettur í meira en fimm ár og þénuðu
meira en fjóra milljarða íslenskra
króna á síðasta ári. Fyrirtækin
þurfa að skila lokaboði fyrir þann
30. september næstkomandi.
Framleiðsla búlgarska ríkisins
felur í sér tólf tóbaksvinnslur, níu
sígarettuverksmiðjur og eitt síga-
rettupökkunarfyrirtæki í Búlgar-
íu. ■
Bandaríkjaher tekinn á teppið í Afganistan:
Lofa að fara varlega
AFGANISTAN, AP Bandarískir her-
menn í Afganistan munu fara sér
varlegar í framtíðinni og taka að-
eins meira tillit til heimamanna
en hingað til. Þessu lofaði David
Barno, hershöfðingi og æðsti yfir-
maður Bandaríkjahers í Afganist-
an, á fundi með Hamid Karzai,
forseta Afganistans.
Afganar hafa, líkt og Írakar,
kvartað undan harkalegum að-
gerðum bandarískra hermanna,
sem hafa sparkað upp hurðum og
handjárnað furðulostna Afgana í
leit sinni að uppreisnarmönnum.
Aðgerðir Bandaríkjamanna eiga
sér gjarnan stað að næturlagi eða
í morgunsárið þegar fólk er enn
sofandi og hafa þær valdið mikilli
reiði.
„Bandalagið skilur að hersveit-
ir þess eru gestir í Afganistan,“
sagði Scott Nelson, talsmaður
fjölþjóðahersins, og sagði herinn
myndu breyta aðferðum sínum til
að viðhalda góðum samskiptum
við afganska alþýðu. ■
BEÐIÐ Í KABÚL
Harkalegar aðgerðir fjölþjóðahersins í Afganistan hafa vakið reiði heimamanna.
það standi til bóta. Stefnt sé að því
að gera nýja rannsókn innan tíðar.
Hnetupakkar úr flugvélum
Tillitssemi gagnvart ofnæmis-
sjúklingum hefur farið vaxandi í
þjóðfélaginu þótt jarðhnetu-
ofnæmi sé til að mynda lítið þekkt.
Starfsfólk í skólum og á leikskól-
um er orðið vel meðvitað um þessa
hluti og tekur fullt tillit til þeirra.
„Gjarnan er óskað eftir vottorði
frá lækni og síðan er tekist vel á
við vandamálið. Fólk sem á ekki
börn með ofnæmi er þó ekkert að
velta þessu fyrir sér,“ segir Mika-
el.
Þá má nefna að Félag ofnæmis-
lækna benti Flugleiðum á að
óæskilegt væri að bjóða upp á
hnetupakka í flugvélum vegna
hugsanlegra ofnæmissjúklinga.
Félagið varð góðfúslega við þeim
tilmælum og hætti með hneturnar.
Það getur nefnilega verið nóg að
opna hnetupakka til að vekja of-
næmisviðbrögð hjá nærstöddum,
séu þau til staðar.
Reynslan hefur sýnt, að langoft-
ast þegar börn fá ofnæmisvald í
sig hefur það komið algjörlega á
óvart því börnin verða snemma
meðvituð um ofnæmið. Þau eru þá
að borða eitthvað sem talið hefur
verið án hnetna en er það svo ekki.
Um orsakir jarðhnetuofnæmis
segir Mikael að grunur um að jarð-
hnetuolía í A- og D-vítamíndrop-
um, sem teknir voru af markaði í
fyrra, hafi átt sök á því hafi ein-
ungis verið hugrenningar, algjör-
lega ósannað er að svo hafi verið.
„Ég tel, að þessi ætlaða tíðni
stafi af breyttum umhverfisþátt-
um,“ segir Mikael. „Þá komum við
inn á þætti eins og hreinlætið sem
geti valdið því að ónæmiskerfið
fær ekki nægilega örvun á fyrsta
æviskeiði barnsins til að standast
þá þætti sem koma inn í umhverf-
ið og eru ofnæmisvekjandi. Barnið
myndar þá ofnæmi í staðinn fyrir
þol. Þættir eins og gras, kettir og
jarðhnetur eru mjög örvandi efni á
ónæmiskerfið.“
Lífbjörgin
Mikael telur, að innihaldsmerk-
ingar hér á landi séu nokkuð grein-
argóðar og skilmerkilegar. Í
Bandaríkjunum er þó yfirleitt
gengið enn lengra en í Evrópu. Þar
stendur gjarnan á neysluvöru að
það geti hugsanlega verið örður af
hnetum í viðkomandi vöru. Þetta
gera fyrirtækin meðal annars til
að tryggja sig ef til óhappa komi.
„Öryggið er þar meira,“ segir
Mikael. „Ef ég væri sjálfur með
hnetuofnæmi myndi ég fremur
vilja fá svona upplýsingar heldur en
að verða fárveikur.“
Foreldrar sem óttast um börn sín
vegna fæðuofnæmis eru útbúnir
með svokallaðan adrenalínpenna.
Mikael segir foreldrunum að vera
ófeimnir við að nota pennann ef ber
á ofnæmiseinkennum. Fyrsta boð-
orðið er að snúa ástandinu við og
leita til næsta læknis.
Adrenalínskammturinn slær
strax á megineinkennið og virkar í
um það bil hálftíma. Ef það dugir
ekki til þarf að sprauta barnið aftur.
„Penninn er lífbjörg,“ segir
sérfræðingurinn í ofnæmissjúk-
dómum, „einkum ef barnið er
líka með astma því þá geta önd-
unarerfiðleikarnir orðið enn al-
varlegri.“ ■
12-13 9.8.2004 19:00 Page 3