Tíminn - 07.06.1973, Page 8

8
TÍMINN
Fimmtudagur 7. júnt 1973.
verustað i þessum heimi en
nokkra fermetra af steinstétt,
gerði maður sér ljóst, að hér
fæðast börn og vaxa upp — og
deyja, þá hljóðna öll orð á vörum
og verða að engu.
Mitt i allri þessari eymd um-
komuleysis, allsleysis og
þjáninga, sem hlýtur að eiga
orsakir i hugsunarleysi, heimsku
og grimmd einhverra, einhvers
staðar, er þó einn sólskinsblettur,
tákn kristilegrar elsku.
Við stönzum við hlið stórra,
grárra bygginga á „lægri hring-
braut” — Lower Circular Road.
Þar taka á móti okkur nokkrar
systur úr reglu Móður Teresu
með vingjarnlegu brosi”.
Þannig skrifar danskur prestur
Ole Christiansen, heim fyrir
skömmu, þar sem hann dvelur i
Calcutta til að kynna sér verkefni
fyrir liknarsamtökin S.O.S. Tör-
mælk i Danmörku. — Og hann
heldnr áfram :
„Það var móöir Teresa, sem á
sinum tima stofnaði þetta fræga
heimili fyrir deyjandi börn.
Aðeins yfirgefin, umkomulaus
börn komu til greina.
Daglega verða börn á vegi
manns í Calcutta, sem for-
eldrarnir hafa yfirgefið. Oft eru
þau nær dauða en lifi af hungri.
Móðir Teresa hefur skapað
heimili fyrir mörg hundruð slikra
barna.
Við heimsóttum barnaheimilið,
þar sem systurnar annast þessa
umkomuleysingja með tak-
markalausri umhyggju og
nákvæmni. Sum hafa hlotið
varanlegar heilaskemmdir af
skorti, áður en þau komust undir
hendur hjúkrunarsystranna.
Ekki gátum viðsamt varizt þvi að
roðna af blygðun, þegar þakkir
voru fluttar fyrir þurrmjólkina
frá Danmörku, sem talin er geta
gjört kraftaverk á þessum stað.
Hún er send frá dönskum skóla og
með aðstoð Abbé Pierresbræðra.
Hversu margfalt meira gætum
við ekki sent, ef við raunverulega
gerðum okkur grein fyrir þvi, hve
þörfin er mikil. Og við héldum
áfram gegnum stóra skóla-
byggingu, þar sem gangar og
stigaþrep eru skólastofur og sæti
nemenda, ef ekki vill betur
verkast. Gegnum sali, þar sem
ungar konur, mæður, læra sauma
og vélritun o.fl.
Sú hjálparstofnun eða heims-
samtök, sem þurrmjólkur-
söfnunin i Danmörku mun vera
þáttur af, nefnist Terra des
Hommes, sem er franska, sem
ekki er auðvelt að þýða á
islenzku. Helzt væri hægt að
hugsa sér að það þýddi: „Jörðin
handa mönnunum”. En hvað um
það, þetta eru samtök um allan
heim, sem allir geta á einhvern
hátt tekið þátt i, annað hvort með
starfi eða framlögum.
Þessi samtök leggja aðal-
áherzlu á, að koma til hjálpar
fötluðum og munaðarlausum
börnum frá styrjaldarlöndum og
veita þeim persónulega aðstoð.
Terra des Hommes er ópólitiskt
og engum trúarbrögðum háð og
var stofnað i Sviss árið 1960. Það
hjálpar sem sagt nauðstöddum
börnum. Það vinnur án launa,
allir eru sjálfboðaliðar og starfa á
alþjóðlegan hátt, án tillits til
landamæra, þjóðflokka, þjóðernis
né trúarbragða. Framlög sjálf-
boðaliðanna eru einu föstu tekjur
Terra des Hommes, en safnað er i
skólum, félögum stofnunum og
hjá einstaklingum. Allt, sem
safnast, fer til nauðstaddra
barna, auk litilsháttar kostnaðar
við upplýsingastarfsemi og
burðargjöld.
Starfsmiðstöð og aðalhjálpar-
stöð á vegum Terra des Hommes
i Danmörku er i fyrrverandi
Móðir Teresa er orðin gömul kona, en hún getur þrátt fyrir þaö huggaö
marga manneskjuna bæöi stóra og sm’áa. A götum úti ganga börn til
hennar og leita hjá henni huggunar.
skólahúsi i Asserballeskógi á Als.
Þangað hafa komið börn viðs-
vegar að úr heiminum, særð og
sjúk, örkumla og umkomulaus
siðastliðinn áratug og ótrúlega
mörg náö heilsu og kröftum,
endurbeimt gleði sina, vonir og
lifsþrótt.
Allt innanstokks notað og nýtt
hefur verið gefið til Terra des
Hommes — mannsbarna-
stofnunarinnar, frá skólum,
stofnunum og einstaklingum, og
þar er allt haft sem heimilis-
legast. Vel menntað starfslið
annast allt, sem gert er þarna á
Als-heimilinu. Hjúkrunarkonur,
þjálfarar og sálfræðingar sinna
hver sinu hlutverki meðal 30
barna. Fleiri rúmar þetta gamla
skólahús ekki enn þá.
Þannig vinnur Terra des
Hommes — Jörðin fyrir manninn
— einkum fyrir fötluð börn og
liðandi af sárum eða sjúkleika.
Og segja má, að engin öld hafi ,
unnið meira fyrir barnið en þessi
20. öld okkar með öllum sínum
göllum, eða þrátt fyrir þá.
Ekki ætti heldur að gleyma
UNIDO, sem er barnahjálpar-
starf Sameinuðu þjóðanna eða
Hjálparstofnunum kirknanna
vfða um heim, sem vinna einnig á
alheimslegum eða alþjóðlegum
vettvangi, svo að ekki sé minnzt á
barnaverndarnefndir og ráð og
barnavinasamtök i hverju landi.
En allt slikt mátti teljast fyrir-
brigði i samfélagi þjóða og kyn-
slóða fyrir einni öld, hvað þá, ef
litið er lengra aftur i timann.
En samt má telja starfsemi
Móður Teresu, sem danski
presturinn minntist á i bréfi þvi,
sem vitnað er til i upphafi, hið
eftirtektarverðasta afrek af öllu,
sem ein manneskja hefur gjört
fyrir hið umkomulausa, manns-
barn jarðar. En hún stofnaði
samtökin Missionaires of
Charity, eða Sendisveitir kær-
leikans. — Þessi samtök, sem eru
umfram allt starfssamtök, sem
vinna þó með aðstoð og söfnunar-
starfi flestra þeirra, sem áður eru
nefnd, að einhverju leyti, eru þó
meira en eingöngu fyrir börn. Þar
má greina deildaskiptingu fyrir
deyjandi fólk, fjölskyldur, holds-
veika og svo fyrir börn.
1 hryllilegri hitasvækju Cal-
cutta er Kalimusteriö, sem er
vigt gyðjunni Kali, en hún er talin
veita frjósemi og vernd gegn
eyðileggingu.
Við inngang musteris þessa er
nokkurs konar gistihús, sem fyrr
á dögum hýsti pilagrima, sem
heimsóttu hofið. En nú hefur
þetta húsnæði, samkvæmt óskum
Móður Teresu, verið breytt i hæli
fyrir deyjandi menn og konur,
fólk, sem tint er saman umhirðu-
laust um götur og torg
borgarinnar.
Þetta var fyrsta hjálparstarf
Móður Tereseu. Hún stofnaði þá
reglu sina, Hjálparsveitir kær-
leikans árið 1950, gat útvegað
peninga til að gera þarna mót-
tökustöð við musterisdyrnar og
Iikna þeim, sem engan áttu að.
Hún safnaði um sig ungum kon-
um hvaðanæva að úr Indlandi og
viðar og hvatti þær til starfa,
kenndi þeim og leiðbeindi. Sam-
svarandi hæli fyrir deyjandi fólk
eru nú í mörgum indverskum
borgum. Sums staðar er þó sá
háttur hafður á að hjálpa og
hjúkra heima þeim, sem þá ein-
hver heimili eiga. Annars staðar
eru aðeins gistiskálar starfræktir
fyrir betlara. Þannig hafa
þúsundir nauðstaddra og og
þjáðra hlotið snertingu kærleiks-
rlkra handa til liknar og
lækningar.
1 bréfi þvi, sem áður er vitnað
til, sést, hvað Hjálparsveitirnar
hennar Móður Teresu gera fyrir
börn og mæður þeirra, sem
mæöur eiga. En hér má bæta við,
að eftir skólatima á daginn eru
margir skólar notaðir á vegum
þessara hjálparsveita handa
þeim, sem annars fengju enga
fræðslu. Og um jólin hafa
„systurnar” stórar hátiðasam-
komur handa umkomulausum
börnum, þar sem h'vert einasta
fær ofurlitla jólagjöf.
Móðir Teresa annast lika um að
gifta foreldrana ungu, sem á veg-
um hennar verða og gleymir ekki
að gefa þeim einhverja ógleym-
anlega brúðargjöf.
t fátækrahverfum borganna
hefur hún stofnað til læknishjálp-
ar, lyfjadreifingar, fæðingarstofa
eða fæðingarheimila og stofnað
heimili fyrir ógiftar mæður.
Allt er þetta rekið af „systrum”
og „bræðrum”, sem flest eru fag-
lærðir læknar og hjúkrunarkonur,
„kristnir” og „ókristnir”, sem
vinna hlið við hlið, sem sjálfboða-
liðarað mestu eða öllu leyti. Enn-
fremur má nefna matarstöðvar,
þar sem þúsundir allslausra fá
mat daglega.
Systur og bræður i Hjálpar-
sveitum kærleikans kenna vélrit-
un, sauma, smiðar, málmiðnað
og meðferð húsdýra. Fátækum
fjölskyldum er veitt aðstoð á
samvinnugrundvelli til að riða
net, ala upp geitur og hænsni,
framleiða múrstein og annað
þarflegt til að selja og lifa af. Þá
eru stofnuð og starfrækt æsku-
lýðsfélög á vegum „sveitanna”.
Sveitir Móður Teresu virðast
alls staðar nálægar þar sem vá
ber að dyrum, hvort sem orsak-
irnar eru náttúruhamfarir, far-
sóttir eða styrjaldir.
Þegar Móðir Teresa byrjaði hjálparstarf sitt var hún ein, en nú hefur
hún með sér margt hjálparfólk, og henni er veitt fjárhagsleg hjálp til
þess að geta haldið starfseminni áfram.
GRÁTANDI, sveltandi,
deyjandi barn, — barn,
sem á engan að i þessum
heimi, liggjandi á
götunni fyrir hunda og
manna fótum, hlaupandi
á flótta, hangandi upp i
tré, þar sem einhver
hefur skilið það eftir, —
kannski móðirin — eða
lokað . inni i greni, sem
er verra en hundsbæli.
þar sem viðbjóðslegar
rottur eru reiðubúnar að
ráðast á það. Barn, sem
hefur gleymt að brosa
og á ekkert nema óttann
i spurulum, stórum aug-
um. Mannsbarn jarðar.
Getur nokkuð umkomu-
lausara?
Fréttir, orð og myndir fjöl-
miðlanna hafa mikið af sliku efni,
og hafa haft um áratugi. Kórea,
Biafra, Viet-Nam, Indland,
Tanzania, Kenya og hvað þau nú
heita öll þessi lönd slikra barna,
sem annars ættu að vera Edens-
lundur allsnægtanna, frjósöm,
fögur og hlý, eru á hvers manns
vörum.
„Maður stirðnar bókstaflega,
getur naumast dregið andann við
aö lita yfir hundruð smá-
kumbalda úr pappa, bambusblöð-
um og bárujárni, sem hanga hver
utan i öðrum, likt og þeim sé klint
saman með kúamykju á stórum
svæðum i grennd við járn-
brautarstöðina i Calcutta. I þess-
um rottugrenjum, næstum milli
járnbrautarteinanna i hávaða,
skit og hroðalegri eymd en orð fá
lýst, eiga þúsundir manna,
kvenna og barna heimili sin.
Og væri reikað út á brautar-
pallinn á Sealdah-brautarstöðinni
og farinn krákustigur, sem liggur
milli slikra bústaða, innan um
fjölskyldur, sem eiga ekki annan