Fréttablaðið - 19.08.2004, Blaðsíða 18

Í slensk stjórnvöld undirbúanú málaferli á hendur norsk-um stjórnvöldum vegna yfir-
standandi deilu þjóðanna um að-
gang og fiskveiðirétt innan lög-
sögu Svalbarða. Núverandi deila
snýst þó fyrst og fremst um að-
gang íslenskra skipa að svæðinu
og telja Íslendingar að Norðmenn
brjóti þann stofnsamning sem
gerður var um Svalbarða árið
1920 og Íslendingar gerðust full-
gildir aðilar að 1994.
Samningurinn
Stofnsamningurinn er einstak-
ur á heimsvísu að því leyti að
hann kveður á um jafnan rétt og
aðgang allra aðildarþjóða til veiða
á og innan landsvæðisins. Norð-
mönnum er heimilt að grípa til
verndaraðgerða en þær verða að
koma jafnt niður á borgurum allra
aðildarríkjanna.
Þeir tóku hins vegar þann pól í
hæðina árið 1977 að stofna 200
sjómílna fiskveiðilögsögu kring-
um Svalbarða en svæðið sam-
anstendur af tæplega 160 eyjum.
Síðan þá hafa norsk yfirvöld túlk-
að það svæði sem norska efna-
hagslögsögu þvert á stofnsamn-
inginn og vilja meina að sá samn-
ingur gildi ekki frá fjögurra sjó-
mílna landhelgi að 200 sjómílna
mörkunum.
Aðildarríkin í upphafi voru níu
talsins en í dag eiga yfir 40 ríki
aðild að Svalbarðasamningnum.
Mörg þeirra eiga lítilla hagsmuna
að gæta á svæðinu en ekkert
þeirra ríkja sem stundað hefur
veiðar svo norðarlega hefur fall-
ist á yfirráð Norðmanna að 200
sjómílunum. Annað sem skiptir
Íslendinga máli eins og fram hef-
ur komið í máli sjávarútvegsráð-
herra er varðandi hugsanleg nýt-
ing annarra auðlinda í framtíð-
inni. Kolavinnsla hefur löngum
farið fram á Svalbarða og ekki er
talið ólíklegt að málmar eða jafn-
vel olía finnist þar í jörðu. Telja
margir að verði ekki gerðar at-
hugasemdir við framferði Norð-
manna á vettvangi á borð við al-
þjóðadómstóla sem fyrst verður
litið svo á í framtíðinni að skapast
hafi hefð fyrir yfirráðum Norð-
manna og alþjóðleg lög taki mið af
því.
Veiðireynsla eða ekki
veiðireynsla
Íslendingar eru ekki eina þjóð-
in sem á í vandræðum vegna
framkomu Norðmanna. Rússar
hafa einnig lent í sömu aðstæðum
en við fiskiveiðiúthlutun undan-
farin ár virðast Íslendingar bera
hvað skarðastan hlut frá sameig-
inlegu borði. Með því að senda
deiluna til Alþjóðadómstólsins í
Haag fæst úr því skorið endan-
lega hver réttur Íslands og allra
annarra aðildarþjóða er í raun en
ekki hvað Norðmenn álita að hann
sé.
Ýmsir embættismenn hafa lát-
18 19. ágúst 2004 FIMMTUDAGUR
AFTUR TIL FORTÍÐAR
Keppni í kúluvarpi á Ólympíuleikunum fór
fram á leikvangnum þar sem keppt var á
leikunum til forna.
VIÐSKIPT Samanlagður hagnaður KB
banka og danska bankans FIH sem
KB banki hefur tryggt sér kaup
nam tæpum tíu milljörðum króna á
fyrri hluta ársins.
Sá danski hagnaðist um 3,8 millj-
arða íslenskra króna fyrstu sex
mánuði ársins. Bankinn hefur
hækkað áætlun um hagnað ársins
um fjögur hundruð milljónir og ger-
ir ráð fyrir 7,2 milljarða hagnaði af
rekstri ársins 2004.
Lánasafn FIH er einkar traust,
þannig nema afskriftir af útlánum
fyrstu sex mánuði ársins aðeins um
200 milljónum íslenskra króna sem
er brot af því sem íslensku bankarn-
ir hafa verið að afskrifa.
Búist er við því að KB banki
gangi frá kaupunum á FIH í byrjun
september. Líklegt er að samstæðu-
uppgjör verði gert frá fyrsta júlí og
rekstrar FIH muni gæta að fullu í
næsta uppgjöri KB banka. KB banki
gefur ekki upp áætlaða ársafkomu
en gera má ráð fyrir að hagnaður
sameinaðs banka muni slaga í 20
milljarða króna fyrir árið 2004. ■
Milljarða króna
verðmæti í húfi
Gróflega má áætla að verðmæti þeirra sjávarafurða sem íslensk fiskiskip veiða við Svalbarða
nemi minnst milljarði króna hin síðari ár.
KB BANKI OG FIH
Hagnaður fyrstu sex mánuði ársins:
KB banki 6,1 milljarður
FIF 3,8 milljarðar
Samtals: 9,9 milljarðar
HERMAÐUR Í ÍRAK
Halliburton sér meðal annars um fæði og
þvott fyrir hermenn.
Bandaríkjaher:
Halliburton
fær borgað
BANDARÍKIN, AP Varnarmálaráðu-
neytið hefur hvikað frá hótun sinni
um að greiða fyrirtækinu Halli-
burton ekki allar þær fjárhæðir
sem fyrirtækið hefur rukkað fyrir
þjónustu við bandarískar hersveit-
ir í Írak og Afganistan. Ráðuneytið
hafði hótað því að halda eftir hluta
greiðslunnar þar sem fyrirtækið
hefur verið sakað um að rukka
stjórnvöld um mun hærri fjárhæð-
ir en það geti réttlætt.
Málið hefur vafist fyrir stjórn-
völdum og hefur frestur Halli-
burton til að rökstyðja reikning-
ana tvisvar verið framlengdur.
Dick Cheney varaforseti var
áður stjórnandi Halliburton. ■
HÆKKUÐ ÁÆTLUN
Danski bankinn FIH hefur hækkað áætlun sína um hagnað frá því að skrifað var undir
samning um kaup KB banka á FIH. Samanlagður árshagnaður bankanna stefnir í að slaga
í 20 milljarða.
KB banki og FIH fyrri hluta árs:
Tíu milljarða króna hagnaður
SVALBARÐI
Byggð er á fjórum eyjanna í klasanum en alls teljast um 160 eyjar til svæðisins í heild. Talsvert er um kolavinnslu auk fiskveiða og rann-
sóknir sýna að í jarðlögum eru ágætar líkur á að finna málma eða olíu þó ekkert hafi enn fundist.
B A R E N T S H A F
S
P
IT
Z
-

B
E
R
G
E
N
LONGYEARBYEN
(Stækkað svæði)
Ísland
Grænland
Noregur
ALÞJÓÐAGJALDEYRISSJÓÐINN
BURT Argentísk yfirvöld hafa
hafnað íhlutun Alþjóðagjaldeyris-
sjóðsins í sín efnahagsmál en
Argentínumönnum þykir starfs-
menn sjóðsins vera farnir að
skipta sér of mikið af innanlands-
málum sem snerta þá ekki. Efna-
hagslífið í landinu hefur verið í
gjörgæslu undanfarin ár en nú
horfir til betri vegar.
■ ARGENTÍNA