Fréttablaðið - 08.09.2004, Blaðsíða 4
4 8. september 2004 MIÐVIKUDAGUR
Ráðstefna um loftslagsbreytingar:
Flóðahætta í Reykjavík
UMHVERFISMÁL Lofslag á jörðinni
hlýnar hratt og mest af hlýnuninni
má rekja til áhrifa mannkyns. Þetta
kom fram á ráðstefnu sem Háskóli
Íslands og sendiráð Svíþjóðar héldu
í gær um loftslagsbreytingar.
Nokkrir erlendir vísindamenn
fluttu erindi um rannsóknir á breyt-
ingum á hitastigi í heiminum, orsök-
um og afleiðingum. Þá kom einnig
fram að ekki verði hægt að stöðva
hlýnunina næstu tvo til þrjá áratugi
vegna uppsafnaðra gróðurhúsloft-
tegunda í andrúmsloftinu, en þar á
eftir hafi reglur um losun þeirra
mikil áhrif. Benjamin Santer,
bandarískur prófessor, sagði að
spár bentu til að hiti á norðurhveli
jarðar muni hækka um allt að sex
gráður á næstu hundrað árum.
Fram kom í pallborðsumræðum að
þetta geti valdið hækkun sjávar-
borðs og rennsli fallvatna gæti
aukist um tugi prósenta á næstu
tuttugu til þrjátíu árum. Við þessu
þyrfti að bregðast með hækkun sjó-
varnargarða og hafna á nokkrum
stöðum á landinu, helst á Suðurlandi
og á höfuðborgarsvæðinu. ■
Börn og foreldrar áhyggjufull
Fjölskyldur hafa áhyggjur af stöðu kjaraviðræðna kennara. Móðir sex
ára drengs segir slæmt að börnunum sé kippt úr námi við upphaf skóla-
göngu þeirra. Fjölskyldan gæti þurft að fá eldri nemendur til að passa.
KENNARAVERKFALL Verkfall kennara
veldur kvíða og óvissu skólabarna,
segir Baldur Kristjánsson, dósent í
uppeldis- og þroskasálfræði við
Kennaraháskóla Íslands. Móðir
drengs á fyrsta skólaári segir for-
eldra hafa miklar áhyggjur af stöðu
kjaraviðræðna kennara og sveitar-
félaga. Hún krossleggur fingur og
vonar að deilendur nái saman.
Ingibjörg Ingadóttir, verkefna-
stjóri hjá Heimili og skóla - lands-
samtökum foreldra, á soninn Pálma
sem hefur nýlega hafið nám í Kópa-
vogsskóla. Hún segir hann ekki
gera sér grein fyrir hvaða áhrif
verkfall geti haft á líf hans. „Þetta
verður börnunum erfitt. Loksins
þegar þau hafa smá slípast saman
sem hópur í bekknum verður þeim
kippt út úr skólanum,“ segir Ingi-
björg. Undir það tekur Baldur og
segir börnin tapa ákveðnum takti í
lífi sínu komi til verkfalls. Það geti
torveldað þeim aðlögunina í nýju
umhverfi. Þau ættu þó að vera fljót
að ná sér á strik þegar skólastarfið
hefjist að nýju.
Ingibjörg segir að verði verk-
fallið langt komi það illilega við
pyngju fjölskyldunnar þar sem
þau hjónin þurfi væntanlega að
taka frí frá vinnu. Erfitt geti orðið
að fá barnapössun fyrir sex ára
son sinn. „Ég er þegar farin að
hugsa hvort ég þurfi hreinlega að
leita að unglingum sem einnig
verða í verkfalli til að passa
barnið mitt,“ segir Ingibjörg og
bendir á að samfélagið hafi mikið
breyst. Hún hafi ekki sama stuðn-
ingsnet foreldra eins og tíðkast
hafi í hennar æsku: „Áður var
alltaf einhver heima en það er
minna um það núna. Oft eru ömm-
ur og afar útivinnandi og í
mörgum tilvikum eru þau einfald-
lega orðin of gömul og treysta sér
ekki í barnapössun.“
Baldur segir grunnskólana
spila stærra hlutverk í lífi barn-
anna nú heldur en þegar mæður
voru heimavinnandi: „Börnin eyða
miklum hluta dagsins í skólanum.
Hann er þeim mjög mikilvægur og
þar fer fram allskyns uppeldis-
starf sem foreldrar eru ekki endi-
lega færir um að veita eins og
áður. Það er að sjálfsögðu misjafnt
eftir heimilum en skýrist af því að
allt sem snýr að þekkingu í nú-
tímaþjóðfélagi er nú flóknara.“
gag@frettabladid.is
Verðkönnun Samtaka
Iðnaðarins:
Íslenskt er
ódýrara
NEYTENDUR Samkvæmt verðkönn-
un sem gerð var fyrir Samtök iðn-
aðarins í fjórum matvöruverslun-
um á höfuðborgarsvæðinu 22. júlí
er meðalverð íslenskra vara um
10,3% lægra en þeirra erlendu.
Eins og greinir frá í tilkynningu
frá Samtökum iðnaðarins er þessi
niðurstaða athyglisverð ekki síst í
ljósi niðurstaðna könnunar IMG
Gallups fyrir Samtök iðnaðarins
frá í vor þar sem 83,7% töldu verð
íslenskra matvara almennt hærra
en á hliðstæðum erlendum mat-
vörum. ■
Samtök atvinnulífsins:
Vilja einka-
væða skóla
KENNARAR Hægt væri að komast
hjá verkföllum kennara ef
einkavæðing yrði meiri á sviði
menntunar, segir Ari Edwald,
framkvæmdastjóri Samtaka at-
vinnulífisins.
Ari segir verkfallstíðni hjá
hinu opinbera halda Íslandi
meðal þeirra landa sem verkföll
plagi hvað mest: „Það er að
okkar mati ein af helstu ástæð-
um þess að æskilegt væri að
hafa fleiri verkefni ríkisins í
einkaframkvæmd.“ ■ ■ LÖGREGLUFRÉTTIR
Sérðu fyrir þér sjónvarps- útsend-
ingar gegnum tölvutengingar?
Spurning dagsins í dag:
Á að bera fólk úr félagslegum íbúðum
greiði það ekki leigu?
Niðurstöður gærdagsins
á visir.is
14%
86%
nei
já
KJÖRKASSINN
Farðu inn á visir.is og segðu þína skoðun
visir.is
Nefnd um heilbrigðis-
þjónustu:
Vill öflugri
heilsugæslu
HEILBRIGÐISMÁL Skilgreina þarf
hvaða heilbrigðisþjónusta er
nauðsynleg og æskilegt er að
sjúkrahúsum verði greitt að hluta
til fyrir hvert unnið verk en ekki
eingöngu sam-
kvæmt fjár-
lögum. Þetta
er meðal þess
sem kemur
fram í áfanga-
skýrslu sem
nefnd um end-
u r s k i l g r e i n -
ingu verksviðs
Landspíta la -
háskólasjúkra-
húss og Fjórð-
u n g s s j ú k r a -
hússins á Ak-
ureyri hefur skilað Jóni Kristjáns-
syni, heilbrigðis- og trygginga-
málaráðherra. Þá telur nefndin
mikilsvert að heilsugæslan verði
byggð upp þannig að allir lands-
menn eigi kost á meðferð á heilsu-
gæslustöð og að með því megi
koma í veg fyrir að sjúklingar
leiti til sjúkrahúsa eða sérfræð-
inga að nauðsynjalausu. ■
PALLBORÐ UM LOFTSLAGSBREYTINGAR
Vísindamenn eru á einu máli um að hlýnun
jarðar sé að miklu leyti af mannavöldum.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/S
TE
FÁ
N
K
AR
LS
SO
N
INGIBJÖRG OG PÁLMI
Ingibjörg segir son sinn ekki alveg gera sér grein fyrir hvaða áhrif verkfall getur haft á líf hans. „Foreldrar í kringum mig hafa virkilega
miklar áhyggjur, þeir spyrja sig hvað í ósköpunum þeir eigi að gera? Það hefur komið mér á óvart að áhyggjurnar hafa ekki leitað hingað
til mín í vinnuna,“ segir Ingibjörg sem vinnur hjá Heimili og skóla.
KJARAMÁL „Ég er svartsýnni á að
deilan leysist nú eftir fundinn
en fyrir,“ sagði Finnbogi Sig-
urðsson, formaður Félags
grunnskólakennara, eftir kjara-
fund kennara og sveitarfélag-
anna í gær.
„Menn voru í sínum skot-
gröfum. Báðir aðilar eru
ósveigjanlegir hvað varðar
ákveðna þætti í viðræðum um
vinnutímann,“ segir Finnbogi.
Birgir Björn Sigurjónsson, for-
maður launanefndar sveitar-
félaganna, er ósammála Finnboga
og segir ekkert frekar hilla undir
verkfall nú en fyrir fundinn: „Það
gerðist ekki mikið á fundinum en
hann gekk ekkert mjög illa.“
Finnbogi segir samninga-
nefnd kennara hafa lýst því
óformlega yfir að kennarar geti
fallist á að loka samningum með
35% hækkun launagjalda
sveitarfélaganna. „Þeirra fjár-
hagsrammi nær ekki einu sinni
tuttugu prósentum og því er
mikið sem ber í milli,“ segir
Finnbogi. Launanefndin kvikar
ekki frá því tilboði.
Birgir Björn segir viðræð-
urnar ekki hafa snúist um tilboð
og gagntilboð síðustu daga. „Við
vinnum eftir verkáætlun ríkis-
sáttasemjara. Ekki stóð til að
ræða kostnað og prósentur og ég
veit eins og samninganefnd
kennara að þegar við finnum
rétta taktinn tekur aðeins fáeina
daga að ná samningum.“
Finnbogi segir að hugað verði
að undirbúningi barna fyrir
verkfall nú á næstu dögum.
Kennarar eigi eftir að skipa
verkfallsstjórn sem skipuleggi
og reki verkfallið ef af verði. ■
Kjaraviðræður kennara og sveitarfélaga í sjálfheldu:
Hver í sinni skotgröf
Á LEIÐ Í SKÓLANN
Væri einkavæðing meiri í skólum yrði ekki
af verkfalli kennara.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/T
EI
TU
R
JÓ
N
SS
O
N
Misjöfn staða:
Einstæðir
illa úti
KENNARAVERKFALL Verði af verk-
falli kennara kemur það einstak-
lega illa niður á þeim sem eru
einir með börn, segir Ingimund-
ur Sveinn Pétursson, formaður
Félags einstæðra foreldra.
Hann segir stöðu einstæðra þó
æði misjafna.
„Hægt er að segja að for-
eldrar séu misjafnlega einstæð-
ir. Sumir hafa stuðning ættingja
og vina og fyrrverandi maka en
aðrir ekki. Verkfall kemur að
sjálfsögðu verst út fyrir þá sem
hafa engan stuðning,“ segir
Ingimundur. Foreldrar sex til
átta ára barna standi verst en
margir geti treyst á pössun eldri
barna en tekjumissir komi sér
sérstaklega illa fyrir fjölmarga
einstæða foreldra. ■
INGIMUNDUR SVEINN PÉTURSSON
Segir það koma einstaklega illa við ein-
stæða foreldra verði af verkfalli kennara.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/P
JE
TU
R
SI
G
U
RÐ
SS
O
N
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/P
JE
TU
R
SI
G
U
RÐ
SS
O
N
JÓNÍNA BJARTMARZ
Í formennsku nefndar
um endurskilgreiningu
verksviðs spítalanna.
ATHUGAR LAXVEIÐIMENN Lög-
reglan í Búðardal hefur fylgst
sérstaklega með ástandi laxveiði-
manna við akstur. Allir hafa
reynst í lagi. Hún hefur einnig
litið eftir skotveiðimönnum sem
reynsta hafa verið með öll til-
skilin leyfi.
ÖKKLABROTNAÐI Á FELLSSTRÖND
Maður ökklabrotnaði þegar hann
var við göngu við Skorravíkurá á
Fellsströnd. Björgunarsveitin
Ósk í Búðardal var kölluð út til
að aðstoða sjúkraflutningamenn
og lækni við að flytja mannin af
slysstað.