Fréttablaðið - 25.09.2004, Blaðsíða 10

25. september 2004 LAUGARDAGUR
Kennarar í verkfalli:
Flykkjast til útlanda
KENNARAVERKFALL Fjölmargir
grunnskólakennarar eru nú stadd-
ir erlendis eða eru á leið utan
meðan á verkfalli þeirra stendur.
Engir samninganefndarfundir
verða haldnir fyrr en seint í
næstu viku og því er auðvelt að
skipuleggja slíkar ferðir.
Vestfirskur grunnskólakennari
sagði í samtali við blaðið að þegar
ljóst var að ekkert yrði fundað
fyrr en á fimmtudag þá hefði
hann ákveðið að drífa sig í viku-
ferð með konu sinni til Barcelona.
„Það er betra að slappa af í sólinni
á Spáni en að hírast í nepjunni
vestur á fjörðum.“ Að sögn
mannsins var talsvert um fólk í
vélinni sem keypt hafði miða með
skömmum fyrirvara og taldi hann
að margir foreldrar sem ættu inni
sumarfrí en væru í vandræðum
með börn sín hefðu einnig séð sér
leik á borði.
Guðjón Arngrímsson, upplýs-
ingafulltrúi Icelandair, sagði
sölufólk fyrirtækisins hafa strax
orðið vart við ferðahug í kennur-
um fyrstu daga verkfallsins, enda
gefst þeim yfirleitt ekki tækifæri
til utanferða á þessum árstíma.
„Við höfum engar tölulegar upp-
lýsingar um það hversu margir
eru á ferðinni, en ástandið hefur
ekki farið framhjá okkur. Flestir
virðast fara í styttri borgarferð-
ir.“ Eiríkur Jónsson, formaður KÍ,
kvaðst ánægður með að félags-
menn hans nýttu verkfallið á
þennan hátt. ■
Jöklarnir hverfa
á 100 til 200 árum
Á næstu 100 til 200 árum er talið að jöklar landsins dragist saman og
hverfi. Á meðan á þessu stendur má búast við auknu rennsli jökuláa og
breyttum vatnabúskap þar á eftir. Landsvirkjun fylgist með þróuninni.
Snæfellsjökull er við vondaheilsu,“ segir Tómas Jóhann-
esson, jarðeðlisfræðingur á Veð-
urstofu Íslands, og telur ekki
ólíklegt að hann verði með fyrstu
jöklum til að hverfa. Rannsóknir
benda til að vegna hlýnunar
loftslags minnki og hverfi allir
jöklar landsins á næstu 100 til
200 árum.
Næstu 30 til 100 árin er gert
ráð fyrir að bráðnun jöklanna
auki vatnsrennsli í jökulám um
25 til 30 prósent,
en það mun bæta
rekstrarskilyrði
virkjana meðan á
því stendur.
Veðurstofa Ís-
lands, Orkustofn-
un og Raunvís-
indastofnun Há-
skóla Íslands
hafa unnið sam-
eiginlega að
rannsóknum á
áhrifum lofts-
lagsbreytinga á
v a t n a b ú s k a p
landsins og
bráðnun jökla.
„Það hefur orðið
heilmikil breyting á búskap jökla
hér á síðustu 10 árum. Á seinni
árum hopa nánast allir jöklar og
búskapur þeirra hefur verið
mjög neikvæður síðustu tvö árin.
Menn hafa verið að gefa sér
ákveðnar forsendur um hvernig
kunni að hlýna í framtíðinni.
Guðfinna Aðalgeirsdóttir hefur
gert reikninga á því hversu hratt
jöklar muni hopa og samkvæmt
niðurstöðum okkar stefnir í að
jöklarnir hverfi nokkurn veginn
af landinu á 100 til 200 árum,“
segir Tómas.
Sjávarborð hækkar
Að sögn Tómasar nemur vatns-
forði sá er jöklarnir geyma því að
35 til 40 metrum vatns væri jafn-
dreift yfir landið. „Þegar þetta
bráðnar eykst rennsli í vatnsföll-
um umtalsvert í ákveðnum ám. Þá
er einnig hugsanlegt að jöklar
hopi þannig að farvegir ánna
sem frá þeim falla breytist,“ segir
Tómas. Ólíklegt er að slíkar
breytingar hafi áhrif á miðlunar-
lón virkjana, en svo gæti farið að
brýr stæðu eftir á þurru landi.
Tómas segir marga farna að huga
að hugsanlegum breytingum af
völdum hlýnunar, en aðallega þá
sem hanna og skipuleggja virkj-
anir auk fólks sem hugar að
nýtingu vatns, brúargerð og öðru
slíku. Hann bendir líka á að lofts-
lagsbreytingum fylgi líka hækkun
heimshafanna. „Gert er ráð fyrir
að í þeim hækki um allt að hálfan
metra og það getur haft áhrif á
margar þjóðir,“ segir hann og
bætir við að áhrifin kunni þó að
verða minni hér en víða annars
staðar. „Þó þannig að menn hafa
hafnarsvæði heldur hærri en ella
væri út af þessu.“
Tómas segir talið að hér hafi
litlir jöklar verið fyrir 6 til 8 þús-
und árum, fyrst eftir að jökul-
skeiðinu síðasta lauk. „En þetta
eru heilmikil tíðindi í náttúrufari
ef breytingin gengur eftir.“ Hann
segir þó að frá svæðunum þar
sem jöklarnir voru áður komi
engu að síður til með að renna
ámóta mikið magn af vatni og
áður, því halda muni áfram að
rigna og snjóa, auk þess sem
hlýrra loftslag kalli á meiri úr-
komu. „Í aðalatriðum verður þetta
sama vatn í sömu landshlutunum
,,Það er
verið að
tala um
aukið
heildar-
rennsli,
sem á að
ná hámarki
eftir tæp
100 ár, en
fara svo
minnkandi
aftur
DAGBLAÐIÐ VÍSIR 216. TBL. – 94. ÁRG. – [LAUGARDAGUR 25. SEPTEMBER 2004 ] VERÐ KR. 295
Vörn DNA-móður Leitar að feðrumdætranna og sér ekki eftir neinu Bls. 4
D
V
-M
Y
N
D
H
A
R
I
Rósa Guðbjartsdóttir fréttamaðurmissti sex ára son sinn úr krabba-meini í nóvember. Rósa hefur sýntótrúlegan styrk eftir að hafagengið í gegnum verstu martröðsem foreldrar geta upplifað. Húnhefur helgað sig baráttunni gegnkrabbameini í börnum. Rósa lýsireldraun fjölskyldu sinnar í viðtalivið DV.
Bls. 18-20
Berjast við
sorgina
Rósa Guðbjartsdóttir missti son sinn úr krabbameini
Bjartmar litli Greindist og náðibata af krabbameini tveggjaára en greindist aftur sex ára oglést stuttu eftir það.
Rósa
Guðbjarts
missti son
sinn úr
krabbameini
HOFSJÖKULL HVERFUR
Myndirnar eru fengnar úr spálíkani Guðfinnu Aðalgeirsdóttur, jarðeðlisfræðings hjá Raunvísindastofnun Háskóla Íslands, sem sýnir legu
lands og hvernig Hofsjökull kann að dragast saman og á endanum hverfa vegna loftslagshlýnunar.
M
YN
D
/G
U
Ð
FI
N
N
A
AÐ
AL
G
EI
R
SD
Ó
TT
IR
TÓMAS JÓHANNESSON JARÐEÐLISFRÆÐINGUR
Tómas segir að bráðnun jökla verði ein stærsta og sýnilegasta breytingin sem á eftir að
eiga sér stað í náttúrufari hér vegna hlýnunar loftslags.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/E
.Ó
L.
Á LEIÐ Í SÓLINA
Kennarar nýta verkfallið til að komast út
fyrir landsteinana. Flestir virðast fara í
stuttar borgarferðir.